Αυτοκινητόδρομος Πάτρα - Πύργος: Πράσινο φως από την Κομισιόν - Πότε ξεκινούν τα έργα

Το πράσινο φως για την έναρξη κατασκευής του πολύπαθου έργου Πάτρα - Πύργος μέσω της ενσωμάτωσής του εκ νέου στην Ολυμπία Οδό, παραχωρησιούχο του τμήματος Ελευσίνας - Πάτρας με την παράλληλη επιμήκυνση της περιόδου παραχώρησης κατά 3 χρόνια, άναψε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία ενέκρινε χρηματοδότηση ύψους 217 εκατομμυρίων ευρώ από το Ελληνικό Δημόσιο για την κατασκευή του θεωρώντας τη σύμφωνη με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις.

Όπως επισημαίνεται στη σχετική ανακοίνωση, δεδομένου ότι η κατασκευή και λειτουργία του τμήματος Πάτρας - Πύργου θα ενσωματωθεί στην υφιστάμενη σύμβαση παραχώρησης με την παραχωρησιούχο Ολυμπία Οδό ΑΕ, η Επιτροπή αξιολόγησε και ενέκρινε επίσης την εφαρμογή, στο τμήμα Πάτρας - Πύργου, του υφιστάμενου μηχανισμού επιμερισμού διοδίων στο πλαίσιο της σύμβασης, καθώς και την υπό όρους παράταση της περιόδου παραχώρησης για 3 έτη. Η χρηματοδότηση αυτή θα επιτρέψει να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει μέρος του διευρωπαϊκού οδικού δικτύου, χωρίς να προκληθούν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, σημειώνεται.

Ο νέος άξονας μήκους 74,5 χλμ, θα έχει ταχύτητα μελέτης 120 χλμ./ώρα, 8 ανισόπεδους κόμβους, 15 γέφυρες και 64 διαβάσεις. Θα διαθέτει Κέντρο Λειτουργίας και Συντήρησης με Μονάδα Διαχείρισης Κυκλοφορίας και αστυνομικό σταθμό.

Ο προβλεπόμενος χρόνος κατασκευής βάσει των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί, είναι 40 μήνες, πράγμα που σημαίνει πως η ολοκλήρωση του έργου θα γίνει το 2025 και όχι εντός του πρώτου 6μήνου του 2024, όπως αρχικά προγραμματιζόταν. Βεβαίως, όπως επεσήμανε και ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, τα πρώτα 56 χλμ., ξεκινώντας από τον Πύργο, θα ολοκληρωθούν νωρίτερα, (χωρίς ωστόσο να διευκρινίζεται πόσο νωρίτερα), ενώ ο παραχωρησιούχος θα αναλάβει και τη συντήρηση του δρόμου για 23 χρόνια.

Μετά την έγκριση της Κομισιόν, αναμένεται να προχωρήσει η σύμβαση από το Ελεγκτικό Συνέδριο ώστε στη συνέχεια να κυρωθεί από τη Βουλή, να υπογραφεί και να στηθούν τα πρώτα εργοτάξια, κάτι που υπολογίζεται ότι θα γίνει εντός του πρώτου τριμήνου του 2022. Ηδη σήμερα ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής υπέγραψε την τροποποίηση σύμβασης παραχώρησης, η οποία θα κατατεθεί άμεσα στη Βουλή.

Για δικαίωση του κυβερνητικού έργου έκανε λόγο ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ ο αρμόδιος τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Παππάς απάντησε πως η δήλωσή του «βρίθει ψεμάτων», προσθέτοντας ότι η συγκεκριμένη επιλογή θα «φορτώσει» το έργο με «καπέλο» 114 εκατ. ευρώ, που θα πληρώνουν οι πολίτες μέσω διοδίων σε όλη την παραχώρηση, δίνοντας για τρία χρόνια το σύνολο του αυτοκινητοδρόμου.

Καρμανιόλα ο υφιστάμενος άξονας

Ο υφιστάμενος άξονας Πατρών – Πύργου, είναι ένας από τους πλέον αιματοβαμμένους δρόμους της χώρας, καθώς σε αυτόν μόνο τη δεκαετία 2009 - 2019 καταγράφηκαν 290 τροχαία, που στοίχισαν τη ζωή σε 130 ανθρώπους αφήνοντας περισσότερους από 70 σοβαρά τραυματισμένους, ενώ μόλις λίγο καιρό πριν έχασε τη ζωή της και μία εγκυμονούσα γυναίκα.

Πάντως, οι κάτοικοι της Ηλείας θα πρέπει να αναμένουν τουλάχιστον ένα χρόνο ακόμα για τη βελτίωσή του καθώς ύστερα από τις αλλεπάλληλες καθυστερήσεις, πριν λίγο καιρό ανακηρύχθηκε ανάδοχος για το έργο αναβάθμισης της υφιστάμενης εθνικής οδού Πατρών-Πύργου. Ο διαγωνισμός είχε διεξαχθεί τον περασμένο Φεβρουάριο. Το έργο προϋπολογισμού με ΦΠΑ 30 εκατ. ευρώ, έχει ως στόχο τη μείωση των τροχαίων και την βελτίωση των συνθηκών οδικής ασφάλειας για τους οδηγούς και τους επιβάτες, ενώ η διάρκεια κατασκευής εκτιμάται σε 12 μήνες από την ημέρα υπογραφής της σύμβασης.

Σχολιάζοντας την έγκριση της Ευρωπαικής Επιτροπής για την κατασκευή του αυτοκινητόδρομου Πάτρας – Πύργου, η εκτελεστική αντιπρόεδρος, Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε σχετικά: «Η κατασκευή του τμήματος Πάτρας - Πύργου της Ολυμπίας Οδού θα συμβάλει στην ανάπτυξη των σχετικών περιοχών και των οικονομικών δραστηριοτήτων στις περιοχές αυτές. Η εν λόγω απόφαση επιτρέπει στην Ελλάδα να στηρίξει την κατασκευή αυτής της σημαντικής υποδομής, η οποία αποτελεί μέρος του διευρωπαϊκού οδικού δικτύου και η οποία αναμένεται επίσης να βελτιώσει σημαντικά τις συνθήκες οδικής ασφάλειας στην περιοχή».

Αναλυτικά η δημόσια στήριξη για τον αυτοκινητόδρομο θα συνίσταται σε:

• επιχορήγηση ύψους 216,6 εκατ. ευρώ,
• παροχή υψηλότερου μεριδίου εσόδων από διόδια για την παραχωρησιούχο βάσει της σύμβασης παραχώρησης για να στηριχθούν ορισμένες συμφωνημένες και συμβατικές ανώτατες δαπάνες, και απόδοση για την παραχωρησιούχο που να αντικατοπτρίζει την κατασκευή του πρόσθετου τμήματος και
• πιθανή τριετή παράταση της περιόδου παραχώρησης βάσει της σύμβασης σε περίπτωση που η παραχωρησιούχος δεν επιτύχει ορισμένη απόδοση έως το τέλος της τρέχουσας περιόδου παραχώρησης.

Όπως εκτίμησε η Επιτροπή «η ενίσχυση θα συμβάλει στην ανάπτυξη των οικονομικών περιοχών, τις οποίες εξυπηρετεί κυρίως το τμήμα Πάτρας-Πύργου: τη Δυτική Ελλάδα και την Πελοπόννησο. Θα ενισχύσει ορισμένες οικονομικές δραστηριότητες και θα στηρίξει τις επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στις περιοχές αυτές, βελτιώνοντας τη διαλειτουργικότητα, την προσβασιμότητα και την ασφάλεια του οδικού δικτύου».

Ως εκ τούτου, σύμφωνα με την Κομισιόν, η Ελλάδα κατέδειξε ότι η δημόσια χρηματοδότηση, η οποία θα καλύψει μέρος του κόστους κατασκευής, δεν υπερβαίνει το χρηματοδοτικό κενό, το ποσό της ενίσχυσης βασίζεται σε εύλογες εκτιμήσεις κόστους, σε σύγκριση με εκείνες άλλων αυτοκινητοδρόμων και η δημόσια χρηματοδότηση επιτρέπει στην παραχωρησιούχο απόδοση σύμφωνη με τους όρους της αγοράς. Κατά συνέπεις «οι θετικές επιπτώσεις του μέτρου όσον αφορά τη συμβολή στην ανάπτυξη οικονομικών περιοχών και δραστηριοτήτων υπερτερούν των περιορισμένων αρνητικών επιπτώσεών του όσον αφορά τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και τον αντίκτυπο στις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών».

Κυριάκος Μητσοτάκης: Συνεπείς με το σύνθημά μας: Το είπαμε, το κάναμε

Για δικαίωση των προσπαθειών της κυβέρνησης με την τελική έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την κατασκευή του οδικού άξονα Πάτρας – Πύργου, έκανε λόγο ο Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης σε δήλωσή του. «Ύστερα από δύο χρόνια μεθοδικής και επίμονης δουλειάς, οι προσπάθειές μας δικαιώνονται και ένα μεγάλο έργο, επιτέλους, ξεκινά», σημείωσε.

Υπενθύμισε ότι το έργο είχε δημοπρατηθεί το 2014 με μία μόνο εργολαβία, προϋπολογισμού 443.000.000 ευρώ και με εγκεκριμένη χρηματοδότηση προσθέτοντας πως «αν προχωρούσε το έργο, τότε, θα ήταν ήδη έτοιμο. Όμως, μία από τις πρώτες αποφάσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το 2015, ήταν να ακυρώσει τον διαγωνισμό και να κατατμήσει το έργο σε 8 ξεχωριστές εργολαβίες. Κι αυτό, προκειμένου να ευνοηθεί ένας συγκεκριμένος κατασκευαστής, φιλικά διακείμενος προς εκείνη».

Ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι η εξέλιξη αυτή καθυστέρησε το έργο για δύο ακόμη χρόνια, αυξάνοντας το κόστος του κατά 70.000.000 και προκαλώντας δικαστικές διαμάχες μεταξύ των εργολάβων.

«Έτσι, τον Ιούλιο του 2019, η κυβέρνηση της ΝΔ παρέλαβε την υπόθεση σε τέλμα: με τον «εκλεκτό εργολάβο» του ΣΥΡΙΖΑ έκπτωτο και υπό χρεοκοπία και τις σχετικές συμβάσεις σε νομική εκκρεμότητα. Μπροστά σε αυτά τα δεδομένα, αποφάσισα να ενταχθεί το κρίσιμο αυτό έργο των 75 χλμ. στην Ολυμπία Οδό. Και να διεκδικήσω, πλέον, προσωπικά και σε συνεργασία με τον αρμόδιο υπουργό Κ. Καραμανλή, την έγκριση και χρηματοδότησή του από τους κοινοτικούς θεσμούς. Ήταν η μόνη λύση για να προχωρήσει. Μία λύση που τώρα γίνεται πραγματικότητα»..

Σύμφωνα με τον κ. Μητσοτάκη, «Όλα αυτά σημαίνουν ασφαλέστερη, γρηγορότερη και πιο άνετη κυκλοφορία. Διασύνδεση των πόλεων, διευκόλυνση του εμπορίου και των μεταφορών, τόνωση των τοπικών αγορών. Πρόκειται, δηλαδή, για ένα έργο ανάπτυξης της οικονομίας και ανακούφισης της κοινωνίας. Και για μία ακόμη δέσμευση της κυβέρνησής μας που γίνεται πραγματικότητα. Συνεπείς με το σύνθημά μας: Το είπαμε, το κάναμε!» κατέληξε.

Από την πλευρά του ο υπουργός Υποδομών, Κώστας Καραμανλής σχολιάζοντας την έγκριση του έργου, σημείωσε πως «σήμερα δεν είναι μόνο ημέρα ικανοποίησης. Αλλά και αλήθειας. Πλέον μπορούμε να πούμε με ειλικρίνεια, ότι το έργο αυτό, όχι απλά κινδύνεψε λόγω της τακτικής της τότε συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, αλλά ήταν ουσιαστικά άλλο ένα έργο από αυτά που θα έμεναν απραγματοποίητα. Κι εδώ θα χρησιμοποιήσω τα ίδια τα λόγια του ΣΥΡΙΖΑ: ‘‘Η ευθύνη έχει ονοματεπώνυμο’’. Όντως! Το δικό του. Όπως και η επιτυχία έχει ονοματεπώνυμο: της Κυβέρνησης της ΝΔ».

Ιστορικό

Υπενθυμίζεται ότι ο οδικός άξονας Πάτρας - Πύργου είχε αρχικώς ενσωματωθεί στη σύμβαση παραχώρησης της Ολυμπίας Οδού και θα κατασκευαζόταν μαζί με τον αυτοκινητόδρομο Αθηνών - Πατρών. Ωστόσο, το 2013 είχε αφαιρεθεί από την παραχώρηση προκειμένου να εκτελεστεί ως δημόσιο έργο.

Αναλυτικά, η Ευρωπαική Επιτροπή το 2008 είχε διαπιστώσει ότι η παραχώρηση για το σύνολο του έργου της Ολυμπίας Οδού δεν συνιστούσε κρατική ενίσχυση. Ωστόσο, μετά την απόφαση αυτή, λόγω της οικονομικής κρίσης, σημειώθηκε σημαντική μείωση της κυκλοφορίας και, ως εκ τούτου, των εσόδων από διόδια.

Ταυτόχρονα, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που συμμετείχαν στο έργο αντιμετώπισαν έλλειψη ρευστότητας και απότομη αύξηση του κόστους χρηματοδότησής τους. Συνεπώς, η παραχωρησιούχος εταιρεία δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει τα απαραίτητα κεφάλαια στην αγορά και οι εργασίες για το έργο διακόπηκαν το 2011.

Το 2013, το Ελληνικό Δημόσιο κατέληξε σε συμφωνία με την παραχωρησιούχο η οποία προέβλεπε:

• αναβολή της κατασκευής των τμημάτων Πάτρας-Πύργου και Πύργου-Αλφειού-Τσακώνας της Ολυμπίας Οδού
• περαιτέρω χρηματοδοτική συνεισφορά του Δημοσίου για την κατασκευή του τμήματος Ελευσίνας-Πάτρας της Ολυμπίας Οδού
• υψηλότερο μερίδιο των εσόδων από διόδια για την παραχωρησιούχο για τη στήριξη του κόστους και απόδοση για την παραχωρησιούχο
• πιθανή τριετή παράταση της περιόδου παραχώρησης, εάν ένα έτος πριν από τη λήξη της περιόδου παραχώρησης η παραχωρησιούχος δεν επιτύγχανε ορισμένη απόδοση.

Ακολούθησε η κατάτμηση του έργου σε οκτώ διαφορετικές εργολαβίες, η οποία επίσης δεν προχώρησε και στη συνέχεια αποφασίστηκε η «επανένωσή του» στην αρχική παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού.

Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών, μάλιστα, στα 8 τμήματα, είχαν παραληφθεί εναλλάξ 4 που δεν είχαν καν ανάδοχο και 4 που είχαν πρόοδο έργου λίγο πάνω από το μηδέν και συγκεκριμένα:

-        Στο 1^ο τμήμα δεν είχε γίνει καμία απολύτως εργασία και ο ανάδοχος κηρύχθηκε έκπτωτος γιατί δεν είχε εγγυητική.

-        Στο 2^ο, αντί για 33% είχαμε πρόοδο εργασιών στο 14%. Αυτό ήταν και το καλύτερο από τα 8.

-        Στο 3^ο τμήμα, δεν έγινε καμία εργασία γιατί εκκρεμούσε στο ΣτΕ.

-        Στο 4^ο, δεν έγινε καμία εργασία, ο ανάδοχος κηρύχθηκε έκπτωτος γιατί δεν είχε εγγυητική.

-        Στο 5^ο,  είχαμε υλοποίηση εργασιών μόνο στο 0,12%. Εδώ παραλάβαμε και έναν ωραιότατο σκουπιδότοπο.

-        Στο 6^ο τμήμα, είχαμε υλοποίηση εργασιών μόνο στο 2%.

-        Στο 7^ο,  είχαμε υλοποίηση εργασιών μόνο στο 0,62%.

-        Στο 8^ο, μετά από υλοποίηση εργασιών μόνο στο 0,1%, ο ανάδοχος κηρύχθηκε έκπτωτος.

Νίκος Παππάς: Ο κ. Μητσοτάκης αρέσκεται σε ψέματα, απευθείας αναθέσεις και “καπέλο” εκατομμυρίων προς όφελος μεγάλων συμφερόντων

Για ανακοινώσεις που «βρίθουν ψεμάτων και… σπατάλης εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ», κατηγόρησε τον κ. Μητσοτάκη ο τομεάρχης Υποδομών και Μεταφορών του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Παππάς σημειώνοντας πως ο Πρωθυπουργός ήταν εκείνος που σταμάτησε το έργο το 2019 και πλέον η κυβέρνηση «συμφώνησε να το δώσει με απευθείας ανάθεση στις μεγάλες κατασκευαστικές της Κορίνθου – Πατρών με «καπέλο» 114 εκατ. ευρώ, που θα πληρώνουν οι πολίτες μέσω διοδίων σε όλη την παραχώρηση, δίνοντας για τρία χρόνια το σύνολο του αυτοκινητοδρόμου». Προσθέτει επίσης πως το κόστος κατασκευής του οδικού άξονα αυξήθηκε από τα 225 εκατ. ευρώ, όπως είχε προκύψει από τις ανοιχτές διεθνείς διαγωνιστικές διαδικασίες, κατά 75 εκατ. ευρώ.

«Η Πατρών – Πύργου θα ολοκληρώνονταν σε έναν χρόνο από σήμερα. Ο κ. Μητσοτάκης, γνωρίζοντας το «καπέλο» των 114 εκατ. ευρώ που θα πληρώσουν οι πολίτες και των πρόσθετων 75 εκατ. ευρώ στην κατασκευή του έργου, ψεύδεται όταν λέει ότι το πρόσθετο κόστος των 75 εκατ. προέρχεται από καθυστέρηση και όχι από την απευθείας ανάθεση, που προτιμήθηκε αντί των διαγωνιστικών διαδικασιών» υπογραμμίζει ο τομεάρχης της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Ο κ. Παππάς περιγράφει ότι σύμφωνα με όσα γνωρίζουν και οι πολίτες της Αχαΐας και του Πύργου:

• Η Ν.Δ., αφού το 2013 έβγαλε το τμήμα Πατρών – Πύργου από την Ολυμπία Οδό και παρέδωσε στον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. «βαλτωμένη» την Κορίνθου – Πατρών για πάνω από πέντε χρόνια, όχι μόνο δεν είχε εγκεκριμένη χρηματοδότηση για την Πατρών – Πύργου, αλλά δεν είχε καν καταθέσει προς έγκριση στην Ε.Ε. φάκελο μεγάλου έργου.

• Όταν η κυβέρνηση Σαμαρά, ένα μήνα πριν τις εκλογές, προκήρυξε διαγωνισμό για το τμήμα Πατρών – Πύργου, χωρίς εγκεκριμένη χρηματοδότηση, περιέλαβε πλαστές ποσότητες υλικών και εργασιών και ελλιπέστατες μελέτες που είχαν εκπονηθεί από τους ίδιους εργολάβους της παραχώρησης της Ολυμπίας Οδού με στόχο την προνομιακή συμμετοχή τους στη διαγωνιστική διαδικασία. Τα ανωτέρω αποδείχθηκαν όταν με την επικαιροποίηση των μελετών προέκυψαν ενδεικτικά ότι οι ποσότητες των αδρανών υλικών ήταν κατά δύο φορές μεγαλύτερες από αυτές που περιγραφόταν στον διαγωνισμό της Ν.Δ.

Ο αρμόδιος τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ στέκεται επίσης στο γεγονός της καταργησης πριν λίγους μηνες της Υπουργικής Απόφασης του 2014 με νόμο ενώ είχε ολοκληρωθεί η σύμβαση της Ολυμπίας Οδού, προκειμένου να προχωρήσει η απευθείας ανάθεση.

Κατηγορεί τον κ. Μητσοτάκη και τον κ. Καραμανλή για ψεύδη και μοναδική έγνοια την εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων αναφέροντας ότι προτεραιοποίησή τους δεν ήταν η βελτίωση της οδικής ασφάλειας στη Δυτική Ελλάδα και η ενίσχυση των τοπικών οικονομιών: «Βασική τους μέριμνα αποτέλεσε, όπως σε όλα τα μεγάλα έργα, η εξυπηρέτηση συγκεκριμένων συμφερόντων. Τα ψέματα που έλεγε ο κ. Μητσοτάκης πριν τις εκλογές και όσα αναφέρει σήμερα καταρρέουν. Οι πολίτες θα περιμένουν για χρόνια την ολοκλήρωση του έργου, πληρώνοντας «καπέλα» και διόδια εκατομμυρίων ευρώ για τρία χρόνια περισσότερα».

Καλεί επίσης τον κ. Μητσοτάκη «να καταθέσει όλη την εν κρυπτώ αλληλογραφία και τα έγγραφα μεταξύ του υπουργείου Υποδομών και της Ε.Ε., που εδώ και δύο χρόνια ζητάμε στη Βουλή, αλλά η κυβέρνηση δεν καταθέτει, απαξιώνοντας το κοινοβούλιο και τη δημοκρατία».