Ερχεται λύση για 1,5 εκατομμύριο δασικά αυθαίρετα

Γκάζι για την ολοκλήρωση του έργου των δασικών χαρτών με την παράλληλη επίλυση του δύσκολου γρίφου των δασικών αυθαιρέτων, ο αριθμός των οποίων εκτιμάται ότι μπορεί να φτάνει και το 1,5 εκατομμύριο, επιχειρεί να πατήσει το υπουργείο Περιβάλλοντος.

Ωστόσο πριν απ΄αυτό θα πρέπει να έχει αντιμετωπίσει επιτυχώς το ζήτημα της συσσώρευσης εκατοντάδων χιλιάδων αντιρρήσεων, οι οποίες απειλούν με μόνιμο ...φρένο το έργο καθώς με τους σημερινούς ρυθμούς χρειάζονται περί τα ...27 χρόνα για να εξεταστούν όλες, αλλά και να καταλήξει σε μία απολύτως συμβατή λύση με τις επιταγές του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τα αυθαίρετα σε δασικές εκτάσεις.

Στο νέο νομοσχέδιο του υπουργείου, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση έως το τέλος Φεβρουαρίου, και τις βασικές πτυχές του οποίου παρουσιάζει σήμερα το «Εθνος της Κυριακής», περιέχονται λύσεις και κίνητρα για την επιτάχυνση του έργου των Επιτροπών Εξέτασης Αντιρρήσεων.

Παράλληλα επιχειρείται μία οριστική λύση στο πρόβλημα των δασικών αυθαιρέτων απολύτως συμβατή με την νομολογία του ΣτΕ.

Σε κάθε περίπτωση η λύση αυτή δε θα καλύπτει αυθαίρετα που βρίσκονται σε προστατευόμένες περιοχές, υγροτόπους, Natura 2000, περιοχές που έχουν κριθεί αναδασωτέες, κλπ και δε θα αφορά νομιμοποίηση αλλά «διατήρηση» για μια περίοδο που εξετάζεται να κυμαίνεται από 20 – 25 χρόνια (25 έτη όριζε και το σχέδιο νόμου που είχε καταθέσει στην εκπνοή της προηγούμενης κοινοβουλευτικής θητείας, η τέως ηγεσία του υπουργείου).

Πρώτη κίνηση θα είναι η κατάργηση της έννοιας των οικιστικών πυκνώσεων, την οποία έχει απορρίψει το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο. Πρακτικά καμία περιοχή δε θα εξαιρείται από την ανάρτηση του δασικού χάρτη, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα με τις περιοχές σε ιώδη περιγράμματα.

Ετσι στους δασικούς χάρτες που έχουν αναρτηθεί ήδη και αφορούν περίπου το 51% της χώρας, θα γίνει άμεσα μια συμπληρωματική ανάρτηση ώστε να συμπεριληφθούν και οι περιοχές που είχαν εξαιρεθεί της αρχικής ανάρτησης.

Για τις εναπομείνασες εκτάσεις της επικράτειας, καμία περιοχή δεν πρόκειται να εξαιρεθεί από την ανάρτηση εξαρχής. Θα αναρτηθούν όλες, θα ακολουθήσει η περίοδος υποβολής και εξέτασης αντιρρήσεων και στη συνέχεια και αφού θα έχουν ολοκληρωθεί και οι οικονομοτεχνικές μελέτες, τις οποίες επιβάλλει και η γνωμοδότηση του ΣτΕ με στόχο μεταξύ άλλων να εξεταστεί το περιβαλλοντικό ισοζύγιο, θα υπάρξει Προεδρικό Διάταγμα για την αντιμετώπιση του ζητήματος.

Σύμφωνα με πηγές κοντά στην υπόθεση μάλιστα, ως δασικό αυθαίρετο θα αντιμετωπιστεί πολύ μικρότερος αριθμός κτοσμάτων απ΄αυτά που έχουν δηλωθεί από τους δήμους ως οικιστικές πυκνώσεις. Υπολογίζεται μάλιστα ότι το ποσοστό των δασικών αυθαιρέτων δεν ξεπερνά το 15% όσων έχουν δηλωθεί από τους ΟΤΑ και έχουν εξαιρεθεί της ανάρτησης.

Αυτά, βάσει και των αποτελεσμάτων της μελέτης που θα έχει προηγηθεί, θα εξεταστούν κατά περίπτωση, ενώ για όσα προχωρήσει η δυνατότητα διατηρησης, η αναστολή των κατεδαφίσεων θα επιτευχθεί με την πληρωμή ενιαίου δασικού προστίμου, το οποίο θα είναι αποτέλεσμα αλγόριθμου που θα σνυπολογίζει την αξία της δασικής γης, το κόστος αναδάσωσης, το εμβαδο του ακινήτου, κλπ.

Τα υπόλοιπα, τα οποία δε θα θεωρηθούν δασικά, εξετάζεται να ενταχθούν στις ρυθμίσεις περί τακτοποίησης απλών αυθαιρέτων εφόσον πληρούν τις απαιτούμενες προυποθέσεις.

Οι οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί ακόμα καθώς συνεχίζονται οι συνεδριάσεις της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής του υπουργείου υπό τον αρμόδιο γ.γ. Κωνσταντίνο Αραβώση. Στόχος είναι, πάντως, το σχετικό νομοσχέδιο να έχει παρουσιαστεί έως το τέλος Φεβρουαρίου ώστε μετά να συνεχιστεί και η ανάρτηση των δασικών χαρτών στις υπόλοιπες περιοχές βάσει των επιταγών του νέου νόμου.

Συγκεκριμένα, αναμένεται σε πρώτη φάση εντός του Μαρτίου, η ανάρτηση των δασικών χαρτών σε Καστοριά, Φλώρινα, Ζάκυνθο, Κέρκυρα, Λέσβο, Σάμο, Ηράκλειο και Λασίθι. Εως τις αρχές Μαίου θα ακολουθήσει και η ανάρτηση σε 30 Περιφερειακές Ενότητες: Έβρου, Ροδόπης, Ξάνθης, Γρεβενών, Άρτας, Θεσπρωτίας, Πρέβεζας, Ιθάκης, Κεφαλληνίας, Λευκάδας Αιτωλοκαρνανίας, Ευρυτανίας, Φθιώτιδας, Βοιωτίας, Φωκίδας, Αργολίδας, Κορινθίας, Ικαρίας, Λήμνου, Χίου, Καλύμνου, Καρπάθου, Κω, Ρόδου, Άνδρου, Θήρας (Δήμος Ιτών), Νάξου, Πάρου, Ρεθύμνου και Χανίων.

Προς Επίσπευση Εξέτασης Αντιρρήσεων

Μόλις οι 10.000 από τις περίπου 180.000 αντιρρήσεις που έχουν υποβληθεί έως τώρα, έχουν εξεταστεί από τις αρμόδιες Επιτροπές.

Η κατάσταση αναμένεται να περιπλακεί ακόμα περισσότερο, καθώς τους προσεχείς μήνες θα αναρτηθούν δασικοί χάρτες περίπου για το υπόλοιπο μισό της χώρας και ως εκ τούτου ο αριθμός των αντιρρήσεων θα διπλασιαστεί.

Έως το τέλος του 2019, «πρωταθλήτριες» στις αντιρρήσεις είναι οι περιοχές, για τις οποίες έχουν αναρτηθεί δασικοί χάρτες στις Περιφερειακές Ενότητες Ιωαννίνων με 16.500 αντιρρήσεις, Λακωνίας με 15.400, Μεσσηνίας και Λάρισας με πάνω από 15.000 και Ηλείας και Αχαίας με περίπου 12.000 αντιρρήσεις.

Γι΄αυτό και το νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει συγκεκριμένη δέσμη μέτρω και συγκεκριμένα:

• Αύξηση του αριθμού των τριμελών Επιτροπών Αντιρρήσεων από τις 142 που έχουν συσταθεί σήμερα στις 300.

• Δυνατότητα στελέχωσης των Επιτροπών με ειδικούς από την αγορά μέσω προσλήψεων ορισμένου χρόνου. Βάσει των προβλέψεων, ο πρόεδρος θα προέρχεται οπωσδήποτε από το Δημόσιο και θα έχει την ειδικότητα του δασολόγου, αλλά για λόγους διαφάνειας δε θα προέρχεται από το Δασαρχείο της περιοχής, ενώ οι νομικοί και οι εκπρόσωποι του τεχνικού κλάδου που θα στελεχώνουν τις Επιτροπές θα μπορούν να είναι εξωτερικοί. Ειδικά για το τρίτο μέλος της Επιτροπής ορίζεται ότι θα μπορεί να είναι είτε γεωπόνος, ή μηχανικός, ή τοπογράφος ή δασοπόνος σε μια προσπάθεια να επιλυθεί η απροθυμία των επαγγελματιών να συμμετάσχουν στις Επιτροπές.

• Καθορισμός πλαφόν αριθμού αντιρρήσεων, οι οποίες θα πρέπει να εξετάζονται ανά μήνα από κάθε Επιτροπή.

• Καθορισμός της αμοιβής για τα μέλη της Επιτροπής, η οποία θα συνδεθεί με την αποτελεσματικότητά της. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα πριμ αποδοτικότητας το οποίο θα σχετίζεται με τον αριθμό των υποθέσεων που θα διεκπεραιώνει κάθε Επιτροπή. «Στόχος αυτής της παρέμβασης είναι να προχωρήσει πρακτικά πολύ γρήγορα όλη η διαδικασία εξέτασης των αντιρρήσεων, να έχουν κίνητρο επιτάχυνσης οι Επιτροπές», όπως επεσήμανε και ο υπουργός Περιβάλλοντος, Κωστής Χατζηδάκης απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη Βουλή.

• Δυνατότητα άμεσης χρησιμοποίησης του ακινήτου, για το οποίο έχει ήδη εξεταστεί υποβληθείσα αντίρρηση και ο πολίτης έχει δικαιωθεί. Με τον τρόπο αυτό ουσιαστικά καταργείται η ισχύουσα πρόβλεψη, σύμφωνα με την οποία ο πολίτης πρέπει να περιμένει να ολοκληρωθεί η εξέταση των αντιρρήσεων σε όλο το νομό: «Δεν μπορούμε να απαλλοτριώνουμε με αυτό τον τρόπο την περιουσία των συμπολιτών μας» έχει πει χαρακτηριστικά ο κ. Χατζηδάκης.

Ωστόσο ακόμα και με αυτά τα μέτρα εκτιμάται ότι θα είναι σχεδόν ακατόρθωτο να διεκπεραιωθεί το σύνολο των αντιρρήσεων εντός του 2020. Αυτός είναι και ο λόγος, για τον οποίο στο τραπέζι των συζητήσεων έχουν τεθεί και τρόποι μείωσης των αντιρρήσεων που υποβάλλονται. Εξετάζεται λοιπόν μεταξύ άλλων ο περιορισμός του αριθμού τους μέσω της εξαίρεσης από τη σχετική διαδικασία περιπτώσεων που αφορούν δασωμένους αγρούς ή χορτολιβαδικές εκτάσεις. Να σημειωθεί ότι το 5,2% των αναρτημένων δασικών χαρτών που αφορούν τη μισή επικράτεια (51%) αντιστοιχεί σε εκτάσεις που δασώθηκαν. Στον αντίποδα, το 2,4% των αναρτημένων δασικών χαρτών αφορά εκτάσεις που απώλεσαν τον δασικό τους χαρακτήρα κυρίως από εκχερσώσεις, προκειμένου να καλλιεργηθούν ή να αξιοποιηθούν.