Απόψεις|08.08.2021 21:01

«Καβγάς» στο ΑΚΡ για τη μετά-Ερντογάν εποχή

Μαρία Ζαχαράκη

Η δημόσια κατακραυγή για την αποτυχία της τουρκικής κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τις πυρκαγιές από μια κοινωνία που «γκρίνιαζε» ήδη μεγαλοφώνως για τις άδειες τσέπες της, κινείται πλέον προς απειλητικό επίπεδο για την πολιτική επιβίωση του Τούρκου προέδρου Ερντογάν.

Όλο και πιο πολλοί στην Τουρκία κάνουν λόγο τους τελευταίους μήνες για τέλος εποχής του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και βλέπουν εκλογές με πολυ-κομματικές πλέον κυβερνήσεις έπειτα από 20 χρόνια μονοκομματισμού και «μοναρχίας».

Πλέον, όμως, δεν είναι μόνο η αξιωματική αντιπολίτευση στην Τουρκία που ευελπιστεί ή που καλλιεργεί ένα κλίμα: «ήρθε η ώρα της αλλαγής στην κοινωνία». Αυτό το έκανε σε όλες τις προεκλογικές αναμετρήσεις της τελευταίας 10ετίας, αλλά ο λαός είχε άλλη… ψήφο τελικά. 

Πλέον είναι και η κοινωνία, που -μέσω της φωνής που απέκτησε στα σόσιαλ μίντια- μιλά έντονα για φθορά της Ερντογανικής εξουσίας και ζητεί αλλαγή και… φρεσκάδα, ενώ εσχάτως προστέθηκε στους επικριτές του Ερντογάν και το… κυβερνών κόμμα ΑΚΡ, που έχει αρχίσει ήδη να προετοιμάζεται για τη μετά-Ερντογάν εποχή. 

Η τουρκική εφημερίδα «Μπιργκιούν», που πρόσκειται στην αντιπολίτευση, έχοντας καταγράψει αυτήν την τάση πλέον στην τουρκική πολιτική ζωή, «ξεδίπλωσε» όλες τις διεργασίες που γίνονται αυτή τη στιγμή μέσα στο κυβερνητικό στρατόπεδο και στην παράταξη, προκειμένου να βρει το διάδοχο του Ερντογάν.

Eντονες διεργασίες για αναζήτηση διαδόχου

«Η μετά-Ερντογάν εποχή άρχισε να συζητείται τόσο στον κυβερνητικό συνασπισμό όσο και στο εσωτερικό του ΑΚΡ. Στην πραγματικότητα, έχουν γίνει διάφορα βήματα από κάποια ονόματα. Υπάρχουν 2 λόγοι για αυτήν την αναζήτηση ‘διαδόχου’.

1-Το προεδρικό σύστημα είναι σαν ένα πλοίο που έχει αρχίσει και μπάζει νερό από όλες τις πλευρές.

Ήδη ένα χρόνο πριν εφαρμοστεί το προεδρικό σύστημα, το οποίο παρουσιάστηκε στην τουρκική κοινωνία με μεγάλες προσδοκίες και προοπτικές, είχαν αρχίσει να ανοίγουν μεγάλες ρωγμές.

Οι δημοτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου 2019 και η πανδημία που ακολούθησε επιτάχυναν τη διαδικασία.

Όπως όμως συμφωνεί η πλειοψηφία των υποστηρικτών του ΑΚΡ, δεν έχει νόημα η αποκατάσταση των ρωγμών. Το πλοίο πλημμύρισε και δεν είναι πλέον δυνατό να προχωρήσει ή ακόμα και να επιπλεύσει. Αυτό το σύστημα δεν μπορεί να συνεχιστεί. Απαιτεί νέους παράγοντες και παίκτες.

2-Πνευματική και σωματική κόπωση του Ερντογάν.

Ένας άλλος λόγος για την αναζήτηση «νέου Ερντογάν» έχει να κάνει με την κατάσταση του ίδιου του «Ρέις» (όπως αποκαλείται ο Τούρκος πρόεδρος, Ηγεμόνας). Ο Ερντογάν βρίσκεται σε καθοδική τροχιά σε όλες τις δημοσκοπήσεις τους τελευταίους 6 μήνες. Η αντίληψη ότι ο Ερντογάν στο τέλος θα βγάλει το κουνέλι από το καπέλο, δεν είναι πλέον τόσο ισχυρή όσο παλιά. Έχουν προκύψει σοβαροί δισταγμοί εντός του κόμματος και του εκλογικού σώματος. Ο κύριος λόγος για αυτούς τους δισταγμούς είναι ότι η ψυχική και σωματική κόπωση του Ερντογάν έχει φτάσει σε ένα επίπεδο που δεν μπορεί να κρυφτεί. Ο Ερντογάν, ο οποίος ακολουθεί ένα βαρύ πρόγραμμα στη διάρκεια της ημέρας, δίνει την εντύπωση ενός πολιτικού του οποίου η καριέρα έχει τελειώσει, επαναλαμβάνοντας τις ίδιες φράσεις, ακόμη και τις ίδιες τελετουργίες - ρίχνοντας ένα σακουλάκι τσάι στο κεφάλι του εκλογικού σώματος. Παρόλη τη δύναμή του ακόμη στο κράτος και στο κόμμα, είναι σαφές ότι ο Ερντογάν αντιμετωπίζεται ως ‘κουτσή πάπια’».

Ο Τούρκος πρόεδρος είναι γνώστης αυτής της αναζήτησης που έχει ξεκινήσει μέσα στο κόμμα του, σύμφωνα με την εφημερίδα «Μπιργκιούν». «Γι' αυτό καλεί συχνά τα όργανα του κόμματος και δίνει ομιλίες ενότητας για να ανατρέψει τη διαδικασία. Αλλά δυστυχώς όλες αυτές οι ομιλίες δεν έχουν πλέον καμία επίδραση. Μετά από δύο χειροκροτήματα στην αίθουσα, όλοι σταματούν να ακούν», υποστηρίζει ο αρθρογράφος Γιασάρ Αϊντίν.

Οι «δελφίνοι» του Ερντογάν

Υπάρχουν πολλά ονόματα μέσα στο κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης αλλά και στη συμμαχία που δεν θέλουν να εξαρτούν την πολιτική τους βιωσιμότητα από την καριέρα του Ερντογάν. Και κάθε μέρα προστίθενται και νέα.

Τα ονόματα των Σουλεϊμάν Σοϊλού και Μπεράτ Αλμπαϋράκ (γαμπρού Ερντογάν) ακούγονται τα τελευταία 2 χρόνια ως τα επικρατέστερα, αλλά πλέον η λίστα διευρύνθηκε με τουλάχιστον άλλα 10 ονόματα, από τον υπουργό Δικαιοσύνης, Αμπντουλχαμίτ Γκιουλ, έως τον υπουργό Άμυνας, Χουλουσί Ακάρ.

«Ενώ συμφωνώ με όσους λένε, "Δεν γίνεται χωρίς τον Ερντογάν", και παρόλο που οι λομπίστες ισχυρίζοντες ότι ο Τούρκος πρόεδρος έχει κι άλλες εκλογές μπροστά του, το ζήτημα αυτό συζητείται πια απροκάλυπτα μέσα στο ΑΚΡ», σημειώνει ο Τούρκος πολιτικός αναλυτής.

Ο «γαμπρός» από το παρασκήνιο ετοιμάζεται να βγει στο προσκήνιο

Μετά την «καθαίρεση» του Μπεράτ Αλμπαϋράκ από το υπουργείο Οικονομικών και την επικείμενη… -όπως λένε οι κακές γλώσσες- του Σουλεϊμάν Σοϊλού από το υπουργείο Εσωτερικών, λόγω των ισχυρισμών της μαφίας περί διαπλοκής, οι δύο επικρατέστεροι δεν είναι πια και τόσο ισχυροί όσο ήταν την προηγούμενη περίοδο. Ωστόσο, και τα δύο ονόματα δεν έχουν καμία πρόθεση να εγκαταλείψουν τα… όπλα της διαδοχής. Προσπαθούν μάλιστα να ενισχύσουν τη δύναμή τους μέσω των υπουργείων που ηγούνται ή ηγούνταν και των γραφειοκρατών που επηρεάζουν. 

Σύμφωνα με τις πληροφορίες της Μπιργκιούν, «ο Αλμπαϋράκ ετοιμάζεται να επιστρέψει στο ‘ρόλο του διαδόχου’ τις αμέσως επόμενες ημέρες. Λέγεται μάλιστα ότι ο ίδιος είναι σε στενή επαφή όχι μόνο με ομάδες μέσα από το κόμμα, αλλά και με ομάδες εκτός του κόμματος. Και γι’ αυτό ειδικά τα μάτια και τα αυτιά του Μπαμπατζάν (πρώην τσάρου της οικονομίας επί Ερντογάν) είναι στραμμένα σε αυτές τις ομάδες», καθώς φοβάται διαρροές από το κόμμα του DEVA.

Η πολιτική ανάλυση στην Τουρκία εκτιμά ότι δεν είναι δυνατόν να συνεχίσει ο Ερντογάν, ο οποίος οδήγησε μια χώρα σε οικονομική και πολιτική ύφεση, με διαρροές από όλες τις πλευρές. Κι οι πιο κοντινοί άνθρωποι του Ερντογάν γνωρίζουν πολύ καλά την κατάσταση. Η Τουρκία ετοιμάζεται για μια νέα εποχή με περισσότερα από ένα κόμματα και περισσότερους από έναν ηγέτες, η οποία θα αποτελείται από τμήματα του ΑΚΡ και με πιθανότητα αποχώρησης του Ερντογάν.

Ρετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΤουρκίαAKP