Ισραήλ: Σε τρία κύματα τα αντίποινα στο Ιράν – Έρχεται αποκλιμάκωση ή ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή;

Το Ισραήλ εξαπέλυσε άμεσες αεροπορικές επιδρομές κατά του Ιράν σε μια επίθεση αντιποίνων που φέρνει τη Μέση Ανατολή πιο κοντά σε έναν περιφερειακό πόλεμο που θα μπορούσε να εξαναγκάσει τις ΗΠΑ να επέμβουν, με απρόβλεπτες συνέπειες.

Τρία κύματα επιθέσεων

Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι ολοκλήρωσε την αεροπορική του επίθεση το πρωί του Σαββάτου, πλήττοντας εγκαταστάσεις κατασκευής πυραύλων και εναέρια άμυνα σε διάφορες περιοχές εντός του Ιράν. Ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας του Ισραήλ δήλωσε ότι ολοκληρώθηκαν τρία κύματα επιθέσεων.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του ιρανικού στρατού, από τα πλήγματα σκοτώθηκαν 2 στρατιώτες.

Η ιρανική αεράμυνα δήλωσε ότι το Ισραήλ επιτέθηκε σε στρατιωτικούς στόχους στις επαρχίες Τεχεράνη, Χουζεστάν και Ιλάμ και ότι προκλήθηκαν «περιορισμένες ζημιές» σε ορισμένες τοποθεσίες.

Ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος χαρακτήρισε τα πλήγματα «εκτεταμένα, ακριβή και εναντίον στρατιωτικών στόχων» σε όλο το Ιράν. Οι ΗΠΑ δεν συμμετείχαν στα πλήγματα, δήλωσε ο αξιωματούχος, αλλά συνεργάστηκαν με την ισραηλινή κυβέρνηση για να ενθαρρύνουν μια επίθεση χαμηλού κινδύνου χωρίς βλάβη των πολιτών. «Το αποτέλεσμα ήταν μια αναλογική απάντηση αυτοάμυνας. Το αποτέλεσμα είναι η αποτροπή μελλοντικών επιθέσεων και η υποβάθμιση των δυνατοτήτων του Ιράν να εξαπολύσει μελλοντικές επιθέσεις».

Ο αξιωματούχος υπογράμμισε ότι οι ΗΠΑ θεωρούν ότι η επιχείρηση αποτελεί «τέλος στην ανταλλαγή πυρών μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Αυτό θα πρέπει να είναι το τέλος της άμεσης στρατιωτικής ανταλλαγής μεταξύ Ισραήλ και Ιράν - είχαμε μια άμεση ανταλλαγή τον Απρίλιο και αυτή έκλεισε και τώρα είχαμε ξανά αυτή την άμεση ανταλλαγή».

Μπαράζ εκρήξεων

Τουλάχιστον επτά εκρήξεις αναφέρθηκαν πάνω από την πρωτεύουσα Τεχεράνη και το κοντινό Καράτζ, καθώς και την ανατολική πόλη Μασχάντ λίγο μετά τις 2.30 π.μ. τοπική ώρα το Σάββατο, καθώς ισραηλινά αεροσκάφη έπληξαν στρατιωτικούς στόχους στη χώρα.

Τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης φάνηκαν αρχικά να υποβαθμίζουν τις αεροπορικές επιδρομές, σημειώνοντας ότι το αεροδρόμιο της Τεχεράνης λειτουργούσε κανονικά. Η κρατική τηλεόραση ανέφερε ότι ακούστηκαν αρκετές ισχυρές εκρήξεις γύρω από την πρωτεύουσα, ενώ το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA ανέφερε ότι δεν υπήρξαν θύματα. Δεν υπήρξε άμεσο επίσημο σχόλιο σχετικά με την πηγή των εκρήξεων, οι οποίες, όπως ανέφεραν ιρανικά ειδησεογραφικά πρακτορεία, ερευνώνται. Τα συστήματα αεράμυνας ενεργοποιήθηκαν σε όλη τη χώρα.

Σπάνια ανάληψη ευθύνης από τους IDF

Σε ανακοίνωσή τους, οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας (IDF) έκαναν το σπάνιο βήμα να αναγνωρίσουν την επίθεση στο Ιράν, σε μια επιβεβαίωση ότι ένας σκιώδης πόλεμος δεκαετιών μεταξύ των εχθρικών κρατών έχει πλέον μετακινηθεί σταθερά στο προσκήνιο.

Kan, ο ισραηλινός δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός φορέας, δήλωσε ότι δεκάδες μαχητικά αεροσκάφη συμμετείχαν στην επιχείρηση. «Σε απάντηση στις επί μήνες συνεχείς επιθέσεις του καθεστώτος στο Ιράν εναντίον του κράτους του Ισραήλ - αυτή τη στιγμή οι Ισραηλινές Δυνάμεις Άμυνας διεξάγουν ακριβή πλήγματα σε στρατιωτικούς στόχους στο Ιράν», ανέφερε το IDF σε ανακοίνωση που αναρτήθηκε στο X.

Αναμενόμενα αντίποινα

Οι επιθέσεις αναμενόταν ευρέως ως αντίποινα για το πυραυλικό μπαράζ που εξαπέλυσε το Ιράν την 1η Οκτωβρίου, κατά το οποίο εκτιμάται ότι 180 βαλλιστικοί πύραυλοι εκτοξεύτηκαν προς το Τελ Αβίβ και στρατιωτικές βάσεις, σε μια άνευ προηγουμένου άμεση σύγκρουση μεταξύ των δύο εχθρικών κρατών της περιοχής. Η Τεχεράνη δήλωσε ότι η πρωτοφανής ομοβροντία εκτοξεύθηκε για την υποστήριξη της λιβανέζικης συμμάχου της Χεζμπολάχ μετά την χερσαία εισβολή του Ισραήλ, καθώς και ως απάντηση στη δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγια, ηγέτη της Χαμάς, στην ιρανική πρωτεύουσα τον Ιούλιο.

Ενώ οι περισσότεροι πύραυλοι καταρρίφθηκαν, δεκάδες κατάφεραν να πλήξουν την αεροπορική βάση Νεβατίμ, αποδεικνύοντας ότι το Ιράν μπορούσε να διαπεράσει τουλάχιστον εν μέρει τα εξελιγμένα συστήματα αεράμυνας του Ισραήλ σε ορισμένες από τις πιο καλά προστατευμένες τοποθεσίες της χώρας. Ένα άτομο σκοτώθηκε στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν είχε δηλώσει ότι το Ισραήλ δεν θα πρέπει να στοχεύσει τις ιρανικές πυρηνικές ή πετρελαϊκές εγκαταστάσεις σε μια προσπάθεια να αποτρέψει μια κλιμάκωση της σύγκρουσης που θα μπορούσε να οδηγήσει σε άμεσο πόλεμο.

Οι ΗΠΑ, ο σταθερός σύμμαχος του Ισραήλ και κύριος προμηθευτής όπλων, είναι επιφυλακτικές από το να εμπλακούν στις μάχες και από τις αρνητικές επιπτώσεις στην παγκόσμια πετρελαϊκή βιομηχανία.

Πριν το Ισραήλ εξαπολύσει τις αεροπορικές επιδρομές το Σάββατο, το Ιράν είχε επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι δεν υπάρχουν «κόκκινες γραμμές» για την Τεχεράνη στο θέμα της άμυνας. Την περασμένη εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Αμπάς Αραγκτσί, απείλησε επίσης έμμεσα τις αμερικανικές δυνάμεις να μην επιχειρούν στο Ισραήλ, αφού η Ουάσινγκτον έστειλε μια συστοιχία προηγμένου αντιπυραυλικού συστήματος Thaad και 100 στρατιώτες για να βοηθήσουν τον σύμμαχό της εν μέσω εντάσεων.

Ωστόσο, ένας διοικητής των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης δήλωσε εμμέσως σε δηλώσεις του την Πέμπτη ότι η Τεχεράνη δεν θα ήταν πιθανό να προβεί σε περαιτέρω αντίποινα εάν η επίθεση του Ισραήλ θεωρηθεί «περιορισμένη» και δεν προκαλέσει θύματα. Το αμερικανικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Axios ανέφερε το Σάββατο ότι Αμερικανοί και Ισραηλινοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι το Ιράν θα απαντήσει στρατιωτικά, αλλά με περιορισμένο τρόπο.

Στην ανακοίνωση του Σαββάτου, ο ισραηλινός στρατός ανέφερε ότι οι επιθέσεις ήταν αντίποινα για μια σειρά επιθέσεων κατά του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της επιδρομής της 7ης Οκτωβρίου 2023 από την προσκείμενη στο Ιράν παλαιστινιακή ομάδα Χαμάς, κατά την οποία σκοτώθηκαν 1.200 Ισραηλινοί και απήχθησαν άλλοι 250.