Ελλάδα | 13.03.2019 23:18

Η «βόμβα μολότοφ» έχει ιστορία και πάντα άναβε «φωτιές» (vids)

Σπύρος Σεραφείμ

Ερωτηματικά και αντιμαχόμενα μέρη προκαλεί μια διάταξη, η οποία θα περιλαμβάνεται στον νέο Ποινικό Κώδικα, καθώς προβλέπει τη μετατροπή του αδικήματος για κατοχή και κατασκευή εκρηκτικών υλών από κακούργημα σε πλημμέλημα.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα όσα αναφέρει το άρθρο 272 του νέου Ποινικού Κώδικα, προβλέπεται ότι:

«1. Όποιος κατασκευάζει, προμηθεύεται ή κατέχει εκρηκτικές ύλες ή εκρηκτικές βόμβες, από τις οποίες μπορεί να προκληθεί κίνδυνος για άνθρωπο, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών.

2. Ο δράστης δεν τιμωρείται αν, πριν εξεταστεί από τις Αρχές, παρέδωσε με τη θέλησή του σ’ αυτές τα πιο πάνω υλικά ή αντικείμενα ή κατέστησε γι’ αυτές δυνατό να τα αποκτήσουν στην κατοχή τους ή απέτρεψε με άλλον τρόπο τον κίνδυνο να γίνει χρήση αυτών».

Οι δράστες, οι οποίοι παρέβαιναν έως σήμερα τον σχετικό νόμο, αντιμετώπιζαν ποινή κάθειρξης έως 20 έτη, η οποία όμως με τη συγκεκριμένη διάταξη, εάν ψηφιστεί, μειώνεται στα τρία έτη, το οποίο σημαίνει ότι μετατρέπεται σε πλημμέλημα -από κακούργημα- η παρασκευή, κατοχή και διακίνηση μολότοφ.

Να σημειωθεί ότι τα ανωτέρω -τα οποία αποτελούν σχέδια του νέου Ποινικού Κώδικα και του νέου Κώδικα Ποινικής Δικονομίας- συνιστούν πορίσματα των ειδικών Νομοπαρασκευαστικών Επιτροπών και βρίσκονται, από την προηγούμενη εβδομάδα, από τον υπουργό Δικαιοσύνης Μιχάλη Καλογήρου, στο στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης. Και μπορεί να μην αποτελούν, προς το παρόν, μέρος του εφαρμόσιμου και ισχύοντος Ποινικού Κώδικα, αλλά και μόνο η ύπαρξη αυτής της διάταξης ήταν αρκετή για να βάλει «φωτιά» στην πολιτική σκηνή. Αυτός, άλλωστε, είναι και ο σκοπός τής κάθε βόμβας μολότοφ, από τότε που έπεσε για πρώτη φορά.

Ας ξεκινήσουμε, όμως, από τα βασικά: το «κοκτέιλ μολότοφ» είναι εμπρηστικός μηχανισμός. Η ορολογία που συχνά χρησιμοποιείται και την περιγράφει ως βόμβα είναι καταχρηστική, από τη στιγμή κατά την οποία δεν πρόκειται για εκρηκτικό μηχανισμό. Αλλά, πια, όλοι την αποκαλούν «βόμβα μολότοφ».

Αυτή αποτελείται από γυάλινη φιάλη -γεμάτη με δύο τρίτα πετρελαίου και ένα τρίτο λαδιού- το στόμιο της οποίας κλείνεται με ένα φιτίλι από κουρέλι μουσκεμένο σε βενζίνη, το οποίο τοποθετείται στο στόμιο της φιάλης. Όταν μπει φωτιά στο φιτίλι η φιάλη εκτοξεύεται και, όταν σπάσει με την πρόσκρουσή της, ξεσπά σε φλόγες. Στην παρασκευή αυτού του εκρηκτικού κοκτέιλ υπάρχουν πολλά… αντιεξουσιαστικά -κοινά, πια, μέσω διαδικτύου- «μυστικά», όπως εκείνο που λέει ότι εάν προστεθούν στο μείγμα μία με δύο ταμπλέτες ναφθαλίνης η παραγόμενη φλόγα μπορεί να γίνει ένα με 1,5 μέτρο μεγαλύτερη σε ύψος. Αλλά, εννοείται, don’t try this at home. Το κοκτέιλ μολότοφ, λόγω της απλής κατασκευής του, ονομάστηκε άτυπα ως «βόμβα των φτωχών» ή όπλο των φτωχών», λόγω του μηδαμινού κόστους, της ευκολίας κατασκευής και της αποτελεσματικότητάς του. Χρησιμοποιείται σε «μάχες» πόλεων, κουβαλώντας στο φιτίλι του πολλή ιστορία…

(EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ)

Για πρώτη φορά αναφορές χρήσης ανιχνεύονται ιστορικά κατά τη διάρκεια της Κομμούνας των Παρισιού το 1871, όταν γυναίκες των επαναστατημένων τάξεων πυρπολούσαν σπίτια πλουσίων και δημόσια κτίρια με μπουκάλια που περιείχαν πετρέλαιο ή παραφίνη. Μολότοφ συναντάμε στον καιρό του εμφύλιου πολέμου στη Ρωσία, το 1918-1922, αλλά και αργότερα, στον εμφύλιο πόλεμο της Ισπανίας, όταν τις χρησιμοποιούσαν ευρέως και οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές, οι Δημοκρατικοί και οι Εθνικιστές, για να καταστρέφουν ο ένας τα τανκ του άλλου.

Η ονομασία τής μολότοφ προέρχεται από τον Σοβιετικό υπουργό Εξωτερικών, επί διακυβέρνησης Στάλιν, τον Βιατσεσλάβ Μιχαήλοβιτς Μολότοφ. Την ιδέα πήραν οι Φιλανδοί και την εφάρμοσαν τον Νοέμβριο του 1939, όταν δέχθηκαν την επίθεση του Κόκκινου Στρατού, ως επακόλουθο του συμφώνου Ρίμπεντροπ - Μολότοφ. Όταν ο σοβιετικός Κομισάριος για τις Εξωτερικές Υποθέσεις (υπουργός Εξωτερικών) Βιατσεσλάβ Μολότοφ, σε ραδιοφωνικό μήνυμα, υποστήριξε ότι η Σοβιετική Ένωση δεν έριχνε βόμβες, αλλά τρόφιμα στους δοκιμαζόμενους Φινλανδούς («πανέρια του Μολότοφ» ονόμαζαν περιπαικτικά οι Φνιλανδοί τις σοβιετικές βόμβες), αυτοί απάντησαν με τις «κοκτέιλ Μολότοφ», για να αντιμετωπίσουν την ανωτερότητα του Κόκκινου Στρατού και να αναχαιτίσουν τα χιλιάδες σοβιετικά τεθωρακισμένα.

Μια μολότοφ τω καιρώ εκείνω αποτελείτο από ένα μπουκάλι κρασιού 750ml, που περιείχε μίγμα αιθανόλης, πίσσας και πετρελαίου, καθώς και δύο μεγάλα σπίρτα θυέλλης προσαρμοσμένα στo μπουκάλι. Οι Φιλανδοί βιομηχανοποίησαν την παραγωγή τους, καθώς κατασκεύασαν τουλάχιστον 450.000 μολότοφ, κατά τη διάρκεια της σοβιετικής κατοχής, στο εργοστάσιο του κρατικού μονοπωλίου οινοπνεύματος ALKO.

Τις βόμβες μολότοφ χρησιμοποίησαν και οι ίδιοι οι Σοβιετικοί όταν δέχθηκαν την επίθεση του Χίτλερ το καλοκαίρι του 1941 και οι Εβραίοι κατά των Γερμανών στη μεγάλη εξέγερση του Γκέτο Βαρσοβίας το 1944. Μολότοφ, όμως, χρησιμοποίησαν και αργότερα:

Οι Ούγγροι κατά των Σοβιετικών εισβολέων το 1956, κατά τη διάρκεια της Άνοιξης της Πράγας

Οι Τσέχοι κατά των Σοβιετικών εισβολέων το 1968

Οι Καθολικοί της Βορείου Ιρλανδίας κατά των αγγλικών στρατευμάτων

Οι Παλαιστίνοι των κατεχόμενων εδαφών κατά των ισραηλινών αρμάτων

Οι μαύροι τής Νοτίου Αφρικής κατά του στρατού και της αστυνομίας την περίοδο του Απαρτχάιντ.

(EUROKINISSI/ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ)

Μολότοφ, γενικότερα, έχουν χρησιμοποιηθεί σε πολλές ανά τον κόσμο εξεγέρσεις, φιάλες με το συγκεκριμένο εκρηκτικό κοκτέιλ έχουν πέσει και στην Ελλάδα, σε βραδιές που «καίγονται τα Εξάρχεια και η Θεσσαλονίκη», σε λεωφορεία των ΜΑΤ, σε σταθμευμένα αυτοκίνητα, έχουν ριφθεί ακόμα κι από Aγιορείτες μοναχούς της μονής Εσφιγμένου!

Μολότοφ κρατούσε στα χέρια του ο Καλτεζάς για να πέσει νεκρός από τα πυρά του αστυνομικού Αθανάσιου Μελίστα, το ίδιο κοκτέιλ έπεσε στην τράπεζα Marfin με αποτέλεσμα να πεθάνουν τρεις υπάλληλοί της. «Βροχή από μολότοφ», βάσει του all time classic δημοσιογραφικού κλισέ, στα επεισόδια που ακολούθησαν μετά τη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου. Μολότοφ πέφτουν γύρω από το Πολυτεχνείο και στη Στουρνάρη, στις αλλεπάλληλες μάχες μεταξύ αντιεξουσιαστών και αστυνομικών, τόσο συχνά μέσα στη χρονιά που, πλέον, αυτό δεν αποτελεί είδηση.

Σήμερα, η διαβούλευση αυτής της διάταξης του Ποινικού Κώδικα ήδη έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις και είναι βέβαιο ότι στο άμεσο μέλλον θα γεννήσει ακόμα περισσότερες, με επιχειρήματα τα οποία, κάποιες φορές, θα είναι «εμπρηστικά».

Εις το όνομα της ιδέας αυτής της «βόμβας», με το ρωσικό όνομα και τις φινλανδικές καταβολές, δεν μπορεί να γίνει διαφορετικά: υπάρχει κάποιο πιο εκρηκτικό κοκτέιλ από εκείνο της «κυβέρνησης-αντιπολίτευσης»;   

βόμβες μολότοφμολότοφ