ISKP: Ποιους λόγους είχε το Ισλαμικό Κράτος για να επιτεθεί στη Ρωσία

Η επίθεση στην αίθουσα συναυλιών Crocus City της Μόσχας είναι η πιο πολύνεκρη επίθεση που έχει αναλάβει το Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) σε ευρωπαϊκό έδαφος, με 137 ανθρώπους να έχουν επιβεβαιωθεί ότι έχουν σκοτωθεί.

Το βράδυ της Παρασκευής, επιτιθέμενοι που έφεραν τουφέκια εφόδου εισήλθαν στον συναυλιακό χώρο στα περίχωρα της Μόσχας, πυροβολώντας για σχεδόν μία ώρα, καθώς οι πανικόβλητοι επισκέπτες προσπαθούσαν να διαφύγουν. Στη συνέχεια οι δράστες έβαλαν φωτιά στον χώρο.

Ο αριθμός των νεκρών είναι ελαφρώς υψηλότερος από τις καταστροφικές επιθέσεις στο Παρίσι το 2015, οι οποίες έγιναν στο απόγειο της δύναμης του ΙΚ.

Από την Παρασκευή, τα γεγονότα εξελίχθηκαν γρήγορα, με τέσσερις υπόπτους - που αναγνωρίστηκαν ως πολίτες του Τατζικιστάν από ένα ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων - να εμφανίζονται στο δικαστήριο την Κυριακή, δηλώνοντας ένοχοι για την εμπλοκή τους.

Ωστόσο, τα ερωτήματα παραμένουν: η μορφή που θα λάβει η απάντηση του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ασαφής, ενώ οι εμπειρογνώμονες προσπαθούν να εξηγήσουν το ακριβές κίνητρο της επίθεσης.

Γιατί το ΙΚ να επιτεθεί στη Ρωσία;

Υπάρχουν πρακτικοί, ιστορικοί και ιδεολογικοί λόγοι για τους οποίους το Ισλαμικό Κράτος θα μπορούσε να επιτεθεί στη Ρωσία, εκτιμά ο Guardian, που κινείται στο ίδιο μήκος κύματος με τα υπόλοιπα δυτικά ΜΜΕ.

Οι ηγέτες του ΙΚ θεωρούν εδώ και καιρό τις επιθέσεις κατά μακρινών στόχων ως αναπόσπαστο μέρος του εξτρεμιστικού τους σχεδίου. Τέτοιες επιχειρήσεις - όταν είναι επιτυχείς - τρομοκρατούν τους εχθρούς τους, αλλά επίσης κινητοποιούν τους υπάρχοντες υποστηρικτές και προσελκύουν νέους.

Συχνά, οι στόχοι καθορίζονται από τους διαθέσιμους πόρους. Πριν από εννέα χρόνια, μια ομάδα Γάλλων και Βέλγων νεοσύλλεκτων στη Συρία οδήγησε σε κύμα επιθέσεων και στις δύο χώρες. Τους τελευταίους 18 μήνες, το ΙΚ έχει καταβάλει συντονισμένες προσπάθειες να στρατολογήσει μαχητές της κεντρικής Ασίας μέσω του αφγανικού παρακλαδιού του, γνωστού ως Ισλαμικό Κράτος Επαρχία Χορασάν (ISKP). Όντας ρωσόφωνοι ή ακόμη και Ρώσοι υπήκοοι, οι στρατολογημένοι αυτοί μπορούν εύκολα να φτάσουν σε στόχο στη Μόσχα, προσφέροντας πολλαπλές νέες ευκαιρίες για επιθέσεις.

Η Ρωσία βρίσκεται στο στόχαστρο του ΙΚ εδώ και πολλά χρόνια. Οι ηγέτες του ΙΚ, όπως και πολλοί ισλαμιστές μαχητές, έχουν κατά νου τη ρωσική υποστήριξη προς το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία. Ένα βασικό σημείο που προβάλλεται από την προπαγάνδα του ΙΚ από το Πακιστάν έως τη Νιγηρία είναι ότι η Μόσχα αποτελεί μέρος του ευρύτερου συνασπισμού των χριστιανικών ή δυτικών δυνάμεων που εμπλέκονται σε μια υπαρξιακή, 1.400 ετών μάχη κατά του Ισλάμ.

Οι δηλώσεις του ΙΚ που ανέλαβαν την ευθύνη για την επίθεση καυχήθηκαν ότι «σκότωσαν χριστιανούς». Οι ηγέτες του ISKP μπορεί επίσης να θεωρούν ότι η Ρωσία υποστηρίζει τη συνέχιση της κυριαρχίας των Ταλιμπάν, οι οποίοι τους έχουν καταπιέσει. Θα θυμούνται επίσης τις βάναυσες σοβιετικές στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Αφγανιστάν τη δεκαετία του 1980 και την «Τζιχάντ» που διεξήγαγαν οι πατεράδες ή οι παππούδες τους εναντίον των δυνάμεων της Μόσχας. Ο αιματηρός πόλεμος της Ρωσίας στην Τσετσενία το 1999 μπορεί επίσης να αποτελεί παράγοντα.

Ποια θα είναι η απάντηση της Ρωσίας;

Πολλές τρομοκρατικές επιθέσεις επιδιώκουν να προκαλέσουν μια ισχυρή κατασταλτική απάντηση από τις αρχές, με στόχο την περαιτέρω κλιμάκωση της βίας. Αν αυτό ήταν μέρος του σχεδίου του ΙΚ για τη Μόσχα, είναι απίθανο να απογοητευτούν.

Η ανάκριση των υπόπτων από τις ρωσικές αρχές φαίνεται να ήταν ιδιαίτερα βίαιη, σημειώνει ο Guardian. Βίντεο που κυκλοφορούν από τις ανακρίσεις τους δείχνουν ότι οι άνδρες βασανίστηκαν- σε ένα από τα βίντεο φαίνεται να εμφανίζονται μέλη των δυνάμεων ασφαλείας να κόβουν το αυτί ενός υπόπτου και στη συνέχεια να το βάζουν στο στόμα του.

Στο δικαστήριο, όλοι οι ύποπτοι εμφανίστηκαν βαριά μελανιασμένοι με πρησμένα πρόσωπα. Ένας από αυτούς μεταφέρθηκε στο δικαστήριο απευθείας από το νοσοκομείο σε αναπηρικό καροτσάκι. Τον παρακολουθούσαν γιατροί και φαινόταν με πολλαπλά κοψίματα.

Ο Πούτιν ορκίστηκε να τιμωρήσει όσους βρίσκονται πίσω από τη «βάρβαρη τρομοκρατική επίθεση» - και οι μουσουλμανικές μειονότητες στη Ρωσία είναι πιθανό να αντιμετωπίσουν ένα κύμα καταστολής.

Στις μόνες δημόσιες δηλώσεις του Ρώσου ηγέτη για τη σφαγή δεν έκανε καμία αναφορά στους ισχυρισμούς του ΙΚ για ανάληψη ευθύνης.

Αντιθέτως, παρά το γεγονός ότι το ΙΚ ισχυρίστηκε ότι η επίθεση έγινε και δημοσίευσε υλικό που επιβεβαιώνει αυτούς τους ισχυρισμούς, η Ρωσία εξακολουθεί να προσπαθεί να επιρρίψει ευθύνες στην Ουκρανία.

Το Σάββατο, ο Πούτιν ισχυρίστηκε ότι οι τέσσερις συλληφθέντες ένοπλοι σχεδίαζαν να διαφύγουν στην Ουκρανία. Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντιμίρ Ζελένσκι, δήλωσε ότι ο Πούτιν και άλλοι που βρίσκονται κοντά του προσπαθούν να αποσπάσουν την ευθύνη από τις αποτυχίες των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών. Οι ΗΠΑ δήλωσαν ότι έλαβαν πληροφορίες ότι το ISKP έδρασε μόνο του.

Θα αυξηθεί ο αριθμός των νεκρών;

Από τη Δευτέρα μετά την επίθεση, οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης δήλωσαν ότι συνέχιζαν να αναζητούν οποιονδήποτε μπορεί να έχει μείνει τραυματισμένος ή νεκρός μέσα στο σοβαρά κατεστραμμένο συναυλιακό χώρο. Ο αριθμός των νεκρών αυξήθηκε πολλές φορές κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου, καθώς βρέθηκαν περισσότερα πτώματα.

Πολλές οικογένειες δεν γνωρίζουν ακόμη αν οι συγγενείς που βρίσκονταν στο συναυλιακό χώρο το βράδυ της Παρασκευής ήταν ζωντανοί. Ο Ιγκόρ Πογκάνταεφ δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων AP ότι αναζητούσε απεγνωσμένα κάθε λεπτομέρεια για το πού βρισκόταν η σύζυγός του, αφού εκείνη πήγε στη συναυλία και σταμάτησε να απαντά στα μηνύματά του.

Ο Πογκοντάεφ είπε ότι έψαξε τα νοσοκομεία της ρωσικής πρωτεύουσας και της ευρύτερης περιοχής της Μόσχας, αναζητώντας πληροφορίες για νεοεισαχθέντες ασθενείς. Αλλά η σύζυγός του δεν ήταν μεταξύ εκείνων που αναφέρθηκαν ως τραυματίες ή στον κατάλογο των θυμάτων που έχουν εντοπιστεί μέχρι στιγμής, είπε.

Το υπουργείο Υγείας της Μόσχας δήλωσε την Κυριακή ότι άρχισε να χρησιμοποιεί εξετάσεις DNA για την ταυτοποίηση των σωμάτων των νεκρών, μια διαδικασία που θα διαρκέσει τουλάχιστον δύο εβδομάδες.