«Μόνοι στον κόσμο» από τη Σώτη Τριανταφύλλου

Είναι άραγε οι Αµερικανοί από τον Άρη και οι Ευρωπαίοι από την Αφροδίτη; Mήπως ο αντιαµερικανισµός είναι νοµιµοποιη­µένοςρατσισµός; Ή µήπως πρόκειται για κάτι ανύπαρκτο, για µια κατασκευή των Αµερικανών υπερπατριωτών που δεν δέχονται κριτική και δεν παίρνουν από λόγια; Πολλοί αποδίδουν την ευρωπαϊκή εχθρότητα εναντίον των ΗΠΑ στον φθόνο και θεωρούν τον «εξαµερικανισµό» άριστη µορφήεκσυγχρονισµού.

Πράγµατι, σε πολλές περιπτώσεις, ο αντιαµερικανισµός είναι µια σειρά από στερεότυπα, προκαταλήψεις και υπεραπλουστευµένες, συνήθως ανακριβείς, πληροφορίες: το πρόβληµα στις κοινωνίες µας είναι ότι όλες οι παρεξηγήσεις, αν και συ­νι­στούν ψεύτικες ιδέες, παραµένουν αληθινά γεγονότα.

Τα αρνητικά αισθήµατα µαζί µε κάθε λογής φαντασιώσεις για την Αµερική χρονολογούνται από την ανακάλυψη του Νέου Κόσµου· από τότε που ο Κολόµβος µετέφερε την εικόνα ενός ελκυστικού πρωτογονισµού στον οποίο απέδιδε ταυτοχρόνως στοιχεία εκφυλισµού. Και προτού ο Νέος Κόσµος εξελιχθεί στις Ηνωµένες Πολιτείες και στη συνέχεια σε παγκόσµιαδύναµη—«υπερδύναµη»—, η Ευρώπη ένιωθε ένα είδος ανηµπόριας που πήγαζε από την ίδια: η Αµερική φάνταζε σαν ένας απειλητικός νεόπλουτος που ανέβαινε γοργά στην παγκόσµιακλίµακα.

Αυτά τα αισθήµατα δεν ήταν πάντοτε ξεκάθαρα και χωρίς αµφισηµία: πολλοί Ευρωπαίοι ταλαντεύονταν ανάµεσα στην ανησυχία και στο θάµβος, ενώ άλλοι έβλεπαν την Αµερική σαν το ιδανικό καταφύγιο από την ευρωπαϊκή στενότητα, τις ασφυκτικές παραδόσεις και τα αυταρχικά καθεστώτα.

Σώτη Τριανταφύλλου
«Μόνοι στον κόσμο: Ευρωπαίοι συγγραφείς, αντιαμερικανισμός και αμερικανική μοναξιά» 
Εκδόσεις: Πατάκης
Σελίδες: 544