«Φάρμα – Ρομπότ»: Γεωργία από το ...μέλλον στην 84η ΔΕΘ

Ο δορυφόρος και δυο drones «σκανάρουν» μιαμεγάλη βαμβακοφυτεία, έκτασης 200 στρεμμάτων, και σε άψογη συνεργασία εντοπίζουν με ακρίβεια εκατοστού ένα ζιζάνιο που έχει φυτρώσει δίπλα σε ένα από τα εκατομμύρια φυτά. Το λογισμικό του συστήματος επεξεργάζεται την πληροφορία και δίνει αυτόματα την εντολή στο ρομπότ εδάφους να κατευθυνθεί στο σημείο και να εξουδετερώσει τον εχθρό με εκρίζωση ή με ψεκασμό ακριβείας, χωρίς να ακουμπήσει τα παραγωγικά φυτά.

Το ίδιο σύστημα στον γειτονικό αμπελώνα αξιολογεί τον βαθμό ωρίμανσης του κάθε καρπού χωριστά, τα χαρτογραφεί και δίνει εντολή στο ρομπότ συγκομιδής να πάρει μόνο τα συγκεκριμένα τσαμπιά που είναι έτοιμα, αφήνοντας τα υπόλοιπα σταφύλια να αντλήσουν χυμούς και σάκχαρα. Η συγκομιδή τους έχει προγραμματιστεί για τις επόμενες μέρες.

Εικόνες από το …μέλλον; Όχι και τόσο μακρινό, απαντούν οι ερευνητές του Ινστιτούτου Βιο-οικονομίας και Αγροτεχνολογίας του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ), που παρουσιάζουν το προηγμένο σύστημα γεωργίας ακριβείας «Φάρμα – Ρομπότ» στην 84^η ΔΕΘ.
«Σε βάθος δεκαετίας ανάλογα συστήματα θα βρίσκονται σε πρακτική εφαρμογή στον αγρό, όχι μόνο στο εξωτερικό, αλλά και στην Ελλάδα», λέει στο ethnos.gr ο επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου, Γιώργος Βασιλειάδης. Ήδη εδώ και ένα χρόνο το σύστημα εφαρμόζεται σε πειραματικό επίπεδο από τους ερευνητές σε έναν οπωρώνα με καρυδιές στο νομό Μαγνησίας, καθώς και σε μια αροτραία καλλιέργεια βάμβακος στην ίδια περιοχή.

Από το διάστημα ως το υπέδαφος

Το καινοτόμο σύστημα λειτουργεί με μια συνεργασία προηγμένων μέσων, μεθόδων και λογισμικού, που ξεκινούν από το …διάστημα και φτάνουν ως το υπέδαφος:

* Ο δορυφόρος δίνει τα δεδομένα για την κατάσταση του αγρού, την υγεία και τις ανάγκες της καλλιέργειας.

* Στο επόμενο στάδιο χρησιμοποιούνται δύο είδη drones:

- το drone σταθερής πτέρυγας (μη επανδρωμένο αεροπλανάκι) πετάει σε υψόμετρο 100 μέτρων, κάνει επισκόπηση μεγάλης επιφάνειας και συλλέγει τα ίδια στοιχεία με τον δορυφόρο, αλλά σε μεγαλύτερη ανάλυση

- Το drone με τους 8 έλικες (ελικοπτεράκι) πετά σε χαμηλότερο υψόμετρο, έχει τη δυνατότητα να ίπταται σταθερά πάνω από ένα σημείο και μπορεί να κάνει στοχευμένη παρατήρηση εκεί όπου υπάρχει ενδιαφέρον

* Τα επίγεια αυτόνομα ρομποτικά οχήματα αναλαμβάνουν δράση στην αντιμετώπιση του ζητήματος που έχει εντοπιστεί, εξουδετερώνοντας τον εχθρό, με βάση την εντολή που έχει πάρει από τον αλγόριθμο του συστήματος. Μπορεί να φέρει ψεκαστικό σύστημα για την εφαρμογή στο πρόβλημα, βραχίονα για την καταστροφή του ζιζανίου ή ακόμα και λέιζερ ή σύστημα εξουδετέρωσης με θερμό ατμό.

Εκτός από τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση εχθρών της καλλιέργειας, το σύστημα μπορεί να δίνει τοπική και εξειδικευμένη πληροφόρηση για κρίσιμα γεγονότα, όπως ο κίνδυνος σχηματισμού πάγου, το επίπεδο υγρασίας του εδάφους και το επίπεδο υδατικού στρες των φυτών, αλλά και συλλογή δεδομένων που μπορούν να βοηθήσουν στην πρόωρη διάγνωση ασθενειών. Η χρήση του μειώνει τα λειτουργικά έξοδα της καλλιέργειας, λόγω στοχευμένης άρδευσης, λίπανσης και ψεκασμών, αλλά και την ταυτόχρονο αύξηση της παραγωγικότητας, ενώ σημαντικά βελτιωμένη είναι και η περιβαλλοντική απόδοση.

«Με τα δεδομένα που συλλέγονται από τα εναέρια μέσα με ακρίβεια εκατοστού, το λογισμικό δημιουργεί χάρτες εφαρμογής, δίνοντας τη δυνατότητα να γίνεται η λίπανση, η άρδευση και η χρήση φυτοφαρμάκων, στο σωστό χρόνο, με τον σωστό τρόπο και στη σωστή δοσολογία», εξηγεί ο κ.Βασιλειάδης, προσθέτοντας πως το σύνολο των δεδομένων εμφανίζονται στην οθόνη του υπολογιστή του αγρότη, ή στο κινητό του τηλέφωνο.

Η δράση «Φάρμα – Ρομπότ» εντάσσεται στα πλαίσιο του έργου NEXUS-ΚΡΗΠΙΣ - Ερευνητική Συνέργεια για την Αντιμετώπιση των Μεγάλων Προκλήσεων του Πλέγματος: ενέργεια-περιβάλλον-αγροτική Παραγωγή (Τροφή, Νερό, Υλικά)» - NEXUS, που χρηματοδοτήθηκε από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) - Κωδικός Έργου: MIS 5002496. Επισημονικά υπεύθυνος για το ΙΒΟ/ΕΚΕΤΑ είναι ο διευθυντής του Ινστιτούτου Δρ. Διονύσης Μπόχτης

Εμπόδιο το ψηλό κόστος – λύση η συνέργεια

Η τεχνολογία είναι αρκετά ώριμη ώστε να εφαρμοσθεί πιλοτικά και τα προκαταρκτικά αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά. Ωστόσο, το υψηλό σήμερα κόστος κτήσης των υψηλής τεχνολογίας εργαλείων αποτελεί εμπόδιο για την εφαρμογή του, ειδικά στις συνθήκες του ελλαδικού χώρου, όπου ο κλήρος είναι μικρός. Σύμφωνα με τον κ.Βασιλειάδη, ένα πρώτο βήμα είναι η συνεργασία μεταξύ των αγροτών για τον διαμοιρασμό του κόστους. Σε βάθος 10ετίας εκτιμάται πως τα συστήματα αυτά θα είναι περισσότερο προσιτά.
Σε ό,τι αφορά τον κοινωνικό αντίκτυπο μιας τέτοιας αλλαγής, ο ίδιος εκτιμά πως θα είναι θετικός. «Δεν είναι απειλή, αλλά ευκαιρία για την αναβάθμιση της ζωής στην επαρχία. Το μοντέλο εργασίας, που σήμερα βασίζεται στην μυική δύναμη του παραγωγού, θα βασίζεται όλο και περισσότερο στο μέλλον στη δύναμη του μυαλού του. Θα δημιουργηθούν θέσεις εργασίας υψηλής ειδίκευσης», ανέφερε.