Σπύρος Παρασκευάκος στο ethnos.gr: Το πολυσυζητημένο live στο Faust και τα όνειρα ενός πραγματικά ταλαντούχου μουσικού

Σε πρώτη ανάγνωση, ο Σπύρος Παρασκευάκος είναι τραγουδοποιός και συνθέτης που έχει γράψει μουσική για θεατρικές παραστάσεις και ασχολείται κατά κύριο λόγο με το τραγούδι.

Σε τρίτη ανάγνωση, ο Σπύρος παίζει να γίνεται πολύ εκνευριστικός ώρες ώρες. Όταν είναι πληγωμένος οι φίλοι του τον πηγαίνουν βόλτες και κλαίει παντού. Όταν έχει έμπνευση και ενθουσιασμό μπορεί να μιλάει ακατάπαυστα για ώρες ή να μη βγάλει μιλιά ακριβώς για τον ίδιο λόγο. Είναι αφηρημένος. Ξεχνάει το χρόνο, ξεχνάει ημερομηνίες. Μπορεί να χαθεί για εβδομάδες. Δε σηκώνει τηλέφωνα εύκολα. Ξεχνιέται. 

Με αφορμή το νέο του τραγούδι «Αγαπαμε» (χωρίς τόνο), το live στο Faust και μια σειρά από επερχόμενα μουσικά όνειρα που πρόκειται να «ξεδιπλωθούν», παραχώρησε συνέντευξη στο Ethnos.gr, και κάπως έτσι ήρθαμε σε επαφή με όλες τις «αναγνώσεις» του.

«Αγαπαμε»

Σπύρο, σπούδασες περιβάλλον στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σε έναν κόσμο όπου η κλιματική αλλαγή και η ρύπανση αποτελούν μείζονα ζητήματα, οι Περιβαλλοντικές Επιστήμες ως αντικείμενο σπουδών αποκτούν ολοένα και αυξανόμενη αξία και επικαιρότητα. Εσύ παρόλα αυτά επέλεξες το δρόμο της τέχνης, έναν δρόμο όμορφο αλλά αβέβαιο και δύσκολο που πολλές φορές «καταπίνει» ταλέντα. Πόσο δύσκολη ήταν η απόφαση να αλλάξεις κατεύθυνση, ποιο το προσωπικό κόστος, και πόσο περήφανος νιώθεις με τη μέχρι τώρα πορεία σου; 

Πραγματικά η σχολή μου ήταν μία εξαιρετική σχολή σε μία εποχή που η επιστήμη του περιβάλλοντος και η περιβαλλοντική συνείδηση είναι απαραίτητη. Ωστόσο η τέχνη και η μουσική ήταν πάντα η πρώτη μου ανάγκη και δεν μπορούσα να την αγνοήσω. Δεν ήταν μια εύκολη απόφαση και σίγουρα δεν ήταν χωρίς ρίσκο. Ωστόσο ποτέ δεν το ένιωσα σαν απόφαση. Σαν επιλογή. Για μένα η μουσική ήταν μονόδρομος. Ήταν σαν να μην έχω άλλη επιλογή. Όλα μου τα ένστικτα με οδηγούν εκεί κάθε φορά από την αρχή ακόμα και στις μεγάλες δυσκολίες. Με ενδιαφέρει το περιβάλλον και από τη σχολή μου κέρδισα αρκετά πράγμα με κυριότερο το ότι από εκεί εκπαιδεύτηκα να γίνω εκπαιδευτικός πράγμα που με βοήθησε αργότερα να γίνω δάσκαλος μουσικής. Ωστόσο πριν ασχοληθώ με οτιδήποτε άλλο ένιωθα πως πρέπει να σώσουμε τις ψυχές μας. Και ο δρόμος της τέχνης είναι ο πιο ευθύς.

Το να κάνεις αυτό που θέλεις επαγγελματικά αποτελεί επαναστατική πράξη σε έναν κόσμο που  «κατέστρεψε» επαγγελματικά (και όχι μόνο) τη γενιά σου;  

Ναι, δυστυχώς στην Ελλάδα της τελευταίας δεκαετίας το να ασχοληθείς με αυτό που πραγματικά θες και ειδικά με την τέχνη αποτελεί επανάσταση. Όχι μόνο λόγω της άθλιας συμπεριφοράς του κράτους απέναντι στους καλλιτέχνες αλλά είναι και ριζωμένη μέσα μας μια νοοτροπία πως η τέχνη είναι χόμπι. Πως είναι περιφερειακή. Όλοι την έχουμε ανάγκη αλλά ας κάνει κάποιος άλλος τη βρώμικη δουλειά. Δεν πιστεύω καθόλου σε αυτό. Η μουσική είναι επιστήμη. Πιο επιστήμη από πολλές. Μία επιστήμη που δεν περνά μόνο από τη διασκέδαση, ούτε έχει κέντρο βάρους αυτή απαραίτητα. Η τέχνη είναι θεραπεία. Είναι η σχέση μας με τον εαυτό μας και ύστερα με τον υπόλοιπο κόσμο. 

Τραγουδοποιός και συνθέτης, έχεις γράψει μουσική για θεατρικές παραστάσεις (στη συνέντευξη που θα βγει θα αναφερθούν όλες) ενώ κατά κύριο λόγο ασχολείσαι με το τραγούδι. Με ισχυρή μουσική παιδεία και επίσης σπουδές στο εργαστήριο μουσικής για θέατρο του Εθνικού Θεάτρου, σύγχρονο τραγούδι, φωνητική, φαίνεσαι ένας ανήσυχος άνθρωπος που συνεχώς θέλει να μαθαίνει και να εξελίσσεται. Έχεις το ταλέντο, έχεις τις σπουδές, έχεις τις ισχυρές συνεργασίες και τα credits. Θέλω να μου πεις άλλα 5-6 χαρακτηριστικά που συνθέτουν το επαγγελματικό σου προφίλ αλλά και αν έχεις σαμποτάρει ποτέ τον εαυτό σου λέγοντας κάποια  «όχι» τα οποία μετάνιωσες. 

Νομίζω πως το κυριότερο χαρακτηριστικό μου είναι ότι είμαι ανήσυχος. Αυτό τα κάνει όλα. Δεν μου αρκούν τα πράγματα όπως έχουν, έχω την ανάγκη να βρίσκω την πιο κρυμμένη αλήθεια. Το «πίσω κείμενο». Παρατηρώ τον κόσμο, τη ζωή, τον εαυτό μου, τους άλλους. Όταν κάτι πάει λάθος ή δεν το καταλαβαίνω έχω την ανάγκη να το δω μέσα από το πρίσμα της τέχνης. Για αυτό και δε σταματάω ποτέ τις σπουδές, θέλω να βλέπω τα πράγματα από διαφορετικές οπτικές. 

Σίγουρα χρειάζεται υπομονή και τεράστια επιμονή. Να λες σήμερα δεν έγινε αλλά θα γίνει αύριο. Να λες εδώ ανήκω. Εδώ είμαι καλά. Να λες μπορώ. Να βιώνεις τα  «μη μπορώ» σου, να μην τα αποφεύγεις και να τα νικάς. Νομίζω αυτά τα χαρακτηριστικά  μου κάνουν τη δουλειά και όχι τόσο η γνώση από μόνη της. Όχι αβίαστα βέβαια. Έχω κλάψει πολύ μέσα στα χρόνια. Έχω δυσκολευτεί. Δούλευα κάποτε σε περίπτερο ενώ ετοίμαζα τους δύο πρώτους δίσκους. Για χρόνια. Υπήρξαν μέρες που δεν κοιμόμουν. Που ήμουν εξαντλημένος. Αλλά δεν μπορούσα να αγνοήσω το πού ένιωθα υγιής. 

Μέσα στα χρόνια έμαθα να λέω «ναι μπορώ» και «όχι δε θα μπορέσω». Τα όχι δεν είναι εύκολα ειδικά όταν οι ευκαιρίες είναι μετρημένες. Δεν έχω μετανιώσει για κανένα όχι μου.

Λέει ο Μ. Γκανάς σε ένα ποίημα του  «επειδή λες όχι και ναι κι ύστερα όχι και δεν παραιτείσαι, ντρέπομαι για τα ίσως, τα μπορεί τα δικά μου μα δεν αλλάζω, όπως δεν αλλάζεις κι εσύ».

Πάντα, μετά από ένα  «όχι» ένιωθα μια ηρεμία και έτσι ήξερα πως διάλεξα το σωστό. Έχω μετανιώσει για μερικά «ναι». Όχι σε καλλιτεχνικό επίπεδο τόσο όσο σε επίπεδο συνεργασιών. Που προκειμένου να υπάρξουμε όλοι μας είπαμε «ναι» σε συνθήκες που δε μας τίμησαν. Που δεν μας φέρθηκαν καλά. Σε παραγωγές που δεν πληρωθήκαμε ας πούμε ή που βλέπαμε κάτι να βρωμάει και λέγαμε «δεν πειράζει το κάνουμε για τη τέχνη». Πλέον είμαι πολύ αυστηρός σε αυτό. Δεν έχουμε ευθύνη μόνο για τους εαυτούς μας αλλά και για τους επόμενους.

Έχουμε ευθύνη για την ίδια την τέχνη και πρέπει να υπάρχουμε με το σεβασμό που αξίζουμε. Και μπορούμε. 

Διακρίθηκες στην 4η ακρόαση της Μικρής Άρκτου και παράλληλα κυκλοφόρησες και την πρώτη σου ποιητική συλλογή «Μικρά καρφιά», επίσης από τη Μικρή Άρκτο. Επειδή οι άνθρωποι που γράφουν ποίηση και στίχους είναι άνθρωποι βαθιά ρομαντικοί που δίνουν στις λέξεις το νόημα που τους αξίζουν, θέλω να μου πεις ακόμα 5-6 πράγματα που συνθέτουν το προφίλ της δημιουργίας και της προσωπικότητάς σου.

Ο ρομαντισμός είναι ριζωμένος βαθιά μέσα μου από παιδί. Ήταν ένστικτο που μετατράπηκε σε συνειδητή στάση ζωής. Ρομαντισμός δεν είναι να χαρίζεις ένα λουλούδι. Ρομαντισμός είναι να λες την αλήθεια. Ρομαντισμός είναι να μοιράζεσαι. Να προστατεύεις αυτά που αγαπάς. Να λες «είμαι μαζί σου». Να λες «μαζί θα πέσουμε». Να λες «είμαι δίπλα σου». Να μη ψάχνεις το ηλιοβασίλεμα στην ώρα του αλλά να το βλέπεις στα μάτια των ανθρώπων. Να πιστεύεις σε κάτι καλύτερο για όλους. Με αυτή την έννοια είμαι βαθιά ρομαντικός και αυτό φέρνει και όλα τα άλλα. Την πίστη, την επιμονή, τη δύναμη. Το να αφήνεις χώρο. Το να δοκιμάζεις και να κατανοείς. Το να αναρωτιέσαι. 

«Απ’ το μηδέν» της αρχής σου, στο «αγαπαμε» χωρίς τόνο. Τι ρόλο παίζουν οι αφαιρέσεις στη ζωή σου και η εστίαση στην ουσία και πόσο δύσκολο είναι για έναν νεαρό καλλιτέχνη να μην κάνει «εκπτώσεις» στα όνειρά του; Πώς αισθάνεται ένα αυτοδημιούργητο παιδί -που ξεκίνησε κυριολεκτικά από το μηδέν μόνο του, να βλέπει τα όνειρά του να γίνονται πραγματικότητα; 

Η αλήθεια είναι πάντα στη μέση. Δεν είναι άσπρο και μαύρο τα πράγματα. Είναι γκρι. Είναι πολύχρωμα. Εννοώ πως ξεκίνησα, χωρίς καμία δεύτερη σκέψη, να κάνω την τέχνη μου από το μηδέν. Από το τίποτα. Με δυο νότες στην αρχή. Έγραφα ένα τραγούδι και το ανέβαζα στο ίντερνετ. Το μοιραζόμουν. Έκλεισα τα πρώτα μου live χωρίς καλά καλά να ξέρω να παίζω πιάνο. Έγραψα τις πρώτες μου παραστάσεις με τσαμπουκά και ελπίδα και αυτό κάνω πάντα. Oι ευκαιρίες δε μου χαρίστηκαν, τις διεκδίκησα. Την παρουσία μου εννοώ. Έδειχνα πως υπάρχω ακόμα και όταν με άκουγαν πέντε φίλοι. Ωστόσο, για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους τα πράγματα  «άνοιξαν» στη δισκογραφία περισσότερο όταν διακρίθηκα στη μικρή άρκτο. Ο Παρασκευάς Καρασούλος ήταν σταθμός και καταλύτης. Μας πήγε πιο πέρα. Μας στήριξε. Πίστεψε σε εμάς από την πρώτη στιγμή και δεν το διαπραγματεύτηκε αυτό. Αυτό ήταν σημαντικό για μένα. Είδα τον κόπο τόσων χρόνων να έχει αξία. Βρήκα ανθρώπους να μιλήσω την ίδια γλώσσα. 

«Αγαπαμε»: Ποια τα συναισθήματά σου γι΄αυτή την υπέροχη λέξη που αποτελεί και τη νέα σου δουλειά;

Το «Αγαπαμε» είναι στάση ζωής. Είναι ο τρόπος που προσεγγίζεις τα πράγματα. Την καθημερινότητα. Τη ζωή. Το να επιλέγεις να δίνεις την αγάπη σου. Στο σύντροφό σου, στη δουλειά σου, στον άγνωστο. Το  «Αγαπαμε» επίσης είναι ακριβώς το ίδιο. Το να μη φοβάσαι να ζητήσεις την αγάπη. Να την αναζητήσεις. Να την ψάχνεις. Το να ξέρεις πως τη αξίζεις. Το να τη δίνεις εν τέλει στον εαυτό σου. 

Το τρίτο album σου έχει και έναν υπέροχο συμβολισμό καθώς θα περιλαμβάνει τρία πολύ σημαντικά στοιχεία:  στίχους, μουσική και ερμηνεία, δικά σου. Γιατί τώρα; 

Γιατί αγάπησα τον εαυτό μου. Γιατί ξέρω τί έχω να προτείνω. Γιατί από εκεί ξεκίνησα και νιώθω την ανάγκη να επιστρέψω στη βάση μου. Έχω την ανάγκη για άμεση επικοινωνία. Να χτίσω τον κόσμο μου ακριβώς όπως τον θέλω. Γιατί θέλω να δοθώ στη τέχνη μου ολόκληρος πια. 

Έχεις γράψει τραγούδια και έχεις συνεργαστεί με σημαντικούς καλλιτέχνες όπως οι Φοίβος Δεληβοριάς, Ελεωνόρα Ζουγανέλη, Μάνος Ελευθερίου, Γιώτα Νέγκα, Βικτώρια Ταγκούλη, Nalyssa Green κ.ά. Ποια είναι τα συναισθήματά σου όταν κορυφαία ονόματα δίνουν τη ψήφο εμπιστοσύνη τους σε εσένα και σε πιστεύουν; 

Είναι σαν να κάνεις έναν καινούριο φίλο. Νιώθεις λιγότερο μόνος μέσα στο χάος που ζούμε. Νιώθεις πως έχεις παρέα. Και ας μείνουμε σε αυτό γιατί αυτό έχει σημασία για μένα. Όχι η καταξίωση τόσο, ή η εκτίμηση. Ή πως κερδίζεις κάτι περισσότερο στο επάγγελμά σου. Δεν υπάρχει πιο όμορφο πράγμα από το να νιώθεις πως έχεις παρέα. 

Ποιες είναι οι μουσικές σου προσλαμβάνουσες; 

Μεγάλωσα παράλληλα στους δρόμους του ελληνικού τραγουδιού αλλά και του αγγλόφωνου ροκ έως και μέταλ. Πέρασα από τον Χατζιδάκι στον Λοΐζο και στον Κραουνάκη. Από τους Placebo στον Demian Rice και την Amy Winehouse. Από τον Bach στον Phillip Glass και τον Tiersen. Από τους Queen στον Elton John και στη SIA.

Σε περιόδους που η δημιουργία σου δεν περνάει την καλύτερή της φάση, και μπορεί να κοιτάζεις το ταβάνι, τι είναι αυτό που σκέφτεσαι και αντλείς δημιουργία;

Με εμπνέουν τα πάντα πια. Δύσκολα δεν θα είμαι δημιουργικός. Μπορεί να έχω στερέψει από τραγούδια αλλά να γράφω ποιήματα. Αν δεν μπορώ να γράψω τίποτα τότε κάνω παραγωγές ή μελετάω. Χρειάζεται και αυτό καμιά φορά. Μια ηρεμία, για να μπορείς να συγκεντρωθείς πιο χαλαρά. Πλέον  έχω τους μαθητές μου στους οποίους αφιερώνω χρόνο και ενέργεια οπότε αυτή η περίοδος της δημιουργικής ύφεσης μού είναι απαραίτητη για να συγκεντρωθώ σε άλλα πράγματα. 

Τι μπορεί να θέσει σε pause τη δημιουργικότητά σου; 

Δύσκολα σταματάει η δημιουργικότητά μου. Σίγουρα μια απογοήτευση μπορεί να με κάνει να μην έχω δύναμη για ένα live. Να μη θέλω να εμφανιστώ. Να μην μπορώ να είμαι λειτουργικός, αλλά αυτό συνήθως σημαίνει πως γράφω για το μέλλον. 

Σε περιόδους χαράς ή λύπης είσαι πιο δημιουργικός; 

Λύπης. Ξεκάθαρα. 

Πες μου έναν στίχο σου που είναι ταυτισμένος με μια δύσκολη φάση της ζωής σου και σε καθόρισε.

Ο άνθρωπος μπορεί να αγαπά και να επιμένει. 

Πιστεύεις ότι έχει «κακοποιηθεί» η μουσική; Μπορεί να συμβεί κάτι τέτοιο; 

Ναι πιστεύω πως έχει. Δε θα το εστιάσω μουσικά όμως γιατί ο καθένας έχει δικαίωμα να εκφραστεί, να δημιουργήσει όσο και αν θεωρήσουν οι άλλοι πως ρίχνει την ποιότητα ή πως την κακοποιεί. Ωστόσο η κακοποίηση είναι κοινωνική. Το πώς χρησιμοποιήθηκε η μουσική για να βγει χρήμα άμεσα και γρήγορα. Το πώς έγινε μέσο στα χέρια αυτών που δεν τους αφορούσε πραγματικά. Στο πώς χτίστηκε γύρω από αυτή μια κουλτούρα ολόκληρη. Πατριαρχική, ματσό με κέντρο βάρους την εικόνα και το χρήμα. 

Με ποιο τραγούδι σου έβγαλες την πιο  «ηχηρή κραυγή» σου;

Με το «μαμά-μπαμπά». Το τραγούδι αυτό δε μιλάει μόνο για την σχέση με τους γονείς μας και την αποδοχή της προσωπικότητάς μας. Μιλά για μία σχέση μιας ολόκληρης κοινωνίας. Μιλά για τη νοοτροπία του φοβάμαι να δεχτούμε το καινούριο που κουβαλάμε τόσα χρόνια. Μιλά για όλα αυτά τα  «παλιά» που έχουν φορτωθεί στις πλάτες μας και πρέπει να τα αποτινάξουμε επιτέλους όσο και αν μας έχουν αναθρέψει. Μιλάει για τη βαθύτερη αποδοχή του εαυτού μας κόντρα σε οτιδήποτε. Μιλά για ένα σύμπλεγμα που κουβαλάμε από τη γέννησή μας - ή μάλλον χτίζεται μέσα στα χρόνια με επιστημονική ακρίβεια- να νιώθουμε ενοχή για οτιδήποτε δεν κάνει περήφανους τους πατέρες μας. Το τραγούδι αυτό ήταν η κραυγή μας που έλεγε  «ως εδώ» και αν κρίνουμε από την ανταπόκριση του κόσμου μάλλον αυτή την ανάγκη να φωνάξουμε  «ως εδώ» την έχει μια ολόκληρη γενιά.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο μουσικό λάθος που έχεις κάνει μέχρι στιγμής; 

Το ότι δεν παίζω το «μαμά-μπαμπά» στα live μου. Είναι δύσκολο να το ερμηνεύσω ο ίδιος. Το έχω πάντα στο πρόγραμμα και δεν το λέω σχεδόν ποτέ.

Ποια είναι η σχέση σου με τα social media και πόσο χρήσιμα είναι τελικά για έναν καλλιτέχνη;

Είναι σημαντικά. Πλέον η δουλειά μας περνάει άμεσα από αυτά.

Μπορείς με 5 hashtags να μάς συστηθείς σε «σοσιαλομιντιακό» επίπεδο; 

#tritiexodos #spirosparaskevakos #postromanticpop #papia #livemusic

Ποια είναι η άποψή σου για τα talent show; 

Δεν τα συμπαθώ. Δεν μπορώ να φανταστώ τη μουσική σαν ένα διαγωνισμό. Ένα τηλεοπτικό σόου. 

Πού θα ήθελες να φτάσεις και με τι θα ήθελες να σε ταυτίσει περισσότερο το κοινό; 

Να αγαπηθώ από τον κόσμο εγώ και τα τραγούδια μου. Να μπορούν να με κατανοούν. Να έχουμε κοινή γλώσσα.  

Με την τρυφερότητα

Ποια είναι η πιο σημαντική κριτική που έχεις λάβει αλλά και η πιο σκληρή;  

Η κριτική του Αντώνη Μποσκοΐτη όταν εμφανιστήκαμε στην τέταρτη ακρόαση της μικρής άρκτου. Ήταν πολύ σκληρή και την είχα θεωρήσει άτοπη -κυρίως γιατί έκρινε με τέτοια αυστηρότητα παιδιά που βγήκαν πρώτη φορά στον κόσμο να δείξουν τη δουλειά τους. Ωστόσο, η καλύτερη κριτική που έχω δεχτεί είναι του ίδιου ανθρώπου πέντε χρόνια μετά για το live μου στην αγγλικανική εκκλησία. Έγραψε τα καλύτερα, έχοντας κατανοήσει τις αναφορές μου, το μουσικό μου σύμπαν και εμένα ως καλλιτέχνη.

Ποια είναι τα επόμενα μουσικά σου βήματα, οι εμφανίσεις σου και δυο λόγια για το επερχόμενο live.

Αυτή την Τετάρτη 1η Ιουνίου παίζουμε με πλήρη μπάντα στο Faust στο κέντρο της Αθήνας. Έχουμε μεγάλη χαρά για αυτό καθώς μπαίνει το καλοκαίρι. Αυτό τον καιρό βρίσκομαι Δευτερότριτα στο θέατρο που έχω γράψει τη μουσική και παίζω live στο έργο «Ο Ορφέας στον Άδη» στο θέατρο Ροές. Στις 10 και 17 Ιουνίου θα παρουσιάσω μια μουσική παράσταση με τους μαθητές μου για πρώτη φορά ως αποτέλεσμα του εργαστηρίου papia music lab που έχω δημιουργήσει και έχουμε μεγάλη αγωνία.

Σπύρο, πόσο περήφανος είσαι για το παιδάκι που γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας;

Πολύ περήφανος. Το έχω αγαπήσει, το έχω κατανοήσει και είναι πάντα μέσα μου. 

Λίγα λόγια για το «Αγαπαμε»

Ο Σπύρος Παρασκευάκος στο νέο του τραγούδι με τίτλο «Αγαπαμε» (χωρίς τόνο) σε στίχους και μουσική δικούς του, μοιράζεται την ερμηνεία του τραγουδιού με την Πωλίνα Λεσνέβσκαγια (lead singer του συγκροτήματος "The Zero Won"). Είναι το δεύτερο single, μετά το «Τραπεζάκι σαλονιού» (ντουέτο με την Ιωάννα Λέκκα), από το τρίτο του album που θα κυκλοφορήσει σε λίγους μήνες.

Στο επερχόμενο τρίτο album του θα εμπεριέχει αυτή τη φορά ολόκληρο τον κόσμο του καθώς θα πρόκειται για δικούς του στίχους, μουσική και ερμηνεία. Ο Σπύρος Παρασκευάκος ψάχνει συνεχώς νέους τρόπους έκφρασης, νέες φόρμες, νέα στοιχεία. Παίζει με τις μελωδίες και με τον πεζό λόγο με διάφορους τρόπους μέσα στα τραγούδια. Δημιουργεί το δικό του καλλιτεχνικό σύμπαν και το «Αγαπαμε» μας εισάγει σε αυτό τον κόσμο με ιδανικό τρόπο.