Πάνος Δημάκης στο ethnos.gr: «Με ενοχλεί η άμετρη τάση για εξουσία και η άρνηση να μάθουμε από τα λάθη μας»

Ο Πάνος Δημάκης μεγάλωσε στο Άστρος Αρκαδίας, αλλά ζει στην Αθήνα. Διατηρεί μεταφραστικό γραφείο, όπου ασχολείται κυρίως με οικονομικά και νομικά κείμενα. Παράλληλα, εμφανίζεται στο πετυχημένο τηλεπαιχνίδι «The Chase» ως «το Γεράκι» και είναι δημιουργός του podcast «Χίλιες και μία λέξεις» για την ελληνική γλώσσα. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο του μυθιστόρημα «Ποτάμι των χιλίων τυφλών» από τις εκδόσεις Διόπτρα, ενώ οι «Δεκαεπτά κλωστές» θα μεταφερθεί στη μικρή οθόνη από την Cosmote TV, σε σενάριο Μιρέλλας Παπαοικονόμου και σκηνοθεσία Σωτήρη Τσαφούλια.

Το «Ποτάμι των χίλιων τυφλών» είναι ένα έργο για τη διαφθορά της εξουσίας, τους έρωτες, τα μίση και τα πάθη που διαχρονικά κυριαρχούν σε ανθρώπους και κοινωνίες. Με λογοτεχνική δεινότητα και διεισδυτική ματιά, ο συγγραφέας μάς δείχνει ότι η ανθρώπινη φύση πάντα επιβεβαιώνει τις υψηλότερες και τραγικότερες προσδοκίες. «Η ιδέα για το νέο μου μυθιστόρημα προέκυψε με αφορμή μια μικρή πολιτεία που "αυτοεκρήγνυται" και αφήνεται στα πανούργα μυαλά των αρχών του τόπου. Έχοντας μεγαλώσει στην Αρκαδία, θέλησα να αξιοποιήσω το μαγικό, βουκολικό τοπίο της πατρίδας μου ως αντίθεση στο χάος που επικρατεί στην οργανωμένη κοινωνία. Κάποιες σκηνές τις έχω ζήσει εγώ ο ίδιος και κάποιες όλοι μας σε περιόδους προεκλογικής εκστρατείας ή μη» αναφέρει ο ίδιος στο ethnos.gr.

Ο Πάνος Δημάκης, μέσα από τη νέα του ιστορία, θέλει να κάνει ένα σχόλιο επάνω στη φιλαρχία και στη ροπή προς το μίσος. Να καταδείξει πόσο πιο σημαντική είναι η ενσυναίσθηση και τα τεράστια οφέλη της για τους ανθρώπους.

Διαβάζοντας τα μυθιστορήματά σας, γίνεται αντιληπτό πως συνηθίζετε να κάνετε διεξοδική έρευνα προτού ξεκινήσετε να γράφετε. Ποια βήματα ακολουθείτε για τη δημιουργία των ιστοριών σας;

Χαίρομαι που το λέτε! Θεωρώ ουσιώδες να γίνει μια προέρευνα, πόσο μάλλον όταν η ιστορία είναι αληθινή, όπως στο πρώτο βιβλίο. Όχι μόνο για τα γεγονότα, αλλά και για στοιχεία όπως πώς ήταν εν γένει η ζωή πριν από εκατό χρόνια σε ένα μικρό νησί. Μα ακόμα και στο Ποτάμι των χιλίων τυφλών, που είναι προϊόν μυθοπλασίας, έκανα ενδελεχή έρευνα ακόμα και στην ψυχολογία αλλά και στη μυθολογία, προκειμένου να πλησιάσω τους χαρακτήρες μου και να τους φωτίσω όσο πιο σφαιρικά μπορούσα.

Η Μάγδα είναι ένα άτομο που έχει εξουσιαστικές, χειριστικές και αυταρχικές τάσεις. Γιατί την πλάσατε με αυτά τα χαρακτηριστικά;

Η Μάγδα θα μπορούσε να είναι κάλλιστα αντρικός χαρακτήρας. Άλλωστε στην πολιτική συναντάμε πιο συχνά άντρες. Οι δημαγωγοί πάντα εμφορούνται από μια άκρατη επιθυμία να χειραγωγούν τους άλλους, οπότε και η Μάγδα έπρεπε να πλαστεί έτσι, ώστε να είναι πιο εύκολο για εκείνη να εισχωρεί στο μυαλό των θυμάτων της και να τα εξαπατά.

Πώς επηρεάζει η εξουσία τις σχέσεις του ανθρώπου με τους άλλους και την κοινωνία συνολικά;

Θεωρώ ότι υπάρχει το εξής δίπολο: οι πολίτες επιθυμούν να εξουσιάζονται για να νιώθουν ότι υπάρχει ένας ηγέτης κι ότι ανήκουν σε ένα σύνολο, μα ταυτόχρονα αρέσκονται στην ιδέα ότι η υποστήριξή τους σε κάποιον τους δίνει δύναμη. Ελέγχονται και ελέγχουν. Επίσης, οι αρχαίοι έλεγαν ότι η εξουσία αποδεικνύει ποιος είναι κάποιος. Κοινώς, αν του δοθεί ένα αξίωμα, τότε θα δείξει τον πραγματικό του εαυτό.

Τι σκέψεις σάς δημιούργησαν οι τελευταίες εκλογές;

Η συγκυρία του προεκλογικού κλίματος με τα τεκταινόμενα στο βιβλίο (δημοψήφισμα) ήταν σχεδόν συμπαντική. Αυτό που θα ήθελα να δω σε μια προεκλογική περίοδο θα ήταν ένα όραμα στέρεο, με βάσεις και με γνώμονα τη βελτίωση της ζωής στο μέλλον. Αυτό που συνήθως βλέπω όμως είναι κατηγορίες να εξακοντίζονται ένθεν κακείθεν. Η ουσία είναι η σύνθεση και όχι η διάσπαση.

Η συμμετοχή που έχετε στην τηλεόραση τα δύο τελευταία χρόνια έχει βοηθήσει τη συγγραφική σας πορεία;

Αδιαμφισβήτητα. Όταν μπαίνεις στο σπίτι του τηλεθεατή σχεδόν κάθε μέρα, είναι αναπόφευκτο να σε γνωρίζει καλύτερα και να μαθαίνει για τις υπόλοιπες δραστηριότητές σου. Ήμουν τυχερός που η συμφωνία για τη σειρά έκλεισε πριν εμφανιστώ στην τηλεόραση, όμως σίγουρα όλο και περισσότερος κόσμος με μαθαίνει και ως συγγραφέα και μεταφραστή μέσα από την εκπομπή.

Γενικά τι σας προσφέρει το Chase;

Την ευκαιρία να συναγωνιστώ άξιους αντιπάλους, να αναμετρηθώ μαζί τους με σασπένς, αλλά κυρίως τη δυνατότητα να πω ιστορίες, αυτές που έχουν σχέση με τις ερωτήσεις που τίθενται. Μου αρέσει πολύ να επεξηγώ, όταν μπορώ, τη σωστή απάντηση, χωρίς να μένουμε σ' ένα ξερό «Η απάντηση είναι το Β».

Ποιες ήταν οι αρχικές σας σκέψεις όταν σας προτάθηκε να πάρετε μέρος ως Chaser; Είχατε αυτοπεποίθηση από την αρχή για τις γνώσεις σας;

Ως παίκτης σε πολλά τηλεπαιχνίδια γνώσης από μικρή ηλικία και με πολύ αξιόλογα κέρδη μπορώ να πω ότι σίγουρα έχω αυτοπεποίθηση, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι παύω να προσπαθώ να επεκτείνω τις γνώσεις μου ούτε ότι δεν αγχώνομαι στον τελικό.

Γιατί επιλέξατε το «Γεράκι» ως παρατσούκλι;

Πριν καν επιλεγώ στην τελική τετράδα, κατά τη διαδικασία των τεστ γνώσεων και των συνεντεύξεων που μας έκαναν, σκέφτηκα να διαλέξω ένα προσωνύμιο και να το προτείνω στην παραγωγή, αν τελικά με διάλεγαν. Ήθελα να είναι ένα ζώο γρήγορο, εύστροφο και ευγενές και σκέφτηκα ότι το γεράκι ήταν το ιδανικό. Τους άρεσε και να με!

Η αγάπη σας για τη γνώση πότε και πώς ξεκίνησε;

Από πολύ μικρή ηλικία. Έμαθα να διαβάζω πριν πάω νηπιαγωγείο και άρχισα τα αναγνώσματα αμέσως. Για κάποιον περίεργο λόγο θυμάμαι ότι έμαθα να προφέρω σωστά το ξι, ενώ έπαιζα κάτω από το τραπέζι της κουζίνας. Το ρο δεν τα κατάφερα να το κατακτήσω, αλλά δεν πειράζει, γιατί στη ζωή μου έχω ανακαλύψει υπέροχους κόσμους.

Είμαστε οι σημερινοί Έλληνες «γνήσιοι» απόγονοι των αρχαίων Ελλήνων;

Ακόμα κι αν δεν είμαστε γενετικά καθ’ ολοκλήρου απόγονοί τους, αυτό που έχει σημασία είναι να γινόμαστε κοινωνοί των διδαγμάτων τους, να μας ενσταλάζονται οι αξίες που έκαναν τον ελληνικό πολιτισμό κορυφαίο, να μαθαίνουμε τη γλώσσα και την ιστορία μας σωστά. Όχι με τρόπο προγονόπληκτο και στείρα προγονολατρικό, αλλά με τρόπο συνθετικό και παραγωγικό.

Τα παιδιά θεωρούν βαρετό το μάθημα της Ιστορίας. Γιατί πιστεύετε πώς συμβαίνει αυτό;

Αδιαμφισβήτητα έχει να κάνει με τον τρόπο που διδάσκεται. Η Ιστορία, όπως και πολλά άλλα μαθήματα, πρέπει να γίνεται με τρόπο βιωματικό και οπτικοακουστικό και κυρίως να ενισχύεται στα παιδιά η πεποίθηση ότι το παρόν είναι αποτέλεσμα του παρελθόντος κι ότι όλα είναι ένας κύκλος (φαύλος ή μη) που μας βοηθάει να κατανοήσουμε καλύτερα ποιοι είμαστε.

Μελετώντας την Ιστορία, έχετε δει κάτι αρνητικό που επαναλαμβάνεται συνεχώς;

Ήδη μίλησα για φαύλο κύκλο! Πολλά αρνητικά επαναλαμβάνονται. Αυτά που με ενοχλούν περισσότερο είναι η άμετρη τάση για εξουσία και ποδοπάτηση των άλλων, η αλαζονεία και η άρνηση να μάθουμε από τα λάθη μας.

Σε λίγο καιρό το μυθιστόρημά σας «Δεκαεπτά κλωστές» θα μεταφερθεί στη μικρή οθόνη από την Cosmote TV. Πώς είναι η συνεργασία σας με τον Σωτήρη Τσαφούλια, αλλά και με τη Μιρέλλα Παπαοικονόμου;

Είναι έξοχη και νιώθω ευλογημένος γι' αυτήν. Είμαι στα Κύθηρα, όπου συμμετέχω κι εγώ στα γυρίσματα με έναν μικρό ρόλο, αλλά κυρίως παρακολουθώ από κοντά αυτό το μαγικό ταξίδι της οπτικοποίησης του βιβλίου μου από τόσο αξιόλογους και αγαπητούς συντελεστές.

Κάποιος που έχει διαβάσει το βιβλίο θα βρει διαφορές στο σενάριο;

Θα βρει αρκετές, που όμως εξηγούνται. Η τηλεόραση είναι διαφορετικό μέσο και ως εκ τούτου έχει άλλες ανάγκες. Όμως ο βασικός ιστός και τα μηνύματα του βιβλίου είναι απαράλλακτα.

Σε ανάρτησή σας είδαμε ότι πήρατε και εσείς μέρος στα γυρίσματα. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;

Όταν μου το ζήτησε ο Σωτήρης Τσαφούλιας, ήμουν πανευτυχής. Το ότι είμαι κι εγώ μέρος αυτού του τηλεοπτικού εγχειρήματος που βασίζεται στο έργο μου και αναδεικνύει τόσο μια πολύ τραγική ιστορία όσο και τις υπέροχες ομορφιές των Κυθήρων μόνο δώρο μπορώ να το ονομάσω. Με εντυπωσίασε ο επαγγελματισμός όλων στο συνεργείο αλλά και η αγάπη των Κυθηρίων προς το πρόσωπό μου.

Η ζωή σας εκτός δουλειάς πώς είναι;

Δεν είμαι πολύ σπιτόγατος. Βέβαια την περίοδο της καραντίνας δεν δυσκολεύτηκα καθόλου να προσαρμοστώ στο σπιτικό περιβάλλον. Γενικά μου αρέσει να απολαμβάνω την Αθήνα και την Ελλάδα εν γένει με εξερευνήσεις. Αγαπώ τα μέρη ιστορικού ενδιαφέροντος, είτε αυτά είναι αρχαιολογικοί χώροι είτε μουσεία, κάστρα, βυζαντινά μοναστήρια, παλιά χωριά, παλιές συνοικίες πόλεων, γεφύρια ή απλώς όμορφα τοπία.