Η «αναζήτηση εδάφους με την Αθήνα» προκαλεί αντιδράσεις στην Τουρκία

Η πρόσφατη δήλωση Γεραπετρίτη για πρόθεση έναρξης διαπραγματεύσεων με την Τουρκία για την οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών, έχει προκαλέσει σοβαρές ανησυχίες (και) στην άλλη πλευρά του Αιγαίου, την Άγκυρα, η οποία σπεύδει, υπό το βάρος των αντιδράσεων του εθνικιστικού χώρου και της κεμαλικής αντιπολίτευσης, να διαβεβαιώσει ότι δεν πρόκειται να κάνει πίσω από τις παραδοσιακές, αμετακίνητες θέσεις της.

Κοινή επωδός όλων των κριτικών αυτή τη στιγμή, πάντως, το casus belli απέναντι σε οποιαδήποτε ενδεχόμενη ανακήρυξη 12 μιλίων από την Ελλάδα στα νησιά του Αιγαίου.

Καμία αλλαγή

Ανώνυμες διπλωματικές πηγές ξεκαθαρίζουν στην αντιπολιτευόμενη εφημερίδα Τζουμχουριέτ σήμερα, που ερευνά το θέμα των δηλώσεων Γεραπετρίτη, ότι δεν υπάρχει καμία αλλαγή στις τουρκικές θέσεις, με τις πολυμέτωπες αιτιάσεις της Άγκυρας να επανέρχονται στο προσκήνιο.

Οι πηγές τονίζουν ότι «δεν υπάρχει καμία αλλαγή θέσεων της Τουρκίας στα θέματα του Αιγαίου και ότι υπάρχουν περισσότερα από ένα θέματα υπό αμφισβήτηση».

Αμφισβήτηση κυριαρχίας

Η Άγκυρα θεωρεί ότι τα ζητήματα δεν περιορίζονται μόνο στα χωρικά ύδατα και επιμένει να προβάλει ότι θέτει ζήτημα αμφισβήτησης κυριαρχίας νησιών.

«Τα χωρικά ύδατα, ο εναέριος χώρος, οι γεωγραφικοί σχηματισμοί αβέβαιης ιδιοκτησίας, ο εξοπλισμός των νησιών με αποστρατικοποιημένο καθεστώς και άλλα θέματα, δεν μπορούν να περιοριστούν σε ένα μόνο θέμα. Πρέπει να αναζητηθούν λύσεις για όλα αυτά και να συζητηθούν οι αλληλένδετες διαφορές», υποστηρίζουν οι διπλωματικές πηγές.

Ποια κεκτημένα;

Αίσθηση πάντως προκαλεί η αναφορά των τουρκικών πηγών σε «κεκτημένα», που απορρέουν από τις πολυετείς διαπραγματεύσεις με την Αθήνα, και δεν πρέπει να αγνοηθούν.

«Για κάθε ένα από αυτά τα θέματα που έφεραν οι πολυετείς διαπραγματεύσεις έχει επιτευχθεί ένα κεκτημένο και αυτό δεν μπορεί να αγνοηθεί», τονίζουν οι πηγές, προκαλώντας το ερώτημα: ποια είναι αυτά τα κεκτημένα και σε τι ακριβώς αναφέρεται η τουρκική πλευρά;

Η ασαφής φύση αυτών των «κεκτημένων» γεννά μάλιστα επιπλέον ερωτήματα σχετικά με το αν η Τουρκία βλέπει τις προηγούμενες διαπραγματεύσεις ως βάση για νέες διεκδικήσεις ή ως ένα σταθερό σημείο από το οποίο δεν είναι διατεθειμένη να υποχωρήσει.

Ο Ερντογάν κατηγορείται για συμβιβασμούς

Η κριτική από την αντιπολίτευση και ειδικά από τον αντιπρόεδρο του κόμματος CHP, Ιλχάν Ουζγκέλ, είναι έντονη. Ο Ουζγκέλ σε δηλώσεις του στην Τζουμχουριέτ κατηγορεί την κυβέρνηση Ερντογάν για υποχωρήσεις στην εξωτερική πολιτική από το 2021 και εκφράζει την ανησυχία του για την έλλειψη ενημέρωσης προς την κοινή γνώμη.

«Η κυβέρνηση έχει υιοθετήσει ένα στυλ υποχωρήσεων και συμβιβασμών, προκειμένου να βελτιώσει τις σχέσεις της με όποιον να’ ναι. Δεν εμπνέει εμπιστοσύνη αυτή τη στιγμή», τονίζει.

Ανησυχία για επέκταση χωρικών υδάτων

Η μεγαλύτερη ανησυχία της αντιπολίτευσης επικεντρώνεται, ωστόσο, στο θέμα των χωρικών υδάτων. Η ελληνική πλευρά δηλώνει ότι διατηρεί το δικαίωμα να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια, κάτι που η Τουρκία έχει χαρακτηρίσει ως αιτία πολέμου.

Ο Ουζγκέλ ζητά επίσημη τοποθέτηση από την κυβέρνηση. «Η Τουρκία πρέπει να ξεκαθαρίσει τι ακριβώς διαπραγματεύεται και πώς διασφαλίζονται τα εθνικά συμφέροντα», υποστηρίζει, εκφράζοντας ανησυχίες για τις επικείμενες συνομιλίες Γεραπετρίτη-Φιντάν.

«Έχουμε ανησυχίες και αμφιβολίες για το περιεχόμενο. Ο υπουργός θα πρέπει να εξηγήσει ποιο είναι το περιεχόμενο των συνομιλιών και σε ποια θέματα η Τουρκία είναι ανοιχτή σε συμβιβασμούς. Υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στη δήλωση της ελληνικής πλευράς: "Δεν θα συζητήσουμε τα χωρικά ύδατα, γιατί διατηρούμε την κυριαρχία μας και το δικαίωμα να επεκτείνουμε τα χωρικά ύδατα όποτε θέλουμε". Η θέση της Τουρκίας για το θέμα αυτό είναι ξεκάθαρη. Ανακοινώθηκε ότι η επέκταση στα 12 μίλια, θα θεωρηθεί αιτία πολέμου. Η Τουρκία πρέπει να πάρει επίσημη θέση εδώ. Πώς γίνεται η κυβέρνηση να φέρνει την υφαλοκρηπίδα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων; Η κοινή γνώμη πρέπει να ενημερώνεται», υπογράμμισε.

Πολιτική ήττα του Ερντογάν

Την ίδια ώρα, και ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Σαντετίν Ταντάν, επί πρωθυπουργίας Μπουλέντ Ετζεβίτ (1999-2001), εξέφρασε έντονες ανησυχίες για την έναρξη διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα σχετικά με την υφαλοκρηπίδα και την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), χαρακτηρίζοντας την κίνηση αυτή ως πολιτική ήττα του Ερντογάν.

«Ενώ υπάρχει μια αδικαιολόγητη κρίση με το Ισραήλ στο Νότο, η έναρξη διαπραγματεύσεων της Τουρκίας με την Ελλάδα για τον καθορισμό της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης είναι από μόνη της μια πολιτική ήττα. Οι απόψεις της Τουρκίας για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ είναι ξεκάθαρες εδώ και πολλά χρόνια και αποτελεί πάγια κρατική πολιτική ότι μια ενδεχόμενη ανακήρυξη 12 μιλίων από την Ελλάδα θα θεωρηθεί πράξη πολέμου», υποστηρίζει με τη σειρά του ο Ταντάν.

Ατού για την Ελλάδα

Τόνισε ότι οι πάγιες θέσεις της Τουρκίας στα θέματα της υφαλοκρηπίδας δεν μπορούν να εγκαταλειφθούν με αυθαίρετες αποφάσεις στο τραπέζι, ενώ υποστήριξε ότι οι διαπραγματεύσεις αυτές ενέχουν σοβαρούς γεωπολιτικούς κινδύνους, όπως η απώλεια της στρατηγικής σημασίας της Τουρκίας στη Λιβύη και τη Μεσόγειο.

«Κανείς δεν μπορεί να εγκαταλείψει αυτή την πολιτική με μια αυθαίρετη απόφαση στο τραπέζι», δήλωσε ο Ταντάν, προσθέτοντας ότι "η Τουρκία έχασε πολιτικά δίνοντας το πράσινο φως για την έναρξη αυτών των συνομιλιών με την Ελλάδα.

Η έναρξη διαπραγματεύσεων με την Ελλάδα για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ ενέχει τον κίνδυνο να επηρεάσει αρνητικά την παρουσία μας στη Λιβύη. Η Τουρκία δεν θα κερδίσει τίποτα πολιτικά από αυτές τις διαπραγματεύσεις και αντίθετα, θα δώσει στην Ελλάδα ένα ατού».

Η σιωπή είναι απειλή

Ο Σαντετίν Ταντάν προειδοποίησε ότι η έλλειψη αντιδράσεων από την τουρκική κοινωνία στις επικείμενες συνομιλίες με την Ελλάδα για την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές γεωπολιτικές συνέπειες. Σύμφωνα με τον Ταντάν, η Τουρκία, παρά την ισχυρή γεωγραφική της θέση, κινδυνεύει να χάσει τη γεωστρατηγική της σημασία, αν υποχωρήσει από τις θαλάσσιες διεκδικήσεις της.

«Λόγω της έλλειψης αντιδράσεων, είναι απαραίτητο η κοινωνία να αντιδράσει στις συνομιλίες που σχεδιάζεται να ξεκινήσουν με την Ελλάδα», δήλωσε ο Ταντάν και πρόσθεσε: «Ενώ η Τουρκία βρίσκεται σε γεωπολιτικά πλεονεκτική θέση με την ισχυρή γεωγραφία της, θα χάσει τη γεωπολιτική και γεωστρατηγική της σημασία, αν συμβιβαστεί στα θέματα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ».

Σε κίνδυνο τα κεκτημένα της Τουρκίας

Ο πρώην υπουργός Εσωτερικών προειδοποιεί ότι οι κυβερνητικές αποφάσεις, βασισμένες σε εφήμερα συμφέροντα, ενδέχεται να θέσουν σε κίνδυνο τα κεκτημένα της χώρας και καλεί σε μια στρατηγική συνεργασία με τις γειτονικές χώρες για να διασφαλιστεί η «Γαλάζια Πατρίδα».

«Ενώ θα πρέπει να είμαστε χώρα-κλειδί στα σχέδια IMEC και Belt and Road, κυριαρχώντας στο θαλάσσιο εμπόριο και τις θαλάσσιες διαδρομές στη Μεσόγειο, δεν μπορούμε ποτέ να επιτρέψουμε σε ελληνικά σκάφη να βρίσκονται στις ακτές μας. Ενώ οι κυβερνώντες της Τουρκίας με τις αυθαίρετες αποφάσεις τους δίνουν προτεραιότητα στα εφήμερα συμφέροντα, θέτουν σε κίνδυνο τα κρίσιμα κεκτημένα της Τουρκίας. Οι διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσει η κυβέρνηση με την Ελλάδα θέτουν επίσης σε κίνδυνο τα κεκτημένα μας στη Λιβύη. Με το σημερινό πολιτικό μυαλό, η Τουρκία έχει εκτεθεί στην απειλή να γίνει μια χώρα που έχει πέσει στις παγίδες του ιμπεριαλισμού αντί να είναι περιφερειακός ηγέτης. Αυτή η απειλή πρέπει να εξαλειφθεί και το τουρκικό έθνος θα εξαλείψει αυτή την απειλή σήμερα, όπως έκανε και στο παρελθόν. Ο πιο πρακτικός τρόπος για να γίνει αυτό είναι να δημιουργηθεί ένα σύμφωνο οικονομικής ανάπτυξης με τη Συρία, το Λίβανο και την Αίγυπτο για να διασφαλιστεί η Γαλάζια Πατρίδα με θαλάσσιες δικαιοδοσίες. Η Τουρκία δεν θα είναι ποτέ αιχμάλωτη του ιμπεριαλισμού. Αυτή η χώρα είναι δική μας και θα την προστατεύσουμε!».