Χάρτης θησαυρού του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έχει βγάλει στην ύπαιθρο με φτυάρια και γκασμάδες τη μισή χώρα

Με όπλα τους φτυάρια και γκασμάδες, ολλανδοί κυνηγοί θησαυρών σαρώνουν την περιοχή, όπου δείχνει χάρτης φτιαγμένος κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο…

Τις πρώτες ημέρες του 2023, έναν χρόνο πριν δηλαδή, τα Ολλανδικά Εθνικά Αρχεία αποχαρακτήρισαν έγγραφα που είχαν την ένδειξη «Εμπιστευτικό», μετά 75 χρόνια. Μέσα σε αυτά τα έγγραφα υπήρχε ένας ιδιόχειρος χάρτης θησαυρού με ένα «X» να επισημαίνει το σημείο των θαμμένων τιμαλφών, που είχαν κρυφτεί- το δίχως άλλο- από Γερμανούς στρατιώτες όταν είδαν να πλησιάζει το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Η είδηση του θαμμένου θησαυρού διέρρευσε ταχύτατα και εξαπλώθηκε σαν πανδημία στις πόλεις της Ολλανδίας· προκάλεσε μάλιστα παραλήρημα σε πολλούς από τους κατοίκους της υπαίθρου, αλλά και των αστικών κέντρων, που επιδόθηκαν σε μανιασμένο κυνήγι θησαυρού από τον Ιανουάριο, με το πολύτιμο αντικείμενο του πόθου να μην έχει ανακαλυφθεί ακόμη.

Η γέφυρα του Άρνεμ και το χρυσάφι

Και να γυρίσουμε πίσω τον χρόνο και να ταξιδέψουμε στο φθινόπωρο του 1944, όταν οι Συμμαχικές δυνάμεις άρχισαν την Επιχείρηση Market Garden (η Επιχείριση μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο ως ταινία με τίτλο στα ελληνικά Η Γέφυρα του Άρνεμ- A Bridge Too Far), η οποία ήταν μια- αποτυχημένη- προσπάθεια διάβασης του Ρήνου στην Ολλανδία. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, βόμβες κατέστρεψαν μια Τράπεζα στο Άρνεμ, όπου κομματιάστηκε το χρηματοκιβώτιο και σκόρπισαν στους δρόμους τιμαλφή, όπως χρυσά νομίσματα, κοσμήματα, ράβδοι χρυσού, διαμάντια και ρολόγια. Τέσσερις στρατιώτες της Βέρμαχτ, που βρέθηκαν κοντά στο συμβάν, ενθυλάκωσαν όσα περισσότερα πολύτιμα αντικείμενα μπορούσαν να σηκώσουν.

Η στρατιωτική επιχείρηση εξελίχθηκε σε παταγώδη αποτυχία των Συμμάχων, που υποχώρησαν κακήν κακώς, αλλά σχεδίασαν και έφεραν εις πέρας μια άλλη Επιχείρηση τον Απρίλιο του 1945. Οι τέσσερις Γερμανοί στρατιώτες αποφάσισαν ότι έπρεπε να κρύψουν τα λεηλατημένα τιμαλφή ώστε να τα ασφαλίσουν για να τα έχουν τις δύσκολες μέρες που θα ακολουθούσαν. Όπως εξήγησε η Ανέτ Βάλκενς, σύμβουλος των Εθνικών Αρχείων: «αποφάσισαν να θάψουν τον θησαυρό, γιατί απλώς κατάλαβαν ότι ο πόλεμος χανόταν και φοβόντουσαν». Έτσι, οι Γερμανοί, μάζεψαν τα πάντα σε τέσσερα μεγάλα μεταλλικά κουτιά πυρομαχικών και τα έθαψαν στη ρίζα μιας λεύκας, λίγο έξω από το χωριό Ommeren, 20 χιλιόμετρα ανατολικά του Άρνεμ, σε βάθος περίπου ενός μέτρου. Στη συνέχεια οι στρατιώτες ακολούθησαν την υποχώρηση του Γερμανικού στρατού.

Και είναι πολύ πιθανό, εκείνος ο θησαυρός να μην είχε αναζητηθεί ποτέ αν δεν εμφανιζόταν ο Χέλμουτ Σ., ένας από τους τέσσερις στρατιώτες, που αποκάλυψε την ιστορία στο Βερολίνο, αμέσως μετά τον πόλεμο. Εξήγησε η Βάλκενς ότι, δεν ήταν από εκείνους που άρπαξαν τα τιμαλφή- σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του- αλλά ένας από αυτούς που τα έθαψαν· το ονοματεπώνυμό του δεν αποκαλύφθηκε για ευνόητους λόγους.

Και άρχισαν οι έρευνες...

Η ιστορία του Χέλμουτ τράβηξε την προσοχή του «Beheerinstituut», του Ολλανδικού Ινστιτούτου Διαχείρισης Περιουσιακών Στοιχείων, το οποίο στη συνέχεια διαπίστωσε ότι, με βάση τη μαρτυρία του Γερμανού, η αξία του θησαυρού κυμαινόταν μεταξύ δύο και τριών εκατομμυρίων ολλανδικών φιορινιών το 1945 (περίπου 20 εκατομμύρια δολάρια σε σημερινές τιμές). Επιπλέον, με τη βοήθεια του Χέλμουτ, μπόρεσαν να εντοπίσουν το πού βρισκόταν ο θησαυρός με έναν χάρτη, όπου το «Χ» σηματοδοτούσε το ακριβές σημείο της ταφής των τιμαλφών.

Μεταξύ 1946 και 1947, το Ινστιτούτο πραγματοποίησε τρεις έρευνες για τον θαμμένο θησαυρό. Η πρώτη ήταν ανεπιτυχής, καθώς το έδαφος ήταν πολύ παγωμένο εκείνη την περίοδο για να σκαφτεί. Κατά τη δεύτερη απόπειρα, χρησιμοποιήθηκε και ανιχνευτής μετάλλων και πάλι, όμως, ουδέν εντοπίστηκε. Κατά την Τρίτη έρευνα ζητήθηκε η αρωγή του Χέλμουτ, που επέστρεψε στην περιοχή για να βοηθήσει, αλλά ξανά δεν βρέθηκε το παραμικρό. Στη συνέχεια, το Ινστιτούτο έβαλε στην αποθήκη τους ανιχνευτές μετάλλων και αρχειοθέτησε την υπόθεση, χαρακτηρίζοντας «Εμπιστευτικό» τον φάκελο που περιείχε και τον χάρτη, για να προστατεύσει έτσι τα συμφέροντα των ιδιοκτητών των πολύτιμων αντικειμένων.

Σχεδόν 80 χρόνια αργότερα, τα Εθνικά Αρχεία της Ολλανδίας δημοσίευσαν τον χάρτη και μαζί ένα αρχείο με όλες τις λεπτομέρειες για τις αποτυχημένες προσπάθειες του ολλανδικού κράτους για να βρεθεί ο θησαυρός. Ωστόσο, οι επίσημες αποτυχημένες προσπάθειες δεν εμπόδισαν εκατοντάδες ανθρώπους να προσπαθήσουν να εντοπίσουν τα τιμαλφή. Με όπλα τους ένα φτυάρι και έναν γκασμά, αυτοί οι κυνηγοί θησαυρών, άνοιξαν τόσες πολλές τρύπες στην περιοχή του Ommeren που ο δήμαρχος επενέβη για να σταματήσουν.
Οι προσπάθειες αποδείχθηκαν άκαρπες, καθώς ο θησαυρός δεν έχει βρεθεί. Ωστόσο, είναι σίγουρο, ότι οι ενθουσιώδεις κυνηγοί θα συνεχίσουν να μελετούν τον χάρτη και θα προσπαθούν νυχθημερόν να βρουν το χρυσάφι.

Θεωρίες για τον θησαυρό

Παράλληλα, κάποιοι πιστεύουν ότι ο Χέλμουτ θυμόταν λάθος την τοποθεσία των θαμμένων κλοπιμαίων, καθώς υποστήριζε ότι ο βομβαρδισμός που διέρρηξε το χρηματοκιβώτιο συνέβη τον Αύγουστο του 1944· στην πραγματικότητα, οι Σύμμαχοι δεν βομβάρδισαν το Άρνεμ εκείνον τον μήνα.
Άλλοι, πάλι, θεωρούν ότι ο θησαυρός έχει ήδη βρεθεί και το γεγονός έχει αποσιωπηθεί. Είτε ήταν κάποιος που είδε τους Γερμανούς και, μόλις έφυγαν, έσκαψε και πλούτισε, είτε τον εντόπισαν αμερικανοί στρατιώτες που ενημερώθηκαν για την πιθανότητα θαμμένου θησαυρού και τον αναζήτησαν μετά τον πόλεμο. Μια άλλη πιθανή θεωρία είναι ότι ένας από τους τρεις στρατιώτες γύρισε και πήρε τα λάφυρα, αμέσως μετά τον πόλεμο. Ενώ δύο από αυτούς έγινε γνωστό ότι σκοτώθηκαν τις τελευταίες ημέρες του πολέμου, ο τρίτος απλώς θεωρείται αγνοούμενος…

Κάποιοι άλλοι, μάλιστα, λένε ότι δεν υπήρξε ποτέ θησαυρός και ότι ο Χέλμουτ τα επινόησε όλα αυτά αποζητώντας προστασία από τους Συμμάχους. Με την μανία των σοβιετικών δυνάμεων προς τους Γερμανούς μόλις κατέλαβαν το Βερολίνο, αυτή η τελευταία θεωρία δεν είναι καθόλου απίθανη. Προς το παρόν, το μυστήριο του θαμμένου θησαυρού παραμένει ακόμα.

Να σημειώσουμε κλείνοντας ότι: στα βουνά της κεντρικής Ελλάδας, εκεί όπου έδρασαν οι δυνάμεις του ΕΛΑΣ, οι ντόπιοι περπατούν με το κεφάλι σκυμμένο και με τα μάτια να σαρώνουν το έδαφος. Οι λίρες που έριξαν οι Βρετανοί προς ενίσχυση των Αντιστασιακών ομάδων, έχουν γίνει εμμονή, από γενιά σε γενιά…