Μουσική|06.08.2020 18:26

Αγάθωνας: Ασυμβίβαστος, δάσκαλος και γνήσιος - Οσα λένε η Μαριώ και οι φίλοι του

Τίμος Φακαλής

«Εμείς οι δυο είμαστε βετεράνοι συνήθιζε να λέει τα τελευταία χρόνια στον συνομήλικό του μουσικό Κώστα Πρατσινάκη κάθε φορά που τον συναντούσε ο Αγάθωνας. «Όχι και βετεράνοι ρε Αγάθωνα. Είμαστε ακόμη ενεργοί… αποκρίνονταν «παραπονούμενος» ο Πρατσινάκης με τον Αγάθωνα όμως να επιμένει….  

Εδώ και χρόνια το σπίτι του Αγάθωνα στις 40 Εκκλησιές στη Θεσσαλονίκη είχε μετατραπεί σε σχολείο μάθησης ρεμπέτικου τραγουδιού. Μαθητές μαζεύονταν τακτικά τα απογεύματα στο σπίτι του και ο μέτρ αναλάμβανε να τους μυήσει στα μυστικά του πενταγράμμου που μόνο αυτός ήξερε. Είχε, μάλιστα, αποφασίσει να διδάξει για πρώτη φορά από την νέα σεζόν και σε ωδείο, μεταδίδοντας στα νέα παιδιά τα μυστικά του ρεμπέτικου. Δεν πρόλαβε όμως… Έφυγε στα 65 του το πρωί της Τετάρτης στον ύπνο του.

Ο Αγάθωνας ήρθε στη Θεσσαλονίκη από το χωριό Ευαγγελισμός αρχές του 70. Το πρώτο διάστημα δούλεψε σε μια βιοτεχνία ενώ πέρασε μέχρι και από γιαπιά για να τα βγάλει πέρα. Αυθεντικά λαϊκός και ειλικρινής, παπαδοπαίδι τρελαινόταν για τη βυζαντινή μουσική και την ψαλτική. Σπουδαίος ερευνητής του ρεμπέτικου αναζήτησε και βρήκε με τη βοήθεια φίλων σπάνια αρχεία του ρεμπέτικου τραγουδιού τα οποία μελέτησε στην τελευταία τους λεπτομέρεια, αναδεικνύοντας τα εξαιτίας και της οικογενειακής παράδοσης στην ψαλτική η οποία τον βοηθούσε να τα τραγουδήσει.

social media/Αγάθωνας


Αυτοδίδακτος άρχισε να παίζει σχεδόν όλα τα έγχορδα όργανα των ρεμπέτικων τραγουδιών (κιθάρα, μπαγλαμά, ούτι, μπουζούκι, τζουρά, μάντολα, μαντολίνο). Ξεκίνησε ως τραγουδιστής του έντεχνου σε μπουάτ της πόλης ενώ η πρώτη του συνεργασία ήταν με τον Γιώργο Γερασιμίδη, τον αδερφό της Ελένης και της Νατάσας Γερασιμίδου στο Πανόραμα Θεσσαλονίκης. 

Γρήγορα, όμως, την περίοδο μετά την πτώση της χούντας ανέπτυξε μια ιδιαίτερη σχέση με το ρεμπέτικο τραγούδι το οποίο δεν βρίσκονταν στο προσκήνιο εκείνη την εποχή. Το 1977 δημιούργησε το «Ρεμπέτικο Συγκρότημα Θεσσαλονίκης», με το οποίο έπαιξε μαζί με τους Θανάση Τσακμάκα, Λάρη Χαριτίδη και Λάζαρο Κουταλίδη για πρώτη φορά στην ταβέρνα του Χοντρού στην Πέτρου Συνδίκα αλλά και σε άλλα μαγαζιά, έκανε συναυλίες και ηχογράφησε δύο δίσκους. Έκτοτε, Αγάθωνας και ο μπαγλαμάς υπήρξαν, για δεκαετίες, δύο λέξεις απόλυτα ταυτισμένες.

Προτιμούσε να χάσει παρά να κάνει πράγματα που δεν τον εκπροσωπούσαν

«Πολλοί μουσικοί έμαθαν και κατανόησαν τους τρόπους του ρεμπέτικου με τη δική του καθοδήγηση. Ήταν δάσκαλος για τις νεότερες γενιές. Ήταν ένας άνθρωπος που  ήθελε να έχει συνεχώς ζωντανή παρουσία.  Του άρεσε να τραγουδάει πάρα πολύ» θυμάται ο Στάθης Παχίδης, μουσικός, συνοδοιπόρος του Αγάθωνα από τα τέλη του 70 και στιχουργό του τραγουδιού «Alcohol Is Free» που εκπροσώπησε τη χώρα στο Μάλμε της Σουηδίας.

Ο Αγάθωνας είχε μια αφοσίωση και μια εμμονή στην επανεκτέλεση. Στον τρόπο που τον έκαναν οι μεσοπολεμικοί ήρωες του ρεμπέτικου όπως ο Κάβουρας, ο Τούντας, ο Σκαρβέλης και ήταν ένας από τους ελάχιστους που μπορούσε να περάσει αυτόν τον τρόπο  σε νεότερες ηχογραφήσεις με πιστότητα και με αισθητική αφοσίωση.  «Το έκανε με τρόπο θαυμαστό. Και γνώρισε ανθρώπους σε νεότερες γενιές που σε άλλη περίπτωση θα είχαν χαθεί στη σκόνη του χρόνου ενώ πολλά τραγούδια έγιναν γνωστα εξαιτίας του» πρόσθεσε ο κ. Παχίδης.  

social media/Αγάθωνας

Έντονα πολιτικοποιημένος από το 76 και μετά, εξάλλου δεν υπήρξε φεστιβάλ της ΑΥΓΗΣ, προφεστιβαλική, χορός, ή όποια άλλη εκδήλωση που να μην προσκαλούνταν. Είχε απίστευτο χιουμορ και αυτοσαρκασμό απέναντι στον καλλιτεχνικό  χώρο και στα πράγματα γενικότερα. Δεν υπέκυψε στις ευκολίες που φέρνει επιτυχία κάποιες φορές στους ανθρώπους. Παρέμενε πιστός σε αυτό που έκανε. Προτιμούσε να χάσει παρά να κάνει πράγματα που δεν τον εκπροσωπούσαν παρατήρησε ο Στάθης Παχίδης.

«Ο Αγάθωνας ήταν από τους πρωτεργάτες της αναβίωσης του ρεμπέτικου τραγουδιού αλλά και από τους κύριους εκφραστές του» είπε στο ethnos.gr o Βασίλης Πρατσινάκης ο οποίος αντικατέστησε  τον Αγάθωνα στο Ρεμπέτικο συγκρότημα Θεσσαλονίκη όταν ο αξέχαστος ρεμπέτης κατέβηκε στην Αθήνα το 81. Κατηφορίζοντας στην Αθήνα γίνεται πιο γνωστός και κάνει συναυλίες σε όλη την Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό, σε Ευρώπη και ΗΠΑ. Συνεργάστηκε  με γνωστούς τεχνίτες της λαϊκής μουσικής όπως τον Κώστα Παπαδόπουλο, τον Γιώργο Κόρο, τον Βασίλη Σούκα, τον Λάζαρο Κουταλίδη, τον Νίκο Φιλιππίδη και τον Νίκο Χατζόπουλο. «Ήταν ένας τύπος ακέραιος, έλυνε προβλήματα και βοήθησε πάρα πολύ κόσμο» πρόσθεσε ο κ. Πρατσινάκης. Είχε άποψη και υποστήριζε αυτά που έλεγε. Για τον ίδιο, εξάλλου «ρεμπέτης ήταν ο ουσιαστικά ελεύθερος άνθρωπος, αυτός που έλεγε ακριβώς ό,τι σκέφτονταν κι αισθάνονταν. 

social media/Αγάθωνας

Η επιστροφή στη Θεσσαλονίκη 

Από το 1987 ο Αγάθωνας ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Αν και γέννημα θρέμμα Θεσσαλονικιός δήλωνε φανατικός Ολυμπιακός  Όπως ο ίδιος ανέφερε σε συνέντευξη του στο ''ΦΩΣ'' ... Ρεμπέτικα οι παναθηναϊκοί; απαγορεύεται!"
"Με πειράζει όμως που στη στήλη με το "Σαν σήμερα" γράφεται για τον Μπάμπη Τσέρτο και τη Μαριώ και όχι εμένα. Ο αρχιρεμπέτης είμαι εγώ.  Άμα είσαι Ολυμπιακός, λες ρεμπέτικα. Δεν μπορεί να είσαι Παναθηναϊκός και να λες ρεμπέτικα, όπως ο Μπάμπης Τσέρτος, απαγορεύεται! Δεν μπορεί να είναι Παναθηναϊκός και να λέει το "Πέντε μάγκες στον Περαία", καλύτερα να πει το "Δυο πράσινα μάτια με μπλε βλεφαρίδες".

social media/Αγάθωνας

Μαριώ: Ο Αγάθωνας ήταν δάσκαλος του ρεμπέτικου τραγουδιού 

Το '92 ο Αγάθωνας πρωτοσυναντήθηκε με την Μαριώ στο θέατρο Δάσους στη Θεσσαλονίκης και μετά ακολούθησε η συνεργασία τους στο «Βολτάζ». «Υπηρέτησε σωστά το ρεμπέτικο τραγούδι και δεν το έχει αλλοιώσει. Δεν το χει χαλάσει στην εκτέλεσή του.  Αντίθετα το έχει σεβαστεί πάρα πολύ. Ήταν γνώστης του ρεμπέτικου και δάσκαλος της νέας γενιάς για να μάθει το ρεμπέτικο και να το μάθει σωστά» είπε στο ethnos.gr η Μαριώ και συμπλήρωσε: «Αφήνει παρακαταθήκη στη νέα γενιά την τεράστια δισκογραφία του προκειμένου να την μελετήσει και να την συνεχίσει γιατί είναι θέμα κουλτούρας. Ήταν ένας πολύ καλός συνάδελφος και αγωνιστής. Αγάπησε το ρεμπέτικο και το στήριξε πάρα πολύ καλά».

Μητρέντζης: Ήταν γνήσιος. Δεν μασούσε. Τα έλεγε έξω από τα δόντια

Σαράντα σχεδόν χρόνια μετρά η φιλία του Χρήστου Μητρένζτη με τον Αγάθωνα. «Η μαγκιά του ήταν ή ντομπροσύνη. Και ήθελε να υπερασπιστεί ένα είδος το οποίο καταπολεμείται βάζοντας πάνω απ΄ όλα τη δουλειά και το ήθος». Τον χαρακτήριζε η συνέπεια, ήταν πειθαρχημένος, δεν ήταν άνθρωπος της αρπαχτής. Ήταν γνήσιος. δεν μασούσε τα έλεγε έξω από τα δόντια. Το 2013 αποδέχθηκε την πρόσκληση του συγκροτήματος Κόζα Μόστρα να συμμετάσχει μαζί τους στο Φεστιβάλ της Γιουροβίζιον στο Μάλμε της Σουηδίας, με το τραγούδι «Alcohol Is Free», με το οποίο προκρίθηκαν στον τελικό της διοργάνωσης όπου κατέλαβαν την 6η θέση. 

social media/Αγάθωνας

Η τελευταία συναυλία

Τα τελευταία χρόνια ο Αγάθωνας δεν έβρισκε χώρους που να τον εμπνέουν και να τον εκπροσωπούν για να παίξει στη Θεσσαλονίκη και αισθάνονταν πικρία γι αυτό. «Κοίτα να δεις. Με διώχνει η πόλη…» συνήθιζε να ακούγεται από το περιβάλλον του.  Τελευταία συναυλία έδωσε στον προαύλιο χώρο του νοσοκομείου Παπαγεωργίου προς τιμήν του νοσηλευτικού προσωπικού που έδωσε την μάχη κατά του κοροναϊού. Φίλοι, μαθητές και συνοδοιπόροι του τον αποχαιρέτισαν την Πέμπτη 6 Αυγούστου υπό τους ήχους ρεμπέτικων σκοπών στη γενέτειρά του τον Ευαγγελισμό στο Λαγκαδά Θεσσαλονίκης.

Αγάθωναςτραγούδιρεμπέτης