Πολιτικό χάος στη Γαλλία από το βατερλώ της κυβέρνησης Μπαρνιέ: Πώς οι εξελίξεις επηρεάζουν την Ευρώπη

Τεταμένο είναι το πολιτικό σκηνικό στη Γαλλία, καθώς ο πρωθυπουργός Μισέλ Μπαρνιέ επέλεξε να εφαρμόσει το άρθρο 49.3 του γαλλικού Συντάγματος, επιτρέποντας στη νομοθεσία για τις κοινωνικές δαπάνες του προϋπολογισμού του 2025 να περάσει χωρίς την έγκριση της Εθνοσυνέλευσης. Η απόφαση αυτή πυροδότησε πολιτικές αντιδράσεις, με την κυβέρνηση να αντιμετωπίζει τον κίνδυνο πτώσης μέσω πρότασης δυσπιστίας.

Αν ψηφιστεί η πρόταση δυσπιστίας σε ψηφοφορία στην εθνοσυνέλευση την Τετάρτη, τότε θα αναγκαστεί ο Μισέλ Μπαρνιέ να παραιτηθεί μετά από μόλις δυόμισι μήνες.

Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP), ένας αριστερός συνασπισμός που περιλαμβάνει τους Σοσιαλιστές, τους Πράσινους, τη σκληρά αριστερή Ανυπότακτη Γαλλία και το Κομμουνιστικό Κόμμα, είχε ήδη προειδοποιήσει ότι θα κατέθετε πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης εάν χρησιμοποιούσε την αμφιλεγόμενη συνταγματική ρήτρα «49.3» για να επιβάλει τη νομοθεσία για την κοινωνική ασφάλιση. Τη Δευτέρα, η Μαρίν Λεπέν του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού (RN) αύξησε την πίεση στην κυβέρνηση ανακοινώνοντας ότι το κόμμα της θα καταθέσει επίσης πρόταση δυσπιστίας. «Οι Γάλλοι έχουν βαρεθεί», δήλωσε στους δημοσιογράφους στο κοινοβούλιο. «Ίσως οι ψηφοφόροι πίστευαν ότι με τον Μισέλ Μπαρνιέ τα πράγματα θα γίνονταν καλύτερα, αλλά έγιναν ακόμη χειρότερα».

Ρευστό το πολιτικό τοπίο

Μαζί, το Εθνικό Λαϊκό Κόμμα και το RN έχουν αρκετούς βουλευτές για να ανατρέψουν την κυβέρνηση - η πρώτη φορά που μια γαλλική κυβέρνηση «πέφτει» με αυτόν τον τρόπο από το 1962. Αυτό θα άφηνε και τις δύο παραδοσιακές δυνάμεις της ΕΕ, τη Γαλλία και τη Γερμανία, σε πολιτική ρευστότητα, λίγες εβδομάδες πριν από την επανεμφάνιση του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Σε μια προσπάθεια να αποτρέψει μια κρίση, ο Μπαρνιέ είχε κάνει παραχωρήσεις της τελευταίας στιγμής στο RN. Αφού μίλησε με τη Λεπέν, ο Μπαρνιέ δήλωσε τη Δευτέρα ότι δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή στις επιστροφές φαρμάκων το 2025, σε αντίθεση με τα αρχικά σχέδια.

Απευθυνόμενος στην Κάτω Βουλή, ο Μπαρνιέ είπε ότι είχε συμβουλευτεί όλες τις κοινοβουλευτικές ομάδες, αλλά οι πολυάριθμοι περιορισμοί της χώρας απαιτούσαν μείωση του δημόσιου ελλείμματος.

«Σέβομαι την κουλτούρα του συμβιβασμού. Υπήρξαν πολλές ώρες εργασίας για να εμπλουτιστεί αυτό το κείμενο ... είχε πολλαπλές εξελίξεις», είπε.

Είπε στους βουλευτές ότι αντιμετωπίζουν «μια στιγμή αλήθειας». «Σημαίνει ότι όλοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Οι Γάλλοι δεν θα σας συγχωρήσουν αν υποστηρίξετε συγκεκριμένα (πολιτικά) συμφέροντα πάνω από το μέλλον του έθνους», είπε. «Όλοι πρέπει να αναλάβουν την ευθύνη των πράξεών τους και εγώ αναλαμβάνω τη δική μου».

Η Λεπέν, επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του RN, κατηγόρησε τον Μπαρνιέ, ο οποίος διορίστηκε πρωθυπουργός από τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν τον Σεπτέμβριο, ότι δεν τήρησε την υπόσχεσή του να ακούσει τις πολιτικές ομάδες που αντιτίθενται στο νομοσχέδιο για τον προϋπολογισμό.

«Απευθύνθηκε στο RN πριν από μια εβδομάδα και επαναλάβαμε τις κόκκινες γραμμές μας. Δεν βγάλαμε αυτές τις κόκκινες γραμμές από ένα καπέλο για την ευχαρίστησή μας», είπε. «Είναι άδικο να πληρώνει ο γαλλικός λαός τις συνέπειες της ανικανότητας του Εμανουέλ Μακρόν τα τελευταία επτά χρόνια. Δεν είναι δυνατόν να τιμωρούνται οι Γάλλοι για κάτι που δεν ευθύνονται οι ίδιοι αλλά οι ηγέτες τους». Η Λεπέν πρόσθεσε: «Υπάρχουν άλλοι τρόποι για την αντιμετώπιση του ήδη υψηλού ελλείμματος. Έχουμε κάνει προτάσεις. Η κυβέρνηση δεν ήθελε να υποχωρήσει. Ο Μισέλ Μπαρνιέ είπε ότι αναλαμβάνει τις ευθύνες του. Εμείς αντιμετωπίζουμε τη δική μας».

Ο «πονοκέφαλος» του Μακρόν

Η Mathilde Panot, βουλευτής της σκληροαριστερής Ανυπότακτης Γαλλίας (LFI), δήλωσε σχετικά με την πρόταση δυσπιστίας: «Μπορούμε να ρίξουμε τον κ. Μπαρνιέ και αυτόν τον προϋπολογισμό».

Χαρακτήρισε τις συζητήσεις της τελευταίας στιγμής της κυβέρνησης με την ακροδεξιά ως «παζάρια» και είπε ότι «όλα είναι ένα κόλπο». Κατηγόρησε τον Μακρόν ότι βύθισε τη χώρα στο χάος.

Εάν η πρόταση δυσπιστίας υπερψηφιστεί την Τετάρτη, ο Μπαρνιέ θα αναγκαστεί να προσφέρει την παραίτησή του, αλλά ο ίδιος και οι υπουργοί του θα μπορούσαν να παραμείνουν σε μια υπηρεσιακή κυβέρνηση μέχρι ο Μακρόν να ανακοινώσει μια νέα κυβέρνηση.

Ο Μακρόν θα μπορούσε να ζητήσει από τα κόμματα να αναζητήσουν μια νέα πλειοψηφία συνασπισμού ή να διορίσει μια αυστηρά τεχνοκρατική κυβέρνηση, φέρνοντας ανθρώπους εκτός πολιτικών κύκλων για να διαχειριστούν τη χώρα μέχρι να διεξαχθούν νέες βουλευτικές εκλογές το καλοκαίρι. Καμία γενική εκλογή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί εντός 12 μηνών από την προηγούμενη ψηφοφορία.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Μπαρνιέ, πρώην διαπραγματευτής της ΕΕ για το Brexit, δήλωσε ότι μια ψήφος δυσπιστίας θα προκαλούσε «μεγάλη καταιγίδα και πολύ σοβαρές αναταράξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές».

Η Γαλλία οδεύει προς αυτή την πολιτική κρίση από τότε που ο Μακρόν προκήρυξε πρόωρες εκλογές τον Ιούνιο, οι οποίες άφησαν το κοινοβούλιο διαιρεμένο σε τρεις περίπου ίσες πολιτικές ομάδες - την αριστερά, το κέντρο και την ακροδεξιά - αλλά καμία από τις οποίες δεν διαθέτει απόλυτη πλειοψηφία.

Η αντιπαράθεση προκλήθηκε από την προσπάθεια της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο δημόσιο έλλειμμα της Γαλλίας μέσω αυξήσεων φόρων ύψους 60 δισ. ευρώ (50 δισ. στερλίνες) και περικοπών δαπανών στον προϋπολογισμό του 2025.

Εάν η πρόταση μομφής είναι επιτυχής, θα είναι μόλις η δεύτερη φορά που μια γαλλική κυβέρνηση ανατρέπεται από το 1958, όταν σχηματίστηκε η πέμπτη δημοκρατία. Η κυβέρνηση του Georges Pompidou ήταν η τελευταία που τορπιλίστηκε με αυτόν τον τρόπο το 1962, όταν πρόεδρος ήταν ο Charles de Gaulle.