Όταν η ΔΕΘ βυθίστηκε στο σκοτάδι και ένας νέος πλήρωσε με τη ζωή του τη δολιοφθορά – Η στυγνή δολοφονία του Γιάννη Χαλκίδη

Πλησιάζουν τα εγκαίνια της ΔΕΘ και το μνημοσκόπιο της Ιστορίας γυρίζει 57 χρόνια πίσω, όταν ένας νέος, ο Γιάννης Χαλκίδης, δολοφονήθηκε από τα πειθήνια όργανα της Χούντας, επειδή βύθισε στο σκοτάδι τη λαμπρή τελετή των εγκαινίων όπου ήθελαν να λάμψουν οι πραξικοπηματίες Συνταγματάρχες και οι ιδέες τους. Αλλά ας αρχίσουμε τη διήγηση της ιστορίας από το 2008…

Στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο της Θεσσαλονίκης δεν υπάρχει θέση για ακροατές· από νωρίς το πρωί κάτοικοι της πόλης έχουν γεμίσει την αίθουσα. Οκτώ χρόνια μετά το έμπα της νέας χιλιετίας και κοντά 40 από την τελευταία σκοτεινή πολιτική περίοδο της Ελλάδας, τα πάθη και τα μίση δεν έχουν κατακαθίσει· αιωρούνται σαν στάχτη ηφαιστειακή και μολύνουν ψυχές και συνειδήσεις!
Στο εδώλιο κάθεται ο Νάντης Χατζηγιάννης που έχει μηνυθεί από τον συνταξιούχο χωροφύλακα Αντώνη Λεπενιώτη για συκοφαντική δυσφήμιση.

Ο Νάντης Χατζηγιάννης, διακινούμενος με αστικό λεωφορείο στη Θεσσαλονίκη, αναγνώρισε τον Αντώνη Λεπενιώτη, τον αποκάλεσε δημόσια: «δολοφόνο του Χαλκίδη» και «βασανιστή», διαπληκτίστηκαν και ο Λεπενιώτης μήνυσε τον Χατζηγιάννη.
«Σήμερα δεν μπορείς να μου απαγορεύσεις να μιλώ. Με ποδοπάτησες, με έδεσες και με το πιστόλι σου έκανες εικονικές εκτελέσεις εναντίον μου την ώρα που ήμουν πεσμένος καταγής» είπε ο Χατζηγιάννης κατά στη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας και αναφερόμενος στον θάνατο του Γιάννη Χαλκίδη, φορτισμένος και συγκινημένος είπε: «Τον ποδοπάτησες, τον έβγαλες την ψυχή. Δολοφόνε!».

Ο μηνυτής ψύχραιμος θα ισχυριστεί: «Δεν γνώριζα τον κατηγορούμενο. Μου επιτέθηκε φραστικά. Με απείλησε και με εξύβρισε χυδαία. Με εξέθεσε στους οικείους μου». Ενώ σχεδόν απαθής θα απαντήσει στις κατηγορίες του Χατζηγιάννη: «Είσαι εμπαθής»…

Στη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, ο συνήγορος του Νάντη Χατζηγιάννη (πρώην πρόεδρος του Συνασπισμού) Νίκος Κωνσταντόπουλος θα παρουσιάσει στο Δικαστήριο έγγραφο που αποδεικνύει τη συμμετοχή του συνταξιούχου χωροφύλακα Αντώνη Λεπενιώτη στην αιματηρή επιχείρηση του Σεπτεμβρίου του 1967, την οποία ο Λεπενιώτης αρνήθηκε. Τι είχε γίνει μια μέρα σαν σήμερα, 5 Σεπτεμβρίου του 1967;

Μια βόμβα κι ένας φόνος

Τα πανηγυρικά εγκαίνια της Διεθνούς Εκθέσεως Θεσσαλονίκης, τα πρώτα της Χούντας των Συνταγματαρχών, βυθίστηκαν στο σκοτάδι έπειτα από ανατίναξη κολώνας της ΔΕΗ. Η οργάνωση «Πατριωτικό Μέτωπο» είχε πετύχει τον στόχο της: να εκθέσει τους Δικτάτορες στα μάτια της κοινής γνώμης και στους εκπροσώπους Τύπου του εξωτερικού και να διαφανεί πως δεν είναι όλα ρόδινα και ήρεμα στην Ελλάδα, όπως τα παρουσίαζαν. Η δολιοφθορά της 2ας Σεπτεμβρίου του 1967 είχε σχολιαστεί από τα διεθνή Μέσα.
Και, τρεις μέρες μετά, στις 5 Σεπτεμβρίου, έρχεται η ώρα της εκδίκησης του ανάλγητου και σκληρού καθεστώτος.
Ξημερώματα, άνδρες της τότε Εθνικής Ασφάλειας της Χωροφυλακής Θεσσαλονίκης εισβάλουν στη γιάφκα της οδού Φιλλελήνων στην περιοχή της Οσίας Ξένης (σήμερα η οδός ονομάζεται «Θεοδώρου Νάτσινα») όπου βρίσκεται ομάδα του «ΠΑΜ»: ο Γιάννης Χαλκίδης, ο Γρηγόρης Παντής και ο Φερδινάνδος (Νάντης) Χατζηγιάννης. Υποστηρίζεται ότι ο Χαλκίδης είχε δολοφονηθεί εν ψυχρώ από τον Αντώνη Λεπενιώτη με δυο σφαίρες στην πλάτη.

Στην προσπάθειά τους να διαφύγουν οι αντιστασιακοί, αφήνουν πίσω τους έναν νεκρό, τον 27χρονο οικοδόμο Γιάννη Χαλκίδη. Οι άλλοι δυο σύντροφοι του Χαλκίδη συνελήφθησαν (και ο Παντής είχε τραυματιστεί από σφαίρα), ανακρίθηκαν, βασανίστηκαν σκληρά και καταδικάστηκαν από το Έκτακτο Στρατοδικείο στις 26 Νοεμβρίου του 1967 σε κάθειρξη 20 χρόνων.

Και η Χούντα δεν ξέχασε τους «δικούς» της: στο ετήσιο μνημόσυνο του Χαλκίδη οι επικεφαλής χωροφύλακες που επιχείρησαν στην οδό Φιλελλήνων (Τετραδάκος, Κουρκουλάκοςς και Καραμήτσος) παρασημοφορήθηκαν με βασιλικό διάταγμα.
Το 1980, ο Λεπενιώτης καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης τεσσάρων μηνών για βασανιστήρια εις βάρος του Κώστα Παπαδόπουλου που ήταν συγκατηγορούμενος με τον Χατζηγιάννη και είχε καταδικαστεί σε 12ετή κάθειρξη το 1967.

Απαλλαγή για τη δολοφονία

Για τα βασανιστήρια σε βάρος του Χατζηγιάννη η Δικαιοσύνη απεφάνθη ότι η μήνυση είχε κατατεθεί με 24ωρη καθυστέρηση και ως εκ τούτου «το αδίκημα έχει παραγραφεί».

Επίσης ο Λεπενιώτης απαλλάχτηκε από την κατηγορία του φόνου του Γιάννη Χαλκίδη με βούλευμα που στηρίχθηκε σε ισχυρισμό των ανωτέρων του, που υποστήριξαν ότι ο Λεπενιώτης βρισκόταν σε άλλη επιχείρηση, στην Καλαμαριά! Όλα αυτά παρά την ύπαρξη επίσημου καταλόγου της Ασφαλείας Θεσσαλονίκης που διαβεβαίωνε ότι εκτελούσε διατεταγμένη υπηρεσία.

Στο Κακουργιοδικείο Θεσσαλονίκης όπου διεξήχθη η δίκη των κατηγορουμένων για τη δολοφονία του Χαλκίδη παραπέμφθηκαν μόνο τρεις από τους συνολικά 18 που συμμετείχαν με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στη δολοφονία, οι: Λεπενιώτης, Σταματελόπουλος, Οικονόμου, Μητρομάρας, Δίπλας, Σταματόπουλος, Καραμπέρης, Κουρκουλάκος, Κολοβός, Τετραδάκος, Καραμήτσος, Σελίμης.
Από τους τρεις που κάθισαν στο εδώλιο, καταδικάστηκε μόνο ο Νικόλαος Τετραδάκος σε κάθειρξη δέκα χρόνων, ενώ ο Δίπλας και ο χωροφύλακας Παναγιώτης Τσιραμπίδης αθωώθηκαν. Η ποινή του Τετρδάκου μειώθηκε στο Εφετείο σε 4 μήνες κάθειρξη.

Ο Νάντης Χατζηγιάννης περιέγραψε (στο βιβλίο «Οι Μεγάλες Πολιτικές Δολοφονίες στη Θεσσαλονίκη του 20ού αιώνα» του Σπύρου Κουζινόπουλου, εκδόσεις Ιανός): «Ήρθαν σαν στυγνοί δολοφόνοι και κάνανε κόσκινο το διαμέρισμα από τις σφαίρες, που έριχναν στα τυφλά. Ήρθαν να δολοφονήσουν τους πάντες, γιατί χαλάσαμε για πέντε λεπτά τη φιέστα τους με την έκρηξη στην κολόνα. Ο ασφαλίτης Αντώνης Λεπενιώτης με προτεταμένο το περίστροφό του πυροβολεί τον Γιάννη πισώπλατα. Την τελευταία σφαίρα την έριξε σχεδόν εξ επαφής. Μπορούσε ο στυγερός δολοφόνος να τον συλλάβει, χωρίς να ρίξει ούτε μια σφαίρα. Ο βαριά τραυματισμένος Χαλκίδης άφησε την τελευταία του πνοή, με τα όργανα της δικτατορίας να τον κλοτσούν με απερίγραπτη μανία και να τον χλευάζουν, αφήνοντάς τον να ξεψυχήσει στο πεζοδρόμιο αβοήθητος».

Μετά 37 χρόνια η μοιραία συνάντηση

Και 37 χρόνια μετά το φονικό, στη διαδρομή του λεωφορείου του ΟΑΣΘ «14» που ενώνει τα Κωνσταντινουπολίτικα με τον Σιδηροδρομικό Σταθμό, ξύπνησαν μνήμες σκοτεινές. Ο Νάντης Χατζηγιάννης αναγνώρισε τον καλοκάγαθο γέροντα που καθόταν απέναντί του· ήταν ο Κώστας Λεπενιώτης, ο βασανιστής. Ο Χατζηγιάννης δεν συγκρατήθηκε κι άρχισε να του φωνάζει: «Δολοφόνε του Χαλκίδη, φασίστα, βασανιστή εκατοντάδων συμπολιτών μου στα χρόνια της δικτατορίας».

Έναν μήνα αργότερα ο συνταξιούχος χωροφύλακας μήνυσε τον Χατζηγιάννη για συκοφαντική δυσφήμηση και το 2007 κατέθεσε αγωγή κατά του Χατζηγιάννη και κατά της εφημερίδας «Αγγελιοφόρος» για δημοσίευση «συκοφαντικής συνέντευξης», ζητώντας ηθική αποζημίωση 200.000 ευρώ.

Στις 11 Φεβρουαρίου του 2008, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης ομόφωνα απέρριψε τη μήνυση του Αντώνη Λεπενιώτη κατά του Νάντη Χατζηγιάννη για «συκοφαντική δυσφήμηση». Το σκεπτικό του δικαστηρίου έκανε λόγο « για συγγνωστή νομική πλάνη » εκ μέρους του κατηγορουμένου και εξήγησε ότι δεν συνέτρεχε στοιχείο δόλου στην πράξη του, καθώς είχε βαθιά πεποίθηση ότι λόγω της ψυχικής φόρτισης και των σκληρών βιωμάτων του τα περιστατικά που παρουσίαζε ήταν αληθινά.

Ήταν κι αυτό μια νίκη κατά του ερέβους που επικρατούσε, όχι μόνο στα επτά χρόνια της Δικτατορίας, αλλά και μετά, όταν τα χουντικά-ακροδεξιά «σταγονίδια» προκαλούσαν καταιγίδες οργής εξουσιάζοντας τον δημόσιο βίο, τη Δικαιοσύνη, την κοινωνία…