Ιανουάριος 1972: 5 συγκλονιστικά στοιχεία για τη... Ματωμένη Κυριακή

Από το 1968 η Βόρεια Ιρλανδία βίωνε μια περίοδο που είναι γνωστή ως «Οι Ταραχές», με τους Εθνικιστές να οργανώνουν διαδηλώσεις υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων και εναντίον της βρετανικής τακτικής φυλάκισης χωρίς δίκη. Μια δύναμη για την τήρηση της τάξης έλαβε θέσεις και λίγο μετά τις 4 μ.μ. έπεσαν οι πρώτοι πυροβολισμοί καθώς ξεσπούσε το χάος. Ακολουθούν πέντε συγκλονιστικά στοιχεία για τη Ματωμένη Κυριακή (30 Ιανουαρίου 1972): 

1. Ολοι όσοι πυροβολήθηκαν ήταν άοπλοι

Δεν υπάρχει κανένα αδιάσειστο αποδεικτικό στοιχείο ότι οι διαδηλωτές είχαν άλλα όπλα εκτός από τούβλα και πέτρες. Στόχος της απαγορευμένης πορείας ήταν να φτάσει στην πλατεία Γκίλντχολ, αλλά οι Βρετανοί αλεξιπτωτιστές την εμπόδισαν με οδοφράγματα και αντλίες νερού πριν σηκώσουν τα όπλα και σημαδέψουν τους διαδηλωτές στο κεφάλι.

2. Η βρετανική πρεσβεία πυρπολήθηκε σε αντίποινα

Η αναταραχή δεν περιορίστηκε στις 30 Ιανουαρίου. Μερικές μέρες αργότερα, στις 2 Φεβρουαρίου, ένα οργισμένο πλήθος 30.000 ατόμων συγκεντρώθηκε έξω από τη βρετανική πρεσβεία στο Δουβλίνο. Ο όχλος εκσφενδόνισε βόμβες μολότοφ σπάζοντας τα παράθυρα, ενώ βρετανικές σημαίες πυρπολήθηκαν μπροστά από το κτίριο.

3. Οι έξι από τους 13 νεκρούς ήταν μόλις 17 ετών

Μέσα σε μισή ώρα οι επίλεκτοι αλεξιπτωτιστές σκότωσαν 13 άτομα ηλικίας από 17 έως 41 ετών. Άλλα 13 άτομα τραυματίστηκαν και το ένα από αυτά εξέπνευσε αργότερα από τα τραύματα. Το 2011 και έπειτα από 12ετή έρευνα, η βρετανική κυβέρνηση κατέβαλε χρηματική αποζημίωση στις οικογένειες όλων των θυμάτων.

4. Τον επόμενο χρόνο οι θάνατοι τριπλασιάστηκαν

Η Ματωμένη Κυριακή άνοιξε τον ασκό του Αιόλου για περαιτέρω σύγκρουση. Ο IRA έγινε πιο μαχητικός και εκδικητικός και οι Βρετανοί έλαβαν αυστηρότερα μέτρα, με αποτέλεσμα να ενταθεί η αναταραχή. Τον επόμενο χρόνο ο αριθμός των νεκρών στη Βόρεια Ιρλανδία τριπλασιάστηκε σε 479, ενώ μέχρι το 1977 σκοτώνονταν κατά μέσο όρο περί τα 300 άτομα τον χρόνο.

5. Η συνακόλουθη έρευνα υπήρξε η πιο παρατεταμένη στη βρετανική ιστορία

Μετά την απαλλαγή των Βρετανών αλεξιπτωτιστών από το δικαστήριο του Ουίτζερι, το 1998 ξεκίνησε η Έρευνα Σάβιλ. Τα αποτελέσματά της δημοσιεύτηκαν το 2010 με νέες καταθέσεις και τον Νοέμβριο του 2015 ένας πρώην στρατιώτης συνελήφθη για τη συμμετοχή του στα γεγονότα.

To παρόν άρθρο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «All About History», που κυκλοφορεί μία φορά τον μήνα με το «Εθνος της Κυριακής».