Ουρουγουάη: Επιστροφή της κεντροαριστεράς στην εξουσία - Νέος πρόεδρος ο Ζαμαντού Ορσί

Ο υποψήφιος της κεντροαριστερής αντιπολίτευσης στις προεδρικές εκλογές στην Ουρουγουάη, ο Ζαμαντού Ορσί, επικράτησε την  Κυριακή στον δεύτερο γύρο, αποτέλεσμα που σηματοδοτεί την επιστροφή στην εξουσία της παράταξης του εμβληματικού πρώην προέδρου Χοσέ Μουχίκα.

Με το 94,4% των ψηφοδελτίων να έχει καταμετρηθεί, ο κ. Ορσί λάμβανε 1.124.420 ψήφους έναντι 1.042.001 του κεντροδεξιού αντιπάλου του Άλβαρο Δελγάδο, με βάση τα δεδομένα του εκλογοδικείου (της εφορευτικής επιτροπής).

«Θα είμαι ο πρόεδρος που θα καλεί πάντα σε εθνικό διάλογο»

«Θα είμαι ο πρόεδρος που θα καλεί πάντα σε εθνικό διάλογο για να εξευρεθούν οι καλύτερες λύσεις, ασφαλώς εφαρμόζοντας το όραμά μας, αλλά ακούγοντας επίσης με μεγάλη προσοχή τι λένε οι άλλοι», υποσχέθηκε στους υποστηρικτές του ο εκλεγμένος πρόεδρος, πρώην καθηγητής ιστορίας, υποψήφιος της συμμαχίας του Ευρέος Μετώπου (Frente Amplio, FA).

Ο κ. Δελγάδο, άλλοτε κτηνίατρος, υποψήφιος του δεξιού Εθνικού Κόμματος του απερχόμενου προέδρου Λουίς Λακάγιε Που, παραδέχθηκε την ήττα του. «Ο ουρουγουανός λαός επέλεξε αυτόν που θα αναλάβει την προεδρία της Δημοκρατίας», είπε και «χαιρέτισε» τον κ. Ορσί εν ονόματι «όλων των παραγόντων της (κυβερνητικής) συμμαχίας».

Η ανατροπή του δεύτερου γύρου των εκλογών 

Ο Ζαμαντού Ορσί είχε κερδίσει με πολύ μεγαλύτερη διαφορά τον πρώτο γύρο, την 27η Οκτωβρίου, με το 43,9% των ψήφων, πολύ μπροστά από τον κ. Δελγάδο (26,8%), ο οποίος όμως λογάριαζε σε δεξαμενή ψήφων, αυτών του Αντρές Οχέδα του κόμματος Κολοράδο (κεντροδεξιά), που είχε έλθει τρίτος (16%).

Η νίκη του κ. Ορσί πάντως δεν αναγγέλλεται θεαματική αλλαγή κατεύθυνσης στο κράτος της Λατινικής Αμερικής, καθώς ο εκλεγμένος πρόεδρος υποσχέθηκε στην εκστρατεία του «αλλαγή» μεν, που όμως δεν θα είναι «ριζοσπαστική».

Οι κύριοι Ορσί και Δελγάδο εξήγγειλαν κατά τη διάρκεια της εκστρατείας να ξαναφέρουν οικονομική ανάπτυξη και να μειώσουν το δημοσιονομικό έλλειμμα. Ακόμη, δεσμεύτηκαν να μην αυξήσουν τη φορολογική πίεση και να αντιμετωπίσουν την εγκληματικότητα που συνδέεται με τη διακίνηση ναρκωτικών, φαινόμενο που έχει επιδεινωθεί.

Ο κ. Ορσί τάχθηκε υπέρ των εμπορικών ανταλλαγών σε περιφερειακή κλίμακα, ο κ. Δελγάδο υπέρ πολυμερών συμφωνιών.

«Θέλω να συγχαρώ (...) τον εκλεγμένο πρόεδρο Ζαμαντού Ορσί του Ευρέος Μετώπου και τον φίλο μου Πέπε Μουχίκα για τη νίκη τους στις εκλογές», σχολίασε μέσω X ο πρόεδρος της γειτονικής Βραζιλίας Λουίς Ινάσιου Λούλα ντα Σίλβα, βλέποντας «νίκη για όλη τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική».

Ποια προβλήματα έχει να λύσει ο νέος πρόεδρος 

Η Ουρουγουάη μπορεί να καυχιέται για το υψηλό κατά κεφαλήν ΑΕΠ της και τα χαμηλά επίπεδα φτώχειας και ανισοτήτων σε σύγκριση με άλλες χώρες της γειτονιάς της, αλλά η απασχόληση και η δημόσια ασφάλεια ανησυχούν τους πολίτες του κράτους 3,4 εκατομμυρίων κατοίκων (και 12 εκατ. εκτρεφόμενων ζώων), με φόντο την κλιμάκωση της βίας των συμμοριών.

«Για τους εργαζόμενους, αυτά τα πέντε τελευταία χρόνια δεν ήταν καθόλου καλά. Είμαι στον δρόμο όλη μέρα, και αυτό που με ανησυχεί περισσότερο είναι η ανασφάλεια», συνόψισε ο Γουστάβο Μάγια, 34χρονος πλανόδιος πωλητής γλυκισμάτων, που ψήφισε τον κ. Ορσί. «Βλέπω πολλές κλοπές, ολοένα περισσότερες ανθρωποκτονίες και λίγους αστυνομικούς», πρόσθεσε.

Ο Γουίλιαμ Λεάλ, 38χρονος λιθοξόος και ψηφοφόρος του κ. Δελγάδο, έκρινε πριν από τη διεξαγωγή των εκλογών πως η κεντροδεξιά ήταν η καλύτερη επιλογή ως προς την απασχόληση, διότι «στον τομέα των κατασκευών, είχαμε πολλή περισσότερη δουλειά απ’ ό,τι επί προηγούμενων κυβερνήσεων».

Η κεντροαριστερά της Ουρουγουάης βασίστηκε για να επιστρέψει στην εξουσία στην υποστήριξη της δεσπόζουσας μορφής της αριστεράς στη χώρα, του Χοσέ «Πέπε» Μουχίκα, 89 ετών, άλλοτε αντάρτη που φυλακίστηκε και βασανίστηκε επί δικτατορίας (1973-1985), πολιτικού παγκοσμίως γνωστού για τον λιτό τρόπο ζωής του και τις προοδευτικές μεταρρυθμίσεις που εφάρμοσε στη χώρα του. Το είχε ήδη καταφέρει με την ανάδειξη στην προεδρία του πλέον εκλιπόντα Ταμπαρέ Βάσκες (2005-2010, 2015-2010), που έβαλε τέλος στην ηγεμονία της δεξιάς και της κεντροδεξιάς.

Παρά τα 89 του χρόνια, τη μάχη του με τον καρκίνο και τη δυσκολία στις μετακινήσεις, ο κ. Μουχίκα πολλαπλασίασε τις προεκλογικές εμφανίσεις του και προσπάθησε να προσελκύσει τις ψήφους των νέων και των αναποφάσιστων, που θεωρείτο πως θα αποτελούσαν κλειδί το των εκλογών.

Ο απερχόμενος πρόεδρος Λακάγιε Που, που παρότι έχει δημοτικότητα περί το 50% δεν μπορούσε να θέσει υποψηφιότητα, καθώς το Σύνταγμα δεν επιτρέπει συναπτές πενταετείς θητείες στην προεδρία, υποσχέθηκε «εύτακτη» μεταβίβαση της εξουσίας στη χώρα της Λατινικής Αμερικής, που χαρακτηρίζεται η σταθερότερη από πολιτική σκοπιά στην περιοχή. Συνεχάρη τον κ. Ορσί αμέσως μόλις έγινε σαφές πως θα κερδίσει, χαρακτηρίζοντάς τον «εκλεγμένο πρόεδρο» και υποσχόμενος να του προσφέρει υποστήριξη στη διαδικασία μεταβίβασης της εξουσίας.

Το Ευρύ Μέτωπο εξασφάλισε τις περισσότερες έδρες και στα δυο σώματα της εθνικής αντιπροσωπείας —16 από τις 30 στη Γερουσία, 48 από τις 99 στην κάτω Βουλή— στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν ταυτόχρονα με τον πρώτο γύρο των προεδρικών.