Όταν ο Κούδας δυσκόλεψε την περιγραφή του Γιάννη Λογοθέτη

Πέθανε πρωί της Κυριακής σε ηλικία 89 ετών,  ο μετρ των ποδοσφαιρικών περιγραφών και δάσκαλος της αθλητικής δημοσιογραφίας που άφησε την ανεξίτηλη σφραγίδα του στη «χρυσή εποχή» των ραδιοφωνικών μεταδόσεων ποδοσφαιρικών αγώνων

Το ethnos.gr δημοσιεύει τιμητικά, παλαιότερο κείμενο του Κώστα Μπλιάτκα για τον Γιάννη Λογοθέτη (αρχείο, Έθνος της Κυριακής, 2017)

Όταν ο Κούδας δυσκόλεψε την περιγραφή του Γιάννη Λογοθέτη

«Σήμερα δυσκόλεψα τη μετάδοσή σας κύριε Λογοθέτη»!

Τα παραπάνω λόγια ανήκουν στον μεγάλο Γιώργο Κούδα και ακούστηκαν αργά το απόγευμα μια χειμωνιάτικη, βροχερή Κυριακή στο λασπωμένο γήπεδο της Τούμπας στις αρχές της δεκαετίας του 1970.

Περίεργο θα πει κανείς, αλλά υπήρξε και αγώνας όπου το ‘’ζαρκάδι’’ του ΠΑΟΚ και αρχηγός του,  είχε άσχημη απόδοση. Τίποτα δεν του ‘’έβγαινε’’ του Κούδα από τις πολλές επινοήσεις  που δοκίμασε. Ήταν σε κακή μέρα…

Αποχωρώντας ο σπουδαίος αυτός ποδοσφαιριστής πέρασε  δίπλα από τον κορυφαίο σπορτκάστερ της Βορείου Ελλάδος  Γιάννη Λογοθέτη, ο οποίος μούσκεμα έκανε την αποφώνηση της μετάδοσης.
Ήταν οι εποχές που οι μεταδόσεις γίνονταν από το ‘’σκάμμα’’!

Ήταν, επίσης,  μια από τις πολύ λίγες φορές ο Γιάννης Λογοθέτης  δεν μπόρεσε, όπως μου εκμυστηρεύτηκε, να ξεδιπλώσει το λογοτεχνικό ‘’οπλοστάσιο’’ που συνήθως είχε. Ο Κούδας δεν βοήθησε αυτή τη φορά και το παραδέχτηκε ο ίδιος  λέγοντας ότι έκανε δύσκολη τη μετάδοση του Λογοθέτη.

Εκείνα τα χρόνια  δεν υπήρχαν τα «δημοσιογραφικά», οι γνωστές πια καμπίνες. Αυτές έγιναν πολύ αργότερα.  ‘’Ίσως  θα πρέπει να γνωρίζουν οι νεότεροι συνάδελφοι ότι έδωσα κι εγώ τον προσωπικό αγώνα μου, για να κατασκευαστούν. Άλλο τώρα που δεν πρόλαβα να τις χαρώ’’, λέει ο βετεράνος ραδιοφωνικός σχολιαστής .
Δεν ήταν όμως μόνο ο Γιώργος Κούδας που με τη μαεστρία του  έδινε την αφορμή για ιστορικές μεταδόσεις αγώνων. 

‘’Η Θεσσαλονίκη ανέδειξε στο χώρο του ποδοσφαίρου και του μπάσκετ τεράστια ταλέντα που στο χρηματιστήριο των αναμνήσεων η μετοχή τους βρίσκεται πάντοτε στο limit up’’ τονίζει ο Γιάννης Λογοθέτης τον Οκτώβριο του 2017 πια και εγώ διακρίνω κάτι από τον παλιό του οίστρο.  Άλλα χρόνια… 

‘’Στις μεταδόσεις σας είναι γνωστό ότι υπήρξατε γλαφυρός. Με πλούσιο γλωσσικό οπλοστάσιο. Με λογοτεχνικές αναφορές. Είχατε κάποιο πρότυπο;’’ Τον ρώτησα. 

‘’Όχι. Ένιωθα όμως την ανάγκη να είμαι ευχάριστος στους ακροατές, αλλά και να είμαι ο εαυτός μου την ώρα της περιγραφής του αγώνα. Άφηνα τις όποιες επιρροές έξω’’.  Αξέχαστες θα μείνουν εκφράσεις του κατά την περιγραφή, όπως λ.χ. ο "αίλουρος Χρηστίδης", ο "μικρός το δέμας Παρίδης", " ο δαντελένιος Αϊδινίου"», «ο χαλκέντερος Φουντουκίδης» κ.λπ.  Όλα αυτά δεν ακούγονται πια.

Είπε και κάτι  άλλο αξιομνημόνευτο κι αυτό: Αυτό που θα πώ  δείχνει τις δυσκολίες της εποχής μου, αλλά και το μεράκι των συντελεστών μιας μετάδοσης. Τότε μετέδιδα το ματς ολόκληρο. Χωρίς διακοπές και «πάσες» σε άλλα γήπεδα. Μετάδοση από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό. Χώρια που μετά τη λήξη του πρωταθλήματος το καλοκαίρι, άρχιζε αμέσως το πρωτάθλημα του ΟΠΑΠ’’.

Τον ρώτησα αν είχε συναισθηματική εμπλοκή κατά την περιγραφή των αγώνων. ‘’ Πολλοί έλεγαν ότι ήσαστε παοκτσής’’, του θύμισα…

‘’Από την αρχή φρόντισα να τηρήσω τη δημοσιογραφική δεοντολογία και να υπηρετήσω μια ουδετερότητα, όσο μπορούσα τέλος πάντων ως άνθρωπος. Μόνος γαρ εκτός αμαρτίας υπάρχει, όπως λέει ο Εκκλησιαστής, ο Θεός.

Αν κατά την περιγραφή «κόντυνα» μια ομάδα, θα έχανα τον ύπνο μου. Θα έλεγα μάλιστα ότι στην προσπάθειά μου να σταθώ αμερόληπτος, ίσως τώρα που το σκέφτομαι, να αδίκησα τον ΠΑΟΚ, για να μη φανεί ότι τον ευνοώ κατά τη μετάδοση.

Γενικά όμως υπήρχε καχυποψία. Έλεγα κάτι καλό για μια ενέργεια του Αϊδινίου και έσπευδαν ορισμένοι να πουν ότι στηρίζω τον Ηρακλή. Το ίδιο και αν έλεγα ότι παίζει καλά λ.χ. ο Κεμαλίδης ή ο Αλεξιάδης. Τότε με …έβρισκαν πολύ ‘’αρειανό’’!

‘’Για τη μετάδοση προετοιμαζόμουν όσο πιο καλά μπορούσα. Διάβαζα για τις ομάδες. Μάθαινα αγωνιστικές λεπτομέρειες. Ταυτοχρόνως απέφευγα να φάω παγωτό ή να δοκιμάσω κάτι πολύ κρύο, το οποίο θα μου δημιουργούσε πρόβλημα στο λαιμό. Τι χρωστούσε, άλλωστε, ο ακροατής;

Έπαιρνα εγκαίρως τις συνθέσεις των ομάδων και δεν επέτρεπα στον εαυτό μου να ξεκινήσει την περιγραφή «αδιάβαστος». Φρόντιζα να κάνω τεστ με το στούντιο και δύο και τρεις φορές, για να βεβαιωθούμε όλοι ότι οι γραμμές και τα μικρόφωνα λειτουργούν σωστά. Γι’ αυτό και σε όλη μου τη διαδρομή δεν υπήρξαν παρατράγουδα. Συνοδευόμουν βέβαια και από άριστους τεχνικούς’’

‘’Με  ενοχλούσε η προχειρότητα κάποιων συναδέλφων. Θυμάμαι χαρακτηριστικά στο ματς του Γουέμπλεϊ, Παναθηναϊκός-Άγιαξ, που ένας Αθηναίος συνάδελφος ήρθε σε μένα αγχωμένος και μου ζήτησε τις συνθέσεις των ομάδων, ενώ είχαμε φτάσει αισίως στο …δέκατο λεπτό του αγώνα’’.

Μου έτυχαν συναρπαστικά χρόνια …

Ο κορυφαίος ραδιοφωνικός σχολιαστής της μπελ επόκ του βορειοελλαδίτικου ποδοσφαίρου θυμάται και αφηγείται 

‘’Οι εποχές που διανύουμε  αγνοούν το ανθρώπινο πρόσωπο και την ανθρώπινη υπόσταση για να δοξάσουν επιδερμικά επιτεύγματα. Σκέφτομαι ότι το μέτρο της κοινής αξιολόγησης του ανθρώπου είναι η ιπποδύναμη του αυτοκινήτου του, η επώνυμη ετικέτα στα πουκάμισα και τα μπλουζάκια και η προβολή του φαίνεσθαι αντί για την ανάδειξη του είναι’’. 

Ο Γιάννης Λογοθέτης 84 ετών σήμερα, δείχνει έντονα προβληματισμένος για πολλές πτυχές της σύγχρονης κυνικής και σκληρής καθημερινότητας. 

Είναι η τηλεόραση που μπήκε στη ζωή μας και αφαίρεσε τη ραδιοφωνική, παλιά μαγεία της περιγραφής του ματς;

‘’Φοβάμαι ότι δεν φταίει η τηλεόραση’’,  είπε  ο Γιάννης Λογοθέτης σε συνέντευξη που μας παραχώρησε για το βιβλίο ‘’Γιώργος Κούδας –Της Ζωής μου το παιχνίδι’’.

‘’Είναι , πρόσθεσε,  εποχή μας η ίδια, που μας έχει στεγνώσει από κάθε τέτοια ευαισθησία. Αναρωτιέμαι πράγματι καμιά φορά πώς θα αντιδρούσε σήμερα η νεολαία ακούγοντας μια παλιά μου περιγραφή, με όλα αυτά τα εκφραστικά στοιχεία που θυμηθήκατε. Πιθανότατα θα ξεσπούσαν σε γέλια και θα έλεγαν: «Ακούσατε αυτόν τον γραφικό που βγήκε στο ραδιόφωνο;»

‘’Δεν παραπονιέμαι όμως… Ήμουν τυχερός που μου έτυχαν συναρπαστικά χρόνια στον Αθλητισμό. Έζησα  μαζί με σπουδαίους αθλητές, με  προπονητές, με τον κόσμο, με τους συναδέλφους δημοσιογράφους  στιγμές δόξας και ανάτασης  του βορειοελλαδικού ποδοσφαίρου’’. 

Ξεκίνησε τη δημοσιογραφική του διαδρομή με αφετηρία το ραδιόφωνο ως εκφωνητής ειδήσεων ενώ έκανε και περιγραφές παρελάσεων. Όταν ανέκυψε ανάγκη δημιουργίας αθλητικού τμήματος για την περιγραφή ποδοσφαιρικών αγώνων κυρίως αλλά και αγώνων μπάσκετ και στίβου  επελέγη για την οργάνωση του τμήματος αυτού. 

Είναι αυτός που εισηγήθηκε και πέτυχε την κατάργηση των μετακλήσεων δαπανηρών συνεργείων από την Αθήνα για κάλυψη αθλητικών γεγονότων. 

Πραγματοποίησε 450 μεταδόσεις αγώνων στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό και διακρίθηκε όπως όλοι συμφωνούν,  για την έξοχη χρήση της Ελληνικής γλώσσας και για την ολοκληρωμένη και γλαφυρή εκφορά του λόγου του. Το μοναδικό του χιούμορ αλλά και η γνώση του αντικειμένου του,  συνετέλεσαν στο να είναι οι  μεταδόσεις του συναρπαστικές.

Γεννημένος στην Αλεξανδρούπολη το 1933, σπούδασε Θεολογία στη Θεσσαλονίκη αλλά ήταν και ένας από αυτούς τους φοιτητές που διψούσαν για γνώση και είχαν αγάπη για την Ελληνική Γλώσσα πράγμα που τους οδηγούσε σε αμφιθέατρο άλλης σχολής . Στην ιστορική παλιά Φιλοσοφική όπου δε χόρταινε τον λόγο του μεγάλου δασκάλου Ιωάννη Κακριδή

Διετέλεσε διευθυντής της υπηρεσίας ειδήσεων τηλεόρασης και  σχολιαστής τοπικών εφημερίδων ενώ συνεργάστηκε με τις εφημερίδες ‘’Δράσις’’, ‘’Αθλητικά Νέα’’, ‘’Ελληνικός Βορράς’’, ‘’Βραδυνή’’ και τη Γερμανική ‘Μπιλντ Τσαϊτουνγκ’’, όπως και με το ΡΙΚ αλλά και ελληνόφωνους ραδιοφωνικούς σταθμούς και της Αμερικής. 

Παράλληλα ασχολήθηκε και με τη στιχογραφία σε συνεργασία με καταξιωμένους συνθέτες και τραγουδιστές κατακτώντας διακρίσεις  στο φεστιβάλ τραγουδιού της ΔΕΘ. Έχει βραβευθεί σε ποιητικούς διαγωνισμούς και έχει λάβει ειδικό έπαινο από την  Ένωση Λογοτεχνών Βορείου Ελλάδος.