Πώς μια κατολίσθηση στη Γροιλανδία προκάλεσε σεισμό 9 ημερών σε όλο τον πλανήτη; Επιστήμονες έλυσαν το μυστήριο!

Μια κατολίσθηση και ένα μεγα-τσουνάμι στη Γροιλανδία τον Σεπτέμβριο του 2023, που αποδίδεται στην κλιματική κρίση, προκάλεσαν δονήσεις σε ολόκληρο τον πλανήτη για εννέα ημέρες, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική μελέτη.

Επιπτώσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής

Το σεισμικό συμβάν εντοπίστηκε από αισθητήρες σε όλο τον κόσμο, αλλά ήταν τόσο ασυνήθιστο που οι επιστήμονες αρχικά δεν μπορούσαν να καταλάβουν την αιτία του. Έχοντας πλέον εξιχνιάσει το φαινόμενο, οι ερευνητές σημείωσαν ότι αυτό καταδεικνύει πώς η παγκόσμια υπερθέρμανση ήδη προκαλεί επιπτώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο και ότι μεγάλες κατολισθήσεις μπορεί να συμβούν σε περιοχές που μέχρι πρότινος θεωρούνταν σταθερές, λόγω της ραγδαίας αύξησης των θερμοκρασιών.

Η κατάρρευση μιας κορυφής βουνού ύψους 1.200 μέτρων στο απομακρυσμένο φιόρδ Dickson συνέβη στις 16 Σεπτεμβρίου 2023, όταν ο παγετώνας που έλιωνε από κάτω δεν μπορούσε πλέον να συγκρατήσει τη βραχώδη μάζα. Το γεγονός δημιούργησε ένα αρχικό κύμα ύψους 200 μέτρων, και η επακόλουθη κίνηση του νερού μέσα στο φιόρδ προκάλεσε σεισμικά κύματα σε όλο τον πλανήτη για περισσότερο από μια εβδομάδα, όπως αναφέρει ο Guardian.

Αυτό το φαινόμενο ήταν η πρώτη καταγεγραμμένη κατολίσθηση και το πρώτο μεγα-τσουνάμι στην ανατολική Γροιλανδία.

Οι περιοχές της Αρκτικής επηρεάζονται έντονα από την ταχύτατη παγκόσμια θέρμανση, και παρόμοια μικρότερης κλίμακας σεισμικά γεγονότα έχουν παρατηρηθεί στη δυτική Γροιλανδία, στην Αλάσκα, στον Καναδά, στη Νορβηγία και στη Χιλή.

Ο Δρ Kristian Svennevig από το Γεωλογικό Ινστιτούτο της Δανίας και της Γροιλανδίας, επικεφαλής της μελέτης, δήλωσε:

«Όταν ξεκινήσαμε αυτή την επιστημονική περιπέτεια, όλοι ήταν προβληματισμένοι και κανείς δεν είχε την παραμικρή ιδέα για το τι προκάλεσε αυτό το σήμα. Ήταν πολύ μακρύτερο και απλούστερο από τα σήματα σεισμών, τα οποία συνήθως διαρκούν λεπτά ή ώρες, και χαρακτηρίστηκε ως USO - άγνωστο σεισμικό αντικείμενο».

«Ήταν επίσης ένα εξαιρετικό γεγονός επειδή είναι η πρώτη γιγαντιαία κατολίσθηση και τσουνάμι που έχουμε καταγράψει στην ανατολική Γροιλανδία. Σίγουρα δείχνει ότι η ανατολική Γροιλανδία αρχίζει να ενεργοποιείται όσον αφορά τις κατολισθήσεις. Τα κύματα κατέστρεψαν μια ακατοίκητη τοποθεσία των Ινουίτ στο επίπεδο της θάλασσας, η οποία ήταν τουλάχιστον 200 ετών, γεγονός που υποδηλώνει ότι δεν είχε συμβεί κάτι τέτοιο για τουλάχιστον δύο αιώνες».

«Βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά».

Πώς λύθηκε το μυστήριο

Πολλές καλύβες καταστράφηκαν σε έναν ερευνητικό σταθμό στο νησί Έλα, 70 χιλιόμετρα από την κατολίσθηση. Ο χώρος είχε ιδρυθεί από κυνηγούς γουναρικών και εξερευνητές πριν από δύο αιώνες και χρησιμοποιείται από επιστήμονες και τον δανικό στρατό, αλλά ήταν άδειος τη στιγμή του τσουνάμι.

«Ήταν καθαρή τύχη που δεν συνέβη τίποτα σε κανέναν άνθρωπο εδώ», δήλωσε ο Svennevig.

«Βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά από επιστημονικής άποψης», είπε.

Ο Δρ Stephen Hicks από το University College του Λονδίνου, μέλος της ερευνητικής ομάδας, ανέφερε: «Όταν είδα για πρώτη φορά το σεισμικό σήμα, ήμουν εντελώς μπερδεμένος. Ποτέ στο παρελθόν δεν έχει καταγραφεί ένα τόσο μακράς διάρκειας παγκοσμίως μετακινούμενο σεισμικό κύμα, που περιέχει μόνο μία συχνότητα ταλάντωσης».

Χρειάστηκε η συνεργασία 68 επιστημόνων από 40 ιδρύματα σε 15 χώρες για να λυθεί το μυστήριο, με συνδυασμό σεισμικών δεδομένων, μετρήσεων πεδίου, επίγειων και δορυφορικών εικόνων, καθώς και προσομοιώσεων τσουνάμι σε υπολογιστές υψηλής ανάλυσης.

Η ανάλυση, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science, εκτίμησε ότι 25 εκατομμύρια κυβικά μέτρα βράχου και πάγου κατέληξαν στο φιόρδ και κινήθηκαν τουλάχιστον 2.200 μέτρα κατά μήκος του. Η κατεύθυνση της κατολίσθησης, σε συνδυασμό με τα απότομα παράλληλα τοιχώματα του κόλπου, βοήθησαν στο να διατηρηθεί μεγάλο μέρος της ενέργειας της κατολίσθησης μέσα στο φιόρδ και να συνεχίσει να αντηχεί για τόσο μεγάλο διάστημα.

Το κύμα τσουνάμι μειώθηκε στα επτά μέτρα μέσα σε λίγα λεπτά, όπως υπολόγισαν οι ερευνητές, και σε μερικά εκατοστά τις επόμενες ημέρες, όταν ο δανικός στρατός επισκέφθηκε και φωτογράφισε το φιόρδ.

Ωστόσο, η ροή του τεράστιου όγκου νερού συνέχισε να προκαλεί σεισμικά κύματα σε όλο τον κόσμο.