Για την ψήφο των αποδήμων… πάλι

Με αφορμή την ολιγοήμερη δημόσια διαβούλευση της νεοεκλεγείσας κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη για αλλαγές στον υπάρχοντα νόμο για την ψήφο των Αποδήμων, επιτρέψτε μου να αναφερθώ επιγραμματικά, σε ορισμένες βασικές πτυχές του ζητήματος. 

Γράφω  ως πολιτικά και κοινωνικά ενεργός Απόδημος Έλληνας πολίτης στην Αυστραλία, ως διαχρονικός υποστηρικτής του δικαιώματος χορήγησης ψήφου στον Απόδημο Ελληνισμό, αλλά και ως πρώην Ειδικός Σύμβουλος Γενικών Γραμματέων Απόδημου Ελληνισμού (1999-2004), με γνώση και άποψη για τη φύση και τη σχέση που απαιτείται να καλλιεργηθεί ανάμεσα στην Ελλάδα και στον Απόδημο και Ομογενειακό Ελληνισμό.

Η δημόσια συζήτηση που χρειάζεται να γίνει οδεύοντας προς την ψήφιση του νομοσχεδίου, και οι όποιες αποφάσεις παρθούν, δεν πρέπει να είναι καιροσκοπικές ή αλαζονικές, αλλά ούτε και φοβικές, αν είναι να υπάρξει στρατηγικό βάθος και διάρκεια, στη διασφάλιση των συμφερόντων της Ελλάδας, των Αποδήμων και των Ομογενών, μέσα από την αναγνώριση με ποιο φιλελεύθερα κριτήρια, πως ο εξωελλαδικός Ελληνισμός συγκροτεί υπό προϋποθέσεις  και μια πολιτική και όχι μόνο γλωσσική ή πολιτισμική κοινότητα, που σχετίζεται με τη χώρα προέλευσης ή καταγωγής του.

Η προβλεπόμενη απεμπλοκή της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος των Απόδημων Ελλήνων πολιτών, από την υποβολή φορολογικής δήλωσης, είναι θετική εξέλιξη.  Δεν είναι σωστό, δεν είναι δημοκρατικό, το υπέρτατο πολιτικό δικαίωμα των πολιτών, η άσκηση εκλογικού δικαιώματος, να ορίζεται σε σχέση με την υποβολή ή όχι φορολογικής δήλωσης!

Η εκχώρηση όμως δικαιώματος ψήφου σε όλους τους Απόδημους Έλληνες και σε όλες τις Απόδημες Ελληνίδες, που είναι εγγεγραμμένοι/ες στους εκλογικούς καταλόγους των 9,8 εκατομμυρίων εγγεγραμμένων εκλογέων, σε μια χώρα με συνολικό πληθυσμό 10,5 εκατομμυρίων κατοίκων, χρειάζεται επανεξέταση. 

Όταν η ελληνική πολιτεία ορίζει πιστοποιημένο από Προξενική Αρχή του εξωτερικού χρονικό όριο, για την αναγνώριση της ιδιότητας του μόνιμου κατοίκου εξωτερικού, έτσι ώστε οι άρρενες να μπορούν να κάνουν μειωμένη θητεία στον Ελληνικό στρατό, τότε, για το υπέρτατο πολιτικό δικαίωμα, αυτό της ψήφου, πρέπει να ισχύουν ανάλογες προϋποθέσεις.  Ενδεικτικά αναφέρω το εξής.  Γιατί για παράδειγμα να έχει δικαίωμα ψήφου άρρενας Έλληνας πολίτης του εξωτερικού, που δεν έχει εκπληρώσει την υποχρεωτική του στρατιωτική θητεία ( η ιδιότητα του ένοπλου πολίτη), έστω και μειωμένη, όπως ο άρρενας ψηφοφόρος της Ελλάδας; 

Η απρόσκοπτη άσκηση εκλογικού δικαιώματος των Απόδημων Ελλήνων πολιτών να διευκολυνθεί, για παράδειγμα, με την υιοθέτηση της επιστολικής ψήφου, να έχει όμως χρονικά προαπαιτούμενα που θα διασφαλίζουν μια σχετικά ζωντανή πολιτική σχέση των Αποδήμων με την Ελλάδα. 

Η διευκόλυνση της άσκησης ψήφου των Απόδημων, πρέπει να συνοδεύεται επίσης άμεσα με τη διευκόλυνση της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων πολιτών εντός συνόρων. Για παράδειγμα, ανοίγοντας τις κάλπες σε ειδικά εκλογικά κέντρα και πριν την επίσημη ημερομηνία των εκλογών, όπως κάνει η Αυστραλία, όπου σχεδόν το μισό εκλογικό σώμα στις ομοσπονδιακές εκλογές του Μάη του 2022, ψήφισε σε 500 ειδικά εκλογικά κέντρα που άνοιξαν περίπου δύο εβδομάδες πριν τις εκλογές.  Η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών στις εκλογές, είναι διασφάλιση της δημοκρατίας και νομιμοποίηση της πολιτικής. 

Η διευκόλυνση της άσκησης ψήφου των Αποδήμων, να συνοδεύεται με την εκχώρηση ουσιαστικών πολιτικών δικαιωμάτων, εκλέγειν και εκλέγεσθαι και στη Βουλή, σε όλους τους μόνιμα διαβιούντες μετανάστες και μετανάστριες στην Ελλάδα, εδώ και πολλά χρόνια.  Τα συμφέροντα των μόνιμων αλλοδαπών μεταναστών και μεταναστριών στην Ελλάδα, η σχέση τους με την Ελλάδα, με την κοινωνία και με την οικονομία της για παράδειγμα, είναι πιο ζωντανά, βρίσκονται πολύ πιο κοντά, και συμβαδίζουν περισσότερο με τα συμφέροντα, με τις αγωνίες, αλλά και με τις προσδοκίες της ευρύτερης κοινωνίας της Ελλάδας, από ό,τι αυτά των ελληνικής καταγωγής Αυστραλών, Αμερικανών, Καναδών και άλλων κατοίκων και πολιτών της υφηλίου.

Επίσης, όταν πριν τις βουλευτικές εκλογές έχουμε υπηρεσιακούς υπουργούς και κυβερνήσεις, όταν το αδύναμο ελληνικό κράτος και η γραφειοκρατία του, άγονται και φέρονται από την εκάστοτε κυβέρνηση, τότε, οι σχετικές αρμοδιότητες που καλούνται να έχουν με το υπό διαβούλευση νομοσχέδιο, οι διάφορες υπηρεσίες του Υπουργείου των Εσωτερικών, είναι καλύτερα να ασκούνταιαπό διακομματικά όργανα, ή από ανεξάρτητες αρχές.

Πολιτικά κόμματα που σκοπεύουν να ανταποκριθούν θετικά στο κάλεσμα της κυβέρνησης Μητσοτάκη για υπερψήφιση του νομοσχεδίου, χρειάζεται να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να υποβάλουν «όρους» που σχετίζονται με τα ζητήματα που ανέφερα παραπάνω.  Δεν φτάνει να θεωρήσει δικαίωση του το ΠΑΣΟΚ τη διαχρονική του υποστήριξη για χορήγηση ψήφου στους Απόδημους και να υπερψηφίσει ένα νομοσχέδιο χωρίς ασφαλιστικές δικλείδες. Δε φτάνει να πει έτσι, χωρίς γνώση και προβληματισμό, το ναι και η Πλεύση Ελευθερίας.

Και οι ενδοιασμοί

Όσο για τα κόμματα της ελληνικής αριστεράς που μπορεί να έχουν ενδοιασμούς, τώρα...

Από πουθενά δεν προκύπτει, όπως συστηματικά αναδεικνύουν μέσα μαζικής επικοινωνίας όπως Η ΑΥΓΗ και η Εφημερίδα των Συντακτών,  ό,τι στο νυν εκλογικό σώμα της Ελλάδας μπορεί να προστεθούν  μέχρι  και 3 εκατομμύρια νέοι  Απόδημοι ψηφοφόροι, με συντηρητική εκλογική συμπεριφορά. Ή ό,τι θα τρέξει η δεύτερη και τρίτη γενιά των ελληνικών Διασπορών του εξωτερικού να εγγραφεί στους εκλογικούς καταλόγους της Ελλάδας; Όταν, αδιαφόρησαν για την εκλογική αναμέτρηση του Μάη-Ιούνη, οι περίπου 500.000 πρόσφατοι Έλληνες Απόδημοι της κρίσης...

Όταν αθροιστικά, σύμφωνα με τις απογραφές των χωρών μόνιμης διαμονής των Αποδήμων, οι ελληνικής καταγωγής πολίτες του εξωτερικού ούτε καν φτάνουν τα 3 εκατομμύρια... Ενδεικτικά αναφέρω πως στις μεγάλες εστίες υπάρχουν:  σε ΗΠΑ περίπου στο 1 εκατομμύριο άτομα δηλώνουν  ελληνικής καταγωγής, στην Αυστραλία 425.000, στη Γερμανία περίπου 435.000, στον Καναδά 262.000 κ.λπ....

Όταν οι Απόδημοι και οι Ομογενείς δεν ενδιαφέρονται καν να είναι μέλη των δικών τους οργανώσεων, γιατί πολιτικά, πολιτισμικά κ.λπ., εκφράζονται από τις κύριες κοινωνίες και τους θεσμούς τους, ή μέσα από την ιδιωτική σφαίρα, γιατί τότε να τρέξουν να εγγραφούν στους εκλογικούς καταλόγους της Ελλάδας;

Όταν για παράδειγμα, στη Μελβούρνη των 180.000 ατόμων ελληνικής καταγωγής, η μαζικότερη οργάνωση, η Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Μελβούρνης και Βικτωρίας έχει 1.000 μονάχα οικονομικά τακτοποιημένα μέλη, σε έτος εκλογών, τότε πόσοι και πόσες νομίζετε από την ηλικιωμένη πλέον 2η γενιά και την αδιάφορη 3η ή 4η, θα τρέξουν να αλλοιώσουν το εκλογικό σώμα της Ελλάδας;

Αν τα κόμματα της ελληνικής κεντροαριστεράς και αριστεράς ελπίζουν  να γίνουν ξανά, μια μέρα, υπολογίσιμα εκλογικά μεγέθη σε μια πιο  προοδευτική και πιο κοινωνικά και πολιτικά ευαίσθητη Ελλάδα, τότε ούτε φοβικά σύνδρομα χρειάζεται να έχουν σχετικά με την ψήφο των Αποδήμων, ούτε όμως και να αφήσουν να τα πάρει το ποτάμι της κυβέρνησης σε αυτό το ζήτημα.