Είναι τα ανθρώπινα δικαιώματα θέμα συνείδησης των βουλευτών;

«Είναι θέμα συνείδησης» – αυτή είναι η φράση που ακούγεται ολοένα και περισσότερο από υπουργούς και βουλευτές της κυβέρνησης, εσχάτως και της αντιπολίτευσης, όταν καλούνται να τοποθετηθούν σχετικά με το επερχόμενο νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο.
Η επίκληση στη συνείδηση έγινε αρχικά από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό, προκειμένου να αιτιολογήσει την απόφασή του να μην επιβάλει κομματική πειθαρχία στην Κοινοβουλευτική Ομάδα της Νέας Δημοκρατίας.

«Είναι θέμα συνείδησης. Δεν θα βάλω κομματική πειθαρχία στους βουλευτές, το έχω πει από την πρώτη στιγμή», σημείωσε στην πρόσφατη συνέντευξή του στη Δημόσια Τηλεόραση. Ωστόσο, την ίδια ώρα, επισήμαινε ότι πρόκειται για ένα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εξού και για τον ίδιο είναι σημαντικό να πείσει όσους βουλευτές αντίκεινται στον γάμο ομόφυλων ζευγαριών και κυρίως στο ζήτημα της τεκνοθεσίας από ζευγάρια αντρών.

Αν όμως, όπως σωστά υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης, η αποκατάσταση της ισότητας των πολιτών ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού, όπως και των παιδιών τους, είναι ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πώς εναπόκειται στη συνείδηση ενός βουλευτή η διασφάλιση της αξιοπρέπειας, της ισότητας και της ισονομίας; Είναι θέμα συνείδησης η πολιτειακή υποχρέωση για σεβασμό της αυτοδιάθεσης όλων των ανθρώπων; Είναι θέμα συνείδησης η καθολικότητα αυτών των δικαιωμάτων; Κι αλήθεια, θα γινόταν ποτέ αυτή η επίκληση αν συζητούσαμε για ένα νομοσχέδιο που αφορούσε την αντιμετώπιση ανισοτήτων ανάμεσα σε ανθρώπους διαφορετικού χρώματος;

Ταυτόχρονα, προκύπτει αβίαστα το ερώτημα. Δεν είναι αυτονόητο ότι όλα τα νομοσχέδια θα πρέπει να υπόκεινται στον έλεγχο της συνείδησης των βουλευτών; Να ευθυγραμμίζονται, δηλαδή, με το Σύνταγμα, τις θεμελιώδεις διεθνείς δεσμεύσεις της χώρας και τον σεβασμό των συμφερόντων των πολιτών; Όταν, δηλαδή, επιβάλλεται η κομματική πειθαρχία επιβάλλεται εις βάρος της συνείδησης των βουλευτών;

Μήπως εδώ η λέξη «συνείδηση» που χρησιμοποιείται για τον γάμο των ομοφύλων παραπέμπει υπόρρητα στη λέξη «ιδεολογική πεποίθηση» των βουλευτών; Αν, όμως, αποδεχθούμε ότι τα δικαιώματα μπορούν να σχετικοποιούνται στη βάση της ιδεολογικής τοποθέτησης κάθε πολιτικού, τότε ανοίγει ένας επικίνδυνος δρόμος ρευστοποίησης μιας οικουμενικής μας κληρονομιάς που δεν αφορά μόνο τα δικαιώματα σεξουαλικής αυτοδιάθεσης: αφορά την έμφυλη, φυλετική, πολιτισμική και θρησκευτική ισότητα, όπως και κάθε άλλου είδους ανθρώπινο δικαίωμα.

Και ο λαϊκισμός

Στη Νέα Δημοκρατία ορισμένοι έχουν την άποψη και το διατρανώνουν ότι οι ομοφυλόφιλοι συμπολίτες μας είναι λιγότερο ίσοι. Στον ΣΥΡΙΖΑ προέκυψε μια άλλη διαφοροποίηση. Σε μια ωμή παραδοχή της πεμπτουσίας των πλέον λαϊκιστικών νοοτροπιών, ο Παύλος Πολάκης αντέτεινε στον πρόεδρο του κόμματός του ότι δεν μπορεί να υπερψηφίσει το νομοσχέδιο, καθώς «αντιδρούν οι Κρητικοί από ένα υψόμετρο και πάνω». Όχι γιατί διαφωνεί, αλλά γιατί φοβάται ότι η θετική του ψήφος θα προκαλέσει αντιδράσεις στους ψηφοφόρους του. Στην τελευταία Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ ακούστηκαν, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, και απόψεις οι οποίες έλεγαν ότι η αντιπολίτευση δεν πρέπει να διευκολύνει την κυβέρνηση σε αυτό το ζήτημα. Μικροπολιτικά παιχνίδια εις βάρος ανθρώπινων ζωών, δηλαδή.

Και δύο ερωτήματα:

Το πρώτο αφορά τον Πρωθυπουργό. Με ποια κριτήρια κρίνονται ικανά ομόφυλα ζευγάρια αντρών να τεκνοθετήσουν, αλλά τους αφαιρείται το δικαίωμα της προσφυγής σε παρένθετη κυοφορία; Ποιον υποτίθεται ότι προστατεύει αυτή η διάκριση κατά των γκέι αντρών; Μήπως, τελικά, πρόκειται για μια υπεκφυγή της κυβέρνησης με δεδομένο ότι οι δυνατότητες τεκνοθεσίας είναι ούτως ή άλλως περιορισμένες στη χώρα μας; Το ζήτημα της παρένθετης κυοφορίας είναι, φυσικά, ένα ζήτημα που απαιτεί να προστατεύονται πλήρως όλες οι πλευρές, μεταξύ των οποίων και οι κυοφορούσες γυναίκες. Δεν μπορεί, όμως, να γίνει ένα νέο θεσμικό παράθυρο διάκρισης των πολιτών.

Το δεύτερο ερώτημα αφορά ορισμένους βουλευτές τόσο της κυβέρνησης, όσο και της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Δεν είναι υποκριτικό από τη μια πλευρά, να έχεις καταψηφίσει το σύμφωνο συμβίωσης και από την άλλη να το επικαλείσαι, προκειμένου να ισχυριστείς ότι καλύπτει τα ομόφυλα ζευγάρια και ως εκ τούτου δεν χρειάζεται ο πολιτικός γάμος; Και δεν είναι υποκρισία να έχεις υπογράψει δύο φορές πρόταση νόμου του δικού σου κόμματος, με πιο ριζοσπαστικές προβλέψεις από τις προτεινόμενες, και σήμερα να λες ότι έχεις αμφιβολίες για την τεκνοθεσία και να αρνείσαι να ψηφίσεις την κυβερνητική πρόταση; Αλλά είπαμε. Όλα είναι θέμα συνείδησης.