Τι περιλαμβάνει η συμφωνία Τουρκίας - Λιβύης και ποιοι είναι οι όροι-κλειδιά (vids)

Κείμενο γραμμένο σε τρεις γλώσσες, περιέχει σαφή πρόβλεψη για εκμετάλλευση και συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων από την Άγκυρα και την Τρίπολη Λιβύης. Πιο αναλυτικά, ούτε 24 ώρες δεν πέρασαν από τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στο Λονδίνο, και ο Τούρκος πρόεδρος έσπευσε να κάνει πράξη την εξαγγελία του καταθέτοντας προς έγκριση το κείμενο της συμφωνίας με τη Λιβύη, στη τουρκική εθνοσυνέλευση.

Το κείμενο, το οποίο, τελικά, εγκρίθηκε το απόγευμα της ίδιας ημέρας, είχε φτάσει στα χέρια όλων των τουρκικών κομμάτων από την Τετάρτη. Η συμφωνία είναι ένα 5σέλιδο κείμενο και καθορίζει και την υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ μαζί. Είναι γραμμένη σε 3 γλώσσες: Τουρκικά, αραβικά και αγγλικά και για να τεθεί σε ισχύ η συμφωνία πρέπει να εγκριθούν με βάση την εσωτερική νομοθετική διαδικασία της κάθε χώρας.

Σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ των μερών η επίλυση θα γίνει μέσω διπλωματικών διαύλων και με βάση το άρθρο 33 του καταστατικού των ΗΕ. Στον χάρτη της συμφωνίας στα σημεία Α – Β φαίνεται η οριογραμμή της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας-Λιβύης, μήκους 18.6 ναυτικών μιλίων.

Στο τέλος του κειμένου του μνημονίου παρατίθενται αναλυτικά οι συντεταγμένες που περιλαμβάνει η συμφωνία. Στην αρχή οι συντεταγμένες στην περιοχή της Τουρκίας και έπειτα οι συντεταγμένες στην περιοχή της Λιβύης. Σε κάθε περίπτωση, έχουν «ενσωματωθεί» ελληνικά νησιά, όπως το Καστελόριζο. Ο επικεφαλής του λιβυκού στρατού, πάντως, δήλωσε πως η συμφωνία με την Τουρκία είναι άκυρη και πως αποτελεί η Τουρκία αποτελεί απειλή.  

Όπως μεταδόθηκε στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Open Tv, oι σχέσεις Ελλάδας - Λιβύης εξακολουθούν να βρίσκονται σε τεντωμένο σκοινί, καθώς το βράδυ της Πέμπτης λήγει το τελεσίγραφο που έχει επιδώσει το υπουργείο Εξωτερικών στον πρέσβη της Λιβύης στην Αθήνα. Σύμφωνα με το υπουργείο, ο Λίβυος πρέσβης καλείται να δώσει στην ελληνική πλευρά τους χάρτες της συμφωνίας της χώρας του με την Τουρκία. Εάν δεν το πράξει, τότε θα ακολουθήσει η απέλασή του από τη χώρα μας.

Το μόνο βέβαιο είναι πως η συγκεκριμένη συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης βρίσκεται ήδη στα χέρια της Αθήνας για επεξεργασία.

Ολόκληρο το τελικό κείμενο του Μνημονίου Συμφωνίας Τουρκίας – Λιβύης

Στη συμφωνία υπάρχει παράρτημα με χάρτη και συντεταγμένες. Στο κείμενο της συμφωνίας αναφέρεται ότι η θα τεθεί σε ισχύ αφού οι δύο πλευρές ενημερώσουν η μια την άλλη γραπτώς ότι έχουν εγκρίνει το Μνημόνιο Συμφωνίας, όπως προβλέπουν οι εσωτερικές τους διαδικασίες.

Ακολουθεί το κείμενο

Άρθρο 1 (1) Κρίθηκε κατάλληλη η έγκριση του Μνημονίου Συμφωνίας σχετικά με την οριοθέτηση της θαλάσσιας δικαιοδοσίας στην Μεσόγειο μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας του Κράτους της Λιβύης το οποίο υπογράφηκε στις 27 Νοεμβρίου στην Κωνσταντινούπολη.

Άρθρο 2 (1) Αυτός ο νόμος θα τεθεί σε εφαρμογή κατά την ημερομηνία δημοσίευσής του.

Άρθρο 3 (1) Τις διατάξεις αυτού του νόμου εκτελεί ο Πρόεδρος. Στη συνέχεια υπό τον τίτλο “Προς την Προεδρία της Μεγάλης Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης” με την υπογραφή του Τούρκου Αντιπροέδρου Φουάτ Οκτάι ημερομηνίας 4 Δεκεμβρίου 2019, αναφέρεται ότι «θέτω υπόψη σας το σχετικό ‘Μνημόνιο Συμφωνίας σε σχέση με την οριοθέτηση της θαλάσσιας δικαιοδοσίας στην Μεσόγειο μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας του Κράτους της Λιβύης’ το οποίο υπογράφηκε στις 27 Νοεμβρίου στην Κωνσταντινούπολη και κρίθηκε κατάλληλο για έγκριση με βάση το άρθρο 90 του Συντάγματος.

Σημειώνεται ακριβώς από κάτω: Παραρτήματα: 1. Μνημόνιο Συμφωνίας (Τουρκικά, αραβικά, αγγλικά). 2. Σκεπτικό.

Το Σκεπτικό του Μνημονίου Συμφωνίας

Στο «Σκεπτικό» που ακολουθεί αναφέρεται ότι «η θέση μας σχετικά με την οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας μας στην ανατολική Μεσόγειο κοινοποιήθηκε στα Ηνωμένα Έθνη πρώτη φορά το 2004. Και στην τελευταία κοινοποίησή μας στα ΗΕ στις 13 Νοεμβρίου του 2019 καταγράφηκε ότι τα θαλάσσια όριά μας εκτείνονται μέχρι την υφαλοκρηπίδα που κοιτάνε τα νησιά και ότι τα νησιά δεν είναι ικανά να διακόψουν την προβολή της ακτογραμμής της Τουρκίας και να εμποδίσουν την υφαλοκρηπίδα της». «Στο πλαίσιο αυτής της στάσης μας, ως αποτέλεσμα των συνομιλιών που έγιναν με την Εθνική Ενότητας Κυβέρνηση της Λιβύης έχει υπογράψει στις 27 Νοεμβρίου 2019 `Μνημόνιο Συμφωνίας σε σχέση με την οριοθέτηση της θαλάσσιας δικαιοδοσίας στην Μεσόγειο μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας του Κράτους της Λιβύης’ για μια γραμμή 18,6 θαλάσσιων μιλίων που αντιστοιχεί στα όρια της υφαλοκρηπίδας στην ανατολική Μεσόγειο που η χώρα μας κοινοποίησε στα ΗΕ.

Με το εν λόγω Μνημόνιο Συμφωνίας στόχoς ήταν η ενίσχυση των σχέσεων και της συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών και η διατήρηση των δικαιωμάτων στην Aνατολική Μεσόγειο των δύο χωρών που πηγάζουν από το διεθνές δίκαιο. Τα όρια της θαλάσσιας δικαιοδοσίας μεταξύ των δύο χωρών έχουν οριοθετηθεί στο πλαίσιο της αρχής της ίσης κατανομής με βάση το διεθνές δίκαιο. Η Τουρκία η οποία έχει δηλώσει πολλάκις ότι είναι έτοιμη για συνομιλίες για τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας με όλες τις χώρες της περιοχής πλην της «Ε/κ διοίκησης νοτίου Κύπρου», υπογράφοντας την εν λόγω συμφωνία με τη Λιβύη στην πραγματικότητα έχει ενισχύσει την νομική και πολιτική της θέση σε σχέση με τις περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας στην ανατολική Μεσόγειο. Η χώρα μας, στο θέμα της οριοθέτησης των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας της ανατολικής Μεσογείου θα συνεχίσει την πολιτική και τη στάση της η οποία είναι εντός του διεθνούς δικαίου και των ορίων νομιμότητας, χωρίς να αποκλείει τον διάλογο και τις ειρηνικές λύσεις. Θα συνεχίσει να προστατεύει τα δικά της δικαιώματα και συμφέροντα στην περιοχή καθώς και των Τ/Κ. Το Μνημόνιο Συμφωνίας που υπογράψαμε με τη Λιβύη αποτελεί σημαντική συνιστώσα αυτής της πολιτικής μας.

Η συμφωνία, αφού τεθεί σε εφαρμογή με την ολοκλήρωση της εσωτερικής διαδικασίας έγκρισης από τις δύο χώρες θα τεθεί σε εφαρμογή θα κοινοποιηθεί στα ΗΕ», αναφέρεται. Στη συνέχεια υπό τον τίτλο «Μνημόνιο Συμφωνίας σε σχέση με την οριοθέτηση της θαλάσσιας δικαιοδοσίας στην Μεσόγειο μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας του Κράτους της Λιβύης’ αναφέρεται: -«Η κυβέρνηση της Τουρκικής Δημοκρατίας και η κυβέρνηση εθνικής ενότητας του Κράτους της Λιβύης (από δω και μπρος θα αποκαλούνται ‘Πλευρές”) επιβεβαίωσαν την δέσμευσή της στους στόχους και τις αρχές της Σύμβασης του ΟΗΕ. Έχει αποφασιστεί η δίκαιη και ίση κατανομή της οριοθέτησης των θαλάσσιων περιοχών στην Μεσόγειο και/ή κυρίαρχα δικαιώματα ή δικαιοδοσία που πηγάζουν από τους κανόνες του διεθνούς δικαίου λαμβάνοντας υπόψη όλους τους σχετικούς παράγοντες. -Οι πλευρές λαμβάνοντας υπόψη τα αιτήματά τους προς διασφάλιση δίκαιων και αμοιβαίων αποδεκτών λύσεων μέσα σε από εποικοδομητικές συνομιλίες και πνεύμα φιλικών σχέσεων σε σχέση με τα πιο πάνω ζητήματα, καθώς και με την πεποίθηση ότι το Μνημόνιο Συμφωνίας μεταξύ των Πλευρών θα συμβάλει στην ενίσχυση των σχέσεών τους και θα ενθαρρύνει τη περαιτέρω συνεργασία προς το συμφέρον των δύο χωρών, συμφώνησαν στα πιο κάτω:

Η συμφωνία

Άρθρο Α (1) Τα όρια της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ της Τουρκικής Δημοκρατίας και της κυβέρνησης της Λιβύης στην Μεσόγειο ξεκινούν από το Σημείο Α (αναφέρονται οι συντεταγμένες) και τελειώνουν στο σημείο Β (αναφέρονται οι συντεταγμένες). Οι πλευρές συμφώνησαν σε αυτά τα όρια. (2) Στο Παράρτημα 1 φαίνονται τα όρια της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ που έχει συμφωνηθεί στο παρόν Μνημόνιο Συνεργασίας. Οι συντεταγμένες έχουν καταγραφεί με βάση το World Geodetic System 1984 (WGS’84). (3) Οι συντεταγμένες για τα ακριβή σημεία οριοθέτησης της μέσης γραμμής είναι στο Παράρτημα 2.

Άρθρο Β. Τα παραρτήματα που καταγράφονται στο παρόν Μνημόνιο Συμφωνίας στην δεύτερη και τρίτη παράγραφο του πρώτου άρθρου αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτού του Μνημονίου Συμφωνίας.

Άρθρο Γ. Το παρόν Μνημόνιο Συμφωνίας αφού τεθεί σε ισχύ θα κοινοποιηθεί στην Γραμματεία των ΗΕ με βάση το Άρθρο 102 της Σύμβασης του ΟΗΕ.

Άρθρο, Δ. Επίλυση διαφωνιών. (1) Οποιαδήποτε διαφωνία προκύψει μεταξύ των πλευρών για την ερμηνεία ή την εφαρμογή του παρόντος Μνημονίου Συνεργασίας θα επιλυθεί με αμοιβαία κατανόηση και στο πνεύμα της συνεργασίας δια των διπλωματικών οδών βάση του άρθρου 33 της Σύμβασης του ΟΗΕ. (2) Στην περίπτωση που υπάρχουν φυσικές πηγές οι οποίες ξεκινούν από την ΑΟΖ της μιας εκ των πλευρών και φτάνουν στην ΑΟΖ της άλλης, οι πλευρές μπορούν να συνεργαστούν για τη σύναψη συμφωνίας προκειμένου να εκμεταλλευτούν αυτού του είδους τις πηγές. (3) Στην περίπτωση που μια πλευρά ξεκινήσει συνομιλίες για την οριοθέτηση ΑΟΖ με άλλο κράτος, αυτή η πλευρά προτού συνάψει συμφωνία με το άλλο κράτος θα ενημερώσει την άλλη πλευρά και θα κάνει συνομιλίες με την άλλη πλευρά.

Άρθρο Ε. Τροποποίηση και αναθεώρηση. Οι πλευρές, για την επαναθεώρηση αυτού του Μνημονίου Συμφωνίας πλην του πρώτου και δεύτερου άρθρου μπορούν να υποβάλουν γραπτή πρόταση δια των διπλωματικών διαύλων. Οι τροποποιήσεις πραγματοποιούνται με τη συμφωνία των δύο πλευρών.

Άρθρο Ζ. Τίθεται σε ισχύ.Το παρόν Μνημόνιο Συμφωνίας την ημερομηνία που οι δύο πλευρές θα ενημερώσουν η μία την άλλη γραπτώς δια της διπλωματικής οδού ότι έχουν ολοκληρωθεί οι εσωτερικές διαδικασίες. Το παρόν Μνημόνιο Συμφωνίας που υπογράφηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 27 Νοεμβρίου του 2019 έχει δοθεί ανά δύο αντίτυπα στην κάθε πλευρά στα τουρκικά, στα αραβικά και στα αγγλικά και το κάθε ένα έχει την ίδια ισχύ Στην περίπτωση διαφορετικής ερμηνείας, ισχύει το αγγλικό κείμενο».

Ερντογάν για ΣΥΡΙΖΑ: «Καταφύγιο τρομοκρατών»

«Καταφύγιο τρομοκρατών», σύμφαωνα με την ανταποκρίτρια του Open Tv Μαρία Ζαχαράκη αποκάλεσε τον ΣΥΡΙΖΑ ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ζήτημα που έθεσε και στον Κυριάκο Μητσοτάκη κατά τη συνάντησή τους, όπως είπε στους Τούρκους δημοσιογράφους στο Λονδίνο. «Χθες το βράδυ κατά τη συνάντησή μας με τον κ. Μητσοτάκη του είπαμε "κοιτάξτε, αυτά τα μέλη του DHKP-C, PKK/YPG, FETÖ έρχονται σε εσάς και, σύμφωνα με τις πληροφορίες που λαμβάνουμε από τις υπηρεσίες μας, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει γίνει καταφύγιό τους. Επομένως, περιμένουμε από εσάς να πάρετε θέση, περιμένουμε τη στήριξή σας σε αυτό το θέμα. Η στήριξή σας θα ενισχύσει και τη δική μας στήριξη προς εσάς"» φέρεται να είπε ο Τούρκος πρόεδρος στον Έλληνα πρωθυπουργό, τον οποίο κάλεσε επίσης να επιδείξει μία πιο θετική στάση απέναντι στο Μεταναστευτικό.