Δικαία Μαραβέλια στο ethnos.gr: «Στη Σύμη βρίσκω πάντα τον εαυτό μου»

Στη μαγευτική Σύμη, το νησί που αγκαλιάζεται από τα κρυστάλλινα νερά του Αιγαίου και τις γραφικές γειτονιές, ζει και εργάζεται η Δικαία Μαραβέλια. Γεννημένη και μεγαλωμένη στο ειδυλλιακό νησί των Δωδεκανήσων, η Δικαία έχει επιλέξει να μείνει πιστή στις ρίζες της, εκφράζοντας καθημερινά την αγάπη της για τον τόπο της μέσα από τα έργα και τις δραστηριότητές της. Μαζί με τον σύζυγό της και τα τρία τους παιδιά, διαχειρίζονται οικογενειακές επιχειρήσεις στη Σύμη, ενώ παράλληλα η ίδια έχει αφιερωθεί στη μεγάλη της αγάπη, τη συγγραφή.

Από το 2016, όταν κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο «Ζεστό ψωμί και κόκκινη κορδέλα» σε συνεργασία με την Αναστασία Κορινθίου, η Δικαία Μαραβέλια έχει αποδείξει πως η δημιουργικότητά της αντλεί δύναμη από τις ρίζες και τις παραδόσεις της Σύμης. Το 2017, σε συνεργασία με τον Εμμανουήλ Μοράρη, εξέδωσε ένα ημερολόγιο που συνδυάζει παραδοσιακές συνταγές με προσωπικές αναμνήσεις, προσφέροντας κάτι πολύ περισσότερο από ένα συνηθισμένο βιβλίο μαγειρικής. Το 2019, μας χάρισε το τρίτο της βιβλίο, «Αγνή», και έχει επίσης συμμετάσχει σε συλλογικά έργα, αποδεικνύοντας την πολυδιάστατη φύση της γραφής της. Σήμερα, μέσα από τις «Προπονήσεις λέξεων», μας προσκαλεί να κοιτάξουμε μπροστά με αισιοδοξία και αν χρειαστεί να κοιτάξουμε πίσω, να το κάνουμε χαμογελώντας.

Γεννηθήκατε, μεγαλώσατε και ζείτε μόνιμα στη Σύμη. Τι συμβολίζει για εσάς αυτός ο τόπος;

Η Σύμη είναι για εμένα πολλά περισσότερα από ένα νησί. Είναι το σπίτι μου, το μέρος όπου γεννήθηκα και μεγάλωσα. Συμβολίζει για εμένα την ασφάλεια, την οικειότητα και τη συνέχιση των αξιών που κληρονόμησα, είναι το σημείο αναφοράς μου, το μέρος όπου οι ρίζες μου είναι βαθιά ριζωμένες και όπου βρίσκω πάντα τον εαυτό μου.

Πώς θα περιγράφατε τη ζωή στο νησί σε κάποιον που δεν το έχει επισκεφθεί ποτέ;

Την ονομάζουν αρχόντισσα και όχι αδικα! Η Σύμη χαρακτηρίζεται από τα χρωματιστά νεοκλασικά σπίτια που απλώνονται αμφιθεατρικά από το λιμάνι μέχρι εκεί που φτάνει το ματι σου. Η καθημερινότητα εδώ είναι ήρεμη. Οι κάτοικοι, ασχολούνται με τον τουρισμό. Τα πρωινά μας ξεκινούν με τον ήχο της καμπάνας, ένα όμορφο ξύπνημα που θυμίζει νησί, μακριά από την ένταση και τη βιασύνη των πολεων.

Η Σύμη προσφέρει εκπληκτικές φυσικές ομορφιές. Τα καθαρά, γαλάζοπρασινα νερά της θάλασσας είναι ιδανικά για ατελείωτες βουτιές και καταδύσεις, ενώ το τοπίο δένει αρμονικά τα βουνά και τις δαντελωτες παραλιες, το ορεινό μέρος του νησιου προσφέρει μοναδικές ευκαιρίες για πεζοπορία και εξερεύνηση.

Η Σύμη προσελκύει τουρίστες κυρίως κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Παρά τον τουρισμό, το νησί διατηρεί την παραδοσιακή του ατμόσφαιρα. Οι επισκέπτες μπορούν ν' απολαύσουν την τοπική κουζίνα, να επισκεφθούν τα ιστορικά μοναστήρια και να ζήσουν την αυθεντική νησιώτικη φιλοξενία. Η ζωή στη Σύμη προσφέρει μια μοναδική μίξη ηρεμίας, παράδοσης και φυσικής ομορφιάς, κάνοντας το νησί έναν ιδανικό προορισμό για όσους επιζητούν αυθεντικές εμπειρίες μακριά από την πολυκοσμία.

Ποια είναι τα κύρια προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα ένα μικρό νησί όπως η Σύμη;

Τα μικρά νησιά, όπως η Σύμη, αντιμετωπίζουν μια σειρά από προκλήσεις που επηρεάζουν την καθημερινότητα των κατοίκων και την ανάπτυξή τους. Κάθε φορά που μου κάνουν αυτή την ερώτηση απαντώ, αυτό το μπλε γύρω μας είναι θάλασσα… βασικό που το λες και πρόβλημα ειδικά τους χειμερινούς μήνες. Τα μικρά νησιά διαθέτουν μόνο βασικές υγειονομικές υποδομές, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να χρειάζονται να ταξιδεύουν σε μεγαλύτερα κέντρα για σοβαρά ιατρικά θέματα. Οι υποδομές, όπως οδικό δίκτυο, λιμάνια και ύδρευση, συχνά χρειάζονται βελτιώσεις. Η συντήρηση και αναβάθμιση των υποδομών μπορεί να είναι δύσκολη λόγω των περιορισμένων πόρων και της απομακρυσμένης τοποθεσίας.

Αν και η Σύμη αντιμετωπίζει αυτά τα προβλήματα, εμείς οι μόνιμοι κάτοικοι έχουμε μάθει και προσαρμοζόμαστε, να διατηρήσουμε την ποιότητα ζωής μας και την πολιτιστική μας κληρονομιά. Ωστόσο, η δημοτική αρχή και η περιφέρεια καθημερινά αγωνίζονται για κάτι καλύτερο.

Υπάρχουν πρωτοβουλίες ή μέτρα που λαμβάνονται για τη διαχείριση του υπερτουρισμού στο νησί;

Μέχρι φέτος η αλήθεια δεν ήταν τόσο έντονο το φαινόμενο του υπερτουρισμού, θεωρώ πως πρέπει να λάβει μέτρα ή κοινωνία αλλά και εμείς οι ίδιοι αν θέλουμε να μη χάσουμε την αυθεντικότητα και να χαθούμε από τις ροές γιατί όσο κι αν φαίνεται παράδοξο αφήνουν σημάδια αλλοίωσης πίσω τους. Και δεν αναφέρομαι μόνο στον ημερησιο τουρισμό αλλά και σ' αυτόν που ήρθε και έμεινε και θέλει να επιβάλει τις δικές του ξενόφερτες συνήθειες.

Μαζί με τον Εμμανουήλ Κ. Μοράρη έχετε κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με παραδοσιακές συνταγές της Σύμης, «Εκύλησε το τέτζερι κ' ήβρε το καππάκι». Πώς διατηρούνται οι τοπικές παραδόσεις και έθιμα στο νησί;

Οι παραδόσεις παίζουν σημαντικό ρόλο στη ζωή στη Σύμη. Τα πανηγύρια, οι γιορτές και οι θρησκευτικές τελετές διατηρούνται ζωντανές, με τους κατοίκους να συμμετέχουν ενεργά. Η γιορτή του Αρχάγγελου Μιχαήλ στον Πανορμίτη είναι μια από τις πιο σημαντικές, προσελκύοντας προσκυνητές απ' όλη την Ελλάδα. Όσον αφορά τη γαστρονομία στην οποία αναφέρεται και το βιβλίο, τα τελευταία χρόνια, υπάρχουν επιχειρήσεις που καθημερινά πλέον δίνουν την ευκαιρία στον επισκέπτη αλλά και στον ντόπιο να γευτεί παραδοσιακές γεύσεις!

Αν και δραστηριοποιείστε σε οικογενειακές επιχειρήσεις, παράλληλα ασχολείστε και με τη συγγραφή. Πώς προέκυψε για εσάς αυτή η ενασχόληση;

Ξαφνικά μ' ένα τηλεφώνημα μιας φίλης που μου ζητούσε να γράψουμε μαζί ένα βιβλίο, και το γράψαμε «Ζεστό ψωμί και κόκκινη κορδέλα» ο τίτλος του παιδιού. Βεβαίως πολλά και ωραία μαθήματα και σεμινάρια δημιουργικής γραφής ηρθαν μαζί και έκτοτε όταν βρίσκω χρόνο γράφω!

Πρόσφατα κυκλοφορήσατε το βιβλίο σας «Προπονήσεις Λέξεων» από τις εκδόσεις Υδροπλάνο. Τι θα βρει ο αναγνώστης στις σελίδες αυτού του βιβλίου;

Είναι ένα βιβλίο αυτοβελτιωσης, με μικρά κείμενα βγαλμένα από την καθημερινότητα μου και μη. Ιστορίες που γράφτηκαν με αφορμή μια λέξη που άκουσα, μια εικόνα που είδα, κάτι που θυμήθηκα, αυτό που έζησα. Αυτό που δεν θα βρει είναι το δαχτυλο παρατεταμένο και σου λέει αυτό να κάνεις.

Στο βιβλίο σας γράφετε: «Βαριά λέξη η ζωή αλλά και ελαφριά συνάμα». Πιστεύετε ότι η ζωή έχει έναν καθολικό σκοπό ή είναι διαφορετικός για κάθε άτομο;

Η αντίληψη του σκοπού της ζωής, είναι προσωπική και εξαρτάται από τις προσωπικές αξίες και εμπειρίες. Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να πιστεύουν ότι υπάρχει ένας σκοπός για όλους, όπως η αναζήτηση της ευτυχίας, ή η εκπλήρωση ενός ονείρου και μιας ιδέας! Άλλοι μπορεί να θεωρούν ότι ο σκοπός της ζωής είναι ν' αφήσουν πίσω τους μια κληρονομιά, υστεροφημία! Αντιλαμβανόμαστε, λοιπον, πως ο σκοπός διαφέρει από άτομο σε άτομο, με κάθε άνθρωπο να διαμορφώνει το δικό του νόημα και κατεύθυνση στη ζωή του.

Πιστεύετε ότι ο θάνατος δίνει νόημα στη ζωή; Αν ναι, πώς;

Με τον πιο απλό τρόπο. Όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με τον θάνατο τότε ακριβώς θυμομαστε πώς πρέπει να ζήσουμε μ' ένα τεράστιο «πιο» μπροστά από κάθε λέξη, πράξη που μας θυμίζει ζωή.

Τι ρόλο παίζουν τα όνειρα και οι φιλοδοξίες στη ζωή σας;

Τα όνειρα τ' αγαπώ, είναι αυτά που τροφοδοτούν τις ελπίδες μου και όποτε βρίσκεται η κατάλληλη ευκαιρία τους δίνω σάρκα και οστά! Με τις φιλοδοξίες δεν τα πάω καλά σαν λέξη με τρομάζει. Νιώθω πως με κάποιο τρόπο μας τυφλώνουν και χάνουμε την ουσία. Γι' αυτό ελπίζω και δεν φιλοδοξώ!

Ποια είναι η μεγαλύτερη εσωτερική σας αναζήτηση αυτή τη στιγμή και πώς θα περιγράφατε μια ιδανική ζωή για σας;

Θα ήθελα να μάθω τη Δικαία καλύτερα. Με αυτό το background δημιουργώ τη ζωή μου, δίνω χώρο στους οικείους μου, βρίσκω τις αδυναμίες μου, ανακαλύπτω τις χαρές μου, αναθεωρώ και προχωρώ. Πιο πάνω είπαμε για το σκοπό της ζωής… ε;

Τι θέλετε να εισπράξει ο αναγνώστης από την ανάγνωση των βιβλίων σας;

Αυτό κι αν είναι προσωπική υπόθεση. Έστω και μια λέξη μου να δώσει τροφή για σκέψη, θα με κάνει χαρούμενη.

Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;

Τώρα λογικά κάποιος γελάει εκεί πάνω… Ότι έρθει να είναι αντιμετωπίσιμο, βέβαια εχω καποια δεκάδες όνειρα ακόμα, όπως να τελειώσω το βιβλίο που γράφω, να μπορώ να γυμνάζω το μυαλό και το σώμα μου και πολλά άλλα… αλλά ξέρεις όμως τι θέλω πιο πολύ, να κοιτώ μπροστά αλλά αν χρειαστεί να κοιτάξω πίσω να το κάνω χαμογελώντας!