«Γκρίζα σημεία» καταγγέλλει ο ΣΥΡΙΖΑ στο διαγωνισμό των 112 εκατ. ευρώ για τη διαλογή στην πηγή

Στο μικροσκόπιο της Βουλής αναμένεται να μπει ο διαγωνισμός του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ), ύψους σχεδόν 112 εκατομμυρίων ευρώ, ο προϋπολογισμός του οποίου προβλέπεται έως και να διπλασιαστεί εφόσον αυτό κριθεί αναγκαίο.

Κι αυτό γιατί, σύμφωνα με την ερώτηση που κατέθεσαν 37 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ με πρωτοβουλία του Τομεάρχη Περιβάλλοντος, Σωκράτη Φάμελλου στους υπουργούς Περιβάλλοντος, Κωστή Χατζηδάκη και Εσωτερικών, Τάκη Θεοδωρικάκο «ο ΕΣΔΝΑ σκοπεύει να διαθέσει από τον τακτικό προϋπολογισμό του ένα υπέρογκο ποσό για να προμηθευτεί εξοπλισμό διαλογής στην πηγή, ενώ με βάση τη νομοθεσία τα Συστήματα Εναλλακτικής Διαχείρισης υποχρεούνται να παρέχουν δωρεάν στους ΟΤΑ και στους πολίτες τον εξοπλισμό της ανακύκλωσης και της διαλογής στην πηγή!».

Οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κάνουν λόγο για «σοβαρότατα ζητήματα παρέμβασης του θεσμικού πλαισίου, απώλειας πόρων και προνομιακών πρακτικών σε σχέση με τα συστήματα ανακύκλωσης και αντιθέσεων μεταξύ υπουργείων και φορέων τους που καταλήγουν εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος».

Αναφορικά με τον διαγωνισμό του ΕΣΔΝΑ αρχικού προϋπολογισμού 111.747.560,00 ευρώ, με δυνατότητα προσαύξησης του αντικειμένου έως το 100% της αρχικής αξίας, για την προμήθεια εξοπλισμού για Διαλογή στην Πηγή, οι ερωτώντες βουλευτές τονίζουν ότι με βάση τους Νόμους 2939/01 και 4496/17 και την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» προβλέπεται η ανάπτυξη εναλλακτικής διαχείρισης μέσω αδειοδοτημένων ΣΕΔ προκειμένου να εκπληρωθούν οι υποχρεώσεις ανακύκλωσης και διαλογής στην πηγή για τα υλικά συσκευασίας (χαρτί, γυαλί, αλουμίνιο, μέταλλο, πλαστικό). Για το λόγο αυτό στην Απόφαση της ΕΕ του ΕΔΣΝΑ, αναφέρεται ότι η εν λόγω Υπηρεσία Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος θα προωθήσει δράσεις χωριστής συλλογής υλικών για τα οποία δεν υφίστανται συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης.

Ωστόσο, «κάτι τέτοιο δεν διαφαίνεται ούτε από την Απόφαση ούτε και από τα τεύχη των τεχνικών προδιαγραφών για τις Ομάδες Εξοπλισμού του διαγωνισμού, τα οποία σε αρκετές περιπτώσεις παραπέμπουν σε τεχνικές προδιαγραφές εξοπλισμού των εν λειτουργία ΣΕΔ» τονίζεται.

Συγκεκριμένα, οι τεχνικές προδιαγραφές για την Ομάδα Ε του διαγωνισμού (προμήθεια και εγκατάσταση 90 πολυκέντρων ανακύκλωσης με ενσωματωμένη κονσόλα αναγνώρισης/ζύγισης/καταγραφής, με συνολική δαπάνη 33,48 εκατ. ευρώ), όπως αναφέρεται στο κείμενο της ερώτησης, προσομοιάζουν στον εξοπλισμό διαλογής στην πηγή που χρησιμοποιεί το ΣΕΔ συσκευασιών Ανταποδοτική Ανακύκλωση. «Γεννάται οπότε το εύλογο ερώτημα γιατί δεν παρέχεται ο εξοπλισμός από το συγκεκριμένο ΣΕΔ δωρεάν, όπως δήλωσε άλλωστε στον Κοινοβουλευτικό Έλεγχο ο υπουργός Εσωτερικών, και πώς εντάσσεται η συγκεκριμένη ομάδα κάτω από το συνολικό σκεπτικό του διαγωνισμού, εφόσον είναι στην αρμοδιότητα και ευθύνη των ΣΕΔ, και άρα πρέπει να εξαιρείται όπως αναφέρει και η ΕΕ του φορέα του διαγωνισμού»;

Σύμφωνα με τους βουλευτές, ερωτήματα προκύπτουν και από τις τεχνικές προδιαγραφές άλλων ομάδων εξοπλισμού του εν λόγω διαγωνισμού, ενώ «από τα στοιχεία της διακήρυξης δεν προκύπτει πώς διασφαλίζεται η συμβατότητα του εξοπλισμού με τα επιχειρησιακά σχέδια των ΣΕΔ (εγκεκριμένα ή υπό έγκριση), εάν έχουν αναζητηθεί ή πρόκειται να αναζητηθούν πόροι από τα ΣΕΔ για τον παρεχόμενο εξοπλισμό, και κυρίως γιατί επιλέχθηκε να καλυφθεί η δαπάνη από τον τακτικό προϋπολογισμό του ΕΔΣΝΑ για εξοπλισμό που είναι ευθύνη των ΣΕΔ να τον παρέχουν».

Στην κατεύθυνση αυτή, οι βουλευτές ρωτούν μεταξύ άλλων τους δύο αρμόδιους υπουργούς, ποια είναι η θέση του υπουργείου Περιβάλλοντος και του Ελληνικου Οργανισμού Ανακύκλωσης για τον διαγωνισμό του ΕΔΣΝΑ σχετικά και σε σύγκριση με τις υποχρεώσεις των ΣΕΔ, λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αντιπρόεδρος του ΕΔΣΝΑ είναι πρόεδρος του ΕΟΑΝ και άρα γνωρίζει καλά και τις λεπτομέρειες του διαγωνισμού αλλά και το γεγονός ότι εξοπλισμός εναλλακτικής διαχείρισης για τα υλικά οφείλει να καλύπτεται από τα ΣΕΔ; Επιπλέον ζητούν να μάθουν πως εκτιμήθηκε το τίμημα, εάν είχαν αναζητηθεί πόροι ή εξοπλισμός από τα συγκεκριμένα ΣΕΔ και εάν είχε προηγηθεί της διακήρυξης του ΕΔΣΝΑ μελέτη και αξιολόγηση των αναγκών των δήμων.

Τι περιλαμβάνει ο διαγωνισμός των 112 εκατ. ευρώ

Σύμφωνα με την τεχνική έκθεση που έχει αναρτηθεί και συνοδεύει τη διακήρυξη του διαγωνισμού, στην Περιφέρεια Αττικής το σύστημα διαλογής στην πηγή κρίνεται μη ικανοποιητικό με αποτέλεσμα η ανάκτηση των ανακυκλωσίμων υλικών στους περισσότερους δήμους να βρίσκεται πολύ χαμηλότερα από 10% κ.β. της συνολικής ποσότητας παραγόμενων αποβλήτων.

Η έκθεση σημειώνει πως τα εν λόγω ποσοστά είναι πολύ χαμηλότερα από τους βασικούς στόχους του ισχύοντος Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων, το οποίο στην παρούσα φάση είναι υπό αναθεώρηση, που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

-Προετοιμασία προς επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση, με χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων – βιοαποβλήτων, σε ποσοστό 52,6% του συνόλου των αστικών αποβλήτων.

-Επίτευξη ελάχιστου ποσοστού προετοιμασίας για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωσης 65% κατά βάρος (κ.β.) των ανακυκλώσιμων υλικών από το στάδιο της προδιαλογής.

-Επιπλέον το συνολικό ποσοστό ανακυκλώσιμων υλικών που θα υφίσταται προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση θα πρέπει να ανέρχεται στο 75% κ.β. της συνολικής παραγωγής.

Με στόχο να καλυφθούν αυτά τα κενά – όπως σημειώνεται ο ΕΣΔΝΑ προχωρεί στη συμφωνία – πλαίσιο με εκτιμώμενη αξία της συμφωνία-πλαίσιο ανέρχεται στο ποσό των 111.747.560,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24% με δυνατότητα προσαύξησης του αντικειμένου έως το 100% της αρχικής αξίας, σε περίπτωση άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης.

Η διάρκεια της συμφωνίας – πλαίσιο ορίζεται στα τέσσερα έτη από την υπογραφή της. Ωστόσο σε περίπτωση άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης, ορίζεται ότι η διάρκεια μπορεί να επεκτείνεται αναλόγως, έως και στο 100% της αρχικής διάρκειας.

Ο εξοπλισμός, τον οποίο αφορά η προμήθεια διαχωρίζεται στις παρακάτω ομάδες:

- Προμήθεια κεντρικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας διαχείρισης, η οποία θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων 200.000 πράσινες κάρτες αναγνώρισης δημοτών ανακυκλωτών με μεταδότη και μνήμη, 100 συστήματα παρακολούθησης πληρότητας κάδων, ταμπλέτες απορριμματοφόρου για την χάραξη βέλτιστων διαδρομών, τοπικές κονσόλες διαχείρισης ανακύκλωσης, ζύγισης, αναγνώρισης, τηλεμετάδοσης δεδομένων. Η συνολική δαπάνη ανέρχεται είναι 18.699.200,00 € συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης και του ΦΠΑ 24%.

- Επιφανειακές γωνιές ανακύκλωσης τύπου οικίσκου για 6, 8 και 10 ρεύματα με ενσωματωμένη κονσόλα αναγνώρισης – ζύγισης – καταγραφής. Οι οικίσκοι πράσινης γωνιάς θα πρέπει να έχουν την δυνατότητα για συλλογή οργανικών απορριμμάτων, απορριμμάτων χαρτιού, χαρτονιού, πλαστικών, αλουμινίου, κλπ, ανάλογα με τις επιλογές της υπηρεσίας. Η συνολική δαπάνη ανέρχεται στο ποσό των 24.800.000,00 € συμπεριλαμβανομένου του δικαιαώματος προαίρεσης και του ΦΠΑ 24%.

- Γωνιά ανακύκλωσης τεσσάρων ρευμάτων που περιλαμβάνει την προμήθεια και εγκατάσταση υπόγειων (χωρητικότητας 3m3) και ημιυπόγειων κάδων (χωρητικότητας 5m3) ανακύκλωσης μετάλλου, χαρτιού, γυαλιού και πλαστικού. Στόχος – όπως επισημαίνεται στην τεσνική έκθεση – είναι να αναπτυχθεί ένα πρόγραμμα συστήματος συλλογής και ανακύκλωσης 4, 5 και 6 ρευμάτων, καθώς οι δήμοι παρουσιάζουν αυξημένες ανάγκες υγιεινής αποθήκευσης τους, σε σημεία που παρουσιάζουν χωροταξικές δυσκολίες με χρήση τροχήλατων κάδων και σε σημεία που απαιτούν αισθητική αναβάθμιση και ανάπλαση του περιβάλλοντα χώρου τους (π.χ. πλατείες, πεζόδρομοι, κλπ.) και ειδικότερα για τα σημεία υψηλού εμπορικού και τουριστικού ενδιαφέροντος. Να σημειωθεί ότι οι κάδοι αυτού του τύπου προσφέρουν αύξηση της αποθηκευτικής δυναμικότητας απορριμμάτων καθώς ένας υπόγειος κάδος αντικαθιστά 3 έως 4 κοινούς τροχήλατους κάδους και ένας ημιυπόγειος κάδος αντικαθιστά 8 έως 10 κοινούς τροχήλατος κάδους.

Η συνολική δαπάνη ανέρχεται στο ποσό των 44.937.600,00 € συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης και του ΦΠΑ 24%

- Προμήθεια Και Εγκατάσταση Συστημάτων Υπόγειας Αποθήκευσης με σύστημα ανύψωσης για τη Δημιουργία Γωνιών Ανακύκλωσης. Στη συγκεκριμένη ομάδα εντάσσεται η προμήθεια και τοποθέτηση βυθιζόμενων συστημάτων συλλογής και αποθήκευσης καθώς επίσης και βυθιζόμενων συστημάτων κάθετης διαβαθμισμένης συμπίεσης συλλογής και αποθήκευσης οργανικών απορριμμάτων και ανακυκλώσιμων υλικών για την δημιουργία υπογειοποιημένων γωνιών ανακύκλωσης διαφόρων τύπων για τις ανάγκες του ΕΔΣΝΑ Αττικής.

Ο προϋπολογισμός της προμήθειας ανέρχεται στο ποσό των 33.678.400,00 € συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ 24%

- Προμήθεια και εγκατάσταση 90 πολυκέντρων ανακύκλωσης με ενσωματωμένη κονσόλα αναγνώρισης – ζύγισης – καταγραφής.

Η συνολική δαπάνη της προμήθειας ανέρχεται στο ποσό των 66.960.000,00 € συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης και του ΦΠΑ 24%.

- Αυτόνομοι μηχανικοί κομποστοποιητές 200, 300 και 500 τόνων ετησίως. Η ομάδα αφορά την προμήθεια και την τοποθέτηση αυτόνομων μηχανικων κομποστοποιητών (ΑΜΚ) με στόχο την επιτόπια μείωση των αποβλήτων στον βιομηχανικό και εμπορικό τομέα. Η συνολική δαπάνη ανέρχεται στο ποσό των 8.928.000,00 € συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης και του ΦΠΑ 24%.

- Προμήθεια κάδων για την επέκταση προγράμματος διαλογής στην πηγή του έντυπου χαρτιού 50, 600 και 1.100 λίτρων. Η συνολική δαπάνη ανέρχεται στο ποσό των 7.313.520,00 € συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης και του ΦΠΑ 24%.

- 170 Κιόσκια ανακύκλωσης συνολικής δαπάνης 10.118.400,00 € συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης και του ΦΠΑ 24%.

- «Έξυπνη» νησίδα διακριτής συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών και βιοαποβλήτων. Η συνολική δαπάνη ανέρχεται στο ποσό των 3.348.000,00 € συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης και του ΦΠΑ 24%.

- «Έξυπνος» οικίσκος διακριτής συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών και βιοαποβλήτων. Η συνολική δαπάνη ανέρχεται στο ποσό των 4.712.000,00 € συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος προαίρεσης και του ΦΠΑ 24%.