Καθυστερεί το Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας παρά τα εκατοντάδες θύματα τροχαίων

Με καθυστέρηση τουλάχιστον δύο ετών, θα έχει γίνει νόμος του κράτους το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας, το οποίο αφορά τη δεκαετία 2021 – 2030, αλλά κατά τα φαινόμενα δε θα είναι έτοιμο πριν το 2023 παρά το γεγονός ότι η χώρα μας θρηνεί κάθε χρόνο εκατοντάδες νεκρούς σε τροχαία δυστυχήματα.

Η σχετική διαβούλευση ξεκίνησε τώρα, αλλά όχι επί συγκεκριμένου κειμένου, καθώς αυτό θα είναι το δεύτερο στάδιο, το οποίο θα εκκινήσει την άνοιξη του 2022 καταδικάζοντας ουσιαστικά το Στρατηγικό Σχέδιο δεκαετίας να έχει ορίζοντα ...οκτώ ετών. Ουσιαστικά το μόνο που έχει προχωρήσει μέχρι τώρα είναι η συγκρότηση της κυβερνητικής επιτροπής Οδικής Ασφάλειας.

Ταυτόχρονα στα χαρτιά παραμένει η δέσμευση της κυβέρνησης για μείωση του ορίου ταχύτητας στις πόλεις στα 30 χιλιόμετρα την ώρα, η οποία είχε ανακοινωθεί παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη τον περασμένο Φεβρουάριο στο πλαίσιο εκδήλωσης για την παρουσίαση των βασικών πυλώνων του εθνικού σχεδίου για την οδική ασφάλεια. Τότε μάλιστα είχε χρησιμοποιηθεί το εξής παράδειγμα: «Όταν ένα αυτοκίνητο κινείται με ταχύτητα 30 χλμ./ώρα η πιθανότητα θανάσιμου τραυματισμού πεζού, τον οποίο θα χτυπήσει, είναι 10%. Εάν το αυτοκίνητο κινείται με 50 χλμ./ώρα, η πιθανότητα θανάσιμου τραυματισμού του πεζού εκτοξεύεται στο 80%. Για τον λόγο αυτό, το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας στις κατοικημένες περιοχές θα κατέβει στα 30χλμ/ώρα».

Δέκα μήνες μετά απλώς έχει επαναβεβαιωθεί σε νομοθέτημα η ταχύτητα των 50 χλμ, παρά το γεγονός ότι στο διάστημα αυτό η Βουλή έχει ψηφίσει αρκετά νομοσχέδια του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και κυρίως το νόμο για τα οχήματα μικροκινητικότητας (ηλεκτρικά πατίνια, κλπ), χωρίς να συμπεριληφθεί η εν λόγω πρόβλεψη, η οποία επί του παρόντος μετατίθεται για αργότερα.

Οσο για το Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας, το οποίο όπως έχει ανακοινωθεί θα αποτελεί νόμο του κράτους με δεσμευτικό χαρακτήρα ως προς τις υποχρεώσεις των φορέων, ακόμα αναμένεται. Σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση του υπουργείου Μεταφορών, ξεκινά ευρεία και ανοιχτή διαβούλευση με δημόσιους φορείς και μη που εμπλέκονται στο θέμα, στο πλαίσιο διαμόρφωσης του Σχεδίου για την Οδική Ασφάλεια για την περίοδο 2021-2030.

«Η μείωση των οδικών τροχαίων ατυχημάτων στην Ελλάδα αποτελεί βασική προτεραιότητα του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη και του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών κ. Κώστα Καραμανλή. Στο πλαίσιο της εφαρμογής του Σχεδίου συγκροτήθηκε αρμόδια Κυβερνητική Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας, με πρόεδρο τον Υφυπουργό Υποδομών και Μεταφορών, κ. Μιχάλη Παπαδόπουλο. Σε αυτήν συμμετέχουν αρμόδιοι Αναπληρωτές Υπουργοί και Υφυπουργοί από τα Υπουργεία Προστασίας του Πολίτη, Εσωτερικών, Υγείας, Παιδείας και Θρησκευμάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης», επισημαίνεται στην ανακοίνωση.

Σημειώνεται επίσης ότι το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Οδικής Ασφάλειας εναρμονίζεται με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική Οδικής Ασφάλειας και με το Σχέδιο Δράσης των Ηνωμένων Εθνών για τη 2η δεκαετία οδικής ασφάλειας, που έχουν θέσει ως στόχο τη μείωση του αριθμού των νεκρών και των σοβαρά τραυματιών, κατά 50% έως το 2030.

Παρά τους αργούς ρυθμούς, με τους οποίους κινείται για το ζήτημα, το υπουργείο παραδέχεται ότι η Ελλάδα, παρά την εντυπωσιακή μείωση (49%) που έχει καταγράψει σε θανάτους από οδικά δυστυχήματα την τελευταία δεκαετία (2011- 2020), εξακολουθεί να υπολείπεται του μέσου όρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και «κρίνεται απαραίτητη η θεσμοθέτηση και εφαρμογή του νέου Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου, ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το μείζον κοινωνικό και εθνικό θέμα των οδικών ατυχημάτων».

Το Στρατηγικό Σχέδιο αναπτύσσεται από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών με την επιστημονική υποστήριξη του Τομέα Μεταφορών και Συγκοινωνιακής Υποδομής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και βασίζεται σε όλες τις νέες διεθνείς τάσεις, καθώς και στη λεπτομερή ανάλυση των δυνατοτήτων της ελληνικής πραγματικότητας.

Η Διαβούλευση υποστηρίζεται από ειδικό διαδραστικό δικτυακό τόπο (www.nrso.ntua.gr/nrss2030) στον οποίο οποιοσδήποτε πολίτης ή φορέας (Δημόσιες Αρχές, Αυτοδιοίκηση, Δημόσιοι και Ιδιωτικοί Οργανισμοί και Επιχειρήσεις, Επαγγελματίες, Επιστήμονες, Σύλλογοι, ΜΚΟ) μπορεί να ενημερώνεται και να υποβάλει παρατηρήσεις, σχόλια και προτάσεις για τις δράσεις βελτίωσης της οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα.

Η διαδικασία Ανοικτής Διαβούλευσης – όπως επισημαίνεται - αρχίζει με την ανάρτηση της πρόσκλησης και προβλέπεται να ολοκληρωθεί την άνοιξη του 2022. Στην πρώτη φάση οι φορείς και οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν τις ιδέες και τις προτάσεις τους για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας στην Ελλάδα, ενώ στη δεύτερη φάση (Άνοιξη 2022) θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν τις απόψεις τους επί του προτεινόμενου Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου.

Βαρύς ο φόρος αίματος στην άσφαλτο

Την ίδια στιγμή εκατοντάδες άνθρωποι εξακολουθούν να χάνονται στην άσφαλτο κάθε χρόνο. Οι επιδόσεις της Ελλάδας στη μείωση των ανθρώπινων απωλειών από τροχαία ήταν πολύ καλύτερες συγκριτικά με αυτές των υπόλοιπων ευρωπαικών χωρών τα τελευταία δέκα χρόνια, ωστόσο αυτό οφείλεται εν μέρει και στη μείωση των μετακινήσεων κατά τη δεκαετία της οικονομικής κρίσης.

Επιπλέον η κατάταξη της χώρας μας ήταν τόσο δυσμενής που και με αυτές τις επιδόσεις η Ελλάδα δεν έχει καταφέρει να βελτιώσει σημαντικά τη θέση της αφού βρίσκεται στην 7η θέση στην Ευρώπη των 27 αναφορικά με τους υψηλότερους αριθμούς θανάτων ανά εκατομμύριο κατοίκων.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαικής Επιτροπής, μόνο το 2019 έχασαν τη ζωή τους στην άσφαλτο 696 άνθρωποι με τη θνητότητα να ανέρχεται στα 65 άτομα ανά εκατομμύριο κατοίκων, αριθμός σημαντικά αυξημένος από το 51 του ευρωπαικού μέσου όρου.

Τα τροχαία στη χώρα μας παρουσιάζουν τρεις σημαντικές διαφοροποιήσεις συγκριτικά με την υπόλοιπη Ευρώπη. Η πρώτη αφορά τον αυξημένο αριθμό θυμάτων δικυκλιστών, γεγονός το οποίο αποδίδεται στη μεγαλύτερη χρήση μοτοσικλέτας και η δεύτερη σχετίζεται με τον αυξημένο αριθμό θανατηφόρων τροχαίων σε αστικούς και όχι σε επαρχιακούς δρόμους. Σε αντίθεση με τις υπολοιπες χώρες της Ε.Ε., η πλειονότητα των θανάσιμων τραυματισμών σε τροχαία (54%) συμβαίνει σε αστικούς δρόμους, με το ποσοστό των θυμάτων σε επαρχιακούς δρόμους (39%) να ειναι πολύ χαμηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρώπης (52%).

Τα μισά από τα θύματα είναι ευαίσθητοι χρήστες της οδού, δηλαδή πεζοί, ποδηλάτες και μοτοσικλετιστές, ενώ το 36% των χρηστών που τραυματίστηκαν θανάσιμα ενεπλάκη σε σύγκρουση με αυτοκίνητο.

Θύματα τροχαίων: Το σχέδιο της περιόδου 2021 – 2030 θα είναι έτοιμο αφού θα έχει παρέλθει το 1/5 της δεκαετίας.

Την απίστευτη καθυστέρηση στην κατάρτιση του Στρατηγικού Σχεδίου της δεκαετίας έως το 2030 στηλίτευσε ο εκπρόσωπος της οργάνωσης SOS Τροχαία Εγκλήματα, Γιώργος Κουβίδης από το βήμα του 1ου συνεδριου του δικτύου CIVINET Greece - Cyprus Forum πριν λίγες ημέρες: «Το σχέδιο για την περίοδο 2021 – 2030 το ανήγγειλαν τον Φλεβάρη του 2021. Δεν παρατήρησαν μέχρι σήμερα ότι σχεδόν τελείωσε το 2021. Το σχέδιο δε φτιάχτηκε, είναι ακόμα στην πρώτη διαβούλευση. Αν μπει κανείς στο site, θα δει ότι η δεύτερη διαβούλευση θα αρχίσει την άνοιξη του 2022. Στο τέλος του ΄22 θα έχει περάσει το 1/5 της 10ετίας - αν δεν μεσολαβήσουν εκλογές. Το σχέδιο θα είναι έτοιμο το 2023 και αν» είπε χαρακτηριστικά.

Σε αντιδιαστολή παρουσίασε το παράδειγμα της Κύπρου, στην οποία το σχέδιο για την δεκαετία 2021 – 2030 ανατέθηκε το 2019 σε μελετητές, τέθηκε σε διαβούλευση ταχύτατα και τον Νοέμβριο του 2020 ήταν ήδη νόμος του κυπριακού κράτους.

Ο κ. Κουβίδης αναφέρθηκε και στο πάγιο αίτημα για μείωση του επιτρεπόμενου ορίου ταχύτητας στα 30 χιλιόμετρα την ώρα στις κατοικημένες περιοχές: «Ο τ. Υπουργός Μεταφορών, ο κ. Κεφαλογιάννης είχε πει ότι θα το φέρει τον Σεπτέμβρη στη Βουλή. Ολα τα νομοσχέδια που κατέβασε μέχρι σήμερα το υπουργείο Μεταφορών δεν περιλαμβάνουν τίποτα από το στρατηγικό σχέδιο, ούτε τα 30 χλμ. Αντί γι΄αυτό είδαμε να θεσμοθετείται το δίπλωμα στα 17 που δεν υπάρχει στο στρατηγικό σχέδιο, αλλά και η παραταση ζωής των λεωφορείων και των σχολικών από τα 27 στα 30 χρόνια».

Ειδικά για το ζήτημα της μείωσης του ορίου ταχύτητας ο εκπρόσωπος της «SOS Τροχαία Εγκλήματα» υπενθύμισε ότι τον περασμένο Μάιο 160 κοινωνικοί και επιστημονικοί φορείς υπέγραψαν σχετική διακήρυξη ζητώντας απ΄όλα τα κόμματα τη θέσπιση του ορίου των 30 χλμ/ώρα, χωρίς ωστόσο να λάβουν απάντηση από κανέναν.

«Στην Ελλάδα τελικά είναι ευκολότερο να κάνεις έναν αυτοκινητόδρομο παρά έναν πεζόδρομο ή έναν ποδηλατόδρομο», κατέληξε.