Απόψεις|25.06.2022 17:41

Πόσο σοβαρός είναι ο θυμός του Ερντογάν για τον Μητσοτάκη;

Μαρία Ζαχαράκη

Ο πολιτικός θυμός του Ερντογάν για τον Μητσοτάκη κρατεί καλά… και δείχνει μάλιστα να επεκτείνεται και σε άλλα μέτωπα. Από την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών την προηγούμενη εβδομάδα, η ρητορική της Άγκυρας πέρασε στο μεταναστευτικό αυτή τη βδομάδα, με το Αιγαίο βέβαια να παραμένει ο κεντρομόλος στόχος.

Απρόβλεπτος ή παρορμητικός;

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί ένα σημαντικό στοιχείο του χαρακτήρα του Τούρκου προέδρου, που έχει άμεση συνάφεια με την πολιτική του. Στην Ελλάδα πολλοί ερίζουν για το αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι προβλέψιμος ή απρόβλεπτος. Κανένα από τα δύο επίθετα δεν τον χαρακτηρίζει. Ο Τούρκος πρόεδρος είναι παρορμητικός κι όταν χρησιμοποιείται το ‘απρόβλεπτος’ σημαίνει περισσότερο αυτό. Ο Ταγίπ Ερντογάν λειτουργεί με θυμικό και χωρίς στρατηγική ή διπλωματική σκέψη. Έχει καταργήσει τον υπουργό των Εξωτερικών του και το ΥΠΕΞ, που θεσμικά έχει το ρόλο ενός στρατηγικού σχεδιασμού, και λειτουργεί με βάση τις συνθήκες της στιγμής ή της περιόδου και υπολογίζοντας -βραχυπρόθεσμα μόνο- το προσωπικό πολιτικό κόστος που θα έχει στο εσωτερικό.

Επιπόλαιος θυμός

Το γεγονός ότι ο Τούρκος πρόεδρος μετά το ‘Μητσοτάκης γιοκ’, είπε και ‘διάλογος γιοκ’ με την Αθήνα σε όλα τα επίπεδα, αποτελεί πάγια τακτική εδραίωσης προφίλ ισχυρού ηγέτη. H αντίδραση «η Ελλάδα ας τα βγάλει πέρα μόνη της από εδώ και πέρα», κατά τον καθηγητή πολιτικών επιστημών, Μπασκίν Οράν, στο Ethnos.gr έχει το νόημα ότι «Ο Ερντογάν νιώθει προσβεβλημένος», δίνοντας μία ηθική και προσωποπαγή διάσταση στην πολιτική του. 

Ο Μπασκίν Οράν εξηγεί ότι ο θυμός του Τούρκου προέδρου, όχι μόνο δεν είναι σοβαρός, αλλά θα αποβεί και καιροσκοπικός. «Τώρα, όπως αλλάζει από τη μία στιγμή στην άλλη στάση απέναντι σε άλλα κράτη (Σ. Αραβία, Αίγυπτος, Ισραήλ, ΗΑΕ), το ίδιο επιπόλαια αντιμετωπίζει και την Ελλάδα. Αυτή δεν είναι εξωτερική πολιτική, είναι μια εσωτερική πολιτική που ανασταίνεται, όταν πλησιάζουν οι εκλογές που φαίνεται να χάνουν».

Απειλές γιοκ

Το αξιοσημείωτο στο δεύτερο ‘γιοκ’, πάντως, που είπε ο κ. Ερντογάν προς την Ελλάδα, ήταν ότι δεν περιείχε κάποια απειλή, όπως στο πρώτο. Η καθηγήτρια διεθνών σχέσεων, Ζουχάλ Μερτ, εκτιμά στο Ethnos.gr ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να μπει σε μία πολεμική αντιπαράθεση, μπορεί ωστόσο να συνεχίσει τις έρευνες και τις γεωτρήσεις στη θάλασσα. «Η Τουρκία δεν θα ξεκινήσει επιχείρηση απόβασης σε νησιά. Νομίζω ότι αυτό είναι κάτι παραπάνω από αδύνατο. Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα και η Τουρκία περιμένουν η άλλη να ρίξει την πρώτη σφαίρα, γιατί καμία δεν θέλει να χαρακτηριστεί επιτιθέμενη».

Ο Μητσοτάκης έριξε τους τόνους

Επίσης, ο Γιγίτ Καϊμάζ της εφημερίδας «Σοζτζού», διαπιστώνει κάτι επίσης ενδιαφέρον, που καταγράφηκε στην Τουρκία. «Ο Μητσοτάκης έχει τελευταία χαμηλώσει τους τόνους, παλαιότερα η ένταση ήταν συνήθως αμφίπλευρη. Ειλικρινά, δεν μπορώ να προβλέψω τί θα κάνει τώρα ο Ερντογάν, όταν διαπιστώσει ότι δεν μπορεί να βρει έναν στο ίδιο επίπεδο συνομιλητή στην Ελλάδα».

Σε τι εξυπηρετεί το ελληνικό ζήτημα

Αποτελεί κοινή παραδοχή ότι η ρητορική για το Αιγαίο ήρθε στο προσκήνιο για 2 λόγους, σύμφωνα με το διεθνολόγο, Αϊντίν Σεζέρ, που μίλησε στο Ethnos.gr. Πρώτον, επειδή ο Τούρκος πρόεδρος δεν μπόρεσε να επιτύχει έναν συμβιβασμό με τη Ρωσία για την επιχείρηση στη Συρία. Δεύτερον, για να αλλάξει την εγχώρια (οικονομική) ατζέντα. «Με αυτό πέτυχε αφενός να τραβήξει -πρόσκαιρα- αλλού την προσοχή της κοινής γνώμης, αφετέρου να κρατήσει την αντιπολίτευση είτε σιωπηλή είτε να την παρασύρει σε μία έμμεση υποστήριξη».

Ο κόσμος στην Τουρκία, ωστόσο, έχει βαρεθεί, κατά τον Αϊντίν Σεζέρ. Δηλαδή το ελληνικό ζήτημα δε βρήκε μεγάλη ανταπόκριση στην τουρκική κοινή γνώμη. Χωρίς ωστόσο αυτό να σημαίνει ότι ο Τούρκος πρόεδρος δε θα συνεχίσει τη ρητορική για την Ελλάδα, προκειμένου να τραβήξει μακριά τα θέματα που τον ‘ρίχνουν’.

Η τουρκική μεθόδευση απέναντι στην Αθήνα

Τρεις κινήσεις που έγιναν μέσα σε διάστημα μίας εβδομάδας από τρεις διαφορετικούς πόλους της κυβέρνησης καταδεικνύουν μία μεθόδευση που επιχειρεί η Άγκυρα ως προς το Ελληνικό Ζήτημα.

  1. Η μυστηριώδης συνάντηση του Ιμπραχίμ Καλίν, του εκπροσώπου του Τούρκου προέδρου, στο Βερολίνο με εκπροσώπους της Γερμανίας, των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Γαλλίας, μερικοί εκ των οποίων κατατάσσονται στους σημαντικότερους συμμάχους της Ελλάδας,
  2. Η προαναγγελία του εταίρου του Ερντογάν, Ντεβλέτ Μπαχτσελί, για μονομερή κήρυξη ΑΟΖ στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο, βαφτίζοντας κάποια ‘απάτριδα’ -κατά την Άγκυρα- νησιά και βραχονησίδες ως τουρκικά και
  3. Η δήλωση προθέσεων του Ερντογάν -μέσω των ΜΜΕ («Σαμπάχ»)- για καταγγελία των ενεργειών της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ και σε κάθε διεθνή πλατφόρμα, ακολουθώντας τη στρατηγική που ακολούθησε κι η Αθήνα έναντι της Άγκυρας τα τελευταία χρόνια, όλα αυτά αποτελούν στρατηγικές κινήσεις με στόχο να καταδειχθεί η Ελλάδα ως θύτης και να ενεργοποιηθούν ξανά κάποιες παλιές συμμαχίες στη Δύση.
ελληνοτουρκικές σχέσειςΚυριάκος ΜητσοτάκηςΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάνειδήσεις τώραΤουρκία