Αβγό: Γιορτάζει η παρεξηγημένη... ντόπα των Ολυμπιακών Αγώνων

Στις πρώτες διοργανώσεις των Ολυμπιακών Αγώνων υπήρχαν ορισμένες τροφές που απαγορεύονταν αυστηρά στην κατανάλωση τους από τους αθλητές πριν κατά την περίοδο των Αγώνων. Μία από αυτές ήταν το αβγό διότι πίστευαν πως «ντοπάριζε» τους διαγωνιζόμενους και δημιουργούνταν αθέμιτος ανταγωνισμός και καταστρατήγηση του «Ευ Αγωνίζεσθαι».

Εικοσιοκτώ αιώνες μετά το αβγό παραμένει σταθερή διατροφική αξία και μάλιστα οι νεότερες επιστημονικές μελέτες το απενοχοποιούν από μία σειρά στρεβλών εντυπώσεων και εκτιμήσεων όπως η χοληστεροφοβία. Το αβγό γιορτάζει σήμερα, παγκόσμια ημέρα (κάθε δεύτερη Παρασκευή του Οκτωβρίου) όπου προβάλλονται τα ανεκτίμητα οφέλη του αλλά και τα μυστικά της παραγωγής του. Όπως έχει αποδειχτεί το αβγό περιέχει τη λεγόμενη «καλή» χοληστερίνη (HDL), ενώ η λεκιθίνη που υπάρχει στον κρόκο πωλείται και ως πρόσθετο τροφίμων ή συμπλήρωμα διατροφής. Στη μαγειρική χρησιμοποιείται ως γαλακτωματοποιητής και ως αντικολλητική ουσία.

Η σημαντική διαφορά της βιολογικής παραγωγής

«Το αβγό είναι η πιο φτηνή υπερτροφή που δεν πρέπει να λείπει από τη διατροφή όλων των ανθρώπων σε καθημερινή βάση. Ειδικά τα βιολογικά αβγά παράγονται με πολύ κόπο και κόστος και φτάνουν στο πιάτο του καταναλωτή με φροντίδα και πολλούς ελέγχους», λέει στο ethnos.gr o Κωσταντίνος Γεωργούδης που μαζί με τους γιους του διατηρούν βιολογική φάρμα 50 στρεμμάτων πάνω από το Βασιλικό Εύβοιας. Η μονάδα του έχει δυναμική 5.000 κότες. Η παραγωγή τους έχει όλες τις βιολογικές πιστοποιήσεις και θεωρείται μία από τις πιο ποιοτικές μονάδες πανελλαδικά.

Έξι κότες στο τετραγωνικό

«Η παραγωγή βιολογικών αβγών είναι μια σύνθετη, χρονοβόρα και κοστοβόρα διαδικασία. Κατ΄αρχήν για να προετοιμάσεις ένα κτήμα για βιολογική παραγωγή πρέπει να μείνει 3 χρόνια σε αγρανάπαυση, να μην έχουν χρησιμοποιηθεί χημικά στο χώμα, οι τροφές να είναι αυστηρά βιολογικές, να μην υπάρχει τίποτα μεταλλαγμένο και τροποποιημένο. Στο βιολογικό κτήμα υπάρχουν αυστηρές προδιαγραφές. Στο ένα τετραγωνικό μπορείς να έχεις μέχρι 6 κότες. Επομένως εάν έχεις 1.000 κότες πρέπει να διαθέτεις 4 στρέμματα πιστοποιημένης γης. Εμείς έχουμε 5.000 κότες σε 50 στρέμματα».

Γεννούν μία φορά τη μέρα

Οπως λέει ο Κωνσταντίνος Γεωργούδης οι κότες βιολογικής βοσκής γεννούν μία φορά την ημέρα, σπάνια δύο φορές. Οι 1.000 κότες σε βιολογική φάρμα υπολογίζεται πως γεννούν 850 αβγά ημερησίως, δηλαδή, παραγωγή 85%. «Όταν το ποσοστό αυτό πέσει κάτω από το 75% η επιχείρηση γίνεται ζημιογόνα γιατί δε βγάζει τα έξοδα της. Πρέπει να διατηρείς συνέχεια το ποσοστό πάνω από το 80-85%. Οι δικές μας κότες έχουν το χώρο τους και το χρόνο τους να κουρνιάσουν, να κοιμηθούν και να ξεκουραστούν. Αντίθετα οι κότες που δεν είναι σε βιολογικά ορνιθοτροφεία ζουν σε περιβάλλον με συνεχές φως για να μην κοιμούνται και να παράγουν περισσότερα αβγά. Σε αυτό το περιβάλλον οι 1.000 κότες μπορούν να παράξουν μέχρι και 1.500 αβγά το 24ωρο».

Βιολογική σόγια

Ένας άλλος βασικός παράγοντας είναι το κόστος των τροφών. Οι βιολογικές τροφές μπορεί να φτάσουν και 1.000 ευρώ ο τόνος, ενώ στην κοινή παραγωγή με φτηνά ή μεταλλαγμένα άλευρα μπορεί να κοστίζει και 100 ευρώ ο τόνος. Η τροφή πρέπει να είναι βιολογική σόγια που συνήθως προέρχεται από Αργεντινή ή Βραζιλία. Γίνονται συνεχώς αυστηροί έλεγχοι από κρατικούς και ανεξάρτητους φορείς που πλέον στελεχόνονται από νέους καταρτισμένους επιστήμονες που είναι μεθοδικοί και άμεμπτοι. Γενικά το αβγό που φέρει την πιστοποίηση βιολογικό έχει μεγάλη διαφορά και αξίζει κανείς να το προτιμήσει».

Μόνο ρίγανη και ασφάκα

Στα βιολογικά κτήματα απαγορεύεται αυστηρά κάθε φαρμακευτική επέμβαση στις κότες ή αντιβιώσεις ή χρωστικές ουσίες. «Απαγορεύεται αυστηρά η χρήση αντιβιωτικών, φαρμάκων ή άλλων χημικών. Το μόνο που τους δίνουμε είναι ρίγανη και ασφάκα, δύο φυτά με γνωστές φαρμακευτικές ιδιότητες γνωστές και στους αρχαίους Έλληνες. Επίσης δε δίνουμε χρωστικές ουσίες για το κέλυφος ή τον κρόκο. Ο κανονικός κρόκος είναι κίτρινος και όχι κόκκινος. Επίσης καλό είναι το αβγό να φυλάσσεται σε δροσερό μέρος έξω από το ψυγείο», προσθέτει ο Κωνσταντίνος Γεωργόύδης που έχει κορυφαίους πελάτες τα ξενοδοχεία Μεγάλη Βρετανία και Κινγκ Τζορτζ.

Μειονέκτημα να είσαι στην Αττική

Ο 39χρονος Ιωάννης Ανδρέου διατηρεί μία οικογενειακή επιχείρηση βιολογικής εκτροφής στο Μαραθώνα με 190 κότες. Το μεγάλο μειονέκτημα είναι πως η έδρα του βρίσκεται στην Αττική και εξηγεί το γιατί: «Δυστυχώς δεν υπάρχουν προγράμματα ΕΣΠΑ για το αντικείμενο παραγωγής μας αλλά και να υπάρξουν ορισμένα προγράμματα δεν προβλέπονται για επιχειρήσεις βιολογικής παραγωγής εντός της Αττικής. Είμαστε μία ανάσα από την Αθήνα προσφέρουμε κι εμείς με όλες μας τις δυνάμεις αλλά δεν έχουμε χρηματοδοτήσεις για να σκεφτούμε διεύρυνση της επιχείρησης. Ειδικά εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία και τώρα του Ισραήλ όπου οι τροφές και η καύσιμες ύλες έχουν εκτοξευτεί. Τους τελευταίους μήνες κάπως έχουν πέσει οι τιμές αλλά και πάλι το χρηματιστήριο των τιμών είναι ασταθές».

Οι μύθοι και τα κίνητρα

Όπως τονίζει ο Ιωάννης Ανδρέου η ζήτηση είναι διαρκώς αυξανόμενη και θα πρέπει να δοθούν κίνητρα σε νέες επιχειρήσεις: «Ο Έλληνας τρώει αβγά και το ποσοστό διαρκώς αυξάνεται καθώς έχουν καταρριφθεί όλοι οι μύθοι που υπήρχαν σχετικά με τη χοληστερίνη. Επίσης έχει κλείσει η ψαλίδα μεταξύ των αβγών βιολογικής παραγωγής και των αβγών που προέρχονται από βιομηχανοποιημένες μονάδες. Οι παραγωγοί βιολογικών αβγών κράτησαν πολύ τις τιμές τους μέσα στην κρίση. Προτείνω στους νέους να ασχοληθούν περισσότερο με την παραγωγή αβγών στην ύπαιθρο αλλά και το κράτος να δώσει κίνητρα και χρηματοδοτήσεις».

Έχει η γριά κότα το ζουμί;

Ο Άγγελος Καλύβας διατηρεί ορνιθοτροφεία στη βορειοανατολική Αττική και συγκεκριμένα στο Δήμο Ωρωπού με δυναμική 10.000 κότες. Η παραγωγή του δεν είναι βιολογικού τύπου αλλά τα προβλήματα της παραγωγής είναι κοινά. Οπως λέει στο ethnos.gr κάθε αβγό πωλείται χονδρική κατά μέσο όρο 16-20 λεπτά και φτάνει να πωλείται στο ράφι 30-50 λεπτά. Το βάρος ενός αβγού ξεκινάει από 50 γραμμάρια και μπορεί να φτάσει και 120 γραμμάρια, αλλά το μέσο βάρος είναι 63-73 γραμμάρια. Κάθε κότα αρχίζει να γεννάει από 4,5 μηνών και φτάνει στην κορύφωση της για την καλύτερη παραγωγή σε ηλικία 8 μηνών. Η ώριμη κότα είναι αυτή που γεννάει δίκροκα αλλά μετά το ένα έτος πέφτει αισθητά η παραγωγή της».

Ανεβαίνει η ζήτηση, ανεβαίνει και το κόστος

«Η ζήτηση των αβγών πηγαίνει καλά τηρουμένων των αναλογιών ωστόσο έχουμε πάθει μεγάλη ζημιά τα τελευταία δύο χρόνια με την εκτόξευση των τιμών στα δημητριακά. Για μεγάλο διάστημα οι επιχειρήσεις ήταν ζημιογόνες καθώς προσπαθούσαμε να κρατήσουμε χαμηλά τις τιμές στο ράφι. Το καταφέραμε αλλά με πολλές περικοπές. Η χώρα μας έχει πολλές δυνατότητες στον τομέα αυτό και θα πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερο ενδιαφέρον καθώς και δυνατόητα χρηματοδοτικών προγραμμάτων για εκσυγχρονισμό των μονάδων».