Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2023: Φαντασμαγορική η τελετή έναρξης των εκδηλώσεων - Η άφιξη των πομπών

Στον ρυθμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας για το 2023 βρίσκεται πλέον η πόλη της Ελευσίνας. Τα δύο «πρόσωπά» της, εκείνο των αρχαίων χρόνων με το έντονο πολιτιστικό στοιχείο και τους αρχαιολογικούς χώρους και αυτό της σύγχρονης εποχής, με τις βιομηχανίες και το εργατικό δυναμικό που έφτανε εδώ από όλα τα σημεία της χώρας, ενώνονται μέσα από μια σειρά καλλιτεχνικών δρώμενων στην Τελετή Έναρξης, η οποία αντλεί έμπνευση από την ιστορία και τη μυθολογία της ίδιας της πόλης. Η Τελετή Έναρξης που σχεδίασε ο καλλιτεχνικός διευθυντής Μιχάηλ Μαρμαρινός με τους συνεργάτες του έδωσε σάρκα και οστά στο όραμα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2023.

Μπορεί οι έκτακτες καιρικές συνθήκες να απαγόρευσαν την διαδρομή μιας από τις τέσσερις πομπές της Τελετής Έναρξης της Ελευσίνας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2023, εκείνη της θαλάσσιας«Ιεράς» οδού, επέτρεψε όμως την εκκίνηση της χερσαίας Πομπής των Ημεροδρόμων από τον Κεραμεικό. Η πομπή ξεκίνησε στις 2.00 το μεσημέρι του Σαββάτου και σύμφωνα με το πρόγραμμα. Στο σημείο εκκίνησης τούς υποδέχτηκαν σε εορταστικό κλίμα, εθελοντές μαθητές σχολείων και η Φιλαρμονική του Δήμου Αθηναίων. Οι ημεροδρόμοι - διακεκριμένοι τριαθλητές, μαζί με αθλητές με αναπηρία και ερασιτέχνες δρομείς, έφτασαν το απόγευμα στην Ελευσίνα, αφού είχαν διανύσει 21 χιλ. από την Ιερά Οδό, την λεωφόρο Αθηνών και την παλιά Εθνική οδό. Στις 5.00 το απόγευμα ενώθηκαν με την Πομπή του Ελευσίνου Κινήματος και τους εθνοτοπικούς συλλόγους της Ελευσίνας, μαζί με την βελγική κολεκτίβα Time Circus και το ξύλινο καράβι τους Landship.

Τα Μυστήρια Μετάβασης είναι στην ουσία μια επίκληση στο σπουδαίο παρελθόν αυτής της πόλης. Επίκεντρο του προγράμματος και της δράσης το παράκτιο μέτωπο της Ελευσίνας, εκεί όπου έφτασαν οι τρεις πομπές της τελετής, με τελική κατάληξη το ιστορικό Ελαιουργείο της πόλης.

Πρώτη πομπή αυτή των εθνοτοπικών συλλόγων της Ελευσίνας. Το Ελευσίνιο Κίνημα, υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια της Τζένης Αργυρίου και του Βασίλη Γεροδήμου, άρχισε να καταφτάνει κατά ομάδες στην παραλία, από διαφορετικά σημεία της πόλης, πλημμυρίζοντας τους δρόμους με παραδοσιακές μουσικές και χορούς από τους διαφορετικούς τόπους καταγωγής αυτών των συλλόγων.

Με τις παραδοσιακές στολές του τόπου τους, με τη μουσική και τους παραδοσιακούς χορούς, πέτυχαν τη διασύνδεση με τις ρίζες. Από την Κέρκυρα και τη Χίο, από την Πελοπόννησο και την Ήπειρο, από την Κρήτη και τον Πόντο, οι πρόγονοί τους είχαν φτάσει κάποτε στην Ελευσίνα, καθώς η πόλη αυτή αποτέλεσε προορισμό εσωτερικής μετανάστευσης. 'Ανθρωποι από όλα τα σημεία της χώρας έφταναν εδώ για να δουλέψουν στις βιομηχανίες της περιοχής και στο ναυπηγείο.

Οι εθνοτοπικοί σύλλογοι σαν ποτάμια μέσα στο τοπίο της πόλης και σαν αρτηρίες στο αστικό σώμα, ενώθηκαν στην παραλία για να συνθέσουν στη συνέχεια ένα πολυμορφικό σώμα.

Αμέσως μετά εισήλθε στο Ελαιουργείο η πομπή των Ημεροδρόμων. Περιπατητές από όλη την Ελλάδα ξεκίνησαν το μεσημέρι από τον αρχαιολογικό χώρο του Κεραμεικού και βάδισαν τα 21χλμ. της Ιεράς Οδού, σε μια διασύνδεση της Αθήνας με την Ελευσίνα. Κατά τη διάρκεια της άφιξης των πομπών Νύμφες εμφανίζονταν αναπάντεχα, σε κινησιολογική επιμέλεια του Κωνσταντίνου Ρήγου και ενδυματολογική της Όλγας Καραβερβέρη.

Η τρίτη πομπή ήρθε από την Ευρώπη. Η καλλιτεχνική ομάδα της Αμβέρσας TimeCircus, μαζί με το πλοίο ξηράς Landship, διένυσε πεζή 3.000 χλμ. σε 9 μήνες, στη μεγαλύτερη προσκυνηματική πομπή στην ιστορία της Ελευσίνας. Μαζί τους και τα τρία σκυλάκια της ομάδας, που συντρόφευσαν τους καλλιτέχνες σε όλη τη διαδρομή και σε όλες τις καιρικές συνθήκες που συνάντησαν στα διάφορα σημεία αυτής της ευρωπαϊκής διαδρομής.

Στο τέλος, οι κάτοικοι και οι επισκέπτες αποτέλεσαν μία ακόμη άτυπη πομπή. Ο κόσμος έχει κατακλύσει την παραλία, ζώντας κάθε στιγμή αυτής της μοναδικής εμπειρίας και διατηρώντας αμείωτο τον ενθουσιασμό του, καθώς η πόλη των αρχαίων Μυστηρίων για την «έλευση» της Περσεφόνης, βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού πολιτιστικού ενδιαφέροντος.

Την Τελετή Έναρξης χαιρέτησαν η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Μαργαρίτης Σχοινιάς, η υπουργός Πολιτισμού Λινά Μενδώνη , ο υφυπουργός Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης, ο περιφερειάρχης Αττικής Γιώργος Πατούλης , ο δήμαρχος Ελευσίνας Αργύρης Οικονόμου. Το παρών έδωσε η Πανελλήνια Ομοσπονδία Θεάματος Ακροάματος, το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών και σπουδαστές δραματικών σχολών έξω από το Παλιό Ελαιουργείο, με πανό και συνθήματα για την απόσυρση του προεδρικού Διατάγματος 85/2022.

Η Τελετή Έναρξης ολοκληρώνεται την Κυριακή 5/2 με τα εγκαίνια δύο εκθέσεων στο Παλαιό Ελαιουργείο -«Μελίνα», αφιέρωμα στην πολύπλευρη προσωπικότητα της Μελίνας Μερκούρη, σε επιμέλεια Νίκου Καλτσά, και «7 Στήλες» του Γερμανού συνθέτη και σκηνοθέτη Χάινερ Γκαίμπελς. Φωτιστικές και βίντεο εγκαταστάσεις της Λίνα Μπερτούτσι, την περφόρμανς «Καμάρες» του Ευρυπίδη Λασκαρίδη, ιδιότυπες ξεναγήσεις στον αρχαιολογικό χώρο με «Αφηγηματική Αρχαιολογία» αλλά και ελεύθερη περιήγηση στην πόλη, στα μουσεία, στα εστιατόρια, στην αγορά.

Περισσότερες λεπτομέρειες στη διεύθυνση https://2023eleusis.eu

Το μήνυμα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου

Στη λαμπρή Τελετή Έναρξης της Ελευσίνας Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2023 παρευρέθηκε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, συγχαίροντας ολόψυχα όσους εργάστηκαν με πίστη και αυταπάρνηση για την υλοποίηση του μεγάλου αυτού πολιτιστικού γεγονότος.

Κατά τον χαιρετισμό της, η κυρία Σακελλαροπούλου τόνισε ότι «Σήμερα, η Ελευσίνα διαμορφώνει τη σύγχρονη ταυτότητά της συνδυάζοντας την αρχαιολογική και βιομηχανική ιστορία της με τις νέες υποδομές που αποκτά χάρη στην ανακήρυξή της ως πολιτιστικής πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2023».

Παράλληλα, επισήμανε ότι «Τριάντα οκτώ χρόνια μετά τη δημιουργία του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης από τη Μελίνα Μερκούρη, μια τέταρτη ελληνική πόλη, μετά την Αθήνα το 1985, τη Θεσσαλονίκη το 1997 και την Πάτρα το 2006, υποδέχεται τον θεσμό».

Αναφερόμενη στην ιστορία της Ελευσίνας υπενθύμισε ότι αποτέλεσε «Πόλη ιερή κατά την αρχαιότητα, βιομηχανική κατά τον εικοστό αιώνα, κακοποιημένη βάναυσα από την άναρχη ανάπτυξη την οποία επέβαλε η πίεση της ανάγκης αλλά και η αντιπνευματικότητα της σύγχρονης εποχής, η Ελευσίνα διατηρεί, ωστόσο, αινιγματικά γόνιμο και ποιητικό, το βίωμα μιας συνύπαρξης: της αρχαίας θρησκείας με τη χριστιανική, του ειδυλλιακού αττικού τοπίου με τον βιομηχανικό βανδαλισμό, της μεταβιομηχανικής αμηχανίας με την αναζήτηση επικοινωνίας και την επάνοδο στις ανθρωπιστικές και πολιτιστικές αξίες».

Επικαλούμενη τον Αμερικανό συγγραφέα και λάτρη του ελληνικού τοπίου Χένρι Μίλερ στον «Κολοσσό του Μαρουσιού», σημείωσε ότι «Στην πραγματικότητα, η Ελευσίνα είναι ανέπαφη. Τα παλιά συντρίμμια, η διασπορά, το θρυμμάτισμα, η σκόνη είμαστε εμείς. Η Ελευσίνα ζει με μια ζωή αιώνια, ανάμεσα σ' έναν κόσμο που βρίσκεται στην αγωνία του ψυχομαχητού».

Συνέδεσε, επίσης, τον καταστατικό μύθο της πόλης, την αρπαγή της Περσεφόνης, με την εικόνα της Ελευσίνας όπως μας την παρέδωσε ο εικοστός αιώνας, αλλά και με τις προοπτικές της στον αιώνα που διανύουμε. Όπως είπε «η βία που άσκησε ο 'Αδης στο πρόσωπο της κόρης της θεάς Δήμητρας ισοδυναμεί με τον βιασμό του φυσικού τοπίου· ο συμβολικός πυρήνας του μύθου, ο θάνατος και η αναγέννηση, μεταφέρεται στο σήμερα ως μια κυριολεκτική ανάδυση νέας ζωής μέσα από την φθορά και την ερήμωση των περασμένων δεκαετιών».

Ωστόσο, υποστήριξε ότι «Στο ιερό της χώμα, στο πλούσιο πολιτισμικό της υπέδαφος, φυτεύεται ο σπόρος της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας, θυμίζοντάς μας τον περίφημο στίχο από τις Χοηφόρους του Αισχύλου, του Ελευσίνιου τραγωδού: «σμικρο? γένοιτ? ?ν σπέρματος μέγας πυθμήν». Και καθώς αυτός ο σπόρος μόνο μικρός δεν είναι, πιστεύω ακράδαντα ότι το δέντρο του πολιτισμού που θα φουντώσει στην πόλη θα δώσει πλούσιο καρπό για τα χρόνια που θα' ρθουν. Πολύφυλλο, γεμάτο χυμούς, θα απλώσει τα κλαδιά του ενώνοντας τα σύγχρονα ευρωπαϊκά καλλιτεχνικά εγχειρήματα και θα αναδείξει, σε όλη τη διάρκεια του έτους, το νόημα των πολιτιστικών συναντήσεων, της ελεύθερης ανταλλαγής ιδεών, γνώσης και δημιουργίας, της παραγωγικής αλληλεπίδρασης ανάμεσα στους πολιτισμούς και του αισθήματος του συνανήκειν σε μια ευρύτερη πατρίδα, την Ευρώπη».

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

• Συνεχής ενημέρωση για την κακοκαιρία Μπάρμπαρα: Oι περιοχές που θα «ντυθούν» στα λευκά σήμερα - Πού χρειάζονται αντιολισθητικές αλυσίδες
• Συνταγματολόγοι για την απαγόρευση κομμάτων: Οι σκληροί και οι μετριοπαθείς-Τι λένε Λίνα Παπαδοπούλου και Δημήτρης Τάκης
• Εκλογές Κύπρος: Το φαβορί, τα παράδοξα και η δύσκολη επόμενη μέρα
• Ποια είναι η χώρα που είχε δυο ηγέτες τα τελευταία 56 χρόνια: Το όνομά της μόνο έναν σκύλο θυμίζει στους Δυτικούς – Την κυβέρνησε ο πιο σκληρός δικτάτορας της Γης
• Με σχετικά αργούς ρυθμούς έγινε η μετάβαση στα ηλεκτρικά οχήματα το 2022