Ιστορία | 17.11.2022 07:55

Ποιος ήταν ο μονάρχης που επέζησε από 3 απόπειρες δολοφονίας, αλλά δεν γλύτωσε την 4η – Ο λαός τον αποκαλούσε ο Καλός Βασιλιάς

Newsroom

Ο λαός της Ιταλίας τον αγαπούσε τον βασιλιά Ουμπέρτο· δεν τον αγαπούσαν όμως οι αναρχικοί, που προσπάθησαν τρεις φορές να τον δολοφονήσουν δίχως αποτέλεσμα. Η τέταρτη απόπειρα, όμως, ήταν μοιραία για τον ιταλό μονάρχη. Ο Ουμπέρτο της Σαβοΐας είχε σημαδευτεί από τη μοίρα του, που όμως μέχρι να τον… πετύχει πέρασαν χρόνια πολλά! Ποιος ήταν ο βασιλιάς Ουμπέρτο;

Ο Ουμβέρτο Α΄ της Σαβοΐας ήταν ο δεύτερος βασιλιάς της Ιταλίας γιος του Βιτόριο Εμανουέλε Β’ τον οποίο διαδέχτηκε στο θρόνο το 1878. Ο Ουμπέρτο είχε γεννηθεί το 1844. Ο Ουμπέρτο, κέρδισε συμπάθειες και εντυπώσεις ως διοικητής μεραρχίας στον πόλεμο εναντίον της Αυστρίας και στις μάχες του Σολφερίνο και της Κουστότσα. Η φήμη του ανάμεσα στο στράτευμα και η συμπάθεια του προς τον Γκαριμπάλντι και τους Ιταλούς πατριώτες, τον έκαναν δημοφιλή στον λαό.

Ο ιταλός μονάρχης μνημονεύεται θετικά από πολλούς για τη στάση που επέδειξε στην αντιμετώπιση κρίσεων, όπως η επιδημία χολέρας στη Νάπολη το 1884, κάνοντας προσωπικά ό,τι μπορούσε για την ανακούφιση των ασθενών, από τότε πήρε το προσωνύμιο ο Καλός Βασιλιάς. Να πούμε ότι, ο βασιλιάς Ουμπέρτο ήταν ο πρώτος που αποδέχτηκε την εισήγηση για την κατάργηση της θανατικής ποινής, που μάλιστα ψηφίστηκε (ο διάσημος Κώδικας Ζεναρντέλι), όταν όλα τα μεγάλα (και τα μικρά) ευρωπαϊκά κράτη δεν το συζητούσαν καν. Ο ιταλικός ποινικός κώδικας ίσχυε μέχρι το 1930… μετά τα πήρε όλα πάνω του ο Μουσολίνι!

Ο Ουμπέρτο θεωρήθηκε άκαμπτα συντηρητικός, ενώ του χρεώνεται η εμπλοκή του σε σοβαρό τραπεζικό σκάνδαλο (το σκάνδαλο Banca Romana)· υπήρξε αδιάλλακτος στην καταστολή των λαϊκών εξεγέρσεων και αυτός ήταν ο λόγος που οι αναρχικοί τον αποκαλούσαν Βασιλιά Πολυβόλο και τον είχαν στοχοποιήσει. Ο βασιλιάς Ουμπέρτο ήταν ένας από εκείνους που δέχτηκαν μία από τις θρυλικές Επιστολές Τρέλας του Φρίντριχ Νίτσε (σειρά επιστολών που έστειλε ο γερμανός φιλόσοφος Φρίντριχ Νίτσε σε διάφορες προσωπικότητες· ονομάστηκαν «της Τρέλας», γιατί είναι εμφανές το μη ισορροπημένο περιεχόμενό τους. Ήδη ο Νίτσε είχε παραδοθεί στη σχιζοφρένεια…).

Μετά το θάνατο του πατέρα του, Βιτόριο Εμανουέλε, στις 9 Ιανουαρίου του 1878, ο Ουμπέρτο τον διαδέχθηκε με το όνομα Ουμπέρτο Α’ για τον ιταλικό θρόνο και Ουμπέρτο Δ’ της Σαβοΐας (ιστορική περιοχή της Ευρώπης, που καταλαμβάνει τμήμα των Δυτικών Άλπεων). Την ίδια μέρα, ο Ουμπέρτο εξέδωσε διακήρυξη προς το έθνος τονίζοντας: «Ο πρώτος σας βασιλιάς πέθανε. Ο διάδοχος θα σας αποδείξει ότι οι θεσμοί δεν πεθαίνουν!»…

Και μετά άρχισαν να τον κυνηγούν…

Μόλις ανέβηκε στο θρόνο, ο Ουμπέρτο Α’ οργάνωσε μια περιοδεία στις μεγάλες πόλεις του βασιλείου του, για να γνωρίσει τους ανθρώπους και να κερδίσει, τουλάχιστον ένα μέρος της φήμης που είχε ο πατέρας του· συνοδευόταν από τη σύζυγό του Μαργκερίτα, τον γιο του Βιτόριο Εμανουέλε και τον πρωθυπουργό Μπενεντέτο Καϊρόλι. Στον σταθμό της Φότζια, κάποιος Αλμπερίγκο Αλτιέρι προσπάθησε να δολοφονήσει τον βασιλιά. Η αντίδραση των φρουρών ήταν άμεση, τόσο που σχεδόν ουδείς αντιλήφθηκε το γεγονός· ακόμα και ο Τύπος δεν κατέγραψε το παραμικρό! Αστυνομική έρευνα οδήγησε στην ανακάλυψη ότι ο νεαρός άνδρας δεν είχε ενεργήσει μόνος του, αλλά ήταν όργανο συνωμοτών, που στόχευαν τη δολοφονία του ηγεμόνα.

Φτάνοντας στη Νάπολη την επομένη ημέρα, μια μέρα σαν σήμερα, 17 Νοεμβρίου του 1878, ο Ουμπέρτο έπεσε θύμα νέας απόπειρας δολοφονίας, που προκάλεσε πολύ μεγαλύτερη αίσθηση από την προηγούμενη: βρισκόταν, μαζί με τη σύζυγό του, τον γιο του και τον Καϊρόλι, σε ανοιχτή άμαξα που διέσχιζε τον δρόμο ανάμεσα στο πλήθους, όταν ξαφνικά ο αναρχικός Λουκάν Τζιοβάνι Πασανάντε του επιτέθηκε με μαχαίρι.

Ο Πασανάντε απέτυχε να τραυματίσει σοβαρά τον Ουμπέρτο, πρόλαβε όμως να φωνάξει: «Ζήτω ο Ορσίνι (ιταλός συγγραφέας και επαναστάτης, γνωστός για την πρόκληση σφαγής – 12 νεκροί και 156 τραυματίες – στην προσπάθειά του να δολοφονήσει τον γάλλο αυτοκράτορα Ναπολέοντα Γ'), ζήτω η οικουμενική δημοκρατία». Ο βασιλιάς κατάφερε να προστατευθεί και ένας αξιωματικός που τον ακολουθούσε, ρίχτηκε στον επίδοξο δολοφόνο, τραυματίζοντάς τον στο κεφάλι με το σπαθί του. Ο βασιλιάς υπέστη ελαφρύ τραυματισμό στο χέρι. Ο αναρχικός αργότερα καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά ο Ουμπέρτο μετέτρεψε την ποινή σε ισόβια κάθειρξη.

Και τα χρόνια φεύγουν, αλλά οι δολοφόνοι μένουν και περιμένουν. Στις 22 Απριλίου του 1897, σχεδόν 20 χρόνια μετά τις δυο απόπειρες δολοφονίας του, ο βασιλιάς δέχτηκε μια ακόμη επίθεση, αυτή τη φορά από τον επίσης αναρχικό Πιέτρο Ατσιαρίτο. Ο αναρχικός ανακατεύτηκε με το πλήθος που υποδεχόταν τον Ουμπέρτο στον ιππόδρομο Capannelle στη Ρώμη και πετάχτηκε προς την άμαξα του οπλισμένος με ένα μαχαίρι. Ο βασιλιάς κατάφερε να αποφύγει τον επίδοξο δολοφόνο του. Ο Ατσιαρίτο συνελήφθη και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη.

Μετά τα μαχαίρια μίλησε το πιστόλι...

Και φθάνουμε στις 29 Ιουλίου του 1900. Ο αιώνας έχει αλλάξει και τα όπλα των δολοφόνων δεν περιορίζονταν σε ένα στομωμένο μαχαίρι πια… Ο Ουμπέρτο ήταν προσκεκλημένος στη Μόντσα για να παραστεί στην τελετή λήξης των αγώνων γυμναστικής του αθλητικού συλλόγου Forti e Liberi.

«Είμαι χαρούμενος που βρίσκομαι ανάμεσα σε Ιταλούς», είχε πει στην χαιρετισμό του, μια φράση που δεν πέρασε απαρατήρητη και που πυροδότησε βροντερό χειροκρότημα. Ο Ουμπέρτο, αν και συνήθιζε να φοράει προστατευτικό γιλέκο (περίπου σαν αλεξίσφαιρο) κάτω από το πουκάμισό του, λόγω της ζέστης και αντίθετα με τις συμβουλές των υπαλλήλων ασφαλείας, εκείνη τη μοιραία μέρα δεν το φόρεσε. Ανάμεσα στο πλήθος ήταν και ο αναρχικός Γκαετάνο Μπρέσι, με ένα περίστροφο στην τσέπη.

Ο Ουμπέρτο παρέμεινε στην εκδήλωση για περίπου μία ώρα και βρισκόταν σε εξαιρετική διάθεση: «Ανάμεσα σε αυτούς τους έξυπνους νέους αισθάνομαι αναζωογονημένος», έλεγε στους παριστάμενους· αποφάσισε να φύγει περίπου στις 10.30 μ.μ. και περπάτησε προς την άμαξα, ενώ το πλήθος επευφημούσε. Ο Μπρέσι βρέθηκε μπροστά με το πιστόλι στο χέρι και σημάδεψε τον βασιλιά. Πυροβόλησε περισσότερες από τρεις φορές. Ο Ουμπέρτο δέχθηκε σφαίρα στον ώμο, τον πνεύμονα και την καρδιά. Μετά βίας πρόλαβε να ψιθυρίσει: «Έλα, νομίζω ότι είμαι πληγωμένος», πριν πέσει στα γόνατα του στρατηγού Πόντσιο Βάλια, που καθόταν απέναντί του στην άμαξα. Οι καραμπινιέροι κατάφεραν να σώσουν τον Μπρέσι από το λιντσάρισμα του πλήθους, συλλαμβάνοντας τον. Στο μεταξύ η άμαξα, με τον βασιλιά νεκρό πια, είχε φτάσει στο παλάτι της Μόντσα.

Ο Μπρέσι δικάστηκε στις 29 Αυγούστου και καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, καθώς η θανατική ποινή ίσχυε μόνο για κάποια στρατιωτικά εγκλήματα, σε καιρό πολέμου που τιμωρούνταν από τον στρατιωτικό ποινικό κώδικα. Ο Μπρέσι αυτοκτόνησε στις 22 Μαΐου του 1901 κάτω από περίεργες συνθήκες (με απαγχονισμό στο κελί του), ενώ λέγεται ότι έπεσε θύμα ξυλοδαρμού από τους φρουρούς.
Δεν ήταν μία, δεν ήταν δύο, δεν ήταν τρεις. Ε, κάποια στιγμή οι δολοφόνοι θα πετύχαιναν τον στόχο τους. Και τον πέτυχαν. Τον Ουμπέρτο διαδέχτηκε ο γιος του Βιτόριο Εμανουέλε Γ’, που θα διαδραμάτιζε ρόλο καταλυτικό κατά τα ταραγμένα χρόνια των δύο Παγκοσμίων Πολέμων.

βασιλιάςσαν σημεραδολοφονίαειδήσεις τώραΙταλίααπόπειρα δολοφονίας