Ώρα αποφάσεων στη δίκη για τους διασώστες προσφύγων στη Λέσβο: Ο συνήγορος της Σάρα Μαρντίνι και ο βασικός κατηγορούμενος στο ethnos.gr

Την απαλλαγή από τις κατηγορίες κατασκοπείας και παράνομης διακίνησης προσφύγων και την ακύρωση της δίκης εξαιτίας έλλειψης επαρκών στοιχείων για την υπόθεση με τις βάρκες, στην οποία στελέχη ΜΚΟ δραστηριοποιούνταν για τη διάσωση προσφύγων ενδεχομένως να αποφασίσει σήμερα Παρασκευή το δικαστήριο της Λέσβου. Ένα δεύτερο ενδεχόμενο είναι η έδρα να αποφασίσει την έναρξη της διαδικασίας με την εξέταση του πρώτου μάρτυρα κατηγορίας που είναι η Αστυνομία.

Τεσσεράμισι χρόνια μετά την απαγγελία των κατηγοριών, συνολικά 24 άνθρωποι καλούνται να λογοδοτήσουν σε δικαστήριο της Λέσβου για σοβαρά αδικήματα, όπως παράνομη ακρόαση ραδιοσυχνοτήτων, κατασκοπεία σε βαθμό πλημμελήματος, διακίνηση μεταναστών, απάτη και ξέπλυμα βρώμικου χρήματος. Αδικήματα που επισύρουν ποινές φυλάκισης έως 25 ετών. Για περισσότερους από τρεις μήνες παρέμειναν προφυλακισμένοι πέντε μέλη ΜΚΟ όπως ο εκπαιδευμένος δύτης Σιν Μπίντερ, ο εθελοντής ναυαγοσώστης Νάσος Καρακίτσος και η Σάρα Μαρντίνι. 

Από το Netflix στα δικαστήρια της Λέσβου

Πρόκειται για μία από τις δύο κολυμβήτριες από τη Συρία που έγιναν παγκοσμίως γνωστές το καλοκαίρι του 2015, όταν κατάφεραν να φτάσουν στη Μυτιλήνη κολυμπώντας καθώς η φουσκωτή βάρκα στην οποία επέβαιναν μαζί με άλλους 18 πρόσφυγες για να περάσουν από τα τουρκικά παράλια στη Λέσβο χάλασε στη μέση της διαδρομής. Πήδηξαν στο νερό, έπιασαν τα σχοινιά που ήταν δεμένα στο πλάι της βάρκας κι άρχισαν να κολυμπούν για τρεισήμισι ώρες. Λίγο πριν φτάσουν στις ακτές της Λέσβου, η μηχανή πήρε ξανά μπροστά. Οι 20 πρόσφυγες σώθηκαν χάρη στον ηρωισμό των δύο κοριτσιών. Η ιστορία τους έγινε ταινία και βιβλίο με τίτλο «The Swimmers» και προβάλλεται στο Netflix.

Από τη Λέσβο οι δύο αδερφές έφτασαν στο Βερολίνο. Η Σάρα, ωστόσο, αποφάσισε να επιστρέψει στη Λέσβο, για να βοηθήσει τους ανθρώπους που βρίσκονταν στην ίδια θέση που είχαν βρεθεί κι εκείνη λίγους μήνες νωρίτερα. Εντάχθηκε στην οργάνωση ERCI και άρχισε να δουλεύει εθελοντικά ως ναυαγοσώστρια και μεταφράστρια μέχρι το καλοκαίρι του 2018, οπότε αποφάσισε να επιστρέψει στο Βερολίνο. 

Ζητούν ακύρωση του κατηγορητηρίου λόγω τυπικών παραλείψεων

Την περασμένη Τρίτη μέσα σε μια ασφυκτικά γεμάτη από κόσμο και δημοσιογράφους δικαστική αίθουσα, το δικαστήριο του νησιού έδωσε την δυνατότητα στους συνηγόρους των κατηγορουμένων να παραθέσουν τις ενστάσεις τους και να θεμελιώσουν τους ισχυρισμούς τους σχετικά με: το ότι δεν τηρήθηκε το γράμμα του νόμου και η δικονομία όσον αφορά την σωστή κλήση των κατηγορουμένων, η μετάφραση του κατηγορητηρίου παραδόθηκε στους αλλοδαπούς στα ελληνικά, τον ορθό χαρακτηρισμό των εγκληματικών πράξεων κλπ. Μια σειρά από τυπικές παραλείψεις που οδηγούν, όπως λένε, στην ακύρωση του κατηγορητηρίου.

Σε δικαστική ομηρία 4,5 χρόνια

Μέχρι σήμερα η διάρκεια της ποινικής διαδικασίας έχει φτάσει τα 4,5 χρόνια από τις πράξεις, για να δικαστούν μόνο τα πλημμελήματα. Για τα κακουργήματα η διαδικασία είναι ακόμη στην ανάκριση, καθιστώντας τους κατηγορούμενους σε καθεστώς δικαστικής ομηρίας καθώς έχουν μεταξύ άλλων απαγόρευση εξόδου από τη χώρα.

Από εθελοντής ΜΚΟ βρέθηκε 106 μέρες πίσω από κελί

Βασικός κατηγορούμενος είναι ο Νάσος Καρακίτσιος, δύτης στο πολεμικό ναυτικό και αργότερα υπεύθυνος ασφαλείας σε εμπορικά πλοία. Στα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας όταν είχε «φουντώσει» το προσφυγικό, έβλεπε καθημερινά το δράμα των προσφύγων σε ενημερωτικές ιστοσελίδες και ρεπορτάζ της τηλεόρασης ώσπου αποφάσισε το 2016 να εγκαταλείψει την Αθήνα και να μετακομίσει στη Λέσβο, βοηθώντας εθελοντικά στις διασώσεις που ήξερε να κάνει καλά από μικρός.

«Πήγα για να βοηθήσω στη Λέσβο για 15 μέρες. Οι 15 μέρες έγιναν άλλες 15, και άλλες 15 μέρες και τελικά μετά από ένα εξάμηνο εθελοντισμού έμεινα 2 χρόνια ως υπεύθυνος πεδίου. Ήταν πολύ δυνατές οι στιγμές που ζούσα» θα πει στο ethnos.gr ο Νάσος Καρακίτσιος

Χρησιμοποιώντας κιάλια έβλεπε από τις παραλίες της Λέσβου στη θάλασσα αν έρχονταν βάρκες ή αν υπήρχαν ναυαγοί και ενημέρωνε το Λιμεναρχείο και την Ύπατη Αρμοστεία. Αμέσως μετά την παροχή των πρώτων βοηθειών, λεωφορεία έπαιρναν τον κόσμο και τον μετέφεραν στην Μόρια.

«Η αστυνομία δεν είχε ιδέα για το τι γινόταν στη θάλασσα με τις διασώσεις. Αυτό για το οποίο κατηγορούμαστε είναι ότι μιλούσαμε με τους δουλέμπορους και φέρναμε κόσμο. Κάτι το οποίο δεν ισχύει» υποστηρίζει ο κ. Καρακίτσιος. Όπως λέει, οποιαδήποτε πληροφορία είχε και οτιδήποτε έπεφτε στην αντίληψή του ενημέρωνε το Λιμενικό. Επικοινωνούσε με τον Έλληνα αξιωματικό που ήταν ο συνδετικός κρίκος με την Frontex αλλά και με τον ίδιο τον Λιμενάρχη.

«Θέλουμε τις ζωές μας πίσω»

«Ήμασταν εκεί και βοηθούσαμε, αναφέρουν και οι απολογίες των αξιωματικών του Λιμενικού. Όταν βγήκε ένταλμα σύλληψης πήγα να παραδώσω το κινητό μου και τον υπολογιστή μου στις Αρχές αλλά δεν τα ήθελαν. Δεν έλεγξαν ποτέ τα μηνύματα που είχα ανταλλάξει με το θάλαμο επιχειρήσεων του Λιμενικού. Γιατί θα έβλεπαν όλες τις επικοινωνίες με τις Αρχές και το αφήγημά τους περί διακίνησης δεν θα ευσταθούσε. Έχουν καταστρέψει ζωές. Είμαι 4,5 χρόνια σε αυτή την κατάσταση και δεν μπορώ άλλο αυτό το πράγμα».

Ο ίδιος νιώθει στιγματισμένος, δυσκολεύεται να βρει δουλειά ενώ και οι δύο αιτήσεις που έχει κάνει για άρση του περιοριστικού όρου απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα απορρίφθηκαν. «Θέλουμε τις ζωές μας πίσω και να γυρίσουμε στην καθημερινότητά μας. Να αποσυρθούν οι κατηγορίες γιατί είναι απαράδεκτες. Δεν κάναμε τίποτα κακό. Το μόνο κακό που κάναμε για εκείνους ήταν ότι βοηθούσαμε ανθρώπους. Είναι αναγκαίο να κινηθούν οι διαδικασίες. Δεν μπορούν να μας κρατούν άλλο σε ομηρία. Ξυπνάμε με εφιάλτες εμείς που μπήκαμε στη φυλακή. Μπήκαμε σε κελιά από το πουθενά».

«Αν γύριζα το χρόνο πίσω, το ίδιο θα έκανα»

Παρά την περιπέτεια που βιώνει μέχρι και σήμερα, δεν μετάνιωσε που εγκατέλειψε την Αθήνα για να βοηθήσει στις διασώσεις προσφύγων. «Ακόμη και με ένα μαγικό τρόπο αν γυρίζαμε το χρόνο πίσω και έχοντας γνώση τι θα περνούσαμε, θα το έκανα πάλι γιατί ήταν η πρώτη φόρα που έκανα κάτι τόσο καλό. Βοήθησα ανθρώπους στα 35 μου για πρώτη φορά. Άργησα τόσο πολύ…».

Συνήγοροι κατηγορούμενων: Ήθελαν να ποινικοποιήσουν την ανθρωπιστική βοήθεια

Πληθώρα ενστάσεων όσον αφορά την εγκυρότητα της όλης διαδικασίας και οι οποίες εξετάζονται σήμερα έχουν υποβάλει οι συνήγοροι των κατηγορουμένων. «Έχουμε μια απόλυτη έωλη κατηγορία η οποία αποτυπώνεται κατά τρόπο απόλυτα ασαφή σε ένα κατηγορητήριο που και εμείς οι συνήγοροι προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε» δηλώνει στο ethnos.gr  ένας εκ των συνηγόρων του εκπαιδευμένου δύτη Σιν Μπίντερ, και τη Σάρα Μαρντίνι, Χάρης Πάτσικας αλλά και ο συνήγορος άλλου κατηγορούμενου Δημοσθένης Χατζηγιάννης.

Όπως εξηγούν και οι δύο συνήγοροι έχουν παραβιαστεί βασικά δικονομικά δικαιώματα των κατηγορουμένων ειδικά για όσους είναι αλλοδαποί με τη έννοια ότι τους έχει επιδοθεί το κατηγορητήριο στα… ελληνικά. «Νομίζω όλο αυτό ήταν στα πλαίσια μιας ευρύτερης πολιτικής για την ποινικοποίηση της ανθρωπιστικής βοήθειας που παρείχαν ΜΚΟ εδώ στη Λέσβο αλλά και ευρύτερα τουλάχιστον εκείνη την εποχή. Ήθελαν να φύγουν οι ΜΚΟ και να σταματήσουν τη δράση τους στην ακτή. Και το αποτέλεσμα ήταν να σταματήσει η δράση αρκετών ΜΚΟ που πραγματικά παρείχαν βοήθεια εκείνη την εποχή σε μια περίοδο με τεράστια ανθρωπιστική κρίση. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα και αυτό ήταν και το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα» τονίζει ο κ. Πάτσικας.

«Δεν υπάρχει τίποτα που να αποδεικνύει τη σοβαρότητα των κατηγοριών για τις οποίες κατηγορούνται αυτοί ο άνθρωποι»

Όπως λένε στο ethnos.gr οι συνήγοροι των κατηγορουμένων σύμφωνα με τα αποδεικτικά στοιχεία που υπάρχουν στη δικογραφία πρόκειται καθαρά για ερμηνείες και παρερμηνείες. «Δεν υπάρχει τίποτα που να αποδεικνύει τη σοβαρότητα των κατηγοριών για τις οποίες κατηγορούνται αυτοί ο άνθρωποι» συμφωνούν Χάρης Πάτσικας και Δημοσθένης Χατζηγιάννης. Μια ΜΚΟ που από τη φύση της έχει αντικείμενο να παρέχει βοήθεια διάσωσης περίθαλψής και φροντίδας μεταναστών στη προκειμένη περίπτωση τι σημαίνει το ότι χρησιμοποίησε ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης για να πληροφορηθεί ότι μια βάρκα πλησιάζει και άρα την ώρα που της παρείχε βοήθεια αυτό το πράγμα είναι παράνομο, αναρωτιούνται. Και από ποιο σημείο και μετά γίνεται παράνομο. Και όσον αφορά την κατασκοπεία, προσθέτουν, το ίδιο το κατηγορητήριο αναφέρει μέσα προώθησης και αιτιολόγησης της κατασκοπευτικής δραστηριότητας τα οποία από μόνα τους δεν θεωρούνται παράνομα και δεν έχουν νομοθετικά χαρακτηριστεί ως παράνομα για να μπορέσεις να υπαγάγεις την έννοια της κατασκοπείας στη δραστηριότητα αυτή. «Μια σειρά από ασφαλιστικές δικλείδες που προβλέπει ο νόμος δεν τηρήθηκαν λόγω του βεβιασμένου της διαδικασίας» καταλήγουν.