Κλιματική Αλλαγή: Για όσους δεν το κατάλαβαν

Εδώ και μια δεκαετία ο πλανήτης βιώνει ακραία καιρικά φαινόμενα που προβληματίζουν όχι μόνο την επιστημονική κοινότητα αλλά και τους απλούς πολίτες. Θα ήθελα, όμως, να θυμίσω στους παλιούς, σαν εμένα, και να διαδώσω στους νεότερους πως όταν τα σημαντικότερα οικολογικά κινήματα στην Ευρώπη τη δεκαετία του 1960 εργάζονταν για το μέλλον του πλανήτη όλοι τα χλεύαζαν. Μολαταύτα, από τότε και μέχρι σήμερα, οι έρευνες μεγάλων και αξιόλογων ερευνητικών κέντρων δημοσιεύονται ασταμάτητα δίνοντας προβλέψεις για το μέλλον του πλανήτη. Τυπικό παράδειγμα μιας τέτοιας δημοσίευσης ήταν στο 2000 στο έγκριτο περιοδικό Science, που έφερε τον τίτλο: σενάρια για την παγκόσμια βιοποικιλότητα μέχρι το 2100.

Επί της ουσίας οι ερευνητές είχαν εξετάσει διάφορα σενάρια μεταβολών της βιοποικιλότητας σε δέκα (10) επιλεγμένες γεωγραφικές περιοχές του πλανήτη, με σκοπό να αναδείξουν το επίπεδο της ευαισθησίας τους στις περιβαλλοντικές αλλαγές. Ως μεταβλητές για την διατύπωση των σεναρίων επέλεξαν: (1) τις αλλαγές στη χρήση γης, (2) τις αλλαγές στη συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, (3) την απόθεση νιτρικών και της όξινης, (4) τις εκφάνσεις της κλιματικής αλλαγής και (4) τις βιοτικές αλληλεπιδράσεις, όπως για παράδειγμα την ακούσια ή εκούσια εμφάνιση ξενικών ειδών στα διάφορα οικοσυστήματα. Στα σενάρια υπολογίστηκε η επίδραση των μεταβλητών τόσο ως μεμονωμένες μεταβλητές, όσο και στις φάσεις μηδενικής αλληλεπίδρασης, αρνητικής (ανταγωνιστικής) αλληλεπίδρασης αλλά και συνεργητικής αλληλεπίδρασης, δηλαδή πολλαπλασιαστικής. Τα αποτελέσματα τουλάχιστον για τα μεσογειακά οικοσυστήματα ήταν μάλλον απογοητευτικά. Σε κάθε περίπτωση όλες οι μεταβλητές επηρεάζουν σημαντικά τα μεσογειακά οικοσυστήματα είτε ως μεμονωμένες δράσεις είτε συνεργητικά. Οι έρευνες όμως συνεχίζονται, ενώ παράλληλα τα παγκόσμια καιρικά φαινόμενα διαδέχονταν το ένα το άλλο, με κύριες αλλαγές στην αύξηση της μέσης ετήσιας θερμοκρασίας. Ο πυρετός της Γης αυξάνεται σταθερά και αδιάλειπτα, και αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς. Απλά τα κέντρα εξουσίας χρησιμοποιούν τη γνώση κατά το δοκούν. Όταν συμβαίνει κάτι πραγματικά τραγικό όλοι τους αναφέρονται στην κλιματική αλλαγή. Έτσι απλά για να ξεφύγουν από το μαύρισμα. Δυστυχώς, όμως, τα σενάρια επαληθεύονται και οι καταστροφές είναι δυσβάστακτες. Κανείς δεν σκέφτεται να πει των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν.

Το 2015 δημοσιεύεται άλλο άρθρο στο οποίο αποτυπώνεται η μη συμμόρφωση προς τις διεθνείς συνθήκες προστασίας και βιώσιμης διαχείρισης των οικοσυστημάτων. Οι προβλέπεις δείχνουν μια ραγδαία μείωση της Βιοποικιλότητας στο μεγαλύτερο εύρος των εκτάσεων του Πλανήτη μέχρι το 2090. Οι απώλειες θα κυμαίνονται σε ποσοστά που θα ξεπεράσουν το >20-30% αγγίζοντας ακόμα και το 70% σε ορισμένες περιπτώσεις. Σημειώνεται εδώ, πως η βιοποικιλότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τις κλιματικές αλλαγές, τη βιώσιμη διαχείριση του περιβάλλοντος και την επιβίωση του ανθρώπου.

Tο σύστημα θα εκραγεί και δικαίως

Οι κυβερνήσεις λοιπόν έπρεπε ΧΘΕΣ να είχαν ενεργήσει για την διαφύλαξη των χερσαίων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Ήμουν νιός και γέρασα και όλα τα σκετς των αντιπαραθέσεων στα ΜΜΕ τα έχω βιώσει για τα καλά. Τα ίδια και τα ίδια επιχειρήματα, οι ίδιες διατυπώσεις των πολιτικά τρεχάμενων, οι ίδιες δικαιολογίες και ποτέ η ανάληψη ευθύνης, έστω του ότι τελικά κάτι δεν κάνουμε καλά. Το μεγαλύτερο πρόβλημα, όμως, της ανθρωπότητας στον 21οαιώνα θα είναι η οικολογική αποκατάσταση του πλανήτη (Wilson O.E). Από εδώ και στο εξής θα πρέπει οι κυβερνήσεις να ετοιμάζονται για μεγάλα καιρικά φαινόμενα. Θα πρέπει να συνάψουν κοινωνικές συμμαχίες. Σε ετήσια βάση και εντός του κρατικού προϋπολογισμού θα πρέπει να έχουν πλαίσιο δράσεων με κέντρα αποκατάστασης του περιβάλλοντος, τα οποία άμεσα (ως ανακλαστικό) να ενεργούν μετά τις φυσικές καταστροφές. Δεν νοείται δύο μήνες μετά τις πυρκαγιές του καλοκαιριού να αρχίζουν τώρα οι ενέργειες αποκατάστασης. Δεν επιτρέπεται την εποχή της σύγχρονης τεχνολογίας να βυθίζονται λεωφορεία και να πλημμυρίζουν πόλεις και χωριά και κανένας να μη αναλαμβάνει ευθύνες. Ακόμα και η δικαιοσύνη πρέπει να εκσυγχρονιστεί. Δεν μπορεί σήμερα που τα περισσότερα ρέματα της χώρας είναι μπαζωμένα με έπιπλα, οικοσκευές, σκουπίδια, οικοδομικά υλικά κ.ά., να συζητάμε ακόμα για την προστασία του περιβάλλοντος και την εφαρμογή των νόμων. Δεν μπορεί να μένουμε αδιάφοροι στα οικόπεδα αστικών κέντρων που μένουν γεμάτα με ξερόχορτα το κατακαλόκαιρο κ.ο.κ.

Η χώρα μας έχει τεράστιες ευθύνες για την προστασία του περιβάλλοντος της. Και αυτό γιατί η χώρα μας αποτελεί σημείο αναφοράς ενδημικής χλωρίδας αλλά και θαλάσσιας βιοποικιλότητας. Έχει την μεγαλύτερη σε μήκος ακτογραμμή στην Μεσόγειο. Η φροντίδα της για την συλλογή των πλαστικών αποτελεί πλέον κυρίαρχο μέλημα, αφού η διάσπαρτη πλαστική ύλη θέτει σε κίνδυνο όχι απλά τον τουρισμό, αλλά και την ίδια τη ζωή στη θάλασσα. Στις περισσότερες μαρίνες και αλιευτικά καταφύγια της χώρας η ρύπανση από στερεά απόβλητα είναι απαράδεκτη. Θα λογοδοτήσει κανείς; Κάποτε πρέπει να σοβαρευτούμε. Και αυτό θα πρέπει να το γνωρίζουν τα κέντρα εξουσίας γιατί όσο αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται και το απόθεμα μνήμης στους πληθυσμούς, και όσο οι μνήμες αναβιώνουν κάποια στιγμή το σύστημα θα εκραγεί και δικαίως.