Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας: Μute - H σιωπηλή βία της μεσοτοιχίας, ένα podcast για την έμφυλη βία στο 25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης

Λένε ότι οι παγκόσμιες ημέρες έρχονται για να υπενθυμίσουν τι δε φροντίζεται στ’ αλήθεια τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου.

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας στις 8 Μαρτίου ξημερώνει βρίσκοντας εκατομμύρια θύματα της πατριαρχίας να υποφέρουν σε όλο τον πλανήτη από την έμφυλη βία, δεχόμενες από λεκτική και ψυχολογική βία μέχρι να χάνουν τη ζωή τους, επειδή είναι γυναίκες.

Δραματική αύξηση έμφυλης βίας και γυναικοκτονιών στην Ελλάδα  - Τι δείχνουν τα στοιχεία

Σύμφωνα με τα στοιχεία της πρόσφατης διασυνοριακής έρευνας δεδομένων που πραγματοποίησε το Μεσογειακό Ινστιτούτο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας (MIIR) στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Δημοσιογραφίας Δεδομένων (EDJNet) μαζί με συνολικά 18 ευρωπαϊκούς δημοσιογραφικούς οργανισμούς, μεταξύ των οποίων και οι iMEdD Lab, Deutsche Welle, El Confidencial, Civio, OBCT- σημειώθηκε αύξηση της βίας κατά γυναικών σε πλήθος ευρωπαϊκών κρατών.

Την υψηλότερη αύξηση στις γυναικοκτονίες, βάσει των δεδομένων που μπόρεσαν να συγκεντρώσουν οι δημοσιογραφικές ομάδες, σημείωσε το 2021 η Ελλάδα με αύξηση 187,5%, από 8 επισήμως καταγεγραμμένες γυναικοκτονίες το 2020 σε 23 το 2021.

Παράλληλα, στην Ελλάδα η περίοδος της πανδημίας χαρακτηρίστηκε από την τρομακτική αύξηση κατά 110,2% στα θύματα σωματικής βίας το 2020 και 90,4% το 2021. Συγκεκριμένα, το 2020 είχαν καταγραφεί 3.609 θύματα σωματικής βίας, που έφτασαν τα 6.873 το 2021, ενώ στο ίδιο διάστημα τα θύματα ψυχολογικής βίας αυξήθηκαν από 2.906 σε 5.350 και τα θύματα σεξουαλικής βίας από 69 σε 141.

Μute - H σιωπηλή βία της μεσοτοιχίας

Την ώρα που κλείνουν οι πόρτες των διαμερισμάτων, στην άλλη πλευρά του τοίχου πνίγεται ανάμεσα σε λυγμούς, ο ήχος και η φρίκη της κακοποίησης που βιώνουν γυναίκες σε όλο τον κόσμο.

Η συστηματική έμφυλη βία της καθημερινότητας είναι η πραγματικότητα για πολλά θύματα τα οποία δεν μπορούν πολλές φορές να κάνουν κάτι, την ώρα που το «τα εν οίκω μη εν δήμω» οπλίζει τους κακοποιητές για να γίνουν γυναικοκτόνοι. Μετά την επέλαση των lockdown που αύξησαν την αναγκαστική συγκατοίκηση και την ενδοοικογενειακή βία, μαρτυρίες γυναικών φέρνουν στην επιφάνεια τι συμβαίνει στην άλλη μεριά του τοίχου εξηγώντας  πώς ο χώρος του σπιτιού μετατρέπεται σταδιακά από καταφύγιο σε «τόπο βασανιστηρίων», στον οποίο μένουν αβοήθητες ενώ όλοι γνωρίζουν, χωρίς να παρεμβαίνουν, αποδομώντας το κυρίαρχο αφήγημα του κακοποιήτη «της διπλανής πόρτας» και των γειτόνων που «πέφτουν από τα σύννεφα».

Το podcast ανιχνεύει τους τρόπους με τους οποίους ο σχεδιασμός ενός τυπικού διαμερίσματος αναπαράγει έμφυλες διακρίσεις, πόσο ελλιπής μπορεί να είναι η παρέμβαση της αστυνομίας ακόμα και μετά από καταγγελίες αλλά και τι μπορεί να κάνει κάποιον να μη θελήσει να αντιδράσει στην έμφυλη βία που συμβαίνει στην άλλη πλευρά του τοίχου του.  Όλα αυτά, ενώ στη Νέα Υόρκη εξελίσσεται ένα «πείραμα» το οποίο θέτει το ερώτημα, «Κι αν συνέβαινε σ’ εσένα;»

Μute - H σιωπηλή βία της μεσοτοιχίας: Ακούστε το podcast

INFO

To podcast κέρδισε το βραβείο για την ανάπτυξη και υλοποίηση ενός πρωτότυπου ηχητικού ντοκιμαντέρ που βασίζεται στη δημοσιογραφική έρευνα και τεκμηρίωση. Το βραβείο απονεμήθηκε στο πλαίσιο της συνεργασίας του Φεστιβάλ και του μη κερδοσκοπικού δημοσιογραφικού οργανισμού iMEdD, που ιδρύθηκε με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.

Το κοινό έχει την ευκαιρία να ακούσει όλα podcasts που συμμετέχουν στο 25ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο του Podcast Room, στο Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έως και τις 12 Μαρτίου, από τις 12.00 έως τις 20.00.

Ειδική ακρόαση: Παρασκευή 10 Μαρτίου 13.00 @ Πράσινο Δωμάτιο, Ολύμπιον

Το podcast Mute - H σιωπηλή βία της μεσοτοιχίας θα είναι διαθέσιμο και online μέχρι τη λήξη του Φεστιβάλ, Κυριακή 12 Μαρτίου 

Έρευνα - Σενάριο: Αντρέας Βάγιας

Μουσική: Κώστας Γρούντας

Μοντάζ - μίξη - σχεδιασμός ήχου: Άρης Αθανασόπουλος

Εικονογράφηση: Ευγένιος Καλοφωλιάς

Παραγωγή: Παναγιώτης Μένεγος

Ευχαριστούμε τις γυναίκες, θύματα έμφυλης βίας, για την απόφασή τους να ξαναθυμηθούν και να μοιραστούν τα βιώματα και τις εμπειρίες τους.