Μαρίνα Σάττι στο ethnos.gr: «Είμαι χαρούμενη που δεν πρόδωσα ούτε μισή στιγμή τον εαυτό μου και τα πιστεύω μου»

Η Μαρίνα Σάττι είναι δύσκολο να καταταχθεί καλλιτεχνικά:  Από τη Λυρική Σκηνή μέχρι τα πανηγύρια στα υψίπεδα της Κρήτης, μπορεί να είναι ταυτόχρονα και pop και ethnic και mainstream, όπως μπορεί με την ίδια άνεση να είναι και λυρική και urban και παραδοσιακή. Στις 27 Μαΐου, ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει το πρώτο της άλμπουμ, με τίτλο «YENNA»  («γέννα»). Η επιλογή του τίτλου δεν είναι τυχαία, καθώς η ίδια επιδιώκει ν' αποτυπώσει συμβολικά τη δημιουργική διαδικασία ως τα στάδια από τη σύλληψη μέχρι τη γέννα: τον ενθουσιασμό, τον φόβο, την ανασφάλεια, τον πόνο και τελικά τη στιγμή της έλευσης στον κόσμο και ως εκ τούτου, την αλλαγή. «Είναι ένας συμβολικός τίτλος, ο οποίος δείχνει την ωρίμανσή μου. Η δημιουργική διαδικασία ήταν πάντα επίπονη για μένα. Κάποια στιγμή, ο δάσκαλος και μέντοράς μου, Πάνος Δήμας, μου είπε πως "η δημιουργία και το να βγάζεις κάτι καινούργιο από μέσα σου πάντα εμπεριέχει πόνο - είναι ενός είδους γέννα". Μόλις άκουσα αυτή τη φράση, είπα αυτό είναι. Θα γράψω ένα δίσκο που θα λέγεται έτσι και θα εξιστορεί την ίδια τη διαδικασία δημιουργίας του» λέει, χαρακτηριστικά, η ίδια στο ethnos.gr.

Το πρώτο τραγούδι του δίσκου είναι το «Γιατί πουλί μ’», αποκαλύπτει. «Δεν είναι τυχαίο που έβαλα το συγκεκριμένο κομμάτι για πρώτο. Περιγράφει την κατάσταση, στην οποία βρισκόμουν. Μιλάει για ένα πουλάκι που δεν μπορούσε να τραγουδήσει, γιατί του έκοψαν τα φτερά του» αναφέρει και συνεχίζει: «Όταν δημοσίευσα το "Θα σπάσω κούπες" ήταν μια επιτυχία που δεν την περίμενα. Δεν είχα κανέναν συνεργάτη, καμία ομάδα, καμία δισκογραφική, καμία μπάντα. Τα έκανα όλα μόνη μου. Καθόμουν στο σπίτι μαζί με τους φίλους μου και το δημιουργήσαμε. Το κάναμε για εμάς. Αργότερα, κυκλοφόρησα τη "Μάντισσα", γιατί ήθελα να βγάλω την πιο δυναμική και εξωστρεφή πλευρά μου. Ξαφνικά, όμως, βρέθηκα σ’ ένα σημείο χωρίς να το έχω σχεδιάσει, πολυσκεφτεί, προγραμματίσει ή μελετήσει και ξεκίνησαν να υπάρχουν κάποιες προσδοκίες και απαιτήσεις από το περιβάλλον μου. Αγχώθηκα, φοβήθηκα και τρόμαξα γιατί ήμουν εντελώς ανυποψίαστη. Ωστόσο, είμαι χαρούμενη γιατί ποτέ δεν πρόδωσα ούτε μισή στιγμή τον εαυτό μου και τα πιστεύω μου. Παρότι ήταν πολύ δύσκολο ν’ αντισταθώ όταν όλα τα πράγματα πήγαιναν καλά, δεν έβγαλα κάτι στον κόσμο το οποίο θα ήταν πρόχειρο ή δεν θα προέρχεται ως δική μου ανάγκη, έρευνας ή δουλειάς, μόνο και μόνο γιατί υπήρχε μία κατάσταση, στην οποία θα ήταν καλό να τη συντηρήσω. Γιατί στην εποχή μας, η πληροφορία ταξιδεύει πολύ γρήγορα και υπάρχει η προσδοκία πως αν δεν ανταπεξέλθεις σε όλο αυτό που συμβαίνει, θα χαθείς. Ενώ μου πρότειναν πολλές ωραίες ιδέες, για μένα ήταν πολύ σημαντικό ν’ απομονωθώ στο σπίτι μου και να συγκεντρωθώ στον δίσκο μου.  Και ξέρεις κάτι; Αυτό που έχω μάθει με τα χρόνια είναι πως αυτό που είμαστε σαν δημιουργοί και αυτό που θέλουμε να πούμε δεν είναι αποτέλεσμα μεμονωμένων κινήσεων ενός τραγουδιού ή μίας συνέντευξης ή μίας φωτογράφισης. Αν πάρεις το καθένα κομματάκι και το βάλεις δίπλα στο άλλο, τότε βγάζει νόημα. Και η "YENNA" είναι πολλά κομμάτια του εαυτού μου και της προσωπικότητάς μου. Το κάθε τραγούδι περιγράφει μία στιγμή, ένα άλλο χρώμα, ένα άλλο συναίσθημα. Όλα αυτά μαζί νιώθω ότι με κάνουν αυτό που είμαι σήμερα».

Μέσα από τη διαδικασία του δίσκου, η Μαρίνα βιώνει την προσωπική της αναγέννηση, από την οποία βγαίνει στην επιφάνεια πολύ πιο δυναμική, πιο ελεύθερη και ζωντανή. Το πρώτο της άλμπουμ αποτελεί ένα οδοιπορικό με αναφορές στους ήχους ολόκληρης της ελληνικής επαρχίας – από το ζουρνά και το νταούλι του Βορρά, το πολυφωνικό τραγούδι της Ηπείρου, μέχρι τα γλέντια και τους χορούς της Κρήτης. Η Μαρίνα αποτυπώνει τις πρωτόγονες δονήσεις της ελληνικής υπαίθρου, εμπνευσμένες από τα άγρια βουνά και την απέραντη θάλασσα της Μεσογείου, τολμώντας ταυτόχρονα να πειραματιστεί με ποπ και urban στοιχεία, απογειώνοντας τον προσωπικό της ήχο που την έκανε να ξεχωρίσει. «Αυτός ο δίσκος είναι σαν ένα μυθιστόρημα, δεν μπορείς να πεις ποιο κεφάλαιο σου αρέσει περισσότερο, γιατί μπορεί το τελευταίο ν’ αποκαλύπτει την ιστορία, αλλά τα προηγούμενα σού δίνουν την πληροφορία και σου χτίζουν την ιστορία για να καταλάβεις όλη την αφήγηση». 

Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του δίσκου, η Μαρίνα έμαθε πώς να είναι υπομονετική, πώς να τολμά, πώς να εμπιστεύεται, αλλά πάνω απ' όλα, πώς ν' αγκαλιάζει και να μη φοβάται την αλλαγή. Πώς να νιώθει πιο δυνατή και ελεύθερη. «Όλη αυτή την περίοδο, έκατσα και έψαξα πολλά πράγματα, με τη βοήθεια του, ODYICON, ο οποίος με βοήθησε στο κομμάτι της δραματουργίας και της έρευνας. Διαβάσαμε πολλά κείμενα και αποσπάσματα  από την ιστορία, τη μυθολογία, τη θρησκεία και την αστρολογία για το τι σημαίνει να φέρνεις στη ζωή ένα καινούργιο πλάσμα. Ο δίσκος μου είναι προϊόν ζύμωσης και δεν είναι κάτι επιπόλαιο. Και αυτό που μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση και με είχε συγκινήσει είναι πως η γέννα δεν είναι αυτό ακριβώς που αντιλαμβανόμαστε σήμερα. Το κλάμα του μωρού την ώρα που γεννιέται, βγαίνει μέσα από το κλάμα της μητέρας που εκείνη την ώρα μπορούσε η ίδια να πεθάνει και να δώσει τη ζωή της στο παιδί της. Με είχε συγκινήσει αυτή η εικόνα και ταυτίζεται με τα λόγια που μου είχε πει ο δάσκαλός μου ό,τι κάθε γέννα εμπεριέχει πόνο».

Ο ρόλος της μητρότητας και οι chorεs

Με αφορμή τον τίτλο του νέου της δίσκου, τη ρωτάω αν η μητρότητα είναι κάτι που σκέφτεται για τη ζωή της. «Για μένα, ο ρόλος που έχω στις chόrεs είναι γονεϊκός κατά κάποιον τρόπο. Είναι ένα πρότζεκτ, το οποίο ξεκίνησε από εμένα αλλά τώρα είναι δικό μας. Η συνεργασία με τα κορίτσια, μου έχει μάθει να είμαι περισσότερο υπεύθυνη. Πιστεύω ότι υπάρχει ένα κομμάτι του εαυτού μου, το οποίο εκτονώνεται σ’ αυτό. Θέλω να είμαι εκεί για εκείνες, σε ότι κι αν χρειαστούν. Τις έχω συνέχεια στο μυαλό μου. Υπάρχουν φορές που μιλάω με τη μαμά μου και τη ρωτάω μήπως είμαι αυστηρή ή επιεικής μαζί τους, γιατί όταν ηγείσαι σ’ ένα πολύ μεγάλο σύνολο, όπως είναι οι chόrεs, κάπου πρέπει να υπάρχει μία δομή και ένα πλαίσιο για να μην χαθούν οι ισορροπίες. Είναι διαφορετικοί άνθρωποι, με διαφορετικές προσωπικότητες σε διαφορετικά πρότζεκτ. Το τηλέφωνό μου είναι συνέχεια ανοιχτό για εκείνες και είναι μεγάλη μου χαρά να βρίσκομαι μαζί τους. Για παράδειγμα, την προηγούμενη εβδομάδα, είχαμε ταξιδέψει στη Λέσβο, μείναμε σ’ ένα πολύ ωραίο ξενοδοχείο δίπλα στη θάλασσα, κάναμε όλη μέρα σεμινάρια τραγουδιού, πήραμε ένα βαρκάκι και πήγαμε από τη Μυτιλήνη στην Τουρκία, κολυμπήσαμε στη θάλασσα, πήραμε ποδήλατα, τραγουδήσαμε, χορέψαμε και γελάσαμε. Θέλω να είναι χαρούμενες και δημιουργικές. Η αλήθεια είναι, πάντως, πως μέχρι να μου κάνεις αυτή την ερώτηση, δεν είχα σκεφτεί πως τα δύο πιο μεγάλα πρότζεκτ της ζωής μου, το ένα λέγεται chόrεs και το άλλο “YENNA”. Ωστόσο, η απόκτηση ενός παιδιού δεν είναι κάτι που το έχω άμεσα στο μυαλό μου, αλλά ελπίζω να γίνει στο μέλλον».

Οι chόrεs, έχοντας ως κύριο μέσο επικοινωνίας τη μουσική, πειραματίζονται πάνω στη σύνδεση στοιχείων διαφορετικών πολιτισμών, καταργώντας γεωγραφικά και ηλικιακά σύνορα, και αξιοποιώντας όλα τα εκφραστικά μέσα για την παραγωγή μηνυμάτων. Πλέον αριθμούν περισσότερες από 150 γυναίκες ηλικίας 13 - 55 ετών. Τις ενώνουν οι κοινές ανησυχίες γύρω από τις εκφραστικές τέχνες, η αποδοχή και ένταξη της διαφορετικότητας, η αγάπη για τη μάθηση και η συμμετοχή σε μια κοινότητα αλληλοϋποστήριξης. «Μου αρέσουν τόσο πολύ οι χορωδίες, γιατί γεννιούνται πράγματα. Εκεί εξελίσσεσαι. Μαθαίνεις καλύτερα τον εαυτό σου και τους άλλους. Έμαθα να πατάω καλύτερα στα πόδια μου και να έχω λιγότερη ανασφάλεια και φόβο. Γιατί το κομμάτι της πολυφωνίας που υπάρχει σε μία χορωδία και σ’ ένα σύνολο, δεν είναι μόνο κυριολεκτικό σε επίπεδο μουσικής, είναι και μεταφορικό από άποψη πολυφωνίας προσωπικοτήτων, ιδεών και χαρακτήρων» υπογραμμίζει.

«Δεν μπορώ να κάνω κάτι στα ψέματα αν δεν το νιώθω»

Πριν από μερικές ημέρες, η Μαρίνα είχε βρεθεί καλεσμένη στην εκπομπή Mega Star και είχε δηλώσει, μεταξύ άλλων πως «στο παρελθόν ντρεπόμουν να πω ότι μου άρεσε ν’ ακούω και τσιφτετέλι γιατί αισθανόμουν ότι δεν θα με πάρουν στα σοβαρά». Τελικά αλλάζει η κοινωνία μας ή παραμένει το ίδιο συντηρητική και υποκριτική με το παρελθόν; «Η αλήθεια είναι πως -για διάφορους λόγους- κάποια πράγματα που έχουν να κάνουν με τη μουσική, λόγω του τρόπου ζωής που υπάρχει γύρω από εκεί, έχουν ταυτιστεί στο μυαλό των ανθρώπων μ’ έναν συγκεκριμένο τρόπο. Εγώ, για παράδειγμα, δεν κάνω αλλαγές στα μαλλιά μου. Είναι τα ίδια εδώ και πολλά χρόνια. Ωστόσο, αγαπώ να περιποιούμαι τα νύχια μου. Μου φαίνεται πολύ παιχνιδιάρικο στην καθημερινότητά μου. Τα βάφω πράσινα, ροζ ή τους βάζω στρας. Είναι κάτι που μου δίνει χαρά, μου φτιάχνει τη διάθεση. Αν δείτε, όμως, στα social media υπάρχουν μερικά σχόλια που μου γράφουν πως “εσύ μία σοβαρή κοπέλα, με αυτή την εξαιρετική φωνή, τι δουλειά έχεις να ασχολείσαι με νύχια;  Ή αυτή η μουσικός που είσαι, τι δουλειά έχεις ν’ ασχολείσαι με την ποπ μουσική;”, επειδή το συγκεκριμένο είδος ταυτίζεται με κάτι ρηχό, φτηνό και ανάλαφρο στις συνειδήσεις του κόσμου. Είναι τιμή μου όταν ο κόσμος μού λέει πως είμαι καλή μουσικός και έχω ωραία φωνή αλλά δεν χρειάζεται το “γιατί έχεις αυτά τα νύχια”. Δηλαδή, αν κάποιος είναι σοβαρός και μορφωμένος, δεν μπορεί να περιποιείται και τα νύχια του; Ευτυχώς, όμως, τα πράγματα βελτιώνονται. Σπάνε τα ταμπού και τα κλισέ. Πλέον ζούμε σε μία εποχή που βγάζουμε συμπεράσματα για τους ανθρώπους από το ποιοι είναι, πώς ζουν την κάθε στιγμή τους και τι αφήνουν πίσω τους.  Τι σε νοιάζει αν ο άλλος έχει τατουάζ ή φοράει σκουλαρίκια ή είναι ομοφυλόφιλος; Κάνει όπως πρέπει τη δουλειά του; Αυτό έχει σημασία. Για πολλά χρόνια, αυτές οι προσδοκίες, οι ταμπέλες και τα κουτάκια που υπήρχαν γύρω μου, με ανάγκαζαν να πηγαίνω εδώ ή εκεί. Εγώ αποφάσισα, όμως, να μην πάω ούτε εδώ ούτε εκεί και να χαράξω έναν δικό μου δρόμο, όπως εγώ τον αισθάνομαι, παίρνοντας λίγο από εδώ και λίγο από εκεί. Γιατί πόσες φορές έχουμε ακούσει πώς τέτοιους είδους πράγματα δεν δουλεύουν στην Ελλάδα; Ή αν το κάνεις αυτό στην Ελλάδα δεν θα πάει. Ε, τι να κάνουμε που εγώ δεν μπορώ να κάνω κάτι στα ψέματα αν δεν το νιώθω. Να κάνω στα ψέματα ότι δεν έχω μεγαλώσει με χιπ χοπ; Αφού δεν ισχύει! Μετά είναι κακό να πειράζουμε την παράδοση. Ποια παράδοση; Δεν ζω στο 1910 για να ξέρω πως ήταν τότε η παράδοση. Εγώ λέω τη δική μου ιστορία μέσα από τα δικά μου μάτια, τις δικές μου εμπειρίες, τις δικές μου προσλαμβάνουσες. Συνεπώς δεν μπορώ ν’ ακολουθήσω τον δρόμο κάποιου άλλου ή παλιότερου από εμένα γιατί ζω σε άλλον κόσμο. Ακόμα και με τα παιδιά που είναι 11 και 12 χρονών αυτή τη στιγμή, όταν γεννηθήκαν τα social media ήταν δεδομένα για εκείνους. Όταν πήγα στο χωριό μου πριν από μερικές ημέρες, είδα ένα 6χρονο κορίτσι να παίζει με το Tik Tok. Αυτά τα παιδιά δεν ζουν την ίδια ζωή που έζησα εγώ ή που ζω τώρα».

Social media

Η αλήθεια είναι πως ζούμε στην εποχή, όπου το κινητό και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας μας. Κάθε απόπειρα ν’ απέχεις από αυτά -κατά πάσα πιθανότητα- θα ερμηνεύεται ως οπισθοδρομική, παράξενη και καχύποπτη, αναγκάζοντάς σε, έστω και ακούσια να συμμετέχεις στη νέα πραγματικότητα. Το 2014, η Μαρίνα πήρε την απόφαση ν’ απενεργοποιήσει το προφίλ της από το Facebook, κρατώντας μόνο την επαγγελματική της σελίδα. «Θυμάμαι, εκείνη την ημέρα πως έστειλα μήνυμα στους φίλους μου και τους είπα: “Παιδιά, από εδώ και πέρα, άμα θέλετε να συνεχίσουμε την επικοινωνία μας, ξέρετε πού μένω ή ποιος είναι ο αριθμός του κινητού ή του σταθερού μου”.  Δεν μου αρκεί η επικοινωνία πίσω από μια οθόνη ή πάνω από ένα πληκτρολόγιο». Αν και στα social media, μπορείς να ορίσεις –περίπου– τι θα βλέπεις, ποιον θ’ ακολουθείς, τι θα διαβάζεις, μ’ έναν τρόπο τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τείνουν να σου δημιουργούν αρνητικά συναισθήματα. Κι αυτό γιατί η υποτιθέμενη τελειότητα που αρκετοί διαφημίζουν, μπορεί να είναι ψεύτικη. «Υπάρχει πολλή πληροφορία, χωρίς απαραίτητα να είναι αληθινή. Δεν υπάρχουν όλου του τύπου οι πληροφορίες εκεί. Είναι λίγο σαν να ενημερώνεσαι εντελώς μονομερώς και όχι σφαιρικά. Μπορεί να βλέπεις μόνο ανθρώπους μέσα σε λιμουζίνες και ν’ ανοίγουν σαμπάνιες και τελικά στο τέλος της ημέρας να καταλήγεις να σκέφτεσαι ό,τι όλοι είναι πλούσιοι και πετυχημένοι και εγώ είμαι αποτυχημένος. Τα πράγματα μπορεί να είναι και τέλεια, αλλά συνήθως δεν είναι έτσι. Έχω αποκοπεί συναισθηματικά από το Ίντερνετ και μου ταιριάζει περισσότερο αυτός ο τρόπος ζωής. Δεν είμαι από εκείνους που ξυπνάω το πρωί και ενημερώνω όλους τι έκανα ή τι θα κάνω. Δημοσιεύω μόνο ό,τι θεωρώ πως κάτι μπορεί ν' αφορά τον κόσμο και αρέσει και σ’ εμένα».

Eurovision

Μας χωρίζει περίπου μία εβδομάδα από τον τελικό της φετινής Eurovision και οι ρυθμοί της έχουν αρχίσει να μας παρασύρουν. Η ελληνική συμμετοχή θα ξεκινήσει το ταξίδι της, την Τρίτη 10 Μαΐου, στη σκηνή του Pala Olimpico στο Τορίνο, όταν η Αμάντα Γεωργιάδη θα τραγουδήσει το «Die Together», στον πρώτο ημιτελικό της διοργάνωσης. Ο δεύτερος ημιτελικός θ’ ακολουθήσει την Πέμπτη 12 Μαΐου, όπου σε αυτόν διαγωνίζεται η Κύπρος με την Ανδρομάχη και το «Ela». Ωστόσο, η ίδια έχει σκεφτεί το ενδεχόμενο να εκπροσωπήσει τη χώρα μας στoν ευρωπαϊκό μουσικό διαγωνισμό; «Μου το έχουν προτείνει κάποιες φορές να πάω, αλλά είχα κάποιους άλλους στόχους, όπως τη δημιουργία του δίσκου μου και δεν ήθελα να χάσω τη συγκέντρωσή μου. Ό,τι είναι να γίνει, θα γίνει στην ώρα του. Πιστεύω πως υπάρχει μια σωστή στιγμή για όλα».