Μπορεί να επιστρέψει το ΠΑΣΟΚ;

Η μεγάλη συμμετοχή μελών και φίλων του ΠΑΣΟΚ στον πρώτο γύρο των εσωκομματικών εκλογών για νέο πρόεδρο, μαζί με τον κατακερματισμό του ΣΥΡΙΖΑ, επιβεβαίωσε αυτό που δείχνουν οι δημοκοπήσεις τον τελευταίο καιρό. Το εκκρεμές της ελληνικής κεντροαριστεράς άρχισε να επιστρέφει ξανά προς το ΠΑΣΟΚ. Είναι πάντως πολύ νωρίς για να εκτιμήσουμε πόσο μεγάλη, πόσο γρήγορη, πόση διάρκεια θα έχει αυτή η επιστροφή.

Το ΠΑΣΟΚ εξακολουθεί να υστερεί δημοσκοπικά κατά περίπου 10 μονάδες από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, όπως επίσης εξακολουθεί να υστερεί κατά περίπου 20 μονάδες από την εκλογική του βάση του περίπου 35% που διατηρούσε μέχρι πριν από 15 χρόνια.
Πάντως, οι πρόσφατες ενδείξεις δείχνουν πως οι πολίτες άρχισαν να παρακολουθούν ξανά, αν όχι να ακούν ξανά, αυτά που λέει το ΠΑΣΟΚ, μια και πλέον δοκιμάστηκαν όλοι στη διακυβέρνηση της χώρας, χωρίς να λυθούν ουσιαστικά ζητήματα που αφορούν τις ζωές τους.

Αρκεί να υπενθυμίσουμε πως στις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, το ΠΑΣΟΚ, με το 4.7% που απέσπασε τότε, έφτασε στα όρια του κοινοβουλευτικού αφανισμού. Την ώρα που οι παραδοσιακοί ψηφοφόροι του, λόγω κρίσης, μετακόμιζαν μαζικά στο ΣΥΡΙΖΑ του Αλέξη Τσίπρα δίνοντάς του, ένα 36.3%.

Όμως, δε νομίζω πως τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών για την ηγεσία του κόμματος, είναι καλή αφετηρία για μια σχετικά γρήγορη και πρωταγωνιστική πολιτική επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από το ποιος κερδίσει στο δεύτερο γύρο.

Ο νυν πρόεδρος Νίκος Ανδρουλάκης αμφισβητήθηκε από το 70% του εσωκομματικού σώματος, ενώ ο Χάρης Δούκας βγήκε τέταρτος στις δυο μεγαλύτερες αστικές περιοχές της Ελλάδας, με τους περισσότερους ψηφοφόρους και τις περισσότερες έδρες, δηλαδή την Αττική και τη Θεσσαλονίκη!

Η οριακή ήττα του Παύλου Γερουλάνου από το Χάρη Δούκα, κάνει κατά την άποψή μου πιο δύσκολη την επανεκκίνηση του ΠΑΣΟΚ. Εκτιμώ πως η υποψηφιότητα Γερουλάνου ήταν αλλαγή παραδείγματος, με δυνατότητες αμφίπλευρης διεύρυνσης του κόμματός του, μια και το συγκεκριμένο στρατηγικό του σχέδιο, καθώς και ο προοδευτικός πολιτικός του λόγος, στράτευσαν προοδευτικά κομμάτια της κοινωνίας των πολιτών, στα αριστερά, αλλά και στα δεξιά του κέντρου. Δυστυχώς, πρωτίστως για τις τύχες της ευρύτερης κεντροαριστεράς στην Ελλάδα, αλλά και του ίδιου του ΠΑΣΟΚ, η υποψηφιότητά Γερουλάνου ηττήθηκε οριακά, σε μια ιδιαίτερα ευνοϊκή για το κόμμα του πολιτική συγκυρία.

Οι πολιτικές εξελίξεις του μέλλοντος, θα είναι αυτές που μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, θα δείξουν αν το ΠΑΣΟΚ μπορεί να ξανανεβεί στο τρένο της ιστορίας με προορισμό την προοδευτική διακυβέρνηση, ή αν το έχασε οριστικά.

Ως επίλογο, ας κρατήσουμε τη σημαντική ανταπόκριση των πολιτών, στην προεδρική εκλογή του ΠΑΣΟΚ, με μια αμεσοδημοκρατική διεργασία που εισήγαγε πριν 20 χρόνια ο Γιώργος Παπανδρέου. Παρά την κριτική που ακούγεται, πως η αμεσοδημοκρατική εκλογή καταργεί τη συλλογικότητα των πολιτικών κομμάτων και δημιουργεί πανίσχυρους αρχηγούς, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε νομίζω πως, σε μια εποχή απαξίωσης της πολιτικής και της δημόσιας ζωής, οτιδήποτε επαναφέρει την πολιτική, τον αναστοχασμό και τη συμμετοχή στο επίκεντρο της ζωής των πολιτών για αρκετό χρονικό διάστημα, είναι ενδυνάμωση της δημοκρατίας, είναι νομιμοποίηση της πολιτικής. Γιατί ποιο άλλο εργαλείο έχουν οι οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά αδύναμες τάξεις, να παλέψουν για να προστατέψουν ή για να διευρύνουν τα συμφέροντά τους, πέρα από τη συμμετοχή στα κοινά, μέσα από την πολιτική;