Κόσμος|25.10.2024 15:27

Ερντογάν: «Πράσινο φως» για Eurofighter και BRICS

Μαρία Ζαχαράκη

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επέστρεψε από τη σύνοδο των BRICS με θετικά μηνύματα από Ανατολή και Δύση. Αναφερόμενος στη συνάντηση με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς, έδειξε να αναθαρρεί για τη πιθανή προμήθεια Eurofighter, ενώ ταυτόχρονα, στις επαφές του με τους ηγέτες των BRICS, ο Ερντογάν έδειξε τη διάθεσή του να συνδυάσει τις σχέσεις και με αυτό το μπλοκ της Ανατολής, προσβλέποντας σε οικονομική συνεργασία.

Κατά την επιστροφή του από τη σύνοδο κορυφής των BRICS στο Καζάν, της Ρωσίας ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν απάντησε σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, δίνοντας έναν ηχηρό τόνο στις θέσεις του για την τρομοκρατία εντός των συνόρων.

Ξεκίνησε εκφράζοντας τα συλλυπητήριά του για τους 5 νεκρούς από την πρόσφατη επίθεση στην αεροδιαστημική βιομηχανία της Τουρκίας (TAI) και δήλωσε αποφασισμένος να συνεχίσει τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας μέχρι την πλήρη εξάλειψη της απειλής από τη χώρα. «Θα συνεχίσουμε να αντιστεκόμαστε στην αδικία και την ανομία», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Υπόσχεση Σολτς για Eurofighter

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε επίσης ότι ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς έδωσε το «πράσινο φως» για πιθανή πώληση μαχητικών Eurofighter στην Τουρκία. Σύμφωνα με τον Ερντογάν, το Βερολίνο και το Λονδίνο φαίνονται να συμφωνούν στο αίτημα της Άγκυρας, με τις συνομιλίες να επεκτείνεται και σε προμήθειας σε άλλους κρίσιμους τομείς των χερσαίων και ναυτικών δυνάμεων, κάτι που θα οδηγήσει σε ελαχιστοποίηση της εξάρτησης από τις ΗΠΑ, όπως παραδέχθηκε Τούρκος πρόεδρος.

«Στη διμερή συνάντηση που είχαμε μαζί του, είδαμε ότι μπορούν να γίνουν θετικά βήματα όσον αφορά το Eurofighter και ότι τόσο το Ηνωμένο Βασίλειο όσο και η Γερμανία είναι θετικά διακείμενες στο σχέδιο αυτό. Πλέον, οι αρμόδιοι υπουργοί μας θα συνεχίσουν τις συναντήσεις τους. Το θέμα δεν περιορίζεται στο Eurofighter. Περιλαμβάνει επίσης την αγορά εξαρτημάτων και μηχανημάτων σε πολλούς τομείς που σχετίζονται με το πολεμικό ναυτικό, το στρατό ξηράς και την πολεμική αεροπορία. Κατά τη διάρκεια της διμερούς συνάντησης, λάβαμε θετικές προσεγγίσεις από τον ίδιο. Ο χρόνος θα δείξει πότε θα ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία και πότε θα φτάσουμε στο στάδιο της προμήθειας των αεροσκαφών. Ελπίζουμε να μην αργήσει πολύ. Η συνεργασία με Αγγλία και Γερμανία αναμένεται να προσφέρει στην Τουρκία σημαντική ενίσχυση στο αεροπορικό της οπλοστάσιο, στοχεύοντας παράλληλα να ελαχιστοποιήσει την εξάρτησή της από παραδοσιακούς συμμάχους, όπως οι ΗΠΑ».

Αμυντική βιομηχανία: Σε τροχιά αυτονομίας, αλλά με εξωτερική στήριξη

Παρά τις προσπάθειες της Τουρκίας για αμυντική αυτονομία, η συνεργασία με ισχυρούς συμμάχους παραμένει απαραίτητη, ωστόσο. Ο Ερντογάν τόνισε: «Ικανοποιούμε σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες μας στην αμυντική βιομηχανία οι ίδιοι, χάρη στα βήματα που έχουμε κάνει». Παρόλα αυτά, αναγνώρισε ότι η πλήρης αυτάρκεια απαιτεί χρόνο, ιδιαίτερα για εξειδικευμένα συστήματα και εξοπλισμό. Για τον λόγο αυτό, η χώρα αναζητά στήριξη από συμμάχους.

Ατσάλινος Θόλος

Η Τουρκία συνεχίζει ακάθεκτη την αμυντική της ανεξαρτησία κατά τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, κατασκευάζοντας έναν δικό της «Ατσάλινο Θόλο», ένα νέο αεραμυντικό σύστημα, που φιλοδοξεί να ενισχύσει την προστασία της χώρας.

«Δεν πρέπει να συγχέουμε τον Σιδερένιο Θόλο (Ισραήλ) με το δικό μας έργο του Ατσάλινου Θόλου. Όσον αφορά τους S-400, είναι κάτι διαφορετικό. Δεν εξετάζουμε ‘τι θα πουν οι άλλοι’ για μία άλλη φάση των S-400. Παίρνουμε αυτή την απόφαση ως κυβέρνηση της Τουρκικής Δημοκρατίας. Από αυτή την άποψη, η κυβέρνησή μας κάθεται κάτω, κάνει τις εκτιμήσεις της και παίρνει την απόφασή της. Αλλά όπως είπαμε, έχουμε ανακοινώσει τον Ατσάλινο Θόλο. Εφόσον δώσαμε όνομα στον Ατσάλινο Θόλο, εμείς θα καθορίσουμε το χρονοδιάγραμμά του. Όταν έρθει η ώρα, θα κάνουμε το βήμα μαζί με την αμυντική βιομηχανία. Αναρωτιέμαι τι θα πει το κόμμα της τουρκικής αντιπολίτευσης ή οι αντίπαλοί του για το θέμα αυτό. Η αντιπολίτευση τρελάθηκε με το θέμα του προϋπολογισμού. Είπαν: "Γιατί παίρνετε χρήματα από εδώ, γιατί παίρνετε χρήματα από εκεί;". Εμείς οι ίδιοι χρηματοδοτούμε τους πόρους μας και παίρνουμε τα μέτρα μας, όταν χρηματοδοτούμε αυτούς τους πόρους. Η κυβέρνηση της Τουρκικής Δημοκρατίας δεν αντιμετωπίζει καμία δυσκολία όσον αφορά την χρηματοδότηση πόρων».

BRICS: Μια νέα οικονομική σκακιέρα για τον Ερντογάν

Αναφερόμενος στους BRICS, ο Ερντογάν επεσήμανε τη σημασία της συμμαχίας για την παγκόσμια οικονομία, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι καλύπτει σχεδόν τη μισή παγκόσμια παραγωγή πετρελαίου και το 40% της παγκόσμιας επιφάνειας. Ο ίδιος δήλωσε πως η Τουρκία επιθυμεί να ενδυναμώσει τη συνεργασία της με την ομάδα σε πλαίσια «αμοιβαίου σεβασμού και οφέλους», αντανακλώντας την πρόθεση να ισορροπήσει μεταξύ Δύσης και Ανατολής.

Για τον Ερντογάν, το να προσεγγίσει την ομάδα αυτή και να ενισχύσει τις σχέσεις της Τουρκίας με τις Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική είναι ένα στρατηγικό βήμα, ειδικά όταν δηλώνει ότι η Τουρκία ανήκει «ταυτόχρονα στην Ανατολή και τη Δύση». Σύμφωνα με τον Ερντογάν, η ενίσχυση της συνεργασίας με τις χώρες αυτές δεν αποτελεί απλώς μια νέα συμμαχία αλλά ένα βήμα προς έναν πιο ισορροπημένο και αμοιβαίο σεβασμό.

«Είναι προς το συμφέρον τόσο των χωρών BRICS όσο και της χώρας μας να προωθήσουμε τη συνεργασία της Τουρκίας με τους BRICS», υπογράμμισε, θέτοντας τις βάσεις για μια προσέγγιση win-win».

Ο Ερντογάν επισήμανε ότι η Τουρκία δεν σκοπεύει να ακολουθήσει τις πολιτικές άλλων χωρών, αλλά να προχωρήσει λαμβάνοντας δικές της αποφάσεις. Αναφερόμενος στις επαφές του με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, τόνισε ότι οι BRICS προσφέρουν ευκαιρίες τις οποίες η Τουρκία δεν πρόκειται να εγκαταλείψει.

Ο Ερντογάν επαναδιατύπωσε την πρόθεσή του για τη χρήση τοπικών και εθνικών νομισμάτων στις συναλλαγές με χώρες των BRICS, τονίζοντας ότι αυτή η στρατηγική μειώνει την εξάρτηση από το δολάριο και περιορίζει την οικονομική πίεση από τις δυτικές αγορές.
«Το εμπόριο σε εθνικά νομίσματα είναι επίσης ελεύθερο εμπόριο», ανέφερε, επισημαίνοντας ότι η χρήση εθνικών νομισμάτων μπορεί να προστατεύσει τις αγορές από εξωτερικές παρεμβάσεις και να εξασφαλίσει μεγαλύτερη σταθερότητα. Οι BRICS μπορούν να συνεισφέρουν ουσιαστικά στην αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, ανέφερε ο Ερντογάν.

Η Τουρκία σε πόλεμο με το «σκοτάδι της τρομοκρατίας»

Στον απόηχο της επίθεσης στην Αεροδιαστημική Βιομηχανία, σύμφωνα με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στοχεύει να πλήξει όχι μόνο μία δομή, αλλά την ίδια την ασφάλεια και την ενότητα της Τουρκίας. Οι θύτες επέλεξαν τον τουρκικό κολοσσό της αεροδιαστημικής, TAI, δίνοντας συμβολική και στρατηγική βαρύτητα στην πράξη τους.

«Στόχος των τρομοκρατών ήταν το λαμπρό μέλλον της Τουρκίας, και οι ήρωες μας υπερασπίστηκαν το TAI με την ίδια τους τη ζωή», τόνισε ο Ερντογάν, αναφερόμενος στους πέντε νεκρούς της επίθεσης, ενώ υποσχέθηκε ότι η απάντηση της χώρας δεν θα έχει κανένα περιθώριο υποχώρησης.

Εθνική επιφυλακή και άμεση αντίδραση

Η ηγεσία της Τουρκίας ανταποκρίθηκε άμεσα στην τρομοκρατική πρόκληση, με το διοικητή της Εθνικής Οργάνωσης Πληροφοριών Ιμπραχίμ Καλίν να εγκαταλείπει το ταξίδι του στη Ρωσία και να επιστρέφει εσπευσμένα στην Άγκυρα, καθώς και τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Γκιουλέρ να σπεύδει από την Κωνσταντινούπολη. Η απάντηση ήταν ακαριαία, σύμφωνα με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που εξέφρασε την αταλάντευτη θέση του απέναντι στην τρομοκρατία, δεσμευόμενος σε έναν αγώνα πολυδιάστατο και χωρίς υποχωρήσεις.
«Οι τρομοκράτες είναι μαριονέτες, υπεργολάβοι. Ο στόχος μας είναι μια Τουρκία ενωμένη, ανεξάρτητη και ευημερούσα», δήλωσε με έμφαση, ενώ χαρακτήρισε την τρέχουσα ηγεσία αποφασισμένη να καθαρίσει «τα ζιζάνια του διχασμού» που απειλούν την εσωτερική ενότητα.

Η «συνεργασία» της Αμερικής με τους τρομοκράτες

Καυστικός ο Ερντογάν αναφέρθηκε και στο ρόλο της Αμερικής, κατηγορώντας τη για τη συνεχιζόμενη συνεργασία της με την PYD/YPG, το παρακλάδι του PKK στη Συρία. Όπως σημείωσε, «η Αμερική κρατά την τρομοκρατική οργάνωση στα χέρια της για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της και της ασφάλειας του Ισραήλ, παρέχοντας τους κάθε είδους υποστήριξη, από εξοπλισμό μέχρι χρηματοδότηση».

Η Συρία, η πηγή της τρομοκρατίας

Η επίθεση αποτελεί «τρομοκρατική διείσδυση» από τη Συρία, σύμφωνα με τον Ερντογάν, όπως είχε αναφέρει και πιο πριν η καλά πληροφορημένη από κυβερνητικές πηγές εφημερίδα Γενί Σαφάκ, επισημαίνοντας για άλλη μια φορά πως «η πηγή της τρομοκρατίας είναι η Συρία», εναντίον της οποίας θα συνεχιστούν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις.

«Μάθαμε ότι αυτή η τρομοκρατική επίθεση ήταν τρομοκρατική διείσδυση από τη Συρία. Οι επιχειρήσεις πραγματοποιήθηκαν σε 40 διαφορετικά σημεία καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας. Είναι προφανές ότι οι τρομοκράτες αναγκάστηκαν να πληρώσουν πολύ βαρύ τίμημα μετά από αυτές τις επιχειρήσεις. Στόχος μας είναι μια πλήρως ανεξάρτητη, ενωμένη, ολοκληρωμένη και ευημερούσα Τουρκία. Σίγουρα, η σημερινή μας κυβέρνηση δεν έχει μια προσέγγιση "για παν ενδεχόμενο". Συνεχίζουμε τις προσπάθειές μας για την πλήρη εξάλειψη της τρομοκρατίας στην πηγή της. Η Συρία είναι η πηγή της, η Συρία...»

«Συνασπισμός Ανθρωπότητας» κατά του Ισραήλ

Ο Τούρκος πρόεδρος ζήτησε επιτακτικά την επιβολή ενός διεθνούς εμπάργκο όπλων κατά του Ισραήλ. Με αιχμηρό ύφος και καυστικές δηλώσεις, ο Ερντογάν κατηγορεί τις ΗΠΑ και τη Γερμανία για τη στήριξή τους στο Ισραήλ, τονίζοντας ότι η στρατιωτική ενίσχυση προς το Τελ Αβίβ ευθύνεται για τον θάνατο αμάχων και παιδιών. Η Τουρκία, όπως υποστηρίζει ο ίδιος, έχει ξεκινήσει μια νέα πρωτοβουλία υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών για να πιέσει για παγκόσμια ειρήνη.

Ο Ερντογάν ανέφερε ότι η πρωτοβουλία του βρίσκει διαρκώς νέους υποστηρικτές, αναφέροντας ως παραδείγματα την Ιταλία, την Ισπανία, την Ιρλανδία και τη Γαλλία, οι οποίες τάσσονται στο πλευρό του σε αυτή την προσπάθεια για να σταματήσει η βία.
«Κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να σβήσουμε αυτή τη φωτιά, παρά αυτούς που ρίχνουν λάδι στη φωτιά», δήλωσε ο ίδιος, υπονοώντας τη συνεχιζόμενη στρατιωτική στήριξη από τις δυτικές δυνάμεις προς το Ισραήλ.

Η Τουρκία μπροστάρης της ειρήνης

Ο Ερντογάν προτείνει τη δημιουργία μιας «Συμμαχίας Ανθρωπότητας» για να υψώσει το ανάστημά της απέναντι στη «δυσανάλογη χρήση βίας» του Ισραήλ, όπως την αποκαλεί. Η συμμαχία αυτή, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει στόχο να βάλει ένα τέλος στις αιματηρές συγκρούσεις και να ενισχύσει την ειρήνη στην περιοχή, βασισμένη στις αρχές του διεθνούς δικαίου. Στις δηλώσεις του ανέφερε πως «οι χώρες με επικεφαλής την Τουρκία πρέπει να υψώσουν μια ισχυρότερη φωνή για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο», καλώντας τη διεθνή κοινότητα να εντείνει τη διπλωματική πίεση.

ΤουρκίαΡετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΓερμανίαΌλαφ ΣολτςΡωσίαEurofighter