Παραμονή των Φώτων: Ιστορίες για λυκοτσαρδά και παραδοσιακά λαλάγγια

Μπορεί τα λαλάγγια να τα συναντά κανείς πλέον όλο το χρόνο στη Λακωνία και την ευρύτερη περιοχή της ιστορικής Μάνης, ως εμβληματικό έδεσμα της τοπικής κουζίνας, ωστόσο κάποτε το τηγανητό αυτό ζυμωτό ήταν συνυφασμένο με θρύλους για ξωτικά και την 5η Ιανουαρίου – παραμονή των Φώτων.

Ο παπάς με τον ντενεκέ και την αγιαστούρα

Η Πρωτάγιαση, όπως λεγόταν η προηγούμενη μέρα των Θεοφανίων, έβρισκε πρωί πρωί τον παπά του χωριού με την αγιαστούρα στο ένα χέρι και ένα ντενεκέ στο άλλο συνοδεία παιδιών να πηγαίνει από σπίτι σε σπίτι για να αγιάσει νοικοκυριά, ζωντανά και καλλιέργειες. «Τίποτα δεν έμενε που να μην αγιαστεί, σπίτια, χωράφια, στάνες, ό,τι είχε ο καθένας αγιαζόταν» θυμάται η Βούλα Εμμανουήλ με καταγωγή από τους Γοράνους Λακωνίας. «Τον ντενεκέ ο πάτερ τον κουβαλούσε μαζί του για να βάζει το λάδι που τον φίλευαν οι συγχωριανοί», εξηγεί.

Η ώρα των λαλαγγιών και των παραμυθιών

Όταν τέλειωνε η πολύωρη αυτή διαδικασία της «πρώτης άγιασης» και μαζεύονταν οι οικογένειες στο σπίτι, ερχόταν η ώρα των λαλαγγιών και των παραμυθιών. Λαλάγγια ή λαλαγγίδες, λέγονται ζυμωτές, τηγανητές παρασκευές σε σχήμα σαλίγκαρου ή άλλο, που οι ντόπιοι κατανάλωναν είτε με τυρί είτε με μέλι, ως γλυκά ή αλμυρά σνακ δηλαδή, ανάλογα με την όρεξη, καθώς τα ίδια δεν περιέχουν ζάχαρη ούτε μεγάλη δόση αλατιού.

«Το βράδυ της παραμονής των Φώτων, η μητέρα μάς μάζευε και καθώς έφτιαχνε τα  λαλάγγια, μας έλεγε παραμύθια με ξωτικά και ιστορίες για τα λυκοτσαρδά, τους …τοπικούς καλικάντζαρους, που βγαίναν από το ποτάμι στο μύλο και έπαιρναν από πίσω τον μυλώνα ως το χωριό μας. Με τα λαλάγγια θα ταΐζαμε τα λυκοτσαρδά να τα καλοπιάσουμε και να τα κρατάμε απασχολημένα, ώσπου να ξημερώσει των Φώτων, οπότε θα έφευγαν τρομαγμένα να πάνε να κρυφτούν για ένα χρόνο»...

Διαβάστε τη συνέχεια και δείτε τη συνταγή πατώντας εδώ