Κολομβία: Τρομακτικό το ρεκόρ φόνων υπερασπιστών του περιβάλλοντος το 2023

Η Κολομβία, οικοδέσποινα της φετινής συνόδου των Ηνωμένων Εθνών COP16 για τη βιοποικιλότητα, ήταν η χώρα όπου έγιναν οι περισσότερες δολοφονίες υπερασπιστών του περιβάλλοντος ή των δικαιωμάτων κοινοτήτων στη γη τους το 2023. Σύμφωνα με την Global Witness, δολοφονήθηκαν 79 άνθρωποι - ο υψηλότερος αριθμός που έχει καταγράψει η βρετανική οργάνωση σε μία μόνο χώρα μέσα σε ένα έτος (από το 2012, όταν ξεκίνησε η τήρηση αρχείων).

«Ο αριθμός αυτός είναι ντροπή για εμάς, για τη χώρα»,

Ο αριθμός προκαλεί στ’ αλήθεια ανατριχίλα, τόνισε η Λάουρα Φουρόνες, στέλεχος της ΜΚΟ, σπεύδοντας να διευκρινίσει πως τα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν είναι συντηρητικές εκτιμήσεις και πιθανόν τα στοιχεία δεν είναι πλήρη.

Σε όλο τον κόσμο δολοφονήθηκαν 196 υπερασπιστές του περιβάλλοντος ή έγγειων δικαιωμάτων πέρυσι, σύμφωνα με την οργάνωση. Από τους φόνους αυτούς, η μεγάλη πλειονότητα διαπράχθηκε στην Λατινική Αμερική, όπου αναλογεί το 85% του συνόλου.

«Ο αριθμός αυτός είναι ντροπή για εμάς, για τη χώρα», τόνισε η Άστριντ Τόρες, συντονίστρια της Somos Defensores («Είμαστε υπερασπιστές»), κολομβιανής οργάνωσης υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Για την Τόρες, το ζήτημα δεν απλά και μόνο οι ευθύνες της σημερινής κυβέρνησης, αλλά του κρατικού μηχανισμού συνολικά, ιδίως των εισαγγελικών και των τοπικών αρχών. Εκπρόσωπος της κυβέρνησης του Πέτρο διαβεβαίωσε πως θα υπάρξει τοποθέτηση για την έκθεση αυτή, πρόσθεσε όμως πως ακόμη βρίσκεται υπό επεξεργασία. Ο ίδιος ο πρόεδρος, που ανέλαβε την εξουσία το 2022, έχει υποσχεθεί να τερματίσει τον εμφύλιο, που διαρκεί 60 και πλέον χρόνια, και να προωθήσει τη δικαιοσύνη για το περιβάλλον και για τις κοινότητες.

Οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με διάφορες ένοπλες οργανώσεις, κάποιες από τις οποίες ενέχονται σε φόνους υπερασπιστών του περιβάλλοντος, συναντούν δυσκολίες· ενώ, παρότι η αποψίλωση των δασών υποχώρησε σε χαμηλό 23 ετών πέρυσι, το υπουργείο Περιβάλλοντος προειδοποιεί ότι αυξάνεται ξανά το 2024.

Η Κολομβία χαρακτηριζόταν ήδη η πιο επικίνδυνη χώρα για τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος πρόπερσι. Το 2022, καταγράφτηκαν 60 φόνοι, κατά την Global Witness.

Πέρυσι, έρευνα του Reuters υπέδειξε ότι οι δολοφονίες υπερασπιστών του περιβάλλοντος στην Κολομβία έχουν μεγάλες και μακροπρόθεσμες συνέπειες για τα οικοσυστήματα και κάποιες κοινότητες όπου δολοφονήθηκαν ακτιβιστές κατέγραψαν ραγδαία άνοδο της αποψίλωσης και της καταστροφής δασικών εκτάσεων.

Σε εκδήλωση στην οποία παρουσιάστηκε το πρόγραμμα της COP16 στην Μπογοτά τον Ιούλιο, η αντιπρόεδρος της χώρας, Φράντσα Μάρκες - Αφροκολομβιανή ακτιβίστρια που είχε λάβει το βραβείο Γκολντμάν για το Περιβάλλον το 2018- δήλωσε πως η σύνοδος πρέπει να τιμήσει τη μνήμη όσων έπεσαν.

«Με γεμίζει συναισθήματα που βλέπω να πραγματώνεται το όνειρο που είχαν τόσα χρόνια ηγέτες των αγώνων για το περιβάλλον, πολλοί από τους οποίους δεν είναι πια μαζί μας σήμερα, που έπεσαν θύματα δολοφονιών στη χώρα μας», τόνισε. «Η παγκόσμια σύνοδος είναι φόρος τιμής στις φωνές αυτές», πρόσθεσε.