Η έκθεση των ΗΠΑ για τα 10 ναυτικά μίλια και οι προκλήσεις

 Ό,τι μας προκαλεί , μας κάνει πραγματιστές. Σε έκθεσή του το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών αναφέρεται στα χωρικά ύδατα της Ελλάδας, 6 ναυτικά μίλια, και στην διαφοροποίηση των 10 ναυτικών μιλίων εναερίου χώρου. Την ίδια στιγμή ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ ανακοινώνει επίσκεψη στην ΑΘΠ τον Οικουμενικό Πατριάρχη, στην έδρα του Θρόνου, στο Φανάρι. Η Τουρκία δέχεται, χωρίς ιδιαίτερες διαμαρτυρίες, τον Αμερικανό αξιωματούχο αντιλαμβανόμενη ότι η χειρονομία προς την Ορθοδοξία δεν αφορά μόνο τη διπλωματία των Εκκλησιών, αλλά εμπεριέχει και πολιτικά μηνύματα με πολλούς αποδέκτες.

Για τις ΗΠΑ οι αρχές του διεθνούς δικαίου, όπως ο σεβασμός στο Δίκαιο της Θάλασσας, στην ανεξαρτησία των κρατών, αλλά και η επιμονή στη στρατηγική του ΝΑΤΟ, που απορρίπτει την ανάπτυξη των S-400 σε μία χώρα μέλος, που η ίδια διακήρυσσε ότι οι S-300 έφερναν τη Ρωσία μέσα στο ΝΑΤΟ, παραμένουν σταθερές. 

Ο σεβασμός του διεθνούς Δικαίου αποτελεί επίμονη διαχρονική επιλογή και  των ελληνικών κυβερνήσεων. Αναδρομή στις δηλώσεις Πρωθυπουργών και Προέδρων της Ελληνικής Δημοκρατίας επιβεβαιώνει αξιωματική σταθερότητα στη θέση αυτή.

Για να προληφθούν παρορμητικές αναλύσεις, με αφορμή την έκθεση των ΗΠΑ που πιθανώς θα βαρύνουν υπέρμετρα, σε μία στιγμή που απαιτείται συντονισμός, δεν παραβλέπονται αρχές επί των οποίων οικοδομήθηκε η Ελληνική Εξωτερική Πολιτική καθώς και ό,τι έχει επιτευχθεί.

1. Η δημοκρατική μεταπολιτευτική Ελλάδα ξεπέρασε σοβαρά προβλήματα που προκλήθηκαν από τη δικτατορία. Μετά την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση σταδιακά προσαρμοσθήκαμε στην πραγματικότητα της Ευρωπαϊκής μας επιλογής.
2. Αποτελούμε αξιόπιστο συνομιλητή, που εξήλθε από μία σοβαρή οικονομική κρίση. Η πρόσφατη αναβάθμιση του αυστηρού οίκου αξιολόγησης Moody's σηματοδοτεί την κατεύθυνση της Ελληνικής Οικονομίας και τις θετικές προσδοκίες των διεθνών αγορών.
3. Η σύντομη αποχώρησή μας από το ΝΑΤΟ συνοδεύθηκε από δυσκολίες. Σήμερα συμβάλουμε στην προώθηση των επιδιώξεων της συμμαχίας τόσο στο πολιτικό όσο και στο στρατιωτικό επίπεδο.
4. Σύμμαχοι και εταίροι αποδέχθηκαν, παρά τις αρχικές αντιρρήσεις τους, την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ.
5. Περισσότερες χώρες μέλη του ΝΑΤΟ, πέραν του Ηνωμένου Βασιλείου, αναβάθμισαν σε μικρό χρονικό διάστημα πολιτική και αμυντική σχέση με την Κυπριακή Δημοκρατία μετά την ένταξή της στην ΕΕ.
6. Η στρατηγική συνεργασία με το Ισραήλ συμβάλλει στη διεθνή μας παρουσία και στην εξέλιξη των σχέσεων με χώρες που βρίσκονται κοντά στο Ισραήλ.
7. Αξιοπρόσεκτη  είναι η προσέγγιση με  Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Μαρόκο, Μπαχρέϊν, Κουβέιτ, Ομάν και σε δεύτερη ταχύτητα με Κατάρ.
8. Υπάρχει ταχύτατη εξέλιξη της στρατηγικής σχέσης με χώρες της ΕΕ και τις ΗΠΑ.

Ενδελεχής μελέτη δημοσιοποιημένων πρακτικών και αλληλογραφίας του State Department παρέχει τη δυνατότητα ακριβέστερης αντίληψης για τη θέση που διαμορφώνεται από το διεθνή παράγοντα, ειδικότερα την ΕΕ, τις ΗΠΑ αλλά και την Τουρκία. Μένει στην πλευρά μας να αναλάβουμε πρωτοβουλίες που αναδεικνύουν τα συμφέροντα μας και τα διασυνδέουν με διεκδικήσεις που εξελίσσονται στην περιοχή μας. Γνωρίζουμε πολύ καλά τον τρόπο, διαθέτουμε τα μέσα, αλλά και τη στήριξη πολλών στο στίβο των διεθνών σχέσεων. 

Αδικούμε τις προσπάθειες μας όταν δεν αξιοποιούμε ό,τι έχουμε επιτύχει. Διήλθαμε μέσα από πολλές και δυσκολίες, όπως συμβαίνει με πολλά κράτη. Ποιος μπορούσε να προβλέψει τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας, το βελούδινο διαζύγιο Τσεχίας και Σλοβακίας, τη λήξη του Συμφώνου της Βαρσοβίας, τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, την ενοποίηση της Γερμανίας, την προσέγγιση Αράβων και Ισραήλ, τη συνάντηση του Προέδρου των ΗΠΑ με τον ηγέτη της Βόρειας Κορέας και τόσα άλλα σημαντικά γεγονότα, που καταγράφηκαν από τον ιστορικό των ημερών μας;

Μέσα στον ταχύτατα κινούμενο κόσμο των προκλήσεων, των συνεργασιών και των συγκρούσεων η Ελλάδα υποχρεώθηκε να επιλέξει δυσκολότατες διαδρομές, με τίμημα και συνεχίζει να αντιμετωπίζει προκλήσεις. 

Η Τουρκία παρανομεί και η συμπεριφορά της προκαλεί πολλούς. 

Η Ελλάδα παραμένει αμετακίνητη στο σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου. Όσο ισχυρότερα προβάλλεται η αποφασιστικότητα και σταθερότητα των επιλογών μας τόσο προσεκτικότεροι γίνονται οι προκλητικοί συνομιλητές μας. Επειδή όμως οι διαχειριστές των διεθνών θεμάτων, στην απόγνωσή τους, μπορεί να επιλέξουν το "ολοκαύτωμα" φροντίζουμε με πολύ μεγάλες θυσίες, σε μία δύσκολη εποχή,  όχι μόνο τη διπλωματία, αλλά και τον εξοπλιστικό μας εκσυγχρονισμό.

Σημαντικό στοιχείο για την ποιοτική και αποτελεσματική εξέλιξη της διπλωματικής διαδικασίας αποτελεί η ικανότητα ορθής ερμηνείας των κειμένων. 

Η έκθεση του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών δεν αμφισβητεί κανένα από τα σημεία που προέταξε η Νομική Υπηρεσία του ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών με την σχετική ανακοίνωση. Το νομικό "παράδοξο" εναερίου χώρου που ξεπερνά την εδαφική κυριαρχία κράτους έχει επισημανθεί πολύ πριν το προβάλλει η Τουρκία.  Η επιχειρηματολογία μας αντιμετωπίζει μακροχρόνια αμφισβήτηση με αποτέλεσμα να αποδυναμώνεται και η θέση μας περί δημιουργίας εθιμικού κανόνα. Γνωρίζουμε τα ισχυρά και τα αδύναμα σημεία της επιχειρηματολογίας μας. Οι πρωτοβουλίες ανήκουν στην Ελλάδα, επειδή διαθέτει όλα τα μέσα για την ειρηνική επίλυση διαφορών που αφορούν στις θαλάσσιες ζώνες και στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας.  

Οι προκλήσεις μας κάνουν ρεαλιστές, αλλά η εμπειρία και η γνώση των κυβερνήσεων, των πολιτικών αναλυτών, των ερευνητικών κέντρων και των δεξαμενών σκέψης θα πρέπει να μεταφέρονται στην κοινωνία, η οποία αγωνιά και πραγματικά ενδιαφέρεται για την επόμενη κίνηση, για την επόμενη ημέρα.