Σαν να μπαίνεις στη σπηλιά του Αλή Μπαμπά

Χρυσά κτερίσματα, πολύτιμα λατρευτικά αγαλματίδια, νωπογραφίες, κεραμικά, γλυπτά μεγάλων διαστάσεων, επιγραφές, επιτύμβιες στήλες – ένας ολόκληρος θησαυρός που σου αποκαλύπτεται σταδιακά, κερδίζοντας τον θαυμασμό και σκορπώντας διάχυτο τον ενθουσιασμό.

Και, πράγματι, ο επισκέπτης της μεγάλης έκθεσης με τίτλο «Δρόμοι της Αραβίας. Αρχαιολογικοί Θησαυροί από την Σαουδική Αραβία» θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει πάνω από 300 έργα εκτεθειμένα χρονολογικά, τα οποία όχι μόνο θα τον εντυπωσιάσουν με την περίτεχνη ομορφιά τους, αλλά και θα τον μυήσουν στον πολυδιάστατο χαρακτήρα και την μακρά ιστορία της Αραβίας.

Πρόκειται για μία περιδιάβαση από την προϊστορική εποχή έως και τον εικοστό αιώνα - μέσα από τα εκπληκτικά ευρήματα αρχαιολογικών ερευνών που πραγματοποιούνται κατά τις τελευταίες δεκαετίες.

Άλλωστε, η έκθεση -η οποία εγκαινιάστηκε χθες στο Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138 και θα διαρκέσει έως τις 26 Μαΐου- έχει ήδη αποκτήσει φανατικό κοινό διεθνώς. Και αυτό γιατί πρωτοπαρουσιάστηκε στο Λούβρο το 2010 και έκτοτε έχει ταξιδέψει σε τρεις ηπείρους.

Οι εμπορικές και προσκυνηματικές οδοί αποτελούν τους κυριότερους άξονες που διατρέχουν την έκθεση. Αρχικά, το εμπόριο αναπτύχθηκε από τον 8ο αιώνα π.Χ., κυρίως για τη μεταφορά του περιζήτητου θυμιάματος από τις νότιες και δυτικές ακτές της Αραβίας προς την ανατολική Μεσόγειο.

Κάπως έτσι, για πολλούς αιώνες, καραβάνια με καμήλες μετέφεραν μπαχαρικά, αρώματα, υφάσματα και πολύτιμους λίθους από την Ινδία και την νοτιοανατολική Ασία, ενώ γυάλινα αντικείμενα, κεραμικά και λατρευτικά αγαλματίδια έφθαναν στην Αραβία.

Οι ανταλλαγές αυτές διαφαίνονται μέσα από πολυάριθμα αντικείμενα εμπνευσμένα από τις τέχνες της ελληνορωμαϊκής αρχαιότητας, που είτε κατέφταναν με τα καραβάνια, είτε παρήχθησαν εκεί. Ώσπου, με την άνοδο του Ισλάμ, στις αρχές του 7ου αιώνα,  η Μέκκα έγινε θρησκευτικό κέντρο και το καθιερωμένο ετήσιο προσκύνημα μετέτρεψε τους δρόμους του εμπορίου σε προσκυνηματικές  οδούς.

Με την γρήγορη εξάπλωση της νέας θρησκείας από την Ισπανία μέχρι την κεντρική Ασία και την Ινδία, πιστοί κατέφθαναν στην Αραβία φέρνοντας μαζί τους αντικείμενα από μακρινές περιοχές. Η έκθεση διοργανώνεται από τη Σαουδική Επιτροπή Τουρισμού και Εθνικής Κληρονομιάς, το Εθνικό Μουσείο του Ριάντ και το Μουσείο Μπενάκη με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Εξωτερικών.

Μάλιστα, η ιδιαιτερότητά της που την καθιστά ξεχωριστή, είναι ότι εμπλουτίζεται με έργα ισλαμικής τέχνης και σπάνιες εκδόσεις από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη και ολοκληρώνεται με ένα ειδικό αφιέρωμα στην ίδρυση και την ιστορία του βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, ενώ την συνοδεύει  πλούσια εικονογραφημένη έκδοση. Όσο για τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό της, τον υπογράφει ο σκηνογράφος Νίκος Σ. Πετρόπουλος και την επιμέλεια η Μίνα Μωραΐτου, υπεύθυνη του Μουσείου Μπενάκη Ισλαμικής Τέχνης.