Το σύνδρομο της εργασιακής εξουθένωσης: Αίτια και αντιμετώπιση

Στον σύγχρονο δυτικό κόσμο, η επαγγελματική αναρρίχηση κρίνεται ως αυτοσκοπός και οι εργαζόμενοι καταπονούν την υγεία τους προκειμένου να ανταποκριθούν στις ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις της δουλειάς, με αποτέλεσμα η εργασιακή εξουθένωση να λαμβάνει διαστάσεις επιδημίας. 

Ο όρος «σύνδρομο εργασιακής εξουθένωσης» εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα μέσα της δεκαετίας του 1970 στις ΗΠΑ προκειμένου να περιγράψει τα υψηλά ποσοστά επαγγελματικής καταπόνησης των ανθρώπων που ασκούν κάποιο κοινωνικό λειτούργημα. Το σύνδρομο της εργασιακής εξουθένωσης τέθηκε, μάλιστα, πρόσφατα για πρώτη φορά στη λίστα της Διεθνούς Ταξινόμησης των Ασθενειών από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Αίτια: 

1) Οι κακές εργασιακές σχέσεις με τους συναδέλφους, τους υφισταμένους ή τον προιστάμενο διαμορφώνουν ένα τοξικό επαγγελματικό κλίμα.
2) Η επιλογή μια εργασίας που δεν ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες και τις ικανότητές 
μας  επιδρά αρνητικά στην ψυχική μας υγεία.
3) Οι ακραίες συνθήκες μιας εργασίας, η μονότονη ή απαιτητική της φύση, εξαντλούν τα επίπεδα ενέργειας του ανθρώπινου οργανισμού.
4) Η αίσθηση ότι δεν ελέγχουμε τις συνθήκες εργασίας, όπως για παράδειγμα το ωράριό μας ή τον όγκο δουλειάς, προκαλεί συναισθήματα αβεβαιότητας.
Συμπτώματα
1) Αλλαγές στις συνήθειες του ύπνου και της διατροφής.
2) Δυσκολία πρωινού ξυπνήματος. 
3) Αδιαφορία για την εργασία ή ανάπτυξη αρνητικών συναισθημάτων γι’ αυτήν.
4) Ευερέθιστη συμπεριφορά απέναντι στους συναδέλφους αλλά και στην οικογένειά μας.
5) Διαρκές συναίσθημα κούρασης και αίσθηση μειωμένης παραγωγικότητας.
6) Ανεξήγητοι πονοκέφαλοι, πόνοι στον αυχένα ή στη μέση.
7) Εργασιομανία ή συχνές απουσίες από τη δουλειά.
8) Χρήση αλκόολ και φαρμάκων. 
9) Μειωμένη αυτοπεποίθηση, τύψεις και ενοχές.
10) Διάθεση απομόνωσης.

Αντιμετώπιση: 

Μια συζήτηση με τον γιατρό σας θα βοηθούσε στη λήψη των απαραίτητων μέτρων για τη θεραπεία σας.  Επίσης, θα μπορούσατε να συζητήσετε ανοιχτά το ζήτημα με τον προϊστάμενό σας κι ύστερα να λάβετε αποφάσεις που αφορούν αλλαγές στην εργασιακή σας ρουτίνα. Μια επαγγελματική άδεια θα σας έδινε τη δυνατότητα να ανασυγκροτηθείτε ψυχικά, συναισθηματικά και ψυχολογικά.

[Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Open Life, που κυκλοφόρησε με το Έθνος της Κυριακής, 3 Νοεμβρίου]