Brexit σε 40 λεπτά με συνολική «ζημιά» 50 εκατ. € για το Λονδίνο

Χρειάστηκαν λιγότερα από 40 λεπτά για να γραφτεί το τέλος αυτού του δύσκολου διαζυγίου, αλλά και η αρχή μιας νέας εταιρικής σχέσης. Οι ηγέτες ενέκριναν και την πολιτική διακήρυξη για τη μελλοντική σχέση Ευρωπαϊκής Eνωσης - Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι Βρυξέλλες επέλεξαν να κρατήσουν χαμηλούς τους τόνους για να μην επηρεάσουν αρνητικά τις εξελίξεις στο Λονδίνο, ωστόσο οι επικεφαλής των θεσμών φρόντισαν να στείλουν το μήνυμα ότι «αυτή η συμφωνία είναι η καλύτερη», αλλά και «η μόνη συμφωνία».

Σε πολιτικό επίπεδο, το μήνυμα που θέλησαν να εκπέμψουν οι ευρωπαϊκοί θεσμοί ήταν ότι τα κράτη-μέλη της ΕΕ είναι ενωμένα στο ζήτημα του Brexit και ότι στοιχίζονται στο τελικό κείμενο της συμφωνίας που δεν μπορεί να «ξανανοίξει».

«Δεν συζήτησαν για το ενδεχόμενο η συμφωνία να μην περάσει από το βρετανικό κοινοβούλιο» είπε με νόημα πηγή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. «Είναι κάτι που οι ηγέτες θέλουν να ξορκίζουν. Ελπίζουν ότι δεν θα συμβεί και λένε ότι θα το συζητήσουν εφόσον συμβεί». «Μπροστά μας είναι η δύσκολη διαδικασία επικύρωσης καθώς και περαιτέρω διαπραγματεύσεις» δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ.

Οι Βρυξέλλες ξεκαθάρισαν ότι «η συμφωνία είναι η καλύτερη», αλλά και «η μοναδική συμφωνία»

«Ανεξάρτητα από το πώς θα τελειώσει, ένα πράγμα είναι σίγουρο: θα παραμείνουμε φίλοι μέχρι το τέλος των ημερών και μία μέρα περισσότερο» τόνισε. «Είναι η καλύτερη δυνατή συμφωνία. Αυτοί που απορρίπτουν τη συμφωνία για το Brexit ελπίζοντας σε κάτι καλύτερο θα απογοητευτούν μέσα σε δευτερόλεπτα» δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, και συμπλήρωσε: «Καλώ αυτούς που θα πρέπει να επικυρώσουν τη συμφωνία στο βρετανικό κοινοβούλιο να το λάβουν αυτό υπόψη τους. Πρόκειται για την καλύτερη συμφωνία για το Ηνωμένο Βασίλειο, την καλύτερη συμφωνία για την Ευρώπη, και είναι η μοναδική συμφωνία που θα μπορούσε να επιτευχθεί».

Δημιουργία εμπιστοσύνης

Στη συνέντευξη Τύπου που «σφράγισε» την ιστορική Σύνοδο παρών ήταν και ο μεγάλος πρωταγωνιστής της συμφωνίας, ο Ευρωπαίος διαπραγματευτής Μισέλ Μπαρνιέ. «Εργαστήκαμε εποικοδομητικά με το Ηνωμένο Βασίλειο για να την επιτύχουμε. Ποτέ εναντίον του. Η συμφωνία πρέπει να επικυρωθεί» είπε. «Παραμένουμε σύμμαχοι, εταίροι και φίλοι με το Ηνωμένο Βασίλειο» πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι η συμφωνία δημιουργεί την απαραίτητη εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών για τη μελλοντική τους σχέση. Πρόσθεσε ότι η συμφωνία πρώτα απ’ όλα διασφαλίζει τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ που μένουν στη Βρετανία και των Βρετανών πολιτών που μένουν στην ΕΕ.

Η μπάλα τώρα στο Λονδίνο, μετά την απόφαση-εξπρές των «27», για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ

«Η Βρετανία θα έχει το στάτους του πρώην μέλους, ένα ξεχωριστό καθεστώς που δεν έχει προηγούμενο, ώστε να μην μπορεί να χρησιμοποιηθεί από άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα την Τουρκία» εξήγησε στο «Εθνος» διπλωματική πηγή. «Γι’ αυτό έγινε μεγάλη συζήτηση στη σύνοδο, προκειμένου να καθίσταται σαφές ότι η σχέση Ευρωπαϊκής Ενωσης-Βρετανίας θα είναι διαφορετική από οποιαδήποτε άλλη υπάρχει ήδη ή πρόκειται να υπάρξει». Σε σχέση με την Ελλάδα, τα βασικά θέματα ήταν οι γεωγραφικές σημάνσεις για τα προϊόντα (π.χ. φέτα, ελαιόλαδο) και η προστασία των πολιτών. Και τα δύο έχουν επιλυθεί ως ζητήματα, οπότε η Ελλάδα είναι ικανοποιημένη. Στο κείμενο της συμφωνίας συμπεριλαμβάνεται και ειδικό πρωτόκολλο που αφορά στο καθεστώς των βάσεων της Κύπρου, όπου επίσης η κατάσταση μένει ως έχει.

Εως και 50 δισ. ευρώ ο τελικός λογαριασμός για το Λονδίνο

Στο σχέδιο της συμφωνίας, που αριθμεί συνολικά 585 σελίδες, περιλαμβάνονται 185 άρθρα και τρία πρωτόκολλα για τις ειδικές περιπτώσεις σχετικά με τη Βόρεια Ιρλανδία, την Κύπρο και το Γιβραλτάρ. Τα πιο σημαντικά σημεία είναι εκείνα που αναφέρονται στα δικαιώματα των πολιτών, οι οποίοι θα μπορούν να κινούνται ελεύθερα εντός της γεωγραφικής περιοχής της σημερινής ΕΕ, για περίοδο έως πέντε χρόνια μετά τη λήξη της μεταβατικής περιόδου.

Αναβολή για Ιρλανδία

Στο «δύσκολο» ζήτημα της Ιρλανδίας η κατάσταση μένει ως έχει, αποφεύχθηκαν ωστόσο τα «σκληρά» σύνορα. Στόχος είναι, πριν από το τέλος της μεταβατικής περιόδου, να βρεθεί μια οριστική λύση που θα διασφαλίζει τα ανοιχτά σύνορα χωρίς να χρειαστεί η ενεργοποίηση της δικλίδας ασφαλείας (backstop) για την επιβολή μιας τελωνειακής ένωσης. Σχετικά με τον... λογαριασμό του Brexit, το ακριβές ποσό δεν έχει οριστεί.

Εχει ωστόσο περιγραφεί ένας τρόπος υπολογισμού του. Στο μεταξύ, το Λονδίνο θα εξακολουθήσει να καταβάλλει την αναλογία της κοινοτικής συμμετοχής για όλες τις δράσεις της ΕΕ ως το 2020. Πάντως, το τελικό ποσό υπολογίζεται στα 40-50 δισ. ευρώ. H μεταβατική περίοδος θα ισχύει μέχρι τα τέλη Δεκεμβρίου 2020, ώστε οι δύο πλευρές να συμφωνήσουν σε μια νέα εμπορική σχέση, και μπορεί να παραταθεί για δύο χρόνια πριν από την 1η Ιουλίου του 2020, εφόσον κριθεί απαραίτητο.

Το σχέδιο της Συμφωνίας Αποχώρησης τίθεται σε ισχύ από τις 30/3/2019, εφόσον προηγουμένως έχει εγκριθεί κατ' αρχάς από το βρετανικό κοινοβούλιο και τελικά από την Ευρωβουλή – κάτι που αναμένεται να γίνει στα τέλη Ιανουαρίου.

Αν η βρετανική Βουλή απορρίψει τη συμφωνία, τότε στις 30 Μαρτίου θα έχουμε άτακτο Brexit

Στις δηλώσεις της μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, η Τερέζα Μέι απευθύνθηκε στους Βρετανούς πολίτες εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους αυτή η συμφωνία είναι καλή για τη χώρα. «Πρώτον ξαναπαίρνουμε τον έλεγχο των συνόρων μας, καταργώντας μια για πάντα την ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών» τόνισε, προσθέτοντας ότι οι δύο άλλοι λόγοι είναι ότι η Μ. Βρετανία θα σταματήσει να συνεισφέρει οικονομικά κάθε χρόνο στα ευρωπαϊκά ταμεία και θα είναι «ελεύθερη» να έχει τους δικούς της νόμους. Ως εκ τούτου, επισήμανε, η συμφωνία κάνει πραγματικότητα την ψήφο των Βρετανών για το Brexit, ενώ προσέθεσε ότι «είναι ώρα να προχωρήσουμε».

Η ίδια απέρριψε το ενδεχόμενο νέου δημοψηφίσματος και τόνισε και αυτή με τη σειρά της ότι είναι «η μόνη συμφωνία».