Προσφυγικά στην Αλεξάνδρας: Τι προβλέπει το σχέδιο ανάπλασης (pics)

Σε δύο φάσειςθα επιστρέψουν η ζωή και το φως στην περιοχή των Προσφυγικών της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, καθώς αυτήν τη στιγµή ετοιµάζεται ο διαγωνισµός για τον ανάδοχο της ανακαίνισης των οκτώ κτιρίων, ενώ σε επόµενο χρόνο θα ακολουθήσουν εργασίες για τον περιβάλλοντα χώρο και το υπόγειο πάρκινγκ. Οι διαδικασίες «τρέχουν» µε γρήγορους ρυθµούς από την «Ανάπλαση Αθήνας», µε στόχο να εγκατασταθεί ο εργολάβος µέσα στο καλοκαίρι και να ξεκινήσει τις εργασίες µε στόχο:

1. Να αποκατασταθούν οι όψεις και τα δώµατα των οκτώ κτισµάτων που «τρέχουν» παράλληλα µε την Αλεξάνδρας και είχαν αποκτήσει αποκρουστική όψη τα τελευταία χρόνια λόγω εγκατάλειψης. (Θα γίνουν έργα στήριξης στους προβόλους των µπαλκονιών, θα ξηλωθούν και θα αντικατασταθούν οι σοβάδες, θα αποκατασταθούν οι πλάκες στις ταράτσες.)
2. Να αποκατασταθούν οι φθορές στους κοινόχρηστους χώρους.
3. Να γίνουν, όπου απαιτείται, στατικές επεµβάσεις στην τοιχοποιία ή και στον φέροντα οργανισµό.
4. Τα 177 διαµερίσµατα που έχουν περάσει στην κυριότητα της Περιφέρειας Αττικής και βρίσκονται στις πιο µπροστινές προς τη Λεωφόρο πολυκατοικίες να ανακαινισθούν πλήρως στο εσωτερικό τους. Επίσης, να γίνουν κάποιες διαρρυθµίσεις µε κύριο αντικείµενο τη διεύρυνση στους χώρους των λουτρών.

Στις τέσσερις πολυκατοικίες που βρίσκονται πιο πίσω και κοντά στο νοσοκοµείο «Ελπίς» υπάρχουν διάσπαρτα 51 διαµερίσµατα τα οποία παραµένουν ιδιόκτητα και ανήκουν στους ενοίκους-απογόνους των προσφύγων που εγκαταστάθηκαν εκεί στη δεκαετία του ‹30. Η Περιφέρεια Αττικής δεν µπορεί να αναλάβει την ανακαίνισή τους, αλλά, σύµφωνα µε πληροφορίες από την «Ανάπλαση Αθήνας», θα καταβληθεί προσπάθεια ώστε µε ένα ποσό που θα προϋπολογιστεί από τα τεύχη δηµοπράτησης να µείνει περιθώριο για εργασίες εσωτερικής διαρρύθµισης. Με άλλα λόγια, εφόσον θα υπάρχει ήδη εγκατεστηµένος εργολάβος, αυτός να ασχοληθεί και µε τα ιδιόκτητα διαµερίσµατα, όπου, όµως, το κόστος θα αναλαµβάνουν οι κάτοχοί τους, ενώ εξετάζεται η δυνατότητα και κάποιας µορφής επιδότηση.

Το κονδύλι που θα διατεθεί για τα έργα αυτής της πρώτης φάσης υπολογίζεται να κυµανθεί γύρω στα 12 εκατ. ευρώ. Θα το καλύψει η Περιφέρεια Αττικής, καθώς ήταν ο φορέας που έδωσε ώθηση στο σχέδιο αναζωογόνησης των Προσφυγικών από την ώρα που ανέλαβε η σηµερινή διοίκηση ∆ούρου το 2014. Την εποχή εκείνη είχαν µεταβιβαστεί τα απαλλοτριωµένα στο ΤΑΙΠΕ∆, χωρίς όµως να έχει βρεθεί τρόπος για την αξιοποίησή τους. Προφανώς, έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι είχαν κηρυχθεί, παρά τις αντιδράσεις, διατηρητέα µνηµεία οι δύο µπροστινές τον Νοέµβριο του 2003 και οι υπόλοιπες έξι τον Φεβρουάριο του 2009. Με εκείνες τις αποφάσεις έκλεισαν οι επί δεκαετίες συζητήσεις για κατεδάφιση, αλλά ακολούθησαν η κρίση και η πλήρης απαξίωση.

Η αντιπεριφερειάρχης Κεντρικού Τοµέα, Ερµίνα Κυπριανίδου, ξεκίνησε εκστρατεία για την καταγραφή της κατάστασης και τη διάσωσή τους, ενώ τη λύση ήρθε να δώσει η µεταβίβαση των 177 διαµερισµάτων µε τον νόµο 4414/2016 κατόπιν πρωτοβουλίας του υπουργού Επικρατείας Αλέκου Φλαµπουράρη και της κατάθεσης σχετικής τροπολογίας των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνου Γαβρόγλου, Χαράς Καφαντάρη και ∆ηµήτρη Σεβαστάκη. Σήµερα έχουν ολοκληρωθεί οι αρχιτεκτονικές και στατικές µελέτες και έχουν εξασφαλιστεί οι εγκρίσεις από το Συµβούλιο Πολεοδοµικών Θεµάτων και Αµφισβητήσεων για να µην απαιτείται αρχιτεκτονικός διαγωνισµός από το Συµβούλιο Αρχιτεκτονικής (πρώην ΕΠΑΕ).

Μετά την έγκριση και από το Κεντρικό Συµβούλιο Νεοτέρων Μνηµείων στις 31 Ιανουαρίου 2019, κατατίθεται ο φάκελος στην Υπηρεσία ∆όµησης του ∆ήµου Αθηναίων για την έκδοση της άδειας για να ακολουθήσουν η µελέτη εφαρµογής, τα τεύχη δηµοπράτησης και, τέλος, η επιλογή του ανάδοχου µέσα από διαγωνισµό.

Περιβάλλοντες χώροι

Σε αυτήν τη φάση δεν θα γίνουν εργασίες στους αδόµητους χώρους που περιβάλλουν τα κτίρια και ξεπερνούν τα 10 στρέµµατα. Θα πρέπει να λυθούν διάφορες εκκρεµότητες και να γίνει τοπικό ρυµοτοµικό σχέδιο προκειµένου αυτές οι εκτάσεις να οργανωθούν και να διαµορφωθούν πεζόδροµοι, χώροι άθλησης και πρασίνου, παιδικές χαρές και ό,τι άλλο επιλεγεί. Σηµειωτέον πως τέτοια οργάνωση δεν είχε ποτέ επιτευχθεί ούτε καν την εποχή που καθένα από τα 228 διαµερίσµατα των 50 τ.µ. φιλοξενούσε ακόµη και πολυµελείς οικογένειες.

Στις συζητήσεις που ήδη γίνονται περιλαµβάνεται και σχέδιο για δηµιουργία υπόγειου χώρου στάθµευσης ανάµεσα σε πολυκατοικίες που αφήνουν κάπως µεγαλύτερο ελεύθερο χώρο – ο οποίος εδώ και χρόνια χρησιµοποιείται ως υπαίθριο πάρκινγκ. Μετά την ανακαίνισή τους, τα 177 διαµερίσµατα θα διατεθούν:

• Για τη φιλοξενία ασθενών που έχουν ανάγκη από συχνές θεραπείες και συγγενών ασθενών, κυρίως από την περιφέρεια, που νοσηλεύονται στο διπλανό αντικαρκινικό νοσοκοµείο «Αγιος Σάββας».
• Για τις στεγαστικές ανάγκες κοινωνικής πρόνοιας για άπορες οικογένειες, φοιτητές και µετανάστες.
• Για να γίνει Μουσείο Μικρασιατικής Κληρονοµίας (σε µία από τις πολυκατοικίες, από αυτές που βλέπουν προς τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας

Οι σφαίρες των Δεκεµβριανών και το σεντόνι των Αγώνων

Το συγκροτηµα των Προσφυγικών Πολυκατοικιών της Λεωφόρου Αλεξάνδρας οικοδοµήθηκε µεταξύ των ετών 1933-1935, βάσει σχεδίων των αρχιτεκτόνων Κίµωνα Λάσκαρι και ∆ηµήτριου Κυριακού, µε στόχο τη στέγαση των προσφύγων από τη Μικρά Ασία και τη µετεγκατάστασή τους από τις πρόχειρες παραγκουπόλεις που είχαν στηθεί. Πρόκειται για ένα συγκρότηµα κατοικιών, το οποίο αποτελείται από 228 διαµερίσµατα, κατανεµηµένα σε οκτώ πολυκατοικίες που διατάσσονται επάλληλα µεταξύ τους και παράλληλα προς τον άξονα της λεωφόρου.

Απλά και λιτά παραλληλεπίπεδα κτίρια, κατασκευασµένα µε πλάκες οπλισµένου σκυροδέµατος, στα οποία επί δεκαετίες το µοναδικό στοιχείο «διακόσµησης» ήταν τα ίχνη από τις σφαίρες των ∆εκεµβριανών. Εχουν µάλιστα χαρακτηριστεί ως ένα από τα 113 σηµαντικότερα αρχιτεκτονικά µνηµεία του προηγούµενου αιώνα. Η µετατροπή της περιοχής των Αµπελοκήπων σε βασικό τµήµα του αστικού ιστού οδήγησε συχνά σε προσπάθειες κατεδάφισης των γηρασµένων κτιρίων, ενώ είναι νωπές οι µνήµες από το σεντόνι που είχε κρύψει τις Προσφυγικές Πολυκατοικίες κατά τη διάρκεια των Ολυµπιακών Αγώνων του 2004.

Ακολουθήστε το ethnos.gr στο Instagram