Κρίσιμες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή: Η αποκωδικοποίηση του διαγγέλματος Νασράλα και η σκληρή γραμμή Νετανιάχου για τη Γάζα

Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στη Λωρίδα της Γάζας μετά την αιφνιδιαστική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, οι άνθρωποι σε όλη τη Μέση Ανατολή φοβόντουσαν ότι θα μπορούσε να πυροδοτήσει έναν δεύτερο πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ, της ισχυρής λιβανέζικης πολιτοφυλακής, και να πυροδοτήσει μια ευρύτερη ανάφλεξη στην περιοχή.

Μήνυμα Νασράλα που προκάλεσε απογοήτευση στη Χαμάς

Αυτό δεν είναι το σχέδιο της Χεζμπολάχ, δήλωσε ο ηγέτης της οργάνωσης, Χασάν Νασράλα, σε μια ευρέως αναμενόμενη ομιλία προς τους οπαδούς του την Παρασκευή, τις πρώτες δημόσιες δηλώσεις του από την έναρξη του πολέμου. Η Χεζμπολάχ, είπε, κάνει ήδη αυτό που είχε θέσει ως στόχο: ανταλλάσσει πυρά με ένα μέρος του στρατού του Ισραήλ για να τον κρατήσει δεμένο κατά μήκος των βόρειων συνόρων με τον Λίβανο, μειώνοντας το βάρος της Χαμάς.

«Το μέτωπο του Λιβάνου μείωσε ένα μεγάλο μέρος των δυνάμεων που επρόκειτο να κλιμακώσουν την επίθεση στη Γάζα», δήλωσε ο κ. Νασράλα και συνέχισε: «Κάποιοι στο Λίβανο λένε ότι παίρνουμε ένα ρίσκο, είναι αλήθεια. Αλλά αυτό το ρίσκο είναι μέρος ενός ευεργετικού, σωστού υπολογισμού».

Το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ έχουν συγκρουστεί επανειλημμένα κατά μήκος των συνόρων Ισραήλ-Λιβάνου από την έναρξη του πολέμου, στοχεύοντας ο ένας τις θέσεις του άλλου και σκοτώνοντας μαχητές και από τις δύο πλευρές. Η ομιλία του κ. Νασράλα, η οποία διήρκεσε περισσότερο από μία ώρα και ξέσπασε επανειλημμένα σε πύρινα παραληρήματα, απέχει πολύ από το να αποτελεί έκκληση για ειρήνη, εκτιμούν σε ανάλυσή τους οι New York Times

Αλλά ταίριαζε με την εκτίμηση των αναλυτών ότι το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ φάνηκε να διαβαθμίζουν τις ενέργειές τους για να αποφύγουν να πυροδοτήσουν έναν ευρύτερο πόλεμο. Ο Νασράλα περιέγραψε τον στόχο της Χεζμπολάχ ως μια ελεγχόμενη μάχη κατά μήκος των συνόρων με στόχο την εξασθένιση του ηθικού και των πόρων του Ισραήλ.

Αυτό το μήνυμα ήταν πιθανότατα μια απογοήτευση για τη Χαμάς, σύμμαχο της Χεζμπολάχ που υποστηρίζεται επίσης από το Ιράν, ορισμένοι από τους ηγέτες της οποίας κάλεσαν τους περιφερειακούς εταίρους τους να κάνουν περισσότερα στον αγώνα κατά του Ισραήλ. Το Ισραήλ, οι Ηνωμένες Πολιτείες και άλλες χώρες θεωρούν και τις δύο ομάδες τρομοκρατικές οργανώσεις.

Κατά τη διάρκεια μιας από τις πιο τεταμένες περιόδους στη Μέση Ανατολή τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, η ομιλία του Νασράλα προσέφερε ένα μικρό μέτρο ανακούφισης για πολλούς, ότι τουλάχιστον μια ισχυρή δύναμη δεν επιδιώκει να βυθίσει την περιοχή σε ακόμη μεγαλύτερη βία.

Η Χεζμπολάχ είναι μια πιο ισχυρή και εξελιγμένη στρατιωτική δύναμη από τη Χαμάς, με δεκάδες χιλιάδες εκπαιδευμένους μαχητές, ένα οπλοστάσιο με περισσότερους από 100.000 πυραύλους και ένα απόθεμα πυραύλων ακριβείας που μπορούν να πλήξουν ευαίσθητους στόχους βαθιά μέσα στο Ισραήλ. Στρατιωτικοί αναλυτές πιστεύουν ότι η ομάδα μπορεί επίσης να διαθέτει και άλλες στρατιωτικές δυνατότητες που δεν έχει ακόμη αποκαλύψει.

Ο Νασράλα είναι μια ιδιαίτερα σεβαστή προσωπικότητα στο εσωτερικό μιας ομάδας που αυτοαποκαλείται "άξονας της αντίστασης", ένα δίκτυο πολιτοφυλακών που υποστηρίζονται από το Ιράν σε διάφορες αραβικές χώρες, οι οποίες μοιράζονται μια αντιαμερικανική και αντι-ισραηλινή ιδεολογία και έχουν έρθει να συντονίσουν στενότερα τις επιχειρήσεις τους τα τελευταία χρόνια. Μια απόφαση της Χεζμπολάχ να ξεκινήσει έναν ολοκληρωτικό πόλεμο με το Ισραήλ θα ενθάρρυνε πιθανότατα επιθέσεις από μια σειρά συμμαχικών πολιτοφυλακών στο Ιράκ, τη Συρία και την Υεμένη.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, η οποία μεταδόθηκε σε ζωντανή μετάδοση σε μεγάλες συγκεντρώσεις υποστηρικτών της Χεζμπολάχ σε όλο τον Λίβανο, ο Νασράλα επιτέθηκε κατά των Ηνωμένων Πολιτειών για τη σταθερή υποστήριξή τους προς το Ισραήλ, κατηγορώντας τον πρόεδρο Μπάιντεν για ανεντιμότητα όταν είπε στο Ισραήλ ότι έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του, αλλά ότι πρέπει να σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Εάν οι Ηνωμένες Πολιτείες επέμβουν άμεσα στον πόλεμο, είπε ο Νασράλα, θα μπορούσαν να αναμένουν επιθέσεις από τους συμμάχους της Χεζμπολάχ στις στρατιωτικές βάσεις της και σε άλλους στόχους της στο Ιράκ, τη Συρία και αλλού.

Ο αμερικανικός στρατός έχει πει ότι τα αεροπλανοφόρα στάλθηκαν για να αποτρέψουν έναν ευρύτερο περιφερειακό πόλεμο - ένας φόβος που έχει αυξηθεί παράλληλα με την αυξανόμενη οργή στις αραβικές χώρες για την κρίση που αντιμετωπίζουν οι άμαχοι της Γάζας και τον απολογισμό των νεκρών στη λωρίδα, ο οποίος έχει ανέλθει σε πολλές χιλιάδες από την έναρξη των βομβαρδισμών του Ισραήλ.

Το Ισραήλ έχει αντιμετωπίσει αυξανόμενη διεθνή κριτική για τις άσχημες συνθήκες στη Γάζα, αλλά μέχρι στιγμής έχει αντισταθεί στις εκκλήσεις είτε για κατάπαυση του πυρός είτε για ανθρωπιστικές "παύσεις" που θα βοηθήσουν στην παροχή βοήθειας.

Ο Νασράλα επαίνεσε τους μαχητές της δικής του και άλλων ένοπλων ομάδων στο Λίβανο, λέγοντας ότι εξαπολύουν καθημερινά επιθέσεις σε ισραηλινές στρατιωτικές θέσεις και καταστρέφουν υποδομές επικοινωνιών. Αυτές οι επιθέσεις είχαν αναγκάσει τους Ισραηλινούς πολίτες να φύγουν και είχαν τραβήξει ισραηλινούς στρατιωτικούς πόρους προς το βορρά, ώστε να μην μπορούν να συμβάλουν στις επιθέσεις στη Γάζα.

Αναγνώρισε ότι η πιθανότητα ενός περιφερειακού πολέμου εξακολουθεί να υπάρχει, αλλά είπε ότι θα μπορούσε να αποφευχθεί εάν το Ισραήλ σταματούσε τις επιθέσεις του στη Γάζα. Οι δυνάμεις του ήταν έτοιμες σε κάθε περίπτωση, είπε, σε περίπτωση κλιμάκωσης των εχθροπραξιών.

Σκληρή γραμμή από τον Νετανιάχου

Λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα, κι ενώ ο Νασράλα έδινε το διάγγελμά του, ο Μπεντζαμιν Νετανιάχου, απέρριπτε δημοσίως την έκκληση των ΗΠΑ για «ανθρωπιστική παύση του πυρός» στη Γάζα. Σε τηλεοπτική δήλωση λίγα λεπτά μετά τη συνάντηση με τον Μπλίνκεν, ο κ. Νετανιάχου δήλωσε ότι το Ισραήλ απορρίπτει «μια προσωρινή κατάπαυση του πυρός που δεν περιλαμβάνει την απελευθέρωση των ομήρων μας».

Η διπλωματική ώθηση των ΗΠΑ ήρθε καθώς το Ισραήλ συνέχισε την επίθεσή του κατά της Χαμάς, με τους διοικητές να δηλώνουν ότι οι δυνάμεις τους είχαν περικυκλώσει την πόλη της Γάζας και είχαν εμπλακεί σε μια «πολύπλοκη αστική μάχη».

Η επίθεση του Ισραήλ - που περιλαμβάνει αεροπορικές επιδρομές και χερσαίες δυνάμεις - ξεκίνησε μετά την επίθεση της 7ης Σεπτεμβρίου, κατά την οποία μαχητές της Χαμάς σκότωσαν 1.400 ανθρώπους στο Ισραήλ και πήραν περισσότερους από 240 ομήρους.

Οι επιθέσεις εκδίκησης του Ισραήλ έχουν σκοτώσει τουλάχιστον 9.200 ανθρώπους στη Γάζα από τότε, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας που διοικείται από τη Χαμάς. Ο κ. Μπλίνκεν δήλωσε ότι οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι οι προσπάθειες για την προστασία των Παλαιστινίων αμάχων και την αύξηση της βοήθειας στη Γάζα «θα διευκολυνθούν από τις ανθρωπιστικές παύσεις».

«Στις σημερινές μας συζητήσεις τέθηκαν ορισμένα εύλογα ερωτήματα, όπως το πώς θα χρησιμοποιήσουμε οποιαδήποτε περίοδο παύσης για να μεγιστοποιήσουμε τη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας, πώς θα συνδέσουμε την παύση με την απελευθέρωση των ομήρων, πώς θα διασφαλίσουμε ότι η Χαμάς δεν θα χρησιμοποιήσει αυτές τις παύσεις ή τις ρυθμίσεις προς όφελός της», δήλωσε ο κ. Μπλίνκεν σε συνέντευξη Τύπου στο Τελ Αβίβ.

Ο κ. Μπλίνκεν, στο δεύτερο ταξίδι του στην περιοχή μέσα σε ένα μήνα, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ παρείχαν στο Ισραήλ συμβουλές για το πώς να ελαχιστοποιήσει τους θανάτους αμάχων, προσπαθώντας παράλληλα να "τελειώσει" τη Χαμάς. Και είπε ότι συζήτησε απτά βήματα για να επιτραπεί να φτάσει στη Γάζα περισσότερη βοήθεια, συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων.