Απόψεις | 05.04.2021 11:40

Μετά την πανδημία τι;

Θεόφιλος Ξανθόπουλος

H χώρα εδώ και έναν χρόνο βρίσκεται σε καθεστώς πανδημίας. Ο κορονοϊός εγκαταστάθηκε για τα καλά, φρόντισε να τον «δεξιωθεί» επιτυχώς η κυβέρνηση Μητσοτάκη αλλά είναι δεδομένο ότι προσεχώς ο ιός θα αποχωρήσει και ίσως μαζί του και η Κυβέρνηση.

Και η χώρα θα απαλλαγεί μεν από τη μέγγενη του ιού αλλά θα βρεθεί σε ένα εντελώς πρωτόγνωρο και ίσως δυστοπικό περιβάλλον. Παραδεδεγμένες αρχές, κατακτήσεις, δεδομένα που μέχρι πριν έναν χρόνο θεωρούνταν αλλά και ήσαν «ορίζουσες» της δημόσιας ζωής θα τεθούν «εν αμφιβόλω». Η οικονομική κρίση σοβεί και θα ξεσπάσει με μεγάλη ένταση. Αλλά μαζί της θα έχουμε τα αποκαΐδια του Κοινωνικού Συμβολαίου (για μια ακόμη φορά), που πάνω του στηρίχθηκε η μεταπολιτευτική Δημοκρατία.

Στο πεδίο της Δημόσιας Σφαίρας ο αυταρχισμός που, με πρόσχημα την πανδημία, εγκαθίσταται θα αποτελεί πλέον απτή πραγματικότητα. Υπάρχει ο σοβαρός κίνδυνος “η αυταρχική δημοκρατία” να αποτελεί τη νέα κανονικότητα. Το Σύνταγμα κέλυφος κενό περιεχομένου. Κατ’ επίφαση δικαιώματα αλλά όχι άσκησή τους. Είτε αυτά αφορούν στον δημόσιο χώρο, είτε ατομικά, είτε κοινωνικά, θα αντιμετωπίζουν τη δυσανεξία της Πολιτείας. Αλλά και η συνείδηση των πολιτών κινδυνεύει να αποδεχθεί ότι αυτό το πλαίσιο “της επιτρεπόμενης δημοκρατίας” είναι πια η νέα Κανονικότητα.

Η οδυνηρή οικονομική πραγματικότητα που θα εμφανισθεί με την υποχώρηση της πανδημίας ορίζει το πλαίσιο για τα εργασιακά δικαιώματα. Εφιαλτικά ποσοστά ανεργίας, ίσως άνω του 20%, ύφεση που ξεπερνά το 10%  σηματοδοτούν την επόμενη μέρα. Η τηλεργασία που επιβλήθηκε λόγω των συνθηκών αποτελεί τον “εμβρυουλκό” των νέων εργασιακών σχέσεων. Το νέο καθεστώς συνεπάγεται την κατά μόνας παροχή εργασίας και άρα την “κατάργηση” της αίσθησης του ανήκειν στην τάξη των εργαζομένων και, κατά συνέπεια, την ουσιαστική αδυναμία ή υπέρμετρη δυσκολία για συνδικαλιστική οργάνωση και έκφραση. Ο εργοδότης θα απαιτεί από τον εργαζόμενο τη συνεχή σύνδεσή του, έξω από ωράρια και συμβατικές υποχρεώσεις. Ο κατακερματισμός του χρόνου εργασίας θα συμπαρασύρει και τον ελεύθερο χρόνο του εργαζόμενου, αν μπορεί να θεωρηθεί τέτοιος ο χρόνος μεταξύ των τηλεδιασκέψεων...

Βεβαίως, στον Αρμαγεδώνα που ενέσκηψε υπάρχουν και θετικές ειδήσεις. Ο ψηφιακός μετασχηματισμός τόσο του Δημόσιου Τομέα όσο και των ιδιωτικών επιχειρήσεων μοιάζει να είναι ανεπίστροφη διαδικασία. Εδώ όμως υπεισέρχεται (ξανά) η Πολιτική. Ποιά πολιτική είναι αυτή που θα εγγυάται τη συνεχή εξέλιξη του ψηφιακού μετασχηματισμού; Αρκούν οι τυφλές δυνάμεις της Αγοράς να εγγυηθούν κάτι τέτοιο; Πώς θα μπορέσει το Δημόσιο και δη το Ελληνικό με τις χρόνιες παθογένειες να συνεχίσει την πορεία προς το ψηφιακό μέλλον;

Οι δυνάμεις της σύγχρονης Αριστεράς με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ εκτός από το να ανατάξουν την Κοινωνία και να επανεκκινήσουν την Οικονομία, έχουν και την ευθύνη να ωθήσουν την χώρα στην ψηφιακή εποχή. Ξέρουμε ότι όλα αυτά μπορούν να γίνουν με οργανωμένο σχέδιο, που να εμπνεύσει την Κοινωνία και να κινητοποιήσει τις αστείρευτες δημιουργικές δυνατότητες του Ελληνικού Λαού. Για τη διατήρηση των δημοκρατικών κατακτήσεων, για την ανάπτυξη νέων μορφών συνδικαλιστικής δράσης παράλληλα με τις κλασσικές, για τη συνολική μετάβαση της χώρας στην ψηφιακή εποχή. Αυτοί είναι οι στόχοι της επόμενης μέρας. Αυτή είναι η ευθύνη στις νέες συνθήκες και αυτήν την ευθύνη θα την αναλάβουμε πλήρως.

πανδημίαΚορονοϊός