Κόσμος | 08.10.2024 13:10

Τουρκία: Η κυβέρνηση Ερντογάν υπό πυρά εθνικιστών μετά τις δηλώσεις Γεραπετρίτη

Μαρία Ζαχαράκη

Η τουρκική κριτική για τη δήλωση του Γιώργου Γεραπετρίτη σχετικά με την ωρίμανση των συνθηκών με την Τουρκία για οριοθέτηση ΑΟΖ στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο δεν άργησε να έρθει...

Και, όπως ήταν αναμενόμενο, ξεκίνησε από τα άκρα: Και κυρίως όσους έχουν καλλιεργήσει το δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», όπως ο λεγόμενος «πατέρας της», απόστρατος αντιναύαρχος Τζεμ Γκιουρντενίζ, που εξέφρασε την ανησυχία του για τη συγκεκριμένη δήλωση, κάνοντας λόγο για «επικίνδυνη» για τα εθνικά συμφέροντα της Τουρκίας στάση. Ο Γκιουρντενίζ θέτει σήμερα σειρά ερωτημάτων προς την κυβέρνηση και το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, ζητώντας άμεσα επίσημη ενημέρωση.

Εθνική απραξία

Ο Τούρκος απόστρατος σχολίασε σε ανάρτησή του στο Χ πως οι πληροφορίες για τις εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις προέρχονται όχι από την τουρκική κυβέρνηση, αλλά από δηλώσεις του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη.

Ο Γκιουρντενίζ υποστηρίζει πως η Τουρκία αντιμετωπίζει τον κίνδυνο να αποδεχθεί όρους που αντιβαίνουν στα εθνικά της συμφέροντα, αναφερόμενος στην υφαλοκρηπίδα που είχε κηρύξει η Άγκυρα στον ΟΗΕ το 2020.

Ανάμεσα στα ερωτήματα που θέτει προς την τουρκική κυβέρνηση είναι:

  • Εάν η Τουρκία πρόκειται να κάνει παραχωρήσεις στα όρια της υφαλοκρηπίδας στη Μεσόγειο;
  • Πώς θα γίνει ο καθορισμός της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας χωρίς να ξεκαθαριστεί το καθεστώς των 153 νησιών και νησίδων, όπως τα Ίμια;
  • Πώς μπορεί να υπάρξει εμπιστοσύνη προς την ελληνική πλευρά, που κρατάει το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια στο Αιγαίο;
  • Γιατί η Τουρκία έχει σταματήσει να προβαίνει σε έρευνες ή γεωτρήσεις στη Μεσόγειο, υπό την πίεση διεθνών παραγόντων;
  • Πώς μπορεί να λέει ο Έλληνας υπουργός ότι υπάρχει κλίμα αποκλιμάκωσης και εμπιστοσύνης στο Αιγαίο, όταν υπάρχουν τόσες προκλήσεις και παραβιάσεις στο Αιγαίο, όταν το ελληνικό πολεμικό ναυτικό διεξάγει τις τελευταίες εβδομάδες ασκήσεις Ειδικών Δυνάμεων κατά της Τουρκίας ή όταν έχουμε σταματήσει να συμμετέχουμε στις ασκήσεις του ΝΑΤΟ λόγω του προβλήματος των εναέριων συνόρων;

Ένα άλλο θέμα είναι η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. «Το άνοιγμά της δεν είναι διμερές ζήτημα, αλλά παγκόσμιο αίτημα και θέμα σεβασμού της ελευθερίας της πίστης. Εν τω μεταξύ, οι Τούρκοι της Δυτικής Θράκης δεν μπορούν να εκλέξουν ούτε τους δικούς τους μουφτήδες», υποστηρίζει ο Γκιουρντενίζ.

«Η Τουρκία υποχωρεί!»

Εν ολίγοις, ο Γκιουρντενίζ βλέπει υποχώρηση της Τουρκίας και ζητά από την τουρκική κυβέρνηση να διασφαλίσει τα θαλάσσια συμφέροντα της Τουρκίας, τονίζοντας ότι μόνο ο λαός μπορεί να αποδεχτεί ή να απορρίψει τέτοιες παραχωρήσεις.

«Φαίνεται ότι αποχωρούμε από τις θάλασσες υπό την πίεση των ΗΠΑ και της ΕΕ. Από το 2020, δεν έχει γίνει καμία κίνηση στη Μεσόγειο. Δεν γίνονται ούτε σεισμικές έρευνες ούτε γεωτρήσεις. Στέλνουμε ένα σεισμικό ερευνητικό πλοίο υπό την προστασία δύο φρεγατών στη Σομαλία, η οποία βρίσκεται στην περιδίνηση εσωτερικού και εξωτερικού πολέμου, σαν αστείο. Είναι σαν μια αόρατη δύναμη να λέει: ‘Μείνε μακριά από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο της Μεσογείου. Πήγαινε στη Σομαλία’».

«Η Ελλάδα ξεκίνησε τη διαδικασία κι εμείς δεν γνωρίζουμε τίποτα»

Το πιο ενδιαφέρον για τον Γκιουρντενίζ είναι ότι η Τουρκία υποχωρεί σαν να έχει κάνει πόλεμο με την Ελλάδα και να έχει χάσει. «Είναι προφανές ότι ο Έλληνας υπουργός ξεκίνησε μια νέα διαδικασία μιλώντας για ένα πολύ ευαίσθητο θέμα, το οποίο διπλωματικά συνηθίζεται να παραμένει εμπιστευτικό. Το Τ/Υπουργείο Εξωτερικών μας θα έπρεπε τουλάχιστον να σχολιάσει τα όσα είπε και να διαφωτίσει την κοινή γνώμη».

Ελληνικός «Δακτύλιος Κινδύνου»

Ο «δακτύλιος κινδύνου» γύρω από την Τουρκία, όπως τον περιγράφουν οι Τούρκοι εθνικιστές, είναι μία πραγματικότητα που απασχολεί έντονα την τουρκική αντιπολίτευση και προκαλεί ανησυχία στις εθνικιστικές δυνάμεις της χώρας. Οι δηλώσεις του Αζμί Καραμαχμούτογλου, εκπροσώπου Τύπου του εθνικιστικού κόμματος Νίκης, έρχονται να προστεθούν στις αντιδράσεις για την εξωτερική πολιτική της Άγκυρας, ιδιαίτερα όσον αφορά τα ελληνοτουρκικά.

Συσκότιση για τα νησιά του Αιγαίου

Ο Καραμαχμούτογλου καταγγέλλει ανοιχτά την «αδιαφανή» και «μυστικοπαθή» πολιτική του ΑΚΡ, η οποία, όπως υποστηρίζει, έχει «παραβιάσει τα εθνικά συμφέροντα» της χώρας από τότε που ανέλαβε την εξουσία πριν από 22 χρόνια.

Στο στόχαστρο της κριτικής του είναι η διαχείριση της υπόθεσης των νησιών του Αιγαίου που, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης, ανήκουν στην Τουρκία αλλά «τελούν υπό de facto κατοχή από την Ελλάδα». Ο ίδιος τονίζει ότι η Άγκυρα έχει αποτύχει να διαμαρτυρηθεί για τον εποικισμό και τον εξοπλισμό των νησιών αυτών, κάτι που «πλήττει την εθνική υπερηφάνεια».

«Η πολιτική της συσκότισης, της κάλυψης και της μυστικοπάθειας συνεχίζεται στην εξωτερική πολιτική κι ένα άλλο θέμα που πλήττει την εθνική υπερηφάνεια και προκαλεί ντροπή για την τουρκική εξωτερική πολιτική είναι η δήλωση του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών, την οποία μάθαμε πάλι από τα ΜΜΕ.

Σε μια εξωτερική πολιτική που καλύπτεται από μυστικά, η de facto κατοχή από την Ελλάδα 156 κομματιών γης, νησιών και νησίδων στη Θάλασσα των Νήσων [σσ. Αιγαίο Πέλαγος], τα οποία ήταν καταγεγραμμένα στη Λωζάνη, το άνοιγμά τους για εποικισμό, ακόμη και το άνοιγμά τους για στρατιωτικές ζώνες, ο εξοπλισμός τους, η ίδρυση εκκλησιών, είναι μια ακόμη χαμένη υπόθεση για εμάς, για την οποία δεν έχουμε βγάλει μέχρι στιγμής άχνα και την έχουμε αποδεχτεί, αλλά την οποία η κυβέρνηση του ΑΚΡ έχει αποκρύψει από την τουρκική κοινή γνώμη».

Εγκατάλειψη του ψευδοκράτους

Οι Τούρκοι υπερ-εθνικιστές προχωρούν ακόμα πιο πέρα, επικρίνοντας την «αδυναμία» της κυβέρνησης να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του ψευδοκράτους. Παρότι υπάρχει πολιτική ρητορική υπέρ της αναγνώρισης, «κανένα βήμα δεν έχει γίνει» προς αυτή την κατεύθυνση, σημειώνει ο Καραμαχμούτογλου, επισημαίνοντας ότι οι Ε/Κ και οι δυνάμεις πίσω τους «καθίζουν» τον Ερσίν Τατάρ τελικά στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

«Μία από αυτές είναι οι πρόσφατες δηλώσεις για την αναγνώριση της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου ως ανεξάρτητου εθνικού κράτους. Δεν έχει γίνει το παραμικρό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση. Τίποτα δεν έχει γίνει παρόλο που υπάρχουν τρόποι. Ωστόσο, ο λόγος αυτός έχει εκφραστεί πολιτικά.

Η πολιτική για την Κύπρο έχει εγκαταλειφθεί και υπάρχουν ειδήσεις και πληροφορίες ότι θα τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εντός ενός μηνός σύντομα. Τώρα βλέπουμε ότι γίνεται προσπάθεια να επαναφέρουν τον Τ/Κ πρόεδρο στο τραπέζι των συνομιλιών σε μια σύνοδο κορυφής με τον 'Ε/Κ ηγέτη'. Πρόκειται για μια εξωτερική πολιτική που έρχεται σε αντίθεση με την εθνική πολιτική της πρωτεύουσας Άγκυρας.

Αυτό που είναι οδυνηρό για εμάς, την τουρκική κοινή γνώμη, είναι ότι δεν μπορούμε να ακούσουμε για όλες αυτές τις εξελίξεις από τους υπουργούς της κυβέρνησης του ΑΚΡ ή τον κυβερνητικό εκπρόσωπο. Δυστυχώς, μαθαίνουμε για όλες αυτές τις εξελίξεις από τα ελληνικά ΜΜΕ ή τον Ε/Κ Τύπο».

Απουσία αντίδρασης στην Κύπρο

Η αδράνεια της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής γίνεται όλο και πιο εμφανής και με την εγκαθίδρυση αμερικανικής στρατιωτικής βάσης στην Κύπρο, κάτι που πέρασε σχεδόν απαρατήρητο και ασχολίαστο από την Άγκυρα, σύμφωνα με τον Καραμαχμούτογλου.

Το γεγονός ότι η Τουρκία, ένα από τα κράτη- εγγυητές, αντιλήφθηκε την παραχώρηση στρατιωτικής βάσης στις ΗΠΑ στην Κύπρο μόνο μετά την εγκαθίδρυση της βάσης, αν και αυτό ήταν δυνατό μόνο με τη συγκατάθεση και των τριών κρατών- εγγυητών, αποτελεί ένδειξη ότι η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας έχει αποδυναμωθεί. Δεν γνωρίζουμε αν έχει εξασφαλιστεί και η συναίνεση της Τουρκίας».

Ο Βαρθολομαίος στο στόχαστρο

Ένα άλλο σημείο αιχμής είναι η παρουσία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου στο συνέδριο για την Ίμβρο και την Τένεδο, κάτι που το κόμμα Νίκης θεωρεί «απειλή» για την εθνική κυριαρχία.

Οι δηλώσεις επίσης του Πατριάρχη σχετικά με το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, χωρίς κυβερνητική αντίδραση, επιβεβαιώνουν, σύμφωνα με τους επικριτές, την «αδυναμία» της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.

«Η αδιαφορία της κοινής γνώμης θρέφει τις ελληνικές διεκδικήσεις»

Στη σκιά αυτών των εξελίξεων, οι Τούρκοι εθνικιστές προειδοποιούν ότι η έλλειψη αντίδρασης της τουρκικής κυβέρνησης επιτρέπει στην Ελλάδα να προωθεί τις διεκδικήσεις της, ενώ η τουρκική κοινή γνώμη παραμένει «αδιάφορη».

«Αλλά το πιο οδυνηρό από αυτό είναι ότι αυτές οι υπαναχωρήσεις στην εξωτερική πολιτική, που ισοδυναμούν με απώλεια εδαφών, δυστυχώς δεν βρίσκουν ανταπόκριση στα μάτια των πολιτών, στα μάτια της κοινής γνώμης, τουλάχιστον όχι εκφρασμένη ανταπόκριση. Με άλλα λόγια, αυτές οι απώλειες δεν βρίσκονται στην ατζέντα της κοινής γνώμης και των πολιτών», καταλήγει ο Καραμαχμούτογλου.

κυβέρνησηΓιώργος Γεραπετρίτηςειδήσεις τώραΡετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΤουρκία