Καθεστώς συστηματικής βίας και ατιμωρησίας στα ελληνικά σύνορα: Πρόσφυγες κρατούνται χωρίς νερό - Νέα έκθεση-«κόλαφος»

Τουλάχιστον 12 νέα περιστατικά επαναπροωθήσεων στην περιοχή των συνόρων του Έβρου καταγράφονται στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες «Στα σύνορα της Ευρώπης: Επαναπροωθήσεις υπό καθεστώς ατιμωρησίας». 

Στην έκθεση σκιαγραφείται ένα καθεστώς συστηματικής βίας και ατιμωρησίας που φαίνεται ότι έχει παγιωθεί στα ελληνικά σύνορα. 

«Οι αιτούντες άσυλο κρατούνται παράνομα -χωρίς καταγραφή, ενημέρωση ή πρόσβαση σε αποτελεσματικό ένδικο μέσο, δικαιώματα και χωρίς βασικές προμήθειες- σε κλειστούς ή ανοιχτούς χώρους κράτησης μέσα σε αστυνομικά τμήματα, σε άγνωστες τοποθεσίες ή ακόμη και μέσα σε οχήματα χωρίς πρόσβαση σε αέρα, τροφή και νερό. Οι επαναπροωθήσεις περιλαμβάνουν εξευτελισμό, απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση, σωματική και ψυχική κακοποίηση, καθώς και έμφυλη βία κατά των θυμάτων - από σωματικούς ελέγχους με αφαίρεση ρούχων μέχρι παρεμβατικούς ελέγχους γεννητικών οργάνων και αναγκαστική γυμνότητα. Οι επαναπροωθήσεις περιλαμβάνουν και βία κατά παιδιών».

Μετά την επαναπροώθηση στην Τουρκία

«Μετά την επαναπροώθησή τους στην Τουρκία, τα θύματα εκτίθενται στον κίνδυνο να συλληφθούν από τις τουρκικές αρχές, να κρατηθούν ή/και να φυλακιστούν για παράνομη είσοδο σε στρατιωτική ζώνη ή/και για προηγούμενες καταδίκες τους λόγω πολιτικών πεποιθήσεων (στην περίπτωση των Τούρκων αιτούντων άσυλο), ή ακόμη και να επαναπροωθηθούν πίσω στη χώρα καταγωγής τους». 

Η έκθεση, παράλληλα, παρακολουθεί τις εξελίξεις των ελληνικών ποινικών ερευνών και τις τελευταίες δικαστικές εξελίξεις το 2023-2024 σε 3 παλαιότερες υποθέσεις επαναπροωθήσεων. 

Δεν έχει εκδικαστεί καμία υπόθεση 

Όπως σημειώνεται «παρά τις πολυάριθμες αναφορές για επαναπροωθήσεις χιλιάδων αιτούντων άσυλο, τις καταγεγραμμένες μαρτυρίες των θυμάτων, καθώς και τους μάρτυρες και τα αποδεικτικά βίντεο σε ορισμένες περιπτώσεις, ούτε μία υπόθεση επαναπροωθήσεων δεν έχει εκδικαστεί σε ελληνική δικαστική αίθουσα. Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία για τις ελληνικές δικαστικές έρευνες σχετικά με τις επαναπροωθήσεις, μαζί με τα στοιχεία της διερεύνησης των υποθέσεων που εκπροσωπεί το ΕΣΠ, στις οποίες δεν κινήθηκε καμία ποινική δίωξη κατά προσωπικού των σωμάτων ασφαλείας ή άλλων προσώπων, αναδεικνύουν ένα συστημικό ζήτημα αναποτελεσματικής ποινικής διερεύνησης των καταγγελθέντων επαναπροωθήσεων και των παραβιάσεων των δικαιωμάτων στην Ελλάδα, το οποίο συμβάλλει σε ένα περιβάλλον πλήρους ατιμωρησίας».

«Πιστεύουμε ότι οι ανεξάρτητες, άμεσες και αποτελεσματικές έρευνες θα αυξήσουν τη λογοδοσία για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ και μπορούν να βοηθήσουν στον τερματισμό αυτού του κύκλου βίας», τόνισε η  Άλκηστις Αγραφιώτη Χατζηγιάννη, Υπεύθυνη Συνηγορίας στο Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες.