Κλαίρη Θεοδώρου: «Ακούω συχνά να χαρακτηρίζεται η αστυνομική λογοτεχνία ως "παραλογοτεχνία" και πραγματικά απορώ»

Αγαπά τις αλλαγές, πλήττει με τη στασιμότητα. Η Κλαίρη Θεοδώρου γεννήθηκε στην Ελλάδα και πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια στη Γερμανία. Σήμερα, ζει στην Αθήνα με τον άντρα της και τα σκυλιά τους. Η συγγραφή είναι η προσωπική της ψυχοθεραπεία. Είναι ο τρόπος της να εκφράζομαι, να εξωτερικεύει αυτά που νιώθει, να καταπολεμά το άγχος, να εκτονώνεται. Αφορμή για την κουβέντα μας, στάθηκε το νέο της βιβλίο, με τίτλο «Ο βασιλιάς πεθαίνει πάντα τελευταίος» από τις εκδόσεις Ψυχογιός, το οποίο είναι η πρώτη της προσπάθεια στην κατηγορία του αστυνομικού μυθιστορήματος, προϊόν του πάθους που τρέφει από μικρή για μυστηριώδεις ιστορίες, παιχνίδια του μυαλού και ανεξιχνίαστες υποθέσεις. «Η ιδέα για το βιβλίο γεννήθηκε σ' έναν παρακμασμένο σταθμό του μετρό στο Μόναχο. Είναι η σκηνή που εξελίσσεται στον πρόλογο του βιβλίου, την οποία την είδα κυριολεκτικά να συμβαίνει μπροστά από τα μάτια μου, με άλλη κατάληξη βέβαια, γιατί διαφορετικά θα μας είχαν γράψει οι εφημερίδες» αναφέρει η ίδια στο ethnos.gr. 

Ο «Βασιλιάς πεθαίνει πάντα τελευταίος» γράφτηκε εν μέσω πανδημίας κι έτσι είχε στη διάθεσή της, τον απαραίτητο χρόνο, ώστε να βυθιστεί παντελώς στον σκοτεινό του κόσμο. «Δεν συνάντησα δυσκολίες και αυτό μ' εξέπληξε ευχάριστα. Ίσως ένας από τους λόγους που δεν είχα τολμήσει ως τώρα να δοκιμαστώ σε αυτό το είδος να είναι το γεγονός ότι είμαι πολύ αυστηρή κριτής ως αναγνώστρια. Απεχθάνομαι με πάθος τις ανούσιες ανατροπές που υπάρχουν μόνο και μόνο για να σοκάρουν, τις αφελείς, αβάσιμες υποθέσεις, τα μη τεκμηριωμένα ευρήματα, τις ανακρίβειες, τον "λαγό που βγαίνει από το καπέλο" και τον "δράστη κομήτη", όπως συνηθίζω να λέω. Στην προκειμένη περίπτωση όμως το βιβλίο γράφτηκε αβίαστα, είχε τη δική του ροή και οι ανατροπές "γεννούσαν" σχεδόν η μία την άλλη».

Όλοι οι ήρωες σε όλα τα μυθιστορήματά της -καλοί, κακοί, συμπαθητικοί ή αντιπαθητικοί- έχουν αναπόφευκτα κοινά στοιχεία μ’ εκείνη, καθώς είναι δημιουργήματά της, θραύσματα του εαυτού της, θα μπορούσε να πει κανείς. Η σχέση της με τη Λούνα, την πρωταγωνίστρια του νέου της βιβλίου είναι ιδιότυπη. «Την αγαπώ, τη θαυμάζω, τη μισώ και τη φοβάμαι ταυτόχρονα» αποκαλύπτει. Ηρωίδα της είναι μια διάσημη συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων που, αποφασίζοντας να σκοτώσει τον βασικό ήρωα των βιβλίων της, πέφτει ξαφνικά σε δυσμένεια. Ένας ειδεχθής φόνος οδηγεί τους πάντες στην παράνοια και την κάνει να συνειδητοποιήσει πως η πραγματικότητα ξεπερνά πολλές φορές κάθε φαντασία κι ότι μονάχα η αλήθεια μπορεί να μετατραπεί τελικά στον απόλυτο εφιάλτη.

Ο επιθεωρητής Σπρίνγκερ είναι ο απόλυτος αντιήρωας

Κάθε αστυνομική περιπέτεια συμπληρώνει ένας ανώτατος επιθεωρητής. Ο δικός της, όμως, επιθεωρητής είναι ο απόλυτος αντιήρωας. Ονομάζεται Σπρίνγκερ -στα Γερμανικά είναι το άλογο στο σκάκι- και είναι το άκρως αντίθετο του κάθε «λογοτεχνικού» αστυνομικού επιθεωρητή. Είναι άχρωμος, μίζερος, κομπλεξικός, ψυχαναγκαστικός και μισογύνης. «Πέρα από τις "ευκολίες" της αστυνομικής λογοτεχνίας που όπως είπα με κουράζουν απίστευτα, υπάρχουν και τα στάνταρ κλισέ της που με κάνουν πάντα να χαμογελώ λιγάκι λοξά. Εδώ, λοιπόν, ήθελα ακριβώς το αντίθετο. Έναν αντιήρωα. Κάποιον που δεν θα είναι ο ωραίος, καυτός, σούπερ επιθυμητός άντρας με το πονεμένο παρελθόν και την τάση για καταχρήσεις και αυτοκαταστροφή ούτε το κακό παιδί της υπηρεσίας του. Και ο Σπρίνγκερ είναι ακριβώς αυτό. Το αντεστραμμένο είδωλο του ήρωα που έχει επικρατήσει στον δικό μου καθρέφτη».

Αν και οι περισσότεροι Έλληνες συγγραφείς που γράφουν αστυνομικά μυθιστορήματα τοποθετούν την ιστορία τους, σε κάποια πόλη της χώρας μας, η κυρία Θεοδώρου επέλεξε η πλοκή του βιβλίου της να εκτυλίσσεται στο Μόναχο. «Δεν θεωρώ ότι τα βιβλία μας πρέπει να περιορίζονται στους τόπους όπου ζούμε. Κάτι αντίστοιχο είχα κάνει άλλωστε ήδη από το δεύτερο βιβλίο μου, το "Globus" και σκοπεύω να κάνω και στο μέλλον. Στο Μόναχο έχω περάσει μεγάλο μέρος της ζωής μου, δεν ήταν όμως αυτός ο -μόνος- λόγος για τον οποίο το επέλεξα. Ήθελα μια πόλη ατμοσφαιρική, σκοτεινή, ιδιαίτερη που να μη λειτουργεί μονάχα ως σκηνικό, αλλά να έχει ενεργό ρόλο στην ιστορία και στην υπόθεση. Και η συγκεκριμένη -για μένα- ταίριαζε γάντι».

«Εξέλιξη σ’ έναν συγγραφέα θεωρώ τα βήματα μπροστά»

Μέχρι σήμερα, η Κλαίρη Θεοδώρου έχει γράψει οκτώ δικά της μυθιστορήματα και τη «Γυναικεία Υπόθεση» με τη Λένα Μαντά που είναι η αδερφή - ψυχή της. «Προσωπικά, εξέλιξη σ’ έναν συγγραφέα θεωρώ τα βήματα μπροστά. Το καινούριο που δεν γίνεται όμως αυτοσκοπός, αλλά έχει νόημα και ουσία. Το ρίσκο, την αλλαγή, την αναζήτηση -εσωτερική και εξωτερική-, την τόλμη. Και φυσικά την αγάπη του κοινού. Διότι τίποτα απ' όλα αυτά δεν θα είχε νόημα, αν δεν γνώριζε την αποδοχή και την αγάπη του αναγνωστικού κοινού, έτσι δεν είναι;». Διαβάζοντας κάποιος τα βιβλία της, αμέσως θ' αντιληφθεί πόσο προσεκτικά δομημένες είναι οι ιστορίες της. «Καταστρώνω πάντα μια δομή, ποτέ ως τώρα όμως δεν έχω καταφέρει να την ακολουθήσω. Πάντα, σε κάποιο σημείο, οι ήρωές μου με "καβαλάνε" και τότε αναλαμβάνουν εκείνοι τα ηνία και κινούν μόνοι τους τα νήματα της αφήγησης». Τον ερχόμενο Νοέμβριο, η συγγραφέας θα κυκλοφορήσει το δεύτερο μέρος απο τη «Γυναικεία Υπόθεση», σε συνεργασία με τη Λένα Μαντά και του χρόνου την άνοιξη το δικό της αστυνομικό, πάντα από τις εκδόσεις Ψυχογιός.

Στα βιβλία της θίγει παράλληλα με την πλοκή και κοινωνικά ζητήματα. Τη ρωτάω, λοιπόν, ποια είναι τα ζητήματα που αφορούν την κοινωνική πραγματικότητα της Ελλάδας και την απασχολούν σήμερα. «Είναι πάρα πολλά, κυρίως όμως η δυστυχία, ο πόνος και η φρίκη που κρύβεται πολλές φορές μέσα στους τέσσερις τοίχους του σπιτιού της ελληνικής οικογένειας. Οι γυναικοκτονίες, οι παιδοκτονίες, η βία γενικότερα ανάμεσα σ' εκείνους που υποτίθεται έπρεπε ν' αγαπιούνται και ν' αλληλοπροστατεύονται από τα δεινά του έξω κόσμου με σοκάρει πάντα. Αδυνατώ και δεν θέλω κιόλας να τη συνηθίσω. Είναι άλλωστε από τα θέματα που αφορούν πάντα και τα βιβλία μου: η οικογένεια και οι στρεβλές σχέσεις που δημιουργούνται συχνά μέσα σε αυτήν» απαντά. 

Οφείλει η αστυνομική λογοτεχνία ν’ αφυπνίζει κοινωνικά και να προβληματίζει; «Ακούω συχνά να χαρακτηρίζεται η αστυνομική λογοτεχνία ως "παραλογοτεχνία" ή ως πιο ελαφρύ είδος και πραγματικά απορώ. Θα μιλήσω στην προκειμένη ως αναγνώστρια. Ο κάθε συγγραφέας άλλωστε είναι πρώτα απ’ όλα αναγνώστης. Σκέφτομαι πάρα πολύ, όταν διαβάζω αστυνομικά βιβλία. Και αυτό δεν έχει να κάνει μονάχα με την όξυνση του νου στην αναζήτηση του εκάστοτε δράστη. Έχει να κάνει ακριβώς με την κοινωνική αφύπνιση και τον προβληματισμό που αναφέρετε. Τι είναι άλλωστε τα κίνητρα, τα αίτια και οι αφορμές που γεννούν ένα έγκλημα, αν όχι κοινωνικές αποτυχίες, σφάλματα και παραλείψεις;» 

Για την ίδια, η περίοδος της πανδημίας ήταν αρκετά γόνιμη συγγραφικά και αναγνωστικά. «Και νιώθω πραγματικά ευγνώμων γι’ αυτό, γιατί τα βιβλία και οι λέξεις με βοήθησαν όσο τίποτα αυτό το πραγματικά πολύ δύσκολο διάστημα που περάσαμε όλοι». Στόχος της είναι πάντα η ισορροπία σε όλα τα επίπεδα. «Και για να είναι κανείς ισορροπημένος πρέπει να ισχύει το ίδιο και για τον κόσμο γύρω του. Εύχομαι, λοιπόν, να ξεμπλέξουμε σύντομα απ' όλα τα δεινά που μας έχουν καταταλαιπωρήσει τον τελευταίο καιρό -αρρώστιες, πόλεμοι, φόβος και ανασφάλεια- και να αρχίσουμε και πάλι να θέτουμε στόχους και να κάνουμε όνειρα. Προσωπικά θέλω να παραμείνω δημιουργική, να γεννώ ιστορίες που να αγαπιούνται, να μη "βολεύομαι" και να μην επαναπαύομαι».