Απόψεις | 29.08.2020 22:38

Γιατί ο Ερντογάν σνομπάρει και την Μέρκελ και τον Τραμπ - Είναι όπλο οι κυρώσεις;

Μιχάλης Ιγνατίου

Όλες οι μέχρι στιγμής πληροφορίες συγκλίνουν ότι ο ισλαμιστής πρόεδρος της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, δεν αποδέχεται ούτε καν την έναρξη μίας συζήτησης για την αποκλιμάκωση, πόσο μάλλον για να καθίσει στο διαπραγματευτικό τραπέζι απέναντι από τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, Κυριάκο Μητσοτάκη. Αυτή η κατάσταση, όπως περιγράφεται από αξιωματούχους που γνωρίζουν το παρασκήνιο, είναι σίγουρα καταθλιπτική. Αν πιστέψουμε τις επίσημες δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, η κατοχική δύναμη έχει λάβει τις αποφάσεις της. Ότι πρέπει να γίνει, θα γίνει, μας είπε λίγο-πολύ ο πολύς Μεβλούτ Τσαβούσογλου… Αυτό είναι το μήνυμα των απογόνων του Αττίλα.

Χωρίς αμφιβολία, το τοπίο στα ελληνοτουρκικά, είναι περισσότερο από θολό, αν και έγιναν ισχυρές προσπάθειες να μεταπειστεί ο Ερντογάν και να αποσύρει τις δυνάμεις του από την περιοχή του Καστελόριζου. Οι προσπάθειες ήταν καλές μεν, αλλά αυτό που απουσιάζει είναι ο μοχλός που θα αναγκάσει την Τουρκία και τον πρόεδρο της να ακολουθήσουν το δρόμο της ειρήνης και όχι του πολέμου. Και αυτόν τον μοχλό δεν τον βλέπουμε και σίγουρα δεν τον νιώθει ο Ερντογάν.

Οι δυνάμεις της Ελλάδας και της Τουρκίας βρίσκονται στις θέσεις τους. Τα τουρκικά πλοία είναι πολύ περισσότερα από τα ελληνικά, αν και σε ένα πόλεμο μετρούν και άλλοι παράγοντες, όπως η Πολεμική Αεροπορία, όπου η χώρα μας υπερισχύει. Το Oruc Reis εκτελεί την ερευνητική αποστολή του ανενόχλητο, και κατά τη γνώμη μου δημιουργούνται τετελεσμένα. Είναι μία λέξη που χρησιμοποιείται συχνά στο Κυπριακό, αλλά εκφράζω φόβο ότι συμβαίνει και στην περιοχή του Καστελόριζου. Οι Τούρκοι δημιουργούν και εκεί τετελεσμένο.

Ενώπιον μας έχουμε τα εξής δεδομένα:

  • Οι Ευρωπαίοι ανέβαλαν τις αποφάσεις τους για ένα μήνα. Αν υποθέσει κανείς ότι θα έχουμε και νέα αναβολή στο τέλος Σεπτεμβρίου, είναι σαν να διαβάζει ανοικτό γράμμα.
  • Οι Ευρωπαίοι ενδιαφέρονται για τα συμφέροντά τους με την Τουρκία, και δεν προστατεύουν δύο κράτη-μέλη τους. Η Λευκορωσία, βλέπετε, είναι πιο …σοβαρός κίνδυνος από την κατοχική δύναμη.
  • Επίσης δείχνουν μία δειλία έναντι της Τουρκίας. Όμως, έτσι δεν γίνεται δουλειά. Και η Άγκυρα δεν θα φοβηθεί. Ο Ερντογάν τους γνωρίζει τους Ευρωπαίους όπως την κάλπικη δεκάρα.
  • Είναι αναξιόπιστοι και συμφεροντολόγοι.

Από την άλλη πλευρά βρίσκονται οι Ηνωμένες Πολιτείες. Είχαμε την παρέμβαση του Ντόναλντ Τραμπ εν μέσω του συνεδρίου του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία. Ίσως να έλπιζε ότι θα ανακοίνωνε στη διάρκεια της ομιλίας του, που μεταδιδόταν «ζωντανά» σε όλο τον κόσμο, την αποκλιμάκωση μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας… Για να είμαστε ειλικρινείς και δίκαιοι, έκανε την προσπάθεια ο κ. Τραμπ. Δυστυχώς, η προσπάθεια είχε αρκετό καρότο, αλλά έλειπε το μαστίγιο.

Ο Ερντογάν δεν αλλάζει στάση με λόγια. Περισσότερο δίνει σημασία στον πρόεδρο της Γαλλίας, Εμάνουελ Μακρόν, ο οποίος δείχνει να εννοεί αυτά που λέει, παρά στον πρόεδρο της Αμερικής, τον οποίο θεωρεί ότι ελέγχει. Όμως, ο κ. Τραμπ έχει το καλύτερο όπλο στη διάθεση του και αν ήθελε να το χρησιμοποιήσει, ο Ερντογάν θα ήταν αυτός που θα παρακαλούσε για αποκλιμάκωση και διάλογο.

Είναι οι κυρώσεις για την αγορά του ρωσικού συστήματος S-400 ή οι κυρώσεις για τη συνεργασία του Ερντογάν με την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς. Έχουν γίνει εισηγήσεις και από αξιωματούχους ώστε να σταλεί η αναγκαία επιστολή από τον υπουργό των Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο στο Κογκρέσο για να κινηθούν οι διαδικασίες στη βάση του νόμου CAATSA. Είναι ο νόμος που ψηφίστηκε για να αντιμετωπιστεί βασικά η ρωσική πολεμική βιομηχανία.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ πρέπει να υποβάλει ένα έγγραφο με τις επιλογές που έχει στη διάθεσή του, και να καταγράφει τις κυρώσεις που έχει επιλέξει και με ποια σειρά θα επιβληθούν. Αυτή είναι η διαδικασία, αν πραγματικά οι Αμερικανοί επιθυμούν να πιέσουν τον Ερντογάν. Δεν είναι δυνατόν να του τηλεφωνεί ο κ. Τραμπ και ο Ερντογάν να τον αγνοεί.
Ο πρόεδρος της Αμερικής δεν χρειάζεται να κάνει κάτι άλλο. Απλά να ζητήσει από τον κ. Πομπέο και το Κογκρέσο να ξεκινήσουν οι διαδικασίες. Και ας μην έχει στόχο να φτάσει μέχρι το τέλος, εννοώ στην επιβολή κυρώσεων. Άστε που αυτή η κίνηση και μόνο θα επηρεάσει αρνητικότατα την τουρκική οικονομία, αλλά το καλύτερο για τον κ. Τραμπ είναι ότι θα ικανοποιήσει το χριστιανικό του ακροατήριο. Και το γνωρίζει. Η σχέση του με τον Ερντογάν μόνο ζημιά προκαλεί στον κ. Τραμπ.

Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, τις παρεμβάσεις, τα τηλεφωνήματα και τις όποιες πιέσεις που δεν τις βλέπουμε ακόμα, δεν θα υποχωρήσει ο Ερντογάν. Χρειάζεται βούληση από την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες για κυρώσεις, για να τιμωρηθεί η παραβατικότητά του. Με τους εταίρους τους της Ε.Ε. η Ελλάδα και η Κύπρος πρέπει να φτάσουν στα άκρα στο θέμα της Λευκορωσίας. Στυγνός δικτάτορας ο Αλεξάντερ Λουκασένκο, χωρίς αμφιβολία. Αλλά ο Ερντογάν είναι χειρότερος.

Και με τους Αμερικανούς, ειδικά ο κ. Μητσοτάκης, έχει αναπτύξει μία εξαιρετική σχέση που του δίνει το δικαίωμα να εκφράζει χωρίς φόβο, αλλά με πάθος την ελληνική θέση, όπως έκανε με τον κ. Τραμπ. Για να ξεκινήσει ο διάλογος πρέπει να αποχωρήσουν όλες οι τουρκικές δυνάμεις από τη Μεσόγειο…

Πηγή: Hellasjournal.com

Κυριάκος ΜητσοτάκηςΑνατολική ΜεσόγειοςΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάν