Κόσμος | 11.11.2018 12:47

Ο Μεγάλος Πόλεμος σε ένα infographic

Newsroom

Σήμερα, 11 Νοεμβρίου 2018, συμπληρώνονται 100 χρόνια από το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, που άρχισε τον Ιούλιο του 1914 και ολοκληρώθηκε τέσσερα χρόνια αργότερα.

Ο «Μεγάλος Πόλεμος» ήταν μια γενικευμένη σύγκρουση ανάμεσα στις ευρωπαϊκές δυνάμεις, που στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 18,5 εκατομμύρια ανθρώπους. 

Οι αριθμοί που ακολουθούν αποτυπώνουν ξεκάθαρα τη φρίκη και το μέγεθος του πολέμου αυτού, που πολύ λίγα δίδαξε την ανθρωπότητα, όπως αποδείχτηκε λίγα χρόνια αργότερα με το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. 

Περισσότερες από 70 οι χώρες που ενεπλάκησαν

Ο αριθμός είναι συμβολικός αφού οι περισσότερες από τις χώρες αυτές δεν ήσαν ακόμη ανεξάρτητες, αλλά είτε ενταγμένες σε έξι αυτοκρατορίες ή αποικιακές δυνάμεις -Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία, Αυστροουγγαρία, Γερμανία, Οθωμανική Αυτοκρατορία- που βρέθηκαν στο κέντρο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.

Στην πραγματικότητα, μόνο μία δεκαριά ανεξάρτητες χώρες βρίσκονται σε πόλεμο το καλοκαίρι του 1914. Οι υπόλοιπες εισήλθαν σταδιακά στην σύρραξη, όπως η Ιταλία το 1915 και οι Ηνωμένες Πολιτείες το 1917.

Ο Μεγάλος Πόλεμος αφορά πληθυσμό 800 εκατομμυρίων, το ήμισυ του πληθυσμού της Γης εκείνη την εποχή.

Περί τις είκοσι χώρες θα κατορθώσουν να παραμείνουν ουδέτερες, οι περισσότερες στην Λατινική Αμερική και στην βόρεια Ευρώπη.

70 εκατομμύρια οι στρατιώτες που συμμετείχαν

Περί τα 20 εκατομμύρια άνθρωποι επιστρατεύονται από τις εμπόλεμες χώρες στις αρχές του πολέμου, αλλά ο αριθμός αυτός αυξάνεται συνεχώς, για να φθάσει στα 70 εκατομμύρια για το σύνολο της διάρκειας του πολέμου.

Περισσότερα από 8 εκατομμύρια άνθρωποι κατατάσσονται στην Γαλλία, 13 εκατομμύρια στην Γερμανία, 9 εκατομμύρια στην Αυστροουγγαρία, 9 εκατομμύρια στην Μεγάλη Βρετανία (περιλαμβανομένων των αποικιών) 18 εκατομμύρια στην Ρωσία, 6 εκατομμύρια στην Ιταλία, 4 εκατομμύρια στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δύο εκατομμύρια άνθρωποι επιστρατεύονται στην βρετανική αυτοκρατορία - κυρίως στην Ινδία - και στις γαλλικές αποικίες της υποσαχάριας και της βόρειας Αφρικής (600.000 άνθρωποι).

10 εκατομμύρια στρατιώτες νεκροί

Ο πόλεμος θα αφήσει πίσω του συνολικά 10 εκατομμύρια νεκρούς και 20 εκατομμύρια τραυματίες μεταξύ των στρατιωτών. Η κατανομή ανά χώρα είναι:

Ρωσία: 2 εκατομμύρια νεκροί (5 εκατομμύρια τραυματίες)

Γερμανία: 2 εκατομμύρια (4,2 εκατομμύρια)

Γαλλία: 1,4 εκατομμύριο (4,2 εκατομμύρια)

Αυστροουγγαρία: 1,4 εκατομμύριο (3,6 εκατομμύρια)

Μεγάλη Βρετανία και η αυτοκρατορία: 960.000 (2 εκατομμύρια)

Ιταλία: 600.000 (1 εκατομμύριο)

Οθωμανική Αυτοκρατορία: 800.000

Αναλογικά, ο μικρός σερβικός στρατός υφίσταται τις τρομακτικότερες απώλειες: 130.000 νεκροί και 135.000 τραυματίες, τα τρία τέταρτα των δυνάμεών του.

Στις εμβληματικές μάχες του Βερντέν και της Σομ, το 1916, θα σκοτωθούν, τραυματισθούν, εξαφανισθούν 770.000 και 1.200.000 άνθρωποι αντίστοιχα και από τις δύο πλευρές των εμπολέμων.

Όμως, αναλογικά, η έναρξη του πολέμου είναι η πλέον πολύνεκρη: 27.000 Γάλλοι στρατιώτες θα σκοτωθούν στις 22 Αυγούστου 1914, που είναι η πλέον πολύνεκρη ημέρα σε ολόκληρη την ιστορία του γαλλικού στρατού.

Το 70% των νεκρών και των τραυματιών είναι θύματα του πυροβολικού και 5 έως 6 εκατομμύρια θα μείνουν ανάπηροι. Τα χημικά όπλα, που χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά το 1915 δεν θα προκαλέσουν παρά 20.000(!) θανάτους. Αλλά θα μείνουν βαθιά χαραγμένοι στην μνήμη.

Εκατομμύρια νεκροί άμαχοι

Ο πόλεμος κινήσεων στο ανατολικό μέτωπο, η έξοδος των πληθυσμών, οι λιμοί, στη συνέχεια ο εμφύλιος πόλεμος στην Ρωσία και οι μεταπολεμικές περιφερειακές συρράξεις προκάλεσαν 5 έως 10 εκατομμύρια νεκρούς μεταξύ του πληθυσμού, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ορισμένων ιστορικών. Σε αυτόν τον αριθμό περιλαμβάνεται 1,2 έως 1,5 εκατομμύριο Αρμενίων -ο αριθμός αμφισβητείται- στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Άλλοι αριθμοί

6 εκατομμύρια αιχμάλωτοι

20 εκατομμύρια άμαχοι υπό καθεστώς κατοχής. Η γερμανική, αυστροουγγρική ή βουλγαρική κατοχή αφορά κυρίως το Βέλγιο, την Γαλλία, την Πολωνία και την Σερβία.

10 εκατομμύρια πρόσφυγες σε ολόκληρη την Ευρώπη.

3 εκατομμύρια χήρες και 6 εκατομμύρια ορφανά.

1,3 δισεκατομμύριο οβίδες εκτοξεύθηκαν κατά την διάρκεια του πολέμου.

10 δισεκατομμύρια επιστολές και δέματα ανάμεσα στους στρατιώτες του δυτικού μετώπου και των οικογενειών τους.

Το κόστος του πολέμου αντιπροσωπεύει 3 έως 4 φορές το ΑΕΠ των ευρωπαϊκών χωρών που θα βγουν ρημαγμένες από αυτόν.

Α' Παγκόσμιος Πόλεμος