Κλείνει την μπάρα στη διαρροή 70 εκατομμυρίων ο ΟΑΣΑ

Ένας στους τρεις επιβάτες μετακινούνταν χωρίς εισιτήριο στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς μέχρι να κλείσουν οι μπάρες στους σταθμούς των μέσων σταθερής τροχιάς, με αποτέλεσμα η απώλεια εσόδων για τον ΟΑΣΑ να φτάνει έως και τα 70 εκατομμύρια ευρώ. 

Το ποσοστό της λαθρεπιβίβασης ξεπερνούσε μάλιστα και το 60% μεταξύ των επιβατών της γραμμής 1 του Μετρό (πρώην ηλεκτρικός σιδηρόδρομος) τις νυχτερινές ώρες, όπως προκύπτει από την ειδική μελέτη που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του ΟΑΣΑ για πρώτη φορά ύστερα από 10 χρόνια.

Η έρευνα για τη χρήση κομίστρου, την οποία παρουσιάζει σήμερα το «Έθνος της Κυριακής», πραγματοποιήθηκε το διάστημα μεταξύ Φεβρουαρίου-Απριλίου 2018 συγκεντρώνοντας περισσότερες από 213.000 καταγραφές που επιβεβαιώνουν ότι περισσότεροι από τους μισούς επιβάτες στα οδικά μέσα μετακινούνται χωρίς εισιτήριο είτε νομίμως δεδομένου ότι είναι δικαιούχοι ελευθέρας είτε εξαιτίας της λαθρεπιβίβασης σε αυτά. 

Ωστόσο, από την περίοδο που άρχισαν να κλείνουν οι πύλες στους σταθμούς του μετρό, η εικόνα αρχίζει να αντιστρέφεται με τις πωλήσεις εισιτηρίων του ΟΑΣΑ να εμφανίζονται αυξημένες κατά 25% το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου που είχαν κλείσει και οι πύλες των ΑμεΑ στις γραμμές 2 και 3 συγκριτικά με το πρώτο 15θήμερο του Μαΐου (που οι πύλες των ΑμεΑ παρέμεναν ανοιχτές). 

Να σημειωθεί πως και το πρώτο διάστημα η εισιτηριοδιαφυγή ήταν μειωμένη λόγω της αδυναμίας εξόδου των επιβατών χωρίς εισιτήριο από σταθμούς με κλειστές πύλες. Ο ΟΑΣΑ μάλιστα σκοπεύει να επαναλαμβάνει ανά τακτά διαστήματα τις μετρήσεις για την εισιτηριοδιαφυγή προκειμένου να έχει σαφή εικόνα για την αποτελεσματικότητα του συστήματος. 

Παράλληλα, θα εντατικοποιήσει τους ελέγχους κομίστρου προχωρώντας στην εκπαίδευση περίπου εξήντα εργαζομένων των ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες) προκειμένου να πραγματοποιούν ελέγχους καθώς η εταιρεία διαθέτει σήμερα μόλις 20 ελεγκτές. 

Η εισιτηριοδιαφυγή αποτελούσε παραδοσιακά μία από τις μεγαλύτερες «πληγές» του συστήματος των αστικών συγκοινωνιών. Βάσει της πρόσφατης έρευνας του Οργανισμού, στο σύνολο των μέσων το 53,17% των επιβατών του ΟΑΣΑ καταβάλλει κόμιστρο για τη μετακίνησή του, ενώ το 16,4% δικαιούται δωρεάν μετακίνηση και το 30,3% είναι παραβάτες.

Τα λεωφορεία, η γραμμή 1 του Μετρό, τα Σάββατα και οι νυχτερινές ώρες αποτελούν τους... αδύναμους κρίκους του συστήματος όσον αφορά στην παραβατικότητα. Πιο συνεπείς στις υποχρεώσεις τους όσον αφορά στο κόμιστρο είναι οι επιβάτες του μετρό κυρίως στις γραμμές 2 και 3. Εμφανίζονται πιο εξοικειωμένοι με τη χρήση του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, ενώ χρησιμοποιούν σε μεγαλύτερα ποσοστά κόμιστρο διαρκείας.

Συνολικά, η παραβατικότητα στον ΟΑΣΑ ξεπερνά το 30% και αναλύεται σε ποσοστό περίπου 33% στα οδικά μέσα και 26% στη ΣΤΑΣΥ. Ωστόσο το ποσοστό της λαθρεπιβίβασης εκτοξεύεται στο... 62% μεταξύ των επιβατών της γραμμής 1 του μετρό τις νυχτερινές ώρες και στο 59% μεταξύ των επιβατών λεωφορείων τις ίδιες ώρες.

Οι περισσότεροι από όσους ρωτήθηκαν στο πλαίσιο της έρευνας μάλιστα δήλωναν ευθαρσώς πως δεν έχουν εισιτήριο, ορισμένοι έσπευδαν να κατέβουν από τα οχήματα καθώς μπέρδευαν τους ερευνητές με ελεγκτές, ενώ μικρότερα ήταν τα ποσοστά όσων αρνήθηκαν να δείξουν τα εισιτήριά τους. Επίσης, εντοπίστηκαν εισιτήρια που είχαν υπερβεί το χρονικό όριο των 90 λεπτών, ενώ ποσοστό κοντά στο 1% διέθετε άκυρο κόμιστρο, δηλαδή προσωποποιημένη κάρτα άλλου προσώπου ή μη φορτισμένη προσωποποιημένη κάρτα ή είχε άκυρα δικαιολογητικά ανεργίας. Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από την έρευνα, ένας στους τέσσερις επιβάτες χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό εισιτήριο. Το 16% χρησιμοποιεί ολόκληρο κόμιστρο και το 8% μειωμένο εκ των οποίων η πλειονότητα είναι άτομα άνω των 65 ετών. Οι επιβάτες που χρησιμοποιούν κόμιστρο διαρκείας φτάνουν το 29%, εκ των οποίων μόνο το 4% έχει μειωμένο κόμιστρο. 

Δεν ακυρώνουν τα βράδια

Η χρήση εισιτηρίου είναι μειωμένη τις νυχτερινές ώρες σε όλα τα μέσα του ΟΑΣΑ. Και ενώ στις γραμμές 2 και 3 του μετρό η παραβατικότητα αυξάνεται κατά 1%, στα λεωφορεία το ποσοστό της εισιτηριοδιαφυγής ανεβαίνει κατά 24%, στα τρόλεϊ κατά 28% και στη γραμμή 1 κατά 10%.
Αυξημένη είναι η λαθρεπιβίβαση και τα Σάββατα, καθώς από το 30% των καθημερινών μετρήσεων, «σκαρφαλώνει» σε πάνω από 35%. 

Πιο... επιρρεπείς στη λαθρεπιβίβαση είναι οι άντρες αν και η διαφορά μεταξύ των δύο φύλων δεν ξεπερνά το 2,5%.
Επιπλέον, για πρώτη φορά ξεκαθαρίζει και το τοπίο των δικαιούχων μειωμένου ή μηδενικού κομίστρου. Οι δικαιούχοι ελεύθερης διέλευσης ανέρχονται σε περίπου 16%. Απ’ αυτούς, το 12% είναι άνεργοι, περίπου 1,5% ΑμεΑ και το υπόλοιπο ποσοστό λοιποί δικαιούχοι. Οι δικαιούχοι ελευθέρας  είναι περισσότεροι στα οδικά μέσα, γεγονός που αποδίδεται κυρίως στο ότι οι λεωφορειακές γραμμές εξυπηρετούν και περιοχές οι οποίες δεν προσεγγίζονται με άλλο μέσο.